IBPBI/1/415-858/10/ZK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku opatrzonym datą 29 lipca 2010 r. (data wpływu do tut. Biura 10 września 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, kosztów postępowania sądowego (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) - jest nieprawidłowe.

W dniu 10 września 2010 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, m.in. w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, kosztów postępowania sądowego.

Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 10 listopada 2010 r. Znak: IBPBI/1/415-857/10/ZK, IBPBI/1/415-858/10/ZK, IBPBI/1/415-859/10/ZK wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło w dniu 26 listopada 2010 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji pieczywa. Ewidencja księgowa prowadzona jest w formie ksiąg rachunkowych od 2006 r., a działalność jest opodatkowana na zasadach ogólnych - "podatek liniowy". W latach 2004-2005 Wnioskodawca rozliczał się na zasadach ogólnych według skali podatkowej i prowadził ksiegę przychodów i rozchodów. Otrzymana dotacja nie stanowiła przychodu, była przeznaczona na zakup środków trwałych. W związku z rozwojem prowadzonej działalności w dniu 13 maja 2004 r. zawarł umowę na skutek czego otrzymał dotację z Agencji - program SAPARD "Tworzenie miejsc pracy na obszarach wiejskich" na sfinansowanie części zakupu maszyn i urządzeń do produkcji piekarniczej oraz samochodów dostawczych o ładowności do 3500 kg. Agencja udzieliła mu pomocy finansowej stanowiącej zwrot części kosztów kwalifikowanych na realizację przedsięwzięcia w wysokości 210.000 zł, nie więcej niż 47,11% kwalifikowanych kosztów przedsięwzięcia wynoszących 445.804,92 zł. Udział własny w kosztach kwalifikowanych to kwota 235.804,92 zł, co stanowi 52,89% całkowitych kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia. W związku z tym, iż część kosztów była refundowana, 47,11% odpisów amortyzacyjnych środków trwałych zakupionych z dotacji nie stanowiła kosztów uzyskania przychodów, natomiast jego udział własny, a więc 52,89% odpisów amortyzacyjnych było kosztem podatkowym. W wyniku powództwa zapadł wyrok Sądu Apelacyjnego, z którego to wyroku wynika zwrot części należnej dotacji w wysokości 105.000 zł wraz z odsetkami i połową kosztów postępowania sądowego. Wyrok ten był następstwem częściowego nie wykonania § 6 ust. 1 lit. o umowy. Przyczyną niedopełnienia warunków umowy było nie uściślenie warunków zatrudnienia oraz częściowe zaniedbanie pracowników. Wnioskodawca nadmienia, iż w firmie nadal istnieją zakupione środki trwałe w związku z otrzymanym dofinansowaniem. Maszyny nadal generują przychody dla firmy.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, iż:

* z dotacji zostały zakupione środki trwałe, tj. dwa samochody ciężarowe, wałkowarka z wyposażeniem, piec obrotowy z wyposażeniem, piec modułowy, wymiennik ciepła, dzielarka do ciasta, zaokrąglarka taśmowa, wydłużarka walcowa, odprężnik,

* firma amortyzuje środki trwałe zakupione z dotacji wg metody liniowej, według stawek określonych w wykazie,

* wyrok Sądu Apelacyjnego zapadł w dniu 28 maja 2010 r., a uprawomocnił się w dniu ogłoszenia wyroku w dniu 20 maja 2010 r.,

* pozwany - Wnioskodawca zwrócił na rzecz powoda kwotę 105.000 zł w dniu 31 maja 2010 r.,

* pozwany - Wnioskodawca na rzecz powoda poniósł koszty zasądzone przez Sąd Apelacyjny w kwocie 8.850,00 zł, tytułem zwrotu połowy kosztów postępowania oraz kwotę 7.950,00 zł, tytułem zwrotu połowy kosztów postępowania administracyjnego.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów koszty postępowania sądowego od zwróconej części dotacji do Agencji.

(pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

Zdaniem Wnioskodawcy, zapłacone przez niego koszty postępowania sądowego od zwróconej w części dotacji jako wydatki nie wymienione w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, spełniające kryterium celowości, o którym mowa w art. 22 ust. 1 ww. ustawy, mogą stanowić koszt uzyskania przychodu. Poniesione koszty sądowe mają związek przyczynowo-skutkowy z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wnioskodawca nadmienia, iż Sąd Apelacyjny o kosztach orzekł zgodnie z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. mając na uwadze wynik rozstrzygnięcia sporu.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

* pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub ze źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie znajdować się na liście wydatków nieuznanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* być właściwie udokumentowany.

