IBPBI/1/415-210/12/KB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 14 lutego 2012 r. (data wpływu do tut. Biura 20 lutego 2012 r.), uzupełnionym w dniu 12 kwietnia 2012 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków związanych z uzyskaniem patentu na wynalazek - jest nieprawidłowe.

W dniu 20 lutego 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków związanych z uzyskaniem patentu na wynalazek. Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 30 marca 2012 r. Znak: IBPBI/1/415-210/12/KB wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło w dniu 12 kwietnia 2012 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawcy jest świadczenie usług doradczych w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania. Jest to jednoosobowa działalność gospodarcza opodatkowana na "zasadach ogólnych". W 2010 r., opierając się o własną wiedzę i doświadczenie, Wnioskodawca opracował metodę oczyszczania gazów powstających w procesie spalania, jak również opracował projekt urządzenia umożliwiającego oczyszczanie ww. gazów. Efekt swojej pracy złożył w biurze patentowym i po dokonaniu niezbędnych opłat otrzymał certyfikat pozwalający na wyłączność w rozporządzaniu posiadaną metodą. Patent ten chroni projekt Wnioskodawcy zarówno na terenie Polski, jak i innych krajów Europy i Unii Europejskiej, Australii oraz części krajów z Azji, Afryki, Ameryki Północnej i Południowej. Opracowany projekt będzie w przyszłości wykorzystany do celów zarobkowych, ale w tej chwili Wnioskodawca nie wie jeszcze w jaki sposób, czy będzie to forma odpłatnego zbycia praw, czy też tylko odpłatne udostępnianie możliwości do korzystania z praw na zasadzie sprzedaży licencji.

W uzupełnieniu wniosku, ujętym w piśmie z dnia 6 kwietnia 2012 r., wskazano iż:

* projekt, o którym mowa we wniosku, stanowi wynalazek w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej,

* patent nie został udzielony przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej, wniosek o jego udzielenie został złożony do Szwedzkiego Biura Do Spraw Patentów i Rejestracji, a patent został udzielony na podstawie szwedzkiego prawa patentowego,

* przez okres 30 miesięcy ww. wynalazek jest chroniony prawem patentowym we wszystkich krajach świata.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wydatki poniesione na opłaty patentowe stanowią koszty bezpośrednie w rozumieniu art. 22 ust. 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, czy też poniesione wydatki stanowią koszty pośrednie w rozumieniu art. 22 ust. 5c ww. ustawy i są potrącalne w dacie ich poniesienia.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionym w art. 23. Zgodnie z art. 22 ust. 5 ww. ustawy, u podatników prowadzących księgi rachunkowe koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w których osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 5a i 5b. Jednocześnie zgodnie z ust. 5c ww. artykułu, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Zdaniem Wnioskodawcy, do poniesionych opłat patentowych ma zastosowanie art. 22 ust. 5c ww. ustawy. W chwili poniesienia wydatku Wnioskodawca nie jest bowiem w stanie bezpośrednio określić czy prawa do ww. wynalazku zostaną w całości odsprzedane, czy też będzie udzielał licencji na korzystanie z ww. praw, do których posiada patenty. Wobec powyższego należy uznać, iż wydatek na opłaty patentowe jest kosztem pośrednim w rozumieniu ww. ustawy i jest potrącany w dacie jego poniesienia.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 i 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), odrębnymi źródłami przychodów są:

* pozarolnicza działalność gospodarcza oraz

* kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

W myśl art. 5a pkt 6 ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej - oznacza to działalność zarobkową:

- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Z powyższego wynika, iż jeżeli ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zalicza określony przychód do innego źródła niż pozarolnicza działalność gospodarcza, przychód ten stanowi przychód z tego źródła, a nie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, niezależnie od tego czy zdarzenie, które powoduje powstanie tego przychodu ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Stosownie natomiast do art. 18 ww. ustawy, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw. Przepisy prawa podatkowego wskazują jedynie przykładowo, przychód z jakiego tytułu należy zaliczać do przychodów z praw majątkowych. Do tego źródła przychodów należy zatem zaliczać także inne otrzymane przez podatnika przysporzenia, wynikające z posiadanych przez niego praw majątkowych, w tym także przychody osiągnięte z tytułu składników majątkowych, o których mowa w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 z późn. zm.). Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, ustawa normuje m.in. stosunki w zakresie wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych. W myśl art. 8 ust. 1 pkt 1 Prawa własności przemysłowej, na warunkach określonych w ustawie twórcy wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego oraz topografii układu scalonego przysługuje prawo do:

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług doradczych w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania. Dodatkowo jest twórcą wynalazku w rozumieniu przepisów Prawa własności przemysłowej, chronionego patentem uzyskanym na podstawie szwedzkiego prawa patentowego. Wnioskodawca zamierza wykorzystać ww. wynalazek w celach zarobkowych w postaci odpłatnego zbycia praw do wynalazku, bądź udzielania licencji.

