IBPBI/1/415-457/11/ESZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 26 kwietnia 2011 r. (data wpływu do tut. Biura 4 maja 2011 r.), dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wydatków poniesionych na zakup poczęstunku podczas spotkań z kontrahentami organizowanych w restauracjach - jest nieprawidłowe.

W dniu 4 maja 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wydatków poniesionych na zakup poczęstunku podczas spotkań z kontrahentami organizowanych w restauracjach.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Podstawowy zakres działalności prowadzonej przez Wnioskodawczynię to produkcja i sprzedaż kabli i przewodów. W związku z trudną sytuacją na rynku i związaną z tym koniecznością poszukiwania nowych kontrahentów, a także, co równie istotne, utrzymania dotychczasowych, Wnioskodawczyni ponosi wydatki związane m.in. z poczęstunkiem podawanym podczas spotkań biznesowych z kontrahentami w restauracji. Spotkania z kontrahentami w restauracjach mają charakter okazjonalny, a kontrahenci nie prowadzą działalności w tej samej miejscowości. Spotkanie w restauracji podyktowane jest łatwiejszym dojazdem, chęcią spotkania na neutralnym gruncie, a w czasie spotkania posiłki zamawiane są z karty menu.

Dodatkowo Wnioskodawczyni wskazuje, iż ww. wydatki mają na celu zintensyfikowanie dotychczasowej sprzedaży wyrobów i usług, co jest standardem w branży, podobnie, jak troska o co najmniej utrzymanie dotychczasowych klientów i poziomu sprzedaży, jak i pozyskanie nowych. Działania te ukierunkowane są na zachowanie oraz zabezpieczenie źródła przyszłych przychodów poprzez budowanie trwałych więzi gospodarczych ze swoimi kontrahentami. Posiłki nie noszą znamion okazałości i wystawności, ale odpowiadają standardom biznesowym i podstawowym kanonom kultury. Koszty te dotyczą oficjalnych kontaktów utrzymywanych przez Wnioskodawczynię, jednak jeśli nie noszą znamion wystawności, są zwyczajowo przyjęte.

Wnioskodawczyni, na podstawie utrwalonego orzecznictwa stwierdza, iż każdorazowo to na podatniku ciąży obowiązek wykazania związku poniesionych wydatków z przychodami. Ocena charakteru i okoliczności spotkania nie jest możliwa w postępowaniu o wydanie interpretacji indywidualnej. Jednakże w tym trybie jest możliwe potwierdzenie prawidłowego sposobu interpretacji art. 22 ust. 1 oraz art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), zwanej dalej: "u.p.d.o.f."

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy wydatki ponoszone podczas spotkań biznesowych z kontrahentami w restauracji na gastronomię stanowią koszty uzyskania przychodów na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

(pytanie oznaczone we wniosku nr 4)

Zdaniem Wnioskodawczyni, ww. wydatki mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Zgodnie z art. 22 ust. 1 u.p.d.o.f., kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Zatem kosztem uzyskania przychodów nie są wszystkie wydatki, ale tylko takie, które nie są wymienione w art. 23 u.p.d.o.f. i których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Wnioskodawczyni podkreśla, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny związku z prowadzoną działalnością winno wynikać, iż poniesiony wydatek obiektywnie może się przyczynić do osiągnięcia przychodów z danego źródła. Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów winien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

* pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 u.p.d.o.f.,

* być właściwie udokumentowany.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 23 u.p.d.o.f., nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Mając na względzie rozwiązania prawne przyjęte na gruncie u.p.d.o.f, chodzi o rozgraniczenie wydatków (kosztów) na cele reprezentacji, te bowiem na mocy wspomnianego art. 23 ust. 1 pkt 23 u.p.d.o.f., nie są uważane za koszty uzyskania przychodów. Jak wynika ze słownikowej definicji "reprezentacja" - to "okazałość, wystawność w czyimś w sposobie życia, związana ze stanowiskiem, pozycją społeczną".

Można wskazać na określone działania, które zarówno w piśmiennictwie podatkowym, jak też w dotychczasowym orzecznictwie sądowym, uznane zostały za typowe przejawy reprezentacji. Należą do nich, m.in. wydatki, w tym zwłaszcza na usługi gastronomiczne, związane z wystawnym podejmowaniem kontrahentów, koszty prezentów wręczanych obecnym lub potencjalnym partnerom handlowym, itd. Chodzi więc o takie działania, u podłoża których leży ułatwienie nawiązywania i podtrzymanie kontaktów handlowych, także poprzez budowanie osobistych relacji i których zasadniczym celem jest kształtowanie wizerunku przedsiębiorcy, jako zasobnego, godnego zaufania partnera biznesowego. Wydatkami na reprezentację będą wydatki ponoszone na rzecz ewentualnych lub istniejących kontrahentów, mające poprzez zbudowanie pozytywnego wizerunku firmy, zachęcić kontrahentów do nawiązania, podtrzymania lub rozszerzenia kontaktów handlowych.

