IBPBI/1/415-1159/11/AP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 4 listopada 2011 r. (data wpływu do tut. Biura 15 listopada 2011 r.), uzupełnionym w dniu 9 lutego 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, m.in. dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez Wnioskodawczynię pozarolniczej działalności gospodarczej wydatków poniesionych tytułem najmu:

* środków trwałych stanowiących składniki majątku prowadzonej przez Jej małżonka pozarolniczej działalności gospodarczej - jest nieprawidłowe,

* wyposażenia stanowiącego składniki majątku prowadzonej przez Jej małżonka pozarolniczej działalności gospodarczej - jest prawidłowe.

W dniu 15 listopada 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez Wnioskodawczynię pozarolniczej działalności gospodarczej wydatków poniesionych tytułem najmu środków trwałych i wyposażenia stanowiących składniki prowadzonej przez Jej małżonka pozarolniczej działalności gospodarczej. Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 26 stycznia 2012 r. Znak: IBPP1/443-1677/11/AZb, IBPBI/1/415-1158/11/AP, IBPBI/1/415-1159/11/AP, IBPBI/1/415-1160/11/AP wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło w dniu 9 lutego 2012 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni, jako osoba fizyczna prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą. Jest opodatkowana podatkiem dochodowym od osób fizycznych uiszczanym na "zasadach ogólnych" oraz jest czynnym podatnikiem VAT. Mąż Wnioskodawczyni, który również jako osoba fizyczna prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą (jest czynnym podatnikiem VAT i podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych opodatkowanym 19% "podatkiem liniowym"), zamierza część środków trwałych, w tym część budynku i gruntu oraz wyposażenie swojej firmy udostępnić Wnioskodawczyni na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni będzie sprzedawać wytwarzane m.in. przy pomocy ww. składników majątkowych wyroby Jej firmy na rzecz firmy męża. Następnie mąż Wnioskodawczyni będzie sprzedawał te wyroby swoim klientom. Przez cały czas prowadzenia przez małżonków odrębnie pozarolniczej działalności gospodarczej, istnieje między nimi wspólność majątkowa małżeńska (wspólność ustawowa).

W uzupełnieniu wniosku, ujętym w piśmie z dnia 6 lutego 2012 r., wskazano m.in., iż:

* przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawczyni jest produkcja pozostałych artykułów spożywczych, gdzie indziej niesklasyfikowana, sprzedaż hurtowa mięsa i wyrobów z mięsa, sprzedaż hurtowa mleka, wyrobów mleczarskich, takich jak, oleje i tłuszcze jadalne, sprzedaż hurtowa cukru, czekolady i wyrobów cukierniczych, sprzedaż hurtowa herbaty, kawy, kakao i przypraw, sprzedaż hurtowa pozostałej żywności, sprzedaż hurtowa ryb, skorupiaków i mięczaków, produkcja makaronów, klusek i podobnych wyrobów mącznych, placówki gastronomiczne pozostałe. Przedmiotem działalności gospodarczej męża Wnioskodawczyni jest produkcja pozostałych artykułów spożywczych, gdzie indziej niesklasyfikowana, sprzedaż hurtowa mięsa i wyrobów z mięsa, sprzedaż hurtowa mleka, wyrobów mleczarskich, jaj, olejów i tłuszczów jadalnych, sprzedaż hurtowa cukru, czekolady i wyrobów cukierniczych, sprzedaż hurtowa herbaty, kawy, kakao i przypraw, sprzedaż hurtowa pozostałej żywności, sprzedaż hurtowa ryb, skorupiaków mięczaków, produkcja makaronów, klusek i podobnych wyrobów mącznych, placówki gastronomiczne pozostałe,

* udostępnienie środków trwałych i wyposażenia odbędzie się:

* wynajmującym (użyczającym) będzie mąż Wnioskodawczyni, jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, a najemcą (biorącym w użyczenie) będzie Wnioskodawczyni, jako osoba fizyczna prowadząca odrębną od Jej męża działalność gospodarczą,

* usługi najmu środków trwałych i wyposażenia zostaną udokumentowane fakturami VAT,

* przyczyną tego postępowania jest chęć oddzielenia działalności produkcyjnej od działalności handlowej.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy koszt najmu środków trwałych i wyposażenia stanowiących składniki majątku prowadzonej przez męża Wnioskodawczyni pozarolniczej działalności gospodarczej (przy rynkowych cenach najmu) może stanowić dla Niej koszt uzyskania przychodów dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych.

(pytanie oznaczone we wniosku nr 3)

Zdaniem Wnioskodawczyni, koszt najmu środków trwałych i wyposażenia stanowiących składniki majątku prowadzonej przez jej męża działalności gospodarczej (przy rynkowych cenach najmu) jest dla Niej kosztem uzyskania przychodów dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego, stwierdzam co następuje.