Generalnie należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tychże kosztów. Koszty ponoszone przez podatnika należy ocenić pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Przy czym związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu, bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła, należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

Należy przy tym podkreślić, iż obowiązek jednoznacznego wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem, a przychodem uzyskanym z działalności, zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła tego przychodu każdorazowo spoczywa na podatniku.

Koszty postępowania sądowego nie zostały wymienione w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, określonym w art. 23 ww. ustawy. Zatem możliwość zaliczenia tego wydatku do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej uzależniona jest od spełnienia przesłanek ogólnych zaliczania wydatków do kosztów uzyskania przychodów, wynikających z art. 22 ust. 1 tej ustawy.

Sam fakt niezaliczenia kosztów postępowania sądowego do wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie decyduje jeszcze o tym, że wydatek ten jest kosztem uzyskania przychodów. Wydatek ten musi bowiem spełniać ogólną zasadę zawartą w art. 22 ust. 1 ustawy, tj. zostać poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Jednocześnie, ciężar co do prawidłowego udokumentowania wydatku, jak i wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem, a uzyskaniem przychodu spoczywa na podatniku. Podatnik bowiem musi wykazać, że poniósł koszt celowy i zasadny z punktu widzenia prowadzonej przez siebie działalności.

Ze złożonego wniosku wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji pieczywa. W 2004 r. zgodnie z zawartą umową otrzymał z Agencji dotację na sfinansowanie części zakupu maszyn i urządzeń do produkcji piekarniczej oraz samochodów dostawczych o ładowności do 3500 kg. W dniu 31 maja 2010 r. zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego Wnioskodawca zwrócił część (połowę) należnej dotacji w wysokości 105.000 zł wraz z odsetkami i połową kosztów postępowania sądowego. Wyrok ten był następstwem częściowego nie wykonania § 6 ust. 1 lit. o umowy. Przyczyną niedopełnienia warunków umowy było nie uściślenie warunków zatrudnienia oraz częściowe zaniedbanie pracowników. Sąd Apelacyjny, uznał, iż Wnioskodawca ma obowiązek zwrotu połowy dotacji powołując się na art. 5 k.c. Uznał również, że Wnioskodawca przeznaczył otrzymane środki finansowe zgodnie z ich przeznaczeniem, dlatego też żądanie zwrotu w pełnej wysokości postawiłoby Wnioskodawcę w trudnej sytuacji gospodarczej i oznaczałoby też przerzucenie na niego po części skutki zaniedbań pracowników.

Stwierdzić zatem należy, iż Wnioskodawca zawierając umowę o dotację świadomy był konsekwencji wynikających z niedotrzymania jej warunków. Należy również podkreślić, że podatnik ponosi ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej, w związku z tym nietrafnych decyzji lub nie zachowania należytej staranności, skutkujących powstaniem kosztów związanych z tą działalnością, nie może sobie rekompensować przy pomocy przepisów podatkowych, gdyż oznaczałoby to w praktyce przerzucenie na Skarb Państwa ryzyka związanego z określonym przedsięwzięciem gospodarczym podejmowanym przez podmiot.

Zauważyć bowiem należy, iż na gruncie przedmiotowej sprawy, uznanie za koszt uzyskania przychodów kosztów postępowania sądowego, niezgodne byłoby z przepisem art. 22 ust. 1 ww. ustawy i wyraźnie sprecyzowanym celem ustawodawcy. Zapłata zasądzonych kosztów postępowania sądowego nie wiąże się bowiem z jakimś rzeczywistym zdarzeniem gospodarczym, mającym wpływ na wysokość osiągniętego lub potencjalnego przychodu. Nie można jej także uznać za poniesioną w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Poniesienie wydatku z tytułu przedmiotowych kosztów jest następstwem konieczności zwrotu części dotacji, części określonej prawomocnym wyrokiem sądowym uznającym w tym zakresie winę Wnioskodawcy. Innymi słowy w takim zakresie w jakim Sąd stwierdził niedochowanie przez Wnioskodawcę warunków otrzymania dotacji inwestycyjnej, a więc uznał jego winę, nakazał dokonanie zwrotu tej dotacji wraz z kosztami postępowania sądowego. Mając zatem na względzie, iż zwrot części dotacji wraz z kosztami postępowania sądowego jest następstwem niewłaściwego działania Wnioskodawcy, to wydatki z tego tytułu nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej.

Mając na względzie powyższe, stwierdzić należy, iż wskazane we wniosku wydatki związane z częściowym zwrotem kosztów postępowania sądowego nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej.

W świetle powołanych przepisów i w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadmieniać należy, iż w zakresie pytań oznaczonych we wniosku Nr 1 i 3, wydano odrębne interpretacje.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, 43-300 Bielsko-Biała, ul. Traugutta 2a.