IBPBI/1/415-1082/11/AP - Możliwość skorygowania przychodów z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej o wartość wynikającą z faktury wystawionej na nieistniejący podmiot.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 października 2011 r. (data wpływu do tut. Biura 19 października 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie:

* możliwości skorygowania przychodów z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej o wartość wynikającą z faktury wystawionej na nieistniejący podmiot - jest prawidłowe,

* momentu dokonania tej korekty - jest nieprawidłowe.

W dniu 19 października 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości i momentu skorygowania przychodów z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej o wartość wynikającą z faktury wystawionej na nieistniejący podmiot.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, polegającą na produkcji bombek szklanych - ozdób choinkowych. W dniu 5 października 2010 r. sprzedał bombki kontrahentowi, którego firma mieściła się w Wielkiej Brytanii. Z firmą tą Wnioskodawca nawiązał kontakt na targach ozdób choinkowych, które odbyły się zimą 2010 r. Mężczyzna, który nawiązał kontakt z Wnioskodawcą podał swoje nazwisko i złożył zamówienie (następnie kontakty odbywały się telefonicznie i mailowo). Nie było żadnych problemów. Angielska firma oświadczyła, że nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT UE, więc nie podała żadnego numeru NIP. Wnioskodawca wystawił fakturę z 22% stawką VAT na kwotę brutto 17.516,32 euro. W dniu 5 października 2010 r. faktura ta została zaksięgowