IBPBI/1/415-576/11/BK - Obowiązek ujmowania w prowadzonej przez spółkę jawną podatkowej księdze przychodów i rozchodów transakcji kupna i sprzedaży akcji, przeprowadzanych przez tę spółkę.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 6 czerwca 2011 r. (data wpływu do tut. Biura 8 czerwca 2011 r.), uzupełnionym w dniu 14 lipca 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie braku obowiązku ujmowania w prowadzonej przez Spółkę jawną podatkowej księdze przychodów i rozchodów transakcji kupna i sprzedaży akcji dokonywanych przez tę Spółkę - jest nieprawidłowe.

W dniu 8 czerwca 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie braku obowiązku ujmowania w prowadzonej przez Spółkę jawną podatkowej księdze przychodów i rozchodów transakcji kupna i sprzedaży akcji dokonywanych przez tę Spółkę.

Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 5 lipca 2011 r. Znak: IBPBI/1/415-576/11/BK, IBPBII/2/415-700/11/NG wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło w dniu 14 lipca 2011 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest wspólnikiem trzyosobowej spółki jawnej. Wspólnicy rozliczają się wg udziału procentowego dochodów osiąganych przez Spółkę. Spółka inwestuje swoje pieniądze poprzez zakup akcji, tym samym tworzy swój portfel instrumentów finansowych. W 2011 r. Spółka dokonuje również sprzedaży akcji. Na ostatni dzień każdego miesiąca wspólnicy Spółki otrzymują z Domu Maklerskiego wycenę posiadanego portfela. Umowa Spółki jawnej stanowi, że przedmiotem działalności gospodarczej jest m.in. "pozostałe pośrednictwo pieniężne 64.19.Z".

Wspólnicy rozliczają dochód uzyskany ze sprzedaży akcji, jako przychód z kapitałów pieniężnych (o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) w zeznaniu rocznym PIT-38. Przychody z tytułu sprzedanych akcji, jak i koszty nie stanowią przychodów i kosztów Spółki jawnej.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, iż:

* obrót papierami wartościowymi (akcjami) jest przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej w formie Spółki jawnej. § 5 pkt 40 umowy spółki stanowi, że przedmiotem działalności Spółki jest "pozostała działalność usługowa, gdzie indziej nie sklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych PKD 64.99.Z,

* Spółka nabywa akcje w celu dalszej odsprzedaży, ale jednocześnie stanowią one alokację środków wypracowanych przez Spółkę,

* właścicielem akcji jest Spółka jawna.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy przychody ze sprzedaży akcji, tym samym koszty sprzedanych akcji należy rozliczać w księdze przychodów i rozchodów Spółki jawnej.

(pytanie oznaczone we wniosku nr 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, zakup i sprzedaż akcji nie podlega rejestracji w podatkowej księdze przychodów i rozchodów Spółki jawnej.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje:

Na wstępie zauważyć należy, iż rozstrzygnięcie kwestii, czy po stronie Spółki jawnej, a tym samym również Wnioskodawcy powstaje obowiązek ewidencjonowania w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, czynności związanych z nabywaniem i zbywaniem przez Spółkę jawną papierów wartościowych uzależniona jest od określenia źródła przychodów, do jakiego należy zaliczyć przychody uzyskiwane z tego tytułu.

Zgodnie z art. 4 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm. określanego w dalszej części skrótem k.s.h.), spółka osobowa to spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa i spółka komandytowo-akcyjna.

Stosownie do treści art. 22 § 1 k.s.h., spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową. Przy czym każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką (...) (art. 22 § 2 k.s.h.).

Spółka jawna, jako osobowa spółka prawa handlowego nie posiada osobowości prawnej. Posiada jednak podmiotowość prawną, co oznacza, iż może we własnym imieniu nabywać prawa i zaciągać zobowiązania. Może także posiadać własny majątek, odrębny od majątków jej wspólników.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ww. ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), odrębnymi źródłami przychodów są określone w pkt 3 i 7 tego przepisu:

* pozarolnicza działalność gospodarcza,

* kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Zgodnie z art. 5a ust. 6 ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej oznacza to działalność zarobkową:

Z powyższego wynika, iż jeżeli ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zalicza określony przychód do innego niż pozarolnicza działalność gospodarcza źródła przychodów, przychód ten stanowi przychód z tego źródła, a nie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, niezależnie od tego, czy zdarzenie, które powoduje powstanie tego przychodu ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zgodnie z art. 5b ust. 2 ww. ustawy, jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niemająca osobowości prawnej, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3.

