IBPBI/1/415-1374/12/WRz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając, w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 30 października 2012 r. (data wpływu do tut. Biura 6 listopada 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wydatków związanych ze studiami magisterskimi - jest prawidłowe.

W dniu 6 listopada 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wydatków związanych ze studiami magisterskimi.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Od października 2012 r. Wnioskodawczyni, rozpoczęła studia zaoczne na kierunku prawo w szkole wyższej, które mają na celu podniesienie kwalifikacji zawodowych. Ta forma kształcenia wymaga uiszczania opłat. Studia są ściśle związane z zakresem prowadzonej przez Nią działalności gospodarczej. Od dnia 1 września 2010 r. prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu pomocy klientom, w przeważającej większości przedsiębiorcom, w sprawach własności przemysłowej. W CEIDG usługi te są sklasyfikowane jako działalność prawnicza. Wnioskodawczyni posiada uprawnienia rzecznika patentowego. Zdarzenia gospodarcze ewidencjonuje w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Jest także podatnikiem VAT. Wydatki związane ze szkołą nie są objęte podatkiem VAT (są zwolnione z podatku VAT). Rzecznik patentowy zgodnie z ustawą z dnia 11 kwietnia 2001 r. o rzecznikach patentowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 155, poz. 925; dalej "ustawa o rzecznikach"), świadczy pomoc w sprawach własności przemysłowej. Rzecznik patentowy świadczy pomoc prawną i techniczną. Pomoc prawna polega w szczególności na udzielaniu porad i konsultacji prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, badaniu stanu prawnego przedmiotów własności przemysłowej, zastępstwie prawnym i procesowym. Pomoc techniczna polega w szczególności na opracowywaniu opisów technicznych zgłoszeń do ochrony przedmiotów działalności twórczej, przeznaczonych do przemysłowego wykorzystywania, badaniu zakresu ich ochrony, prowadzeniu poszukiwań dotyczących stanu techniki.

Ponadto, zgodnie z ww. ustawą o rzecznikach patentowych oraz orzeczeniem sądu z dnia 16 listopada 2004 r., sygn. akt III CK 580/03, rzecznik patentowy może reprezentować stronę przez przed sądem w sprawach własności przemysłowej, a zatem także w sprawach zwalczania nieuczciwej konkurencji w zakresie przedmiotów, o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy o rzecznikach patentowych (art. 9 ust. 1 w związku z art. 2 pkt 2).

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy o rzecznikach, rzecznik patentowy występuje w charakterze pełnomocnika w postępowaniu przed Urzędem Patentowym, sądami i organami orzekającymi w sprawach własności przemysłowej, z wyjątkiem występowania w charakterze pełnomocnika w postępowaniu karnym i postępowaniu karnym skarbowym. Koszty związane zatem ze studiowaniem w szkole wyższej, Wnioskodawczyni zaliczyła do kosztów uzyskania przychodu z tytułu prowadzonej działalności (na dzień sporządzenia wniosku były to dwie opłaty: opłata za pierwszy semestr oraz opłata rekrutacyjna). Kolejne opłaty za kształcenie w tej szkole Wnioskodawczyni również zamierza księgować, jako koszty uzyskania przychodu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowym jest zaliczanie opłat za studia wyższe oraz opłat bezpośrednio ze studiami związanych (przykładowo opłata za obronę pracy magisterskiej) na kierunku prawo, jako koszt uzyskania przychodu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.

