IBPBI/1/415-643/14/BK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 27 maja 2014 r. (data wpływu do tut. Biura 30 maja 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie określenia rodzaju ksiąg podatkowych, do których prowadzenia zobowiązane będą spółki cywilne po wystąpieniu z nich części wspólników oraz sposobu ustalania limitu uprawniającego do prowadzenia przez te spółki uproszczonych ewidencji księgowych w postaci podatkowych ksiąg przychodów i rozchodów, w przypadku zmiany składu osobowego tych spółek - jest prawidłowe.

W dniu 30 maja 2014 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie określenia rodzaju ksiąg podatkowych, do których prowadzenia zobowiązane będą spółki cywilne po wystąpieniu z nich części wspólników oraz sposobu ustalania limitu uprawniającego do prowadzenia przez te spółki uproszczonych ewidencji księgowych w postaci podatkowych ksiąg przychodów i rozchodów, w przypadku zmiany składu osobowego tych spółek.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, w tym w formie spółek cywilnych, w których oprócz niego i jego współmałżonki wspólnikiem (ami) są osoby trzecie (jest wspólnikiem spółek dwuosobowych, trzyosobowych i czteroosobowych). Wszystkie spółki posiadają inne numery NIP. Podmioty te (spółki cywilne) prowadzą taką samą działalność handlową (sprzedaż detaliczną artykułów spożywczych i przemysłowych). Każda spółka prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów (gdyż nie przekroczyła limitu obrotów obligujących ją do prowadzenia ksiąg rachunkowych, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 330)).

Razem ze współmałżonką Wnioskodawca zamierza ograniczyć skład osobowy spółek do dwóch wspólników poprzez wystąpienie jednego lub więcej wspólników będących osobą (ami) trzecią (imi) (tekst jedn.: innego (ych) niż on i jego małżonka) tak, by wspólnikami spółki pozostał Wnioskodawca i jego małżonka. Po takich zmianach osobowych Wnioskodawca wraz z żoną będą jedynymi wspólnikami w kilku spółkach, o tym samym składzie osobowym, lecz o innym:

* udziale w zyskach i stratach w każdej z tych spółek,

* udziale w majątku każdej ze spółek,

* numerze NIP każdej ze spółek.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytania:

1. Czy zmiany osobowe w spółkach cywilnych, określone w zdarzeniu przyszłym nie będą miały wpływu na rodzaj prowadzonych przez te spółki cywilne urządzeń księgowych (tekst jedn.: czy nadal każda ze spółek będzie mogła prowadzić podatkowa księgę przychodów i rozchodów), pod warunkiem nie przekroczenia przez każdą ze spółek osobno limitu określonego w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości.

2. Czy w następnych latach Wnioskodawca powinien każdą spółkę cywilną (o tym samym składzie osobowym, lecz o innym udziale w zyskach i majątku spółki) traktować osobno dla celów obliczenia limitu do obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych (określonego w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości).

(pytania oznaczone we wniosku nr 1 i 2)

Zdaniem Wnioskodawcy, zmiana składu osobowego nie będzie skutkowała zmianą prowadzonej przez spółkę cywilną ewidencji księgowej jaką jest podatkowa księga przychodów i rozchodów. Zmiana składu osobowego spółek cywilnych nie będzie skutkowała koniecznością łączenia przychodów wszystkich spółek o tym samym składzie osobowym celem wyliczenia obrotów, które obligują podmiot do prowadzenia ksiąg rachunkowych określonych w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości. Każda spółka cywilna będzie zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych określonych w ustawie o rachunkowości w przypadku, gdy przychody tej i tylko tej spółki cywilnej przekroczą limit określony w ustawie o rachunkowości. Spółki cywilne, mimo tych samych wspólników, należy traktować jako odrębne podmioty gospodarcze, gdyż udziały tych wspólników (w majątku, jak i też w zyskach i stratach) są inne w każdej spółce cywilnej. Potraktowanie ich jako jednego podmiotu nie ma podstaw prawnych, gdyż majątek każdego z małżonków w spółce cywilnej jest ich osobistym majątkiem, a w związku z faktem, że w każdej spółce każdy małżonek posiada inne udziały nie można ich traktować tożsamo.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 24a ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej "księgą", z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o.

W myśl art. 24a ust. 4 cyt. ustawy, obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych dotyczy osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody, w rozumieniu art. 14, za poprzedni rok podatkowy wyniosły w walucie polskiej co najmniej równowartość kwoty określonej w euro w przepisach o rachunkowości.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 330 z późn. zm.), przepisy ustawy o rachunkowości, stosuje się, z zastrzeżeniem ust. 3, do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

W myśl art. 3 ust. 2 ww. ustawy, wyrażone w euro wielkości przelicza się na walutę polską po średnim kursie, ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski, na dzień bilansowy, z zastrzeżeniem ust. 3. Wyrażone w euro wielkości, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 i ust. 2, przelicza się na walutę polską po średnim kursie ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski, na dzień 30 września roku poprzedzającego rok obrotowy (art. 3 ust. 3 cyt. ustawy).