Z powyższych przepisów wynika, iż spółka jawna, jako osobowa spółka prawa handlowego, nie posiada na gruncie podatku dochodowego zdolności podatkowej. Tym samym z punktu widzenia podatków dochodowych podatnikami są poszczególni wspólnicy tych spółek, a nie spółka. Sposób opodatkowania dochodu (przychodu) z tytułu udziału w spółce jawnej, będzie uzależniony od cywilnoprawnego statusu danego wspólnika. Jeżeli wspólnikiem ww. spółki jest osoba fizyczna, to dochód (przychód) z udziału w tej spółce będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przy czym, stosownie do treści art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

W myśl natomiast art. 17 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z:

Przy czym, w myśl art. 30b ust. 1 ww. ustawy, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli odpłatne zbycie papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacja praw z nich wynikających następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (art. 30b ust. 4 ww. ustawy).

Z przedstawionego we wniosku oraz jego uzupełnieniu stanu faktycznego wynika m.in., iż Wnioskodawca jest wspólnikiem Spółki jawnej. Spółka inwestuje swoje pieniądze poprzez zakup akcji, tym samym tworzy swój portfel instrumentów finansowych. Spółka nabywa akcje w celu dalszej odsprzedaży, ale jednocześnie stanowią one alokację środków wypracowanych przez Spółkę. Właścicielem akcji jest Spółka jawna. W 2011 r. Spółka dokonała również sprzedaży akcji. Na ostatni dzień każdego miesiąca wspólnicy Spółki otrzymują z Domu Maklerskiego wycenę posiadanego portfela. Obrót papierami wartościowymi (akcjami) jest przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej w formie Spółki jawnej.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, iż jeżeli w istocie przedmiotem prowadzonej w formie Spółki jawnej pozarolniczej działalności gospodarczej jest obrót papierami wartościowymi (akcjami), a prowadzenie działalność gospodarcza w tym zakresie jest prawnie dopuszczalne w świetle odrębnych przepisów nie będących przepisami prawa podatkowego, a tym samym nie mogących być przedmiotem interpretacji indywidualnej, to przychody uzyskane ze zbycia tych akcji, na mocy wyłączenia, o którym mowa w art. 30b ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, winny zostać zaliczone do źródła przychodów określonego w art. 10 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, nie zaś do źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 7 cyt. ustawy "kapitały pieniężne". W konsekwencji również i koszty uzyskania ww. przychodu, winny być rozliczane w ramach tego źródła przychodów. Oznacza to, iż zarówno przychody, jak i koszty związane z zawieraniem ww. transakcji przez Spółkę jawną, podlegają rozliczeniu wg zasad właściwych dla tego źródła przychodów. Fakt, iż jak wskazuje Wnioskodawca akcje nabywane w celu dalszej odsprzedaży, stanowią jednocześnie alokację środków wypracowanych przez Spółkę nie stanowi wystarczającej przesłanki do uznania odmiennego od prezentowanego w niniejszej interpretacji charakteru tych akcji. Każdorazowo bowiem dokonując zakupu jakichkolwiek innych składników majątku (obrotowych, trwałych, itp.) Spółka alokuje wypracowane przez siebie środki finansowe w tych składnikach, tym samym zwiększając wartość gromadzonego majątku.

Konsekwencją uznania, iż przychody uzyskane ze zbycia akcji, o których mowa we wniosku, stanowią przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, jest obowiązek ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych związanych z obrotem tymi akcjami, w prowadzonej przez Spółkę jawną podatkowej księdze przychodów i rozchodów. W myśl bowiem art. 24a ust. 1 ww. ustawy, osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwanej dalej "księgą", z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami. Powyższe następować winno, w sposób określony przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm.).

Mając powyższe na względzie, przedstawione we wniosku stanowisko Wnioskodawcy w zakresie braku obowiązku ujmowania w prowadzonej przez Spółkę jawną podatkowej księdze przychodów i rozchodów transakcji kupna i sprzedaży akcji dokonywanych przez tę Spółkę, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadmienia się, iż w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 2 wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.