Zdaniem Wnioskodawczyni, prawidłowym jest zaliczanie opłat za studia wyższe oraz opłat bezpośrednio ze studiami związanych (przykładowo opłata za obronę pracy magisterskiej) na kierunku prawo, jako kosztów uzyskania przychodów z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o rzecznikach, rzecznik patentowy występuje w charakterze pełnomocnika w postępowaniu przed Urzędem Patentowym, sądami i organami orzekającymi w sprawach własności przemysłowej, z wyjątkiem występowania w charakterze pełnomocnika w postępowaniu karnym i postępowaniu karnym skarbowym. Jak wynika z zacytowanego art. 9 ust. 1 ustawy o rzecznikach, pola reprezentacji klienta w postępowaniach przed sądem są ograniczone ustawowo. Wnioskodawczyni nie może reprezentować klientów w postępowaniach karnych oraz postępowaniach celnych, gdyż zdobyte uprawnienia nie dają Jej takiej możliwości. Niezbędne jednak okazało się (a wykazał to rynek), uzupełnienie wykształcenia na kierunku prawo. Wnioskodawczyni planuje także w późniejszym okresie uzupełnienie wykształcenia o uprawnienia radcy prawnego lub adwokata (decyzja będzie zależała od możliwości i stanu prawnego w dacie ukończenia studiów). W związku z tym podjęła studia na kierunku prawo w szkole wyższej. Zawód rzecznika patentowego, mimo iż ma oparcie w przepisach prawnych, charakteryzuje się bardziej technicznymi aspektami (np. przygotowywanie opisów patentowych). Wobec tego ustawodawca nie wymaga wykształcenia prawniczego, aby uzyskać uprawnienia. Wnioskodawczyni jest właśnie w takiej sytuacji - ukończyła Wydział Techniki na Uniwersytecie. Jest to jednak bardzo niekorzystne, gdyż obecnie w sądach toczy się coraz więcej spraw dotyczących praw niematerialnych, w tym praw własności przemysłowej i praw autorskich. W pracy, Wnioskodawczyni bardzo często ma do czynienia z przepisami karnymi skarbowymi, autorskimi, międzynarodowymi oraz celnymi. Niestety, wobec ograniczenia, nie może reprezentować klienta m.in. w tych sprawach, chociaż są one bezpośrednio związane z Jej pracą. Przykładowo - może reprezentować klienta w sądzie cywilnym w zakresie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jednakże nie może mu pomagać i reprezentować go w tej samej sprawie w postępowaniu karnym. Identyczna sytuacja istnieje na gruncie materii uregulowanej w ustawie prawo własności przemysłowej. Z zawodem Wnioskodawczyni związana jest także praca przy utworach autorskich. Przykładowo takim utworem jest wzór przemysłowy. I w tych sprawach (kolejne ograniczenie), nie może reprezentować klienta w żadnym przypadku, jeśli podstawą roszczenia jest ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Międzynarodowe i unijne przepisy celne są równiaż w zakresie działań Wnioskodawczyni, ale tylko w zakresie doradztwa, a nie reprezentacji, co dla kancelarii jest sporym utrudnieniem. Wprowadzanie na terytorium Unii Europejskiej lub europejskiego obszaru gospodarczego towarów podrobionych, czy naruszających prawa wyłączne np. patenty, jest niewątpliwie zakresie działalności gospodarczej Wnioskodawczyni, bo są to prawa własności przemysłowej. Jednakże nie w zakresie reprezentacji przed odpowiednimi organami.

W opinii Wnioskodawczyni, poniesione koszty związane z wykształceniem prawniczym ściśle związane są z prowadzoną przez Nią działalnością gospodarczą. Podniesienie kwalifikacji poprzez ukończenie studiów i uzyskanie tytułu magistra prawa, umożliwi rozszerzenie zakresu Jej działalności i tym samym pozyskanie nowych odbiorców usług, a także obsługę klientów dotychczasowych w szerszym zakresie niż do tej pory. W przypadku Wnioskodawczyni koszt, jakim są opłaty związane ze studiowaniem na kierunku prawo, jest kosztem uzyskania przychodów, gdyż jest poniesiony właśnie w celu osiągnięcia przychodów z tytułu działalności gospodarczej. Można również przyjąć, że jest to wydatek w celu zabezpieczenia źródła przychodów, w tym sensie, iż obecnie Wnioskodawczyni musi odmawiać pomocy prawnej na pewnym etapie współpracy skierować klienta do innej osoby, mającej określone uprawnienia, co powoduje, że nie powstaje w Jej działalności przychód.

Wydatek na ww. szkołę został już częściowo poniesiony (została wniesiona opłata za pierwszy semestr oraz opłata rekrutacyjna). W przyszłości opłaty związane ze studiami, które stanowiłyby koszty uzyskania przychodu z tytułu działalności gospodarczej Wnioskodawczyni, będą dotyczyły opłat semestralnych oraz opłat dodatkowych bezpośrednio związanych ze studiami (np. opłata za obronę pracy magisterskiej).