Stosunki majątkowe między małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Listę przedmiotów majątkowych stanowiących odrębny majątek każdego z małżonków zawiera art. 33 ww. kodeksu.

Zatem, składniki majątku nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej małżeńskiej nie stanowią odrębnego majątku danego małżonka, lecz dorobek małżonków bez względu na to, czy zostały zakupione na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej przez jednego z małżonków, czy też dla celów prywatnych. Pamiętać przy tym należy, iż zgodnie z art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Małżonkowie posiadający prawo do rzeczy na zasadzie wspólności majątkowej mają równe prawo do korzystania z rzeczy wspólnej oraz dbania o nią.

Zauważyć należy, iż zgodnie z art. 22g ust. 11 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), w razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku; zasada ta nie ma zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków, chyba że małżonkowie wykorzystują składnik majątku w działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie.

Jeżeli więc środek trwały stanowi współwłasność małżonków, każdy z nich ma prawo wykorzystywać go dla potrzeb prowadzonej przez siebie odrębnie działalności gospodarczej i zaliczać w ciężar kosztów uzyskania przychodów tych działalności odpisy amortyzacyjne (pod warunkiem wprowadzenia go do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych) - proporcjonalnie do zakresu wykorzystania tych składników majątku w prowadzonych przez małżonków działalnościach gospodarczych.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż mąż Wnioskodawczyni prowadzący jednoosobowo pozarolniczą działalność gospodarczą zamierza wynająć lub wydzierżawić Jej, środki trwałe oraz wyposażenie swojej firmy. Przez cały czas prowadzenia przez małżonków odrębnie pozarolniczej działalności gospodarczej istnieje między nimi wspólność majątkowa (wspólność ustawowa).

Mając powyższe na względzie, stwierdzić należy, iż w sytuacji gdy małżonkowie prowadzą odrębne pozarolnicze działalności gospodarcze, a na prawach majątkowej wspólności ustawowej są właścicielami środków trwałych, wchodzących w skład działalności gospodarczej jednego z małżonków, to każdy z nich ma prawo wykorzystywać je dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Powyższe wynika w szczególności z treści cytowanego art. 22g ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W takiej sytuacji, zawartą pomiędzy małżonkami umowę najmu lub dzierżawy środków trwałych, uznać należy za nierodzącą skutków prawnych, gdyż nie jest prawnie dopuszczalne zawarcie pomiędzy małżonkami umowy najmu (dzierżawy) dot. składnika majątku objętego wspólnością majątkową małżeńską (współwłasnością łączną). Tym samym, za pozbawione podstaw prawnych uznać należy także zaliczanie przez Wnioskodawczynię wydatków z tytułu najmu (dzierżawy) ww. środków trwałych do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez Nią działalności gospodarczej.

W tym więc zakresie stanowisko Wnioskodawczyni należy uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do kwestii możliwości zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów wydatków z tytułu najmu (dzierżawy) wyposażenia wchodzącego w skład prowadzonej przez małżonka Wnioskodawczyni pozarolniczej działalności gospodarczej, wskazać należy, iż stosownie do przepisu art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

* pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub ze źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie znajdować się na liście wydatków nieuznanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* być właściwie udokumentowany.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, zatem przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. W takim ujęciu kosztami tymi będą zarówno wydatki pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

W myśl § 3 pkt 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm.), wyposażeniem są rzeczowe składniki majątku, związane z wykonywaną działalnością, niezaliczone, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym, do środków trwałych.

Wydatki z tytułu najmu (dzierżawy) ww. wyposażenia, nie zostały wyłączone z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 23 ww. ustawy. Natomiast wskazana powyżej zasada dot. sposobu wykorzystywania objętych wspólnością majątkową małżeńską, składników majątku wykorzystywanych przez małżonków w ramach prowadzonej przez nich odrębnie działalności gospodarczej, wynikająca z cyt. art. 22g ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma zastosowanie jedynie do składników majątku stanowiących środki trwałe w tej działalności.

A contrario, brak jest tym samym podstaw prawnych, aby na gruncie przepisów ww. ustawy Wnioskodawczyni pozbawiona była możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej wydatków z tytułu najmu (dzierżawy) wyposażenia stanowiącego składnik prowadzonej przez Jej małżonka pozarolniczej działalności gospodarczej, o ile oczywiście wydatki z tego tytułu mają na celu uzyskanie przychodu lub zmierzają do zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Pamiętać również należy o obowiązku należytego udokumentowania poniesionych wydatków oraz o treści art. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z którego wynika m.in., iż jeżeli w wyniku powiązań o charakterze rodzinnym zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty i w wyniku tego podmiot nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podmiotu oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

Zatem w tym zakresie stanowisko Wnioskodawczyni jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienić należy, iż w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1,2 i 4-6 zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.