IBPBI/1/415-155/13/AP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 1 lutego 2013 r. (data wpływu do tut. Biura 6 lutego 2013 r.), uzupełnionym w dniu 16 kwietnia 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie momentu powstania przychodu z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskanego z tytułu wynajmu mieszkań kwaterunkowych, o których mowa we wniosku - jest nieprawidłowe.

W dniu 6 lutego 2013 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie momentu powstania przychodu z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskanego z tytułu wynajmu mieszkań kwaterunkowych, o których mowa we wniosku. Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 8 kwietnia 2013 r. Znak: IBPBI/1/415-155/13/AP, wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło w dniu 16 kwietnia 2013 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi jednoosobowo pozarolniczą działalność gospodarczą, która zgodnie z PKD jest sklasyfikowana pod symbolem 55.10.Z hotele i podobne obiekty zakwaterowania oraz symbolem 68.20.Z wynajem i zarządzenie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi. Wnioskodawca jest właścicielem kilku kamienic, które docelowo, po niezbędnych remontach, mają być wykorzystywane do działalności hotelowej. Ich adresy zostały zatem wpisane do ewidencji działalności gospodarczej, jako "inne adresy prowadzenia działalności", a po zakończeniu remontów zostaną przyjęte na stan środków trwałych firmy.

Jednak na dzień dzisiejszy w tych kamienicach zamieszkuje jeszcze kilka osób, które przed laty otrzymały przydziały z kwaterunku. Jedna z nich ma około 80 lat i jest objęta ochroną. Od pewnego czasu osoba ta płaci czynsz bardzo nieregularnie.

W uzupełnieniu wniosku, ujętym w piśmie z dnia 15 kwietnia 2013 r., wskazano, iż:

* pomiędzy Wnioskodawcą, a lokatorami mieszań kwaterunkowych nie została zawarta umowa najmu,

* kamienica, w której zamieszkuje 82-letnia lokatorka, została zakupiona przez Wnioskodawcę w 1979 r. "razem z lokatorami". Przydziały mieszkań z kwaterunku oraz inne dokumenty są w posiadaniu Gminy,

* wraz z lokatorami Wnioskodawca przejął również istniejący sposób pobierania czynszu; jest to czynsz regulowany, ustalony na podstawie uchwały Rady Miasta,

* powinien on być płacony miesięcznie z góry do 10-tego dnia miesiąca,

* powyższy termin wynika w szczególności z art. 669 Kodeksu cywilnego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy, ponieważ lokatorzy zostali Mu narzuceni z urzędu i nie może ich sobie dowolnie wybrać, nie powinien być dodatkowo obciążany niezapłaconymi czynszami, które byłyby Jego przychodem z działalności gospodarczej. Momentem uzyskania przychodu w tej konkretnej sytuacji powinna być data zapłacenia czynszu przez lokatorów mieszkań kwaterunkowych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), za przychód z działalności gospodarczej, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Przychody należne to wszelkiego rodzaju przychody, co do których przysługuje podatnikowi uprawnienie do ich dochodzenia, czyli takie, które wynikają z konkretnego stosunku prawnego. "Należność" odnosi się zarówno do możliwości dochodzenia konkretnego świadczenia oraz do powinności jego spełnienia. Oznacza to, że powstanie przychodów należnych związane jest z powstaniem wierzytelności. Ponieważ wierzytelność to termin wywodzący się z prawa cywilnego, to przychodami należnymi są przychody wymagalne w rozumieniu prawa cywilnego, tj. możliwe do prawnie skutecznego ich dochodzenia.

W myśl natomiast art. 14 ust. 1c ww. ustawy, za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1 h i 1i, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

Zgodnie z art. 14 ust. 1e cytowanej ustawy, jeżeli strony ustalą, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku. Przepis ten ma zastosowanie w przypadku usług o charakterze ciągłym, gdy strony uzgodnią, że regulowanie wzajemnych należności i zobowiązań między stronami będzie obejmować kolejne okresy świadczenia tych usług w czasie trwania umowy. W sytuacji, gdy postanowienia umowy, która jest wykonywana stale, w dłuższym (określonym, bądź nieokreślonym) czasie przewidują, iż czynsz regulowany będzie w okresach rozliczeniowych (np. miesięcznych), to przychód z tytułu usług wykonywanych w ramach tej umowy powstaje zawsze w ostatnim dniu okresu wskazanego w umowie (lub na fakturze) jako okres rozliczeniowy.