W świetle ww. przepisów ustawy o rachunkowości obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych przez spółki cywilne osób fizycznych zależy zatem od wysokości uzyskanych przez nie przychodów, a nie od przedmiotu prowadzonej przez wspólników tych spółek działalności gospodarczej, czy też składu osobowego tych spółek. Zatem podstawową formą prowadzenia przez spółki cywilne osób fizycznych ewidencji księgowej jest podatkowa księga przychodów i rozchodów. Spółki te zobowiązane są do prowadzenia ksiąg rachunkowych dopiero po osiągnięciu za poprzedni rok podatkowy progu przychodów w walucie polskiej stanowiących równowartość 1.200.000 euro. Natomiast spółki cywilne utworzone przez inne podmioty aniżeli osoby fizyczne są ustawowo zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych, tak jak np. spółki kapitałowe lub inne osoby prawne, niezależnie od wysokości osiąganych przychodów.

Zauważyć przy tym należy, że w świetle art. 2 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy o rachunkowości, podmiotowość prawnobilansową, a zatem również obowiązek prowadzenia ksiąg podatkowych o których mowa w tej ustawie, posiadają spółki cywilne osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, a nie wspólnicy tych spółek, co oznacza, że limit, o którym mowa w tym przepisie ustalany jest odrębnie dla każdej spółki cywilnej osób fizycznych, niezależnie od składu osobowego tych spółek oraz rodzaju (przedmiotu) prowadzonej przez te spółki działalności gospodarczej.

Z treści złożonego wniosku wynika m.in., że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, w tym w formie spółek cywilnych, w których oprócz niego i jego współmałżonki wspólnikiem (ami) są osoby trzecie (jest wspólnikiem spółek dwuosobowych, trzyosobowych i czteroosobowych). Każda z ww. spółek posiada inny numer NIP. Spółki te prowadzą taką samą działalność handlową (sprzedaż detaliczną artykułów spożywczych i przemysłowych). Każda spółka prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów (gdyż nie przekroczyła limitu obrotów obligujących ją do prowadzenia ksiąg rachunkowych, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości). Razem ze współmałżonką Wnioskodawca zamierza ograniczyć skład osobowy spółek do dwóch wspólników, poprzez wystąpienie jednego lub więcej wspólników będących osobą (ami) trzecią (imi) (tekst jedn.: innych niż on i jego małżonka) tak, by wspólnikami spółki pozostał Wnioskodawca i jego małżonka. Po takich zmianach osobowych Wnioskodawca wraz z żoną będą jedynymi wspólnikami w kilku spółkach, o tym samym składzie osobowym, lecz o różnym udziale w zyskach i stratach w każdej z tych spółek, udziale "w majątku" każdej ze spółek oraz numerze NIP.

Mając powyższe na względzie, stwierdzić należy, że o ile spółki cywilne, o których mowa we wniosku w świetle przepisów ustawy o rachunkowości nie będą (przed zmianą ich składu osobowego) zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych i uzyskane przez nie (poszczególne spółki) przychody w walucie polskiej nie przekroczą w roku podatkowym równowartości 1.200.000 euro (przeliczonej na walutę polską po średnim kursie ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski, na dzień 30 września roku poprzedzającego rok obrotowy), to będą mogły nadal ewidencjonować zdarzenia gospodarcze w prowadzonych dla celów ewidencyjnych podatkowych księgach przychodów i rozchodów. Ww. limit ustalany jest bowiem odrębnie dla każdej spółki cywilnej osób fizycznych.

Z powyższym zastrzeżeniem przedstawione we wniosku stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Wskazać przy tym należy, że okoliczności, czy opisane we wniosku działania, zmierzające do ustalenia stałego, dwuosobowego składu spółek cywilnych tych samych osób fizycznych (małżonków), prowadzących działalność gospodarczą w tym samym zakresie, nie będą podejmowane w celu ominięcia przepisów prawa (w szczególności obowiązku prowadzenia dokumentacji księgowej w formie ksiąg rachunkowych), mogą zostać zweryfikowane w toku ewentualnego postępowania, prowadzonego przez uprawniony organ podatkowy lub kontrolny. Dokonanie oceny w tym zakresie wykracza jednakże poza ramy postępowania o wydanie interpretacji indywidualnej, której istota polega na ocenie przedstawionego we wniosku stanowiska Wnioskodawcy na gruncie przedstawionego w tym wniosku stanu faktycznego (opisu zdarzenia przyszłego) i postawionego pytania.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienić należy, że w zakresie dotyczącym zagadnienia ujętego w pytaniu nr 3 wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.