IBPBI/1/415-138/10/AP - Moment powstania przychodu z tytułu otrzymywania wynagrodzenia prowizyjnego w związku ze świadczeniem usług pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 9 lutego 2010 r. (data wpływu do tut. Biura 15 lutego 2010 r.), uzupełnionym w dniu 28 kwietnia 2010 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie momentu powstania przychodu z tytułu otrzymywania wynagrodzenia prowizyjnego w związku ze świadczeniem usług pośrednictwa ubezpieczeniowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 15 lutego 2010 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie momentu powstania przychodu z tytułu otrzymywania wynagrodzenia prowizyjnego w związku ze świadczeniem usług pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 14 kwietnia 2010 r. Znak: IBPBI/1/415-138/10/AP, wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło w dniu 28 kwietnia 2010 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni wykonuje usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego na podstawie umowy agencyjnej. Z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie prowizyjne po zamknięciu każdego kolejnego miesiąca, a rozliczenie sprzedanych w związku z tym polis przez ubezpieczycieli jest dokonywane około 25 -30 dnia następnego miesiąca.

Zdarza się również, iż prowizja za zawarte umowy ubezpieczenia w danym miesiącu rozliczana jest do wypłaty przez ubezpieczycieli, dopiero po kilku miesiącach (ze względu na nieścisłości w dokumentach). Dotyczy to również wypłaty prowizji za kolejne raty płacone przez klientów po np. 6 miesiącach. Wypłata prowizji, choć naliczona po wielu miesiącach dotyczy umowy zawartej kilka miesięcy wcześniej.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, iż prowizja wypłacana jest od umów zawartych na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeniowego, liczona jako procent prowizyjny od zainkasowanych składek i rat składek. Towarzystwo Ubezpieczeniowe zobowiązuje się w umowie do przekazania agentowi zestawienia prowizyjnego, za każdy okres rozliczeniowy. Zestawienia prowizji przekazywane są nie rzadziej niż w cyklach dwutygodniowych. Prowizja wypłacana jest przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe na rachunek bankowy w terminie nie później niż 15 dnia od dnia otrzymania przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe prawidłowo wystawionego rachunku. Za dzień zapłaty prowizji uważa się dzień złożenia przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe polecenia przelewu.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytania:

Czy przychód za miesiąc np. sierpień, rozliczony przez ubezpieczycieli w formie prowizji około 25 września, należy ująć w podatkowej księdze przychodów i rozchodów we wrześniu, czy w sierpniu.

W jakim miesiącu zaksięgować przychód za usługi pośrednictwa wykonane w grudniu, rozliczone przez ubezpieczycieli w styczniu.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w opisanym stanie faktycznym występuje specyficzna sytuacja, w której prowizja z tytułu usługi pośrednictwa ze zrozumiałych względów wymaga rozliczenia sprzedanych polis poprzez ubezpieczycieli. W takim przypadku dopiero moment dokonania tego rozliczenia jest dniem, w którym można powiedzieć, iż usługa pośrednictwa za dany okres została w całości wykonana.

W oparciu o brzmienie przepisów, w tym przypadku (choć rozliczeniu podlega sprzedaż polis w poprzednim miesiącu) przychód ze świadczenia usług powstaje z chwilą otrzymania przez Wnioskodawczynię rozliczenia od ubezpieczycieli nie później jednak niż w dniu wystawienia faktury. Z tego względu przychód ze sprzedaży polis, w sierpniu powstał we wrześniu i w tym miesiącu należy go ująć w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Podobnie będzie w przypadku rozliczenia sprzedaży polis w miesiącu grudniu. Umowę pośrednictwa można uznać za wykonaną dopiero w tym momencie, w którym ubezpieczyciel je rozliczył czyli w styczniu.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam co następuje.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307), za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 14 ust. 1c ww. ustawy, za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1 uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1h i 1i, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

Przytoczony powyżej przepis należy traktować jako generalną zasadę określającą moment powstania przychodów dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych. Wyjątek od tak skonstruowanej zasady wprowadza art. 14 ust. 1e, 1h oraz 1i powołanej ustawy.

W myśl art. 14 ust. 1e cytowanej ustawy, jeżeli strony ustalą, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku. Przepis ust. 1e stosuje się odpowiednio do dostawy energii elektrycznej i cieplnej oraz gazu przewodowego (art. 14 ust. 1h ww. ustawy).

Przepis ten ma zastosowanie w przypadku usług o charakterze ciągłym, gdy strony uzgodnią, że regulowanie wzajemnych należności i zobowiązań między stronami będzie obejmować kolejne wyodrębnione umownie okresy świadczenia tych usług w czasie trwania umowy. W sytuacji, gdy postanowienia umowy, która jest wykonywana stale, w dłuższym - określonym bądź nieokreślonym czasie, przewidują, iż wynagrodzenie wypłacane będzie w okresach rozliczeniowych (miesięcznych, kwartalnych, rocznych), to przychód z tytułu usług wykonywanych w ramach tej umowy powstaje zawsze w ostatnim dniu okresu wskazanego w umowie (lub na fakturze) jako okres rozliczeniowy.

Z kolei zgodnie z art. 14 ust. 1i ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej, do którego nie stosuje się ust. 1c, 1e i 1h, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Jak wynika z treści złożonego wniosku, Wnioskodawczyni w ramach zawartej umowy agencyjnej wykonuje usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego. Z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie prowizyjne po zamknięciu każdego kolejnego miesiąca. Prowizja wypłacana jest jej od umów zawartych na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeniowego, liczona jako procent prowizyjny od zainkasowanych składek i rat składek. Towarzystwo Ubezpieczeniowe zobowiązuje się w umowie do przekazania agentowi (Wnioskodawczyni) zestawienia prowizyjnego, za każdy okres rozliczeniowy. Prowizja wypłacana jest na rachunek bankowy Wnioskodawczyni w terminie nie później niż 15 dni od daty otrzymania przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe prawidłowo wystawionego rachunku.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika zatem, iż zawierając umowę agencyjną strony ustaliły, iż Wnioskodawczyni będzie rozliczana z uzyskanych dochodów po zamknięciu każdego kolejnego miesiąca. Będzie otrzymywała również zestawienia prowizyjne za każdy okres rozliczeniowy.

W związku z powyższym stwierdzić należy, iż moment powstania przychodu z tytułu świadczonych usług należy określić zgodnie z cytowanym powyżej art. 14 ust. 1e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z treści tego przepisu wynika wprost, iż jeżeli strony ustalą, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze.

Zatem przychód z tytułu usług wykonywanych w ramach ww. umowy powstaje zawsze w ostatnim dniu okresu wskazanego w umowie (lub na fakturze), jako okres rozliczeniowy, a więc w przedmiotowej sprawie w ostatnim dniu miesiąca, niezależnie od innych postanowień zawartych w umowie.

Tym samym otrzymane wynagrodzenie prowizyjne za usługi pośrednictwa wykonane w sierpniu, które zostały rozliczone we wrześniu, stanowią przychód miesiąca sierpnia i w tym też miesiącu winny zostać ujęte w prowadzonej podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Podobna zasada dotyczy pozostałych miesięcy tj. okresów rozliczeniowych (w tym miesiąca grudnia).

W świetle powyższego, przedstawione przez Wnioskodawczynię stanowisko należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie informuje się, iż w zakresie sposobu sporządzania umowy pośrednictwa ubezpieczeniowego zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.