Wnioskodawczyni jest przekonana, że poniesienie kosztów związanych ze studiami prawniczymi, doprowadzi do zwiększenia przychodów Jej firmy i jej dalszego rozwoju. Wydatek ten jest zatem związany ze zdobywaniem wiedzy i umiejętności, które są potrzebne w prowadzonej przez Nią działalności gospodarczej i mają z nią bezpośredni związek. Tematyka podjętych studiów i rodzaj prowadzonej przez Nią działalności gospodarczej sprawia, że istnieje związek przyczynowo-skutkowy, pozwalający zaliczyć już poniesione wydatki oraz wydatki przyszłe, do kosztów uzyskania przychodów, oczywiście pod warunkiem ich należytego udokumentowania. Koszty zatem związane ze studiowaniem w szkole wyższej, Wnioskodawczyni zaliczyła jako koszty uzyskania przychodu z tytułu prowadzonej działalności, a były to dwie opłaty: opłata za pierwszy semestr oraz opłata rekrutacyjną. Kolejne opłaty za kształcenie w tej szkole również planuje zaliczyć, do kosztów uzyskania przychodu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. W ocenie Wnioskodawczyni działanie takie jest prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

W świetle powołanego uregulowania, aby dany wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu zaistnieć muszą łącznie trzy warunki:

* celem poniesienia wydatku (bezpośrednim lub pośrednim) powinno być osiągnięcie przychodu, lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów,

* wydatek ten nie może być wymieniony w zawartym w art. 23 ust. 1 ww. ustawy katalogu wydatków i odpisów, które nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów,

* wydatek musi być prawidłowo udokumentowany.

W przypadku źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów.

Wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych w formie studiów magisterskich nie są ujęte w katalogu zawartym w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów. Nie stanowi to jednak wystarczającej przesłanki do zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów. Dla uzyskania takiego statusu konieczne jest również zaistnienie związku przyczynowego między poniesionym wydatkiem, a celem jakim jest osiągnięcie przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Do stwierdzenia, czy poniesione opłaty za studia mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej istotnym jest ustalenie:

* czy taki wydatek związany jest ze zdobywaniem wiedzy i umiejętności, które są potrzebne w prowadzonej działalności gospodarczej i mają związek z tą działalnością,

* czy też wydatek ten służy tylko podnoszeniu ogólnego poziomu wiedzy i wykształcenia nie związanego z działalnością gospodarczą, a więc który co do zasady ma charakter osobisty.

Jako uzasadnione racjonalnie i gospodarczo, których poniesienie może przyczynić się do osiągnięcia przychodów ze źródła jakim jest działalność gospodarcza, uznać należy wydatki na kształcenie, które pozwolą podatnikowi nabyć umiejętności i wiedzę niezbędną w prowadzeniu działalności gospodarczej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu pomocy klientom, w przeważającej większości przedsiębiorcom, w sprawach własności przemysłowej. W CEIDG usługi te są sklasyfikowane jako działalność prawnicza. Wnioskodawczyni posiada uprawnienia rzecznika patentowego, a ukończenie studiów i uzyskanie tytułu magistra prawa, umożliwi Jej poszerzenie zakresu prowadzonej działalności gospodarzej i tym samym pozyskanie nowych odbiorców usług, a także obsługę klientów dotychczasowych, w szerszym zakresie niż do tej pory.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż jeżeli w istocie przedstawione powyżej okoliczności są zgodne ze stanem faktycznym, to wydatki z tytułu opłat za studia oraz inne opłaty bezpośrednio z nimi związane mogą stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, pod warunkiem ich należytego udokumentowania.

Zauważyć również należy, iż to na podatniku spoczywa ciężar wykazania związku przyczynowego pomiędzy ponoszonymi wydatkami, a osiąganymi przychodami oraz okoliczności, iż ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wysokość osiągniętych przychodów, bądź na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Wykazanie takiego związku jest warunkiem koniecznym dla uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu.

Jeśli podatnik nie wykaże, ww. związku lub nie przedstawi rzeczowych argumentów wskazujących na celowość wydatków poniesionych na ww. studia z punktu widzenia zachowania, lub zabezpieczenia ww. źródła przychodów, to wydatki te nie mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów. Nadmienić także należy, iż zasadność zaliczenia wskazanych we wniosku wydatków, do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej, może zostać zweryfikowana w toku ewentualnego postępowania podatkowego, prowadzonego przez uprawniony organ podatkowy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.