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie tylko cel poniesienia kosztów, ale i ich wystawny charakter decyduje o uznaniu wydatków za koszty reprezentacyjne. Jeśli wyłącznym bądź dominującym celem ponoszonych kosztów jest właśnie wykreowanie takiego obrazu podatnika, to koszty te mają z pewnością charakter reprezentacyjny.

W związku z tym nie można uznać, iż każda relacja (spotkanie) Wnioskodawczyni z Jej kontrahentami lub potencjalnymi kontrahentami, skutkiem której jest poniesienie wydatku, mieści się w dyspozycji art. 23 ust. 1 pkt 23 u.p.d.o.f, a w konsekwencji nie stanowi kosztu uzyskania przychodów.

Nie zawsze bowiem wydatki poniesione na usługi gastronomiczne mają charakter reprezentacyjny. Aby wydatki te zostały uznane za reprezentację, muszą wychodzić poza ustalone normy czy zwyczaje, mieć charakter wytworności i wystawności. W sytuacji przedstawionej we wniosku wydatki ponoszone przez Wnioskodawczynię nie mają charakteru uroczystego, wytwornego, czy okazałego, lecz polegają na zapewnieniu jedynie standardowego poczęstunku, zwyczajowo przyjętego w takich okolicznościach. Każdorazowo mamy tu do czynienia z sytuacją, gdzie wydatki nie polegają na wystawnym podejmowaniu kontrahentów, a są zwyczajowo przyjęte i standardowe.

W realiach życia gospodarczego, z uwzględnieniem charakteru działalności firmy, ponoszenie wydatków, w związku z sytuacjami przedstawionymi wyżej jest normą, standardem i z założenia nie świadczy o wystawności, wytworności.

Wnioskodawczyni uważa, iż może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 22 ust. 1 u.p.d.o.f., wymienione wyżej wydatki na gastronomię, ponoszone podczas spotkań biznesowych z kontrahentami w restauracji. W kontekście uwag poczynionych powyżej, w realiach życia gospodarczego, z uwzględnieniem charakteru działalności firmy, ponoszenie wydatków, w związku z sytuacjami przedstawionymi wyżej jest normą, standardem i z założenia nie świadczy o wystawności, wytworności. Przez to nie wypełnia dyspozycji pojęcia reprezentacji. Także sam fakt, że spotkania odbywają się poza siedzibą firmy, tj. w restauracji samoistnie nie oznacza reprezentacji. Przedstawione przez Wnioskodawczynię okoliczności uzasadniają przyjęcie, iż opisane we wniosku spotkania w restauracjach, które polegają na załatwianiu spraw służbowych i nie mają charakteru uroczystego, wytwornego czy okazałego, lecz mają na celu zapewnienie jedynie standardowego poczęstunku, zwyczajowo przyjętego w takich okolicznościach, wykracza poza ramy pojęcia reprezentacja, o którym mowa w art. 23 ust. 1 pkt 23 u.p.d.o.f. Spotkania takie nie wykraczają bowiem poza przyjęte, standardowe relacje z kontrahentami i nie ma w nich cech właściwych dla reprezentacji. Uzasadnienie powyższego stanowi także okoliczność, iż takie spotkania nie są w żaden sposób wcześniej przygotowywane, organizowane, nie mają żadnej oprawy, uroczystego, czy wykwintnego charakteru.

Na poparcie swojego stanowiska Wnioskodawczyni powołała wyroki WSA w Krakowie z dnia 18 maja 2010 r. sygn. akt I SA/Kr 620/10 oraz z dnia 3 marca 2011 r. sygn. akt I SA/Kr 2142/10.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Zatem kosztem uzyskania przychodów nie są wszystkie wydatki, ale tylko takie, które nie są wymienione w art. 23 i których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Jednakże ciężar wykazania owego związku spoczywa na podmiocie, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny związku z prowadzoną działalnością winno wynikać, iż poniesiony wydatek obiektywnie może się przyczynić do osiągnięcia przychodów z danego źródła.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów winien, w myśl powołanego przepisu spełniać łącznie następujące warunki:

* pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie znajdować się na liście wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* być właściwie udokumentowany.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 23 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje terminu "reprezentacja", dlatego też należy posłużyć się wykładnią językową. Przez reprezentację rozumie się "okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną" - Uniwersalny Słownik Języka Polskiego pod redakcją prof. Stanisława Dubisza (Wydawnictwo Naukowe PWN; Warszawa 2007). Przenosząc tę definicję na grunt ustawy podatkowej, należy uznać, że reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika w celu ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. Wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenia swojej zasobności, profesjonalizmu. Wydatki te jednocześnie w sposób pośredni promują firmę. Pojęcie reprezentacji dotyczy kontaktów podatnika w stosunkach z innymi podmiotami i pozostaje w związku z zakresem prowadzonej przez podatnika działalności.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawczyni ponosi wydatki związane z zakupem poczęstunku dla kontrahentów podawanych podczas spotkań organizowanych w restauracjach.