Biorąc pod uwagę cyt. wyżej przepisy stwierdzić, iż przychód który Wnioskodawca będzie uzyskiwał w związku z udostępnieniem Jego wynalazku (niezależnie od formy jaką przybierze udostępnienie prawa do korzystania z tego wynalazku), będzie stanowić przychód z praw majątkowych, o którym mowa w cyt. art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy. Aby zatem dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

* musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów,

* musi być należycie udokumentowany.

Generalnie należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tychże kosztów. Przy czym, związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Zauważyć przy tym należy, iż konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań lub sprzecznych z prawem działań podatnika.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób, gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości. Pamiętać przy tym należy, iż koszty uzyskania przychodów nie są kosztami uzyskania jakichkolwiek przychodów, lecz zawsze związane są z uzyskaniem przychodu z konkretnego źródła. Koszty uzyskania przychodu z danego źródła pomniejszają przychody z tego właśnie źródła. Koszty te są zatem ściśle i funkcjonalnie przyporządkowane do danego źródła przychodów. Ponadto zauważyć należy, iż, co do zasady, kosztami uzyskania przychodu mogą być jedynie te wydatki, które zostały przez podatnika faktycznie poniesione, tzn. te wydatki, których ekonomiczny ciężar poniesienia spoczywał na podatniku.

Następne jednostki redakcyjne ww. art. 22, tj. art. 22 ust. 4-6 i 6b zawierają ogóle zasady dotyczące momentu poniesienia kosztów oraz momentu ich potrącalności, tj. momentu w którym koszty te mogą pomniejszyć uzyskany przez podatnika przychód. Zauważyć jednak należy, iż dla przychodów uzyskiwanych przez podatników z posiadanych przez nich wynalazków ustawodawca przewidział szczególny sposób ustalania kosztów uzyskania przychodu. Zgodnie bowiem z art. 22 ust. 9 pkt 1 i 2 ww. ustawy, koszty uzyskania niektórych przychodów określa się:

Przy czym, jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania normy procentowej określonej w ust. 9 pkt 1-4 i pkt 6, koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych (art. 22 ust. 10 ww. ustawy).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca będzie uzyskiwał przychody z posiadanego wynalazku, które stanowią przychód z praw majątkowych. W związku z powyższym poniósł wydatki na opłaty patentowe w celu uzyskania patentu na ww. wynalazek.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, iż do przychodów tych, co do zasady, nie będą miały zastosowania ogólne zasady dotyczące kosztów uzyskania przychodu, tj. powołany przez Wnioskodawcę art. 22 ust. 5-5c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dla uzyskiwanych przez Wnioskodawcę przychodów z wynalazku ustawodawca przewidział bowiem szczególne zasady ustalania i potrącania kosztów uzyskania przychodu.

W przypadku, gdy Wnioskodawca uzyska przychody z tytułu odpłatnego zbycia wynalazku, koszty uzyskania przychodu należy ustalić zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 1 oraz art. 22 ust. 10 ww. ustawy, tj. w wysokości 50% uzyskanego przychodu, chyba że Wnioskodawca wykaże, iż poniesione przez niego faktyczne koszty są wyższe. W takiej sytuacji przychód należy pomniejszyć o wysokość faktycznie poniesionych i udokumentowanych wydatków. Natomiast w przypadku, gdy Wnioskodawca uzyska przychody z tytułu udzielenia licencji na korzystanie z wynalazku, koszty uzyskania przychodu należy ustalić zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 2 ww. ustawy z uwzględnieniem treści art. 22 ust. 10 tej ustawy.

Z uwagi na powyższe, stanowisko przedstawione we wniosku należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31 - 511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.