Z kolei w myśl art. 14 ust. 1i ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej, do którego nie stosuje się ust. 1c, 1e i 1h, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Jak wynika z treści złożonego wniosku, Wnioskodawca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą m.in. w zakresie wynajmu i zarządzenia nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi. Wnioskodawca jest właścicielem kilku kamienic, w których zamieszkuje jeszcze kilka osób, które przed laty otrzymały przydziały z kwaterunku. Jedna z nich ma około 80 lat i jest objęta ochroną. Jednak od pewnego czasu płaci ona czynsz bardzo nieregularnie. Kamienica, w której zamieszkuje ww. lokatorka, została zakupiona przez Wnioskodawcę w 1979 r. "razem z lokatorami". Przydziały mieszkań z kwaterunku oraz inne dokumenty są w posiadaniu Gminy. Wnioskodawca nie zawarł umowy najmu z lokatorami mieszań kwaterunkowych. Jednak nabywając przedmiotowe nieruchomości, w których zamieszkiwali lokatorzy, przejął również istniejący sposób pobierania czynszu. Jest to czynsz regulowany, ustalony na podstawie uchwały Rady Miasta i powinien być płacony miesięcznie z góry do10-tego dnia miesiąca.

Odnosząc się do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, należy zauważyć, że z dniem 12 listopada 1994 r. weszła w życie ustawa z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 120, poz. 787 z późn. zm.), która uchyliła prawo lokalowe i wprowadziła zmiany w sprawach lokalowych. Z dniem jej wejścia w życie zakończył się okres publicznej gospodarki zasobami mieszkaniowymi i przywrócone zostały, właściwe dla tej kategorii stosunków, cywilnoprawne formy kształtowania stosunków najmu. Ustawa ta między innymi zniosła w kraju system najmu lokali na podstawie decyzji administracyjnych o przydziale (tzw. szczególny tryb najmu), normy zaludnienia lokali, instytucję tzw. mieszkań zakładowych.

Stosownie do treści art. 56 tej ustawy, najem nawiązany na podstawie decyzji administracyjnych o przydziale lub na podstawie innego tytułu prawnego przed wprowadzeniem w danej miejscowości publicznej gospodarki lokalami albo szczególnego trybu najmu jest, w rozumieniu ustawy, najmem umownym zawartym na czas nieoznaczony. Ten zapis ustawy oznacza, iż w odniesieniu do stosunków najmu w nim wymienionych (m.in. na podstawie decyzji administracyjnej) nastąpiło przekształcenie tych stosunków z mocy samego prawa w stosunki najmu na czas nieoznaczony w rozumieniu powyższej ustawy. Wobec powyższego, Wnioskodawca z mocy prawa został stroną umów najmu zawartych uprzednio z lokatorami mieszkań kwaterunkowych, przez co wstąpił On we wszelkie prawa i obowiązki wynikające z uprzednio zawartych umów, a więc również prawo do pobierania czynszu w sposób wskazany w tych umowach, tj. miesięcznie z góry do 10-tego dnia miesiąca.

Ponadto wskazać należy, iż myśl art. 669 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), najemca obowiązany jest uiszczać czynsz w terminie umówionym. Przy czym, jeżeli termin płatności czynszu nie jest w umowie określony, czynsz powinien być płacony z góry, a mianowicie: gdy najem ma trwać nie dłużej niż miesiąc - za cały czas najmu, a gdy najem ma trwać dłużej niż miesiąc albo gdy umowa była zawarta na czas nie oznaczony - miesięcznie, do dziesiątego dnia miesiąca (art. 669 § 2 Kodeksu cywilnego).

Mając na względzie powołane wyżej przepisy w odniesieniu do przedstawionego we wniosku oraz jego uzupełnieniu stanu faktycznego, stwierdzić należy, iż wskazane we wniosku usługi najmu mieszkań kwaterunkowych winny zostać zakwalifikowane do usług o charakterze ciągłym, rozlicznych w okresach rozliczeniowych. Tym samym w przedmiotowej sprawie znajduje zastosowanie powołany art. 14 ust. 1e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji za datę powstania przychodu należy zatem uznać ostatni dzień miesięcznego okresu rozliczeniowego, bez względu na ustaloną datę płatności i termin uregulowania należności.

Biorąc powyższe pod uwagę, stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.