Odnosząc powyższe do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego należy stwierdzić, iż rozstrzygnięcie, czy wydatki, o których mowa mogą stanowić koszty uzyskania przychodów zależy od tego, czy dotyczą one reprezentacji, tj. czy wydatki na poczęstunek podawany podczas wyżej wymienionych spotkań ukierunkowane są na reprezentowanie firmy oraz budowanie jej prestiżu (wizerunku).

W ocenie tut. Organu wydatki na poczęstunek podawany podczas spotkań z kontrahentami i potencjalnymi klientami w restauracjach, wiąże się z tworzeniem i utrwalaniem pozytywnego wizerunku firmy. Pomimo tego, że spotkania wiążą się z istotą prowadzonej przez Wnioskodawczynię działalności gospodarczej, to wątpliwości budzi miejsce takiego spotkania, znajdujące się poza siedzibą prowadzonej działalności. Spotkania z kontrahentami mogą być bowiem organizowane w każdym innym miejscu, zwłaszcza w siedzibach podmiotów gospodarczych. Trudno wykazać inny niż reprezentacja cel poniesienia tych wydatków. W kontekście zdefiniowanego wyżej pojęcia "reprezentacja" oraz z analizy przytoczonego art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy, jednoznacznie wynika, iż ponoszone przez Wnioskodawczynię wydatki na zorganizowanie spotkań poza siedzibą firmy będą wydatkami na reprezentację i jako takie nie mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów. Ich charakter bezsprzecznie świadczy o kreowaniu pozytywnego wizerunku firmy, czyli kształtowaniu lepszego postrzegania firmy na zewnątrz. Powyższej kwalifikacji nie zmienia również fakt, iż kontrahenci nie prowadzą działalności w tej samej miejscowości oraz "neutralność" miejsca spotkania.

Powoływanie się w tym kontekście przez Wnioskodawczynię na okoliczność, że takie spotkania nie są w żaden sposób wcześniej przygotowywane, organizowane, nie mają żadnej oprawy, uroczystego, czy wykwintnego charakteru, nie odbiera wyżej wymienionym czynnościom cech reprezentacji, bowiem działania reprezentacyjne obejmują nie tylko imprezy, czy spotkania organizowane z wielkim rozmachem lub wystawne bankiety z ekskluzywnym menu.

Z uwagi na powyższe, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do powołanego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyroku Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów, nie podziela prezentowanego w nim stanowiska, tym bardziej, iż orzecznictwo sądów administracyjnych, jest w zakresie będącym przedmiotem złożonego wniosku niejednolite. Spośród wyroków potwierdzających stanowisko organu w przedmiotowej sprawie wymienić należy przykładowo wyroki:

* WSA w Gliwicach z dnia 13 stycznia 2011 r., sygn. akt I SA/Gl 909/10,

* WSA w Warszawie z dnia 27 listopada 2009 r. sygn. akt. III SA/Wa 925/09,

* WSA we Wrocławiu z dnia 13 maja 2010 r. sygn. akt I SA/Wr 334/10,

* WSA we Lublinie z dnia 23 kwietnia 2010 r. sygn. akt I SA/Lu 151/10,

* WSA w Szczecinie z dnia 31 kwietnia 2010 r. sygn. akt I SA/Sz 127/10,

* WSA w Kielcach z dnia 15 kwietnia 2010 r. sygn. akt I SA/Ke 202/10,

Zauważyć również należy, iż postępowanie w sprawie dot. wydania interpretacji indywidualnej jest postępowaniem szczególnym, mającym charakter uproszczony, odrębny od postępowania podatkowego, uregulowanego w dziale IV Ordynacji podatkowej. W jego wyniku, organ udzielając interpretacji, przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa podatkowego i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do sytuacji indywidualnej wskazanej przez Wnioskodawczynię. Nie można zatem utożsamiać "trybu interpretacji" z postępowaniem podatkowym, a w konsekwencji i żądać, aby wydając interpretację organ, odnosił się do każdego powołanego we wniosku wyroku sądowego, czy też prowadził szeroko rozumianą polemikę z każdym poglądem Wnioskodawczyni.

Nadmienia się, iż w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1, 2, i 3 wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.