IBPBI/1/415-823/11/KB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 20 maja 2011 r. (data wpływu do tut. Biura 25 maja 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu zwróconych dłużnikowi kosztów komorniczych - jest prawidłowe.

W dniu 25 maja 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu ustalenia przychodu z działalności prowadzonej w zakresie wykupu i handlu wierzytelnościami z tytułu wyegzekwowania środków pieniężnych z wierzytelności nieistniejącej oraz możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków związanych z jej nabyciem. Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 2 sierpnia 2011 r. Znak: IBPBI/1/415-526/11/KB, IBPBI/1/415-527/11/KB wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło w dniach 09 i 11 sierpnia 2011 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wykupu i handlu wierzytelnościami PKD 64.99.Z. Rozlicza się na zasadach ogólnych prowadząc podatkową księgę przychodów i rozchodów. W dniu 29 stycznia 2010 r. od firmy o podobnym profilu działalności zakupił za kwotę 100.000 zł wierzytelność o nominalnej wartości 200.000 zł. Wartość nominalna tej wierzytelności została ustalona wyrokiem sądu apelacyjnego z dnia 28 stycznia 2010 r. Zakup ten został zaksięgowany w koszty działalności jako zakup towaru handlowego. Egzekwowanie tej wierzytelności Wnioskodawca zlecił komornikowi. W wyniku egzekucji komorniczej w trakcie 2010 r. zostało ściągnięte 5.411,18 zł. Na dzień 31 grudnia 2010 r. kwota 94.588,82 zł widniała w remanencie końcowym firmy, pomniejszając koszty działalności. W dniu 21 lutego 2011 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego w wyniku uzyskania przez dłużnika wyroku kasacyjnego Sądu Najwyższego. Wynika z tego, że dług nie istnieje, a Wnioskodawca nie ma już prawa do prowadzenia egzekucji. Nie ma ró1)wnież możliwości sprzedania tej wierzytelności celem odzyskania wydanych pieniędzy. Jest to dla Niego ewidentna strata. Ponadto będzie musiał zwrócić dłużnikowi wszystkie wyegzekwowane przez komornika kwoty oraz dodatkowe koszty zapłaty dla pełnomocnika dłużnika.

W uzupełnieniu wniosku wskazano m.in., iż:

* Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą jedynie w zakresie wykupu i handlu wierzytelnościami,

* po sporządzeniu remanentu w trakcie roku podatkowego Wnioskodawca będzie nadal kontynuował prowadzenie działalności gospodarczej,

* przyczyny wyroku Sądu Najwyższego, zgodnie z którym wierzytelności została uznana za nieistniejąca nie są Wnioskodawcy znane. Wierzytelność tę zakupił drogą cesji, zaś stroną w sprawie sądowej był pierwszy wierzyciel.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w sytuacji, kiedy wyrokiem sądu Wnioskodawca będzie zmuszony zwrócić dłużnikowi koszty komornicze, będzie to dla niego koszt podatkowy.

(pytanie oznaczone we wniosku Nr 3)

Zdaniem Wnioskodawcy, ww. koszty będą kosztami podatkowymi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

Aby zatem dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

* musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów,

* musi być należycie udokumentowany.

Generalnie należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tychże kosztów. Przy czym, związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Zauważyć przy tym należy, iż konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań, braku nadzoru lub sprzecznych z prawem działań podatnika.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób, gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 14 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów egzekucyjnych związanych z niewykonaniem zobowiązań. Przy czym kosztami egzekucyjnymi nie są wydatki poniesione przez dłużnika w toku postępowania sądowego, którego efektem było wszczęcie egzekucji np. kosztów zastępstwa procesowego czy też kosztów procesu. Jeżeli koszty egzekucyjne poniesie wierzyciel i nie zostaną mu one w toku postępowania zwrócone, wydatki poniesione na ten cel mogą stanowić koszty uzyskania przychodu, o ile zostaną właściwie udokumentowane. Koszty te nie są bowiem związane z niewykonaniem zobowiązań przez wierzyciela. Natomiast w przypadku, gdy wierzyciel zostanie zobowiązany do zwrotu dłużnikowi poniesionych przez niego kosztów komorniczych, możliwość zaliczenia przez wierzyciela wydatków na ten cel będzie uzależniona od faktu, czy zdarzenie, w wyniku którego wierzyciel został zobowiązany do zwrotu dłużnikowi ww. kosztów, było zawinione przez wierzyciela, bądź też wynikało z jego zaniedbań, czy też było skutkiem zdarzeń niezależnych od wierzyciela.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej nabył wierzytelność, stwierdzoną prawomocnym wyrokiem sądu apelacyjnego, w celu jej egzekucji. Wierzytelność tę uznał za towar handlowy a jej nabycie zaewidencjonował w prowadzonej podatkowej księdze przychodów i rozchodów. W wyniku rozpatrzenia skargi kasacyjnej Sąd Najwyższy stwierdził, iż wierzytelność ta nie istnieje, przy czym Wnioskodawca nie był stroną postępowania sądowego. W konsekwencji powyższego Wnioskodawca będzie zobowiązany zwrócić dłużnikowi m.in. poniesione przez niego koszty komornicze. Ponadto nie może już prowadzić egzekucji pozostałej kwoty nabytej wierzytelności.

Mając na względzie cyt. wyżej przepisy stwierdzić należy, iż w przedstawionym zdarzeniu przyszłym obowiązek zwrotu dłużnikowi kosztów komorniczych nie będzie wynikał z zaniechań, zaniedbań, bądź sprzecznych z prawem działań Wnioskodawcy jako wierzyciela. W konsekwencji wydatki poniesione na ten cel będą mogły stanowić koszty uzyskania przychodu prowadzonej przez Niego pozarolniczej działalności gospodarczej, o ile zostaną prawidłowo udokumentowane.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, iż w zakresie pytań oznaczonych we wniosku Nr 1 i 2 zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44 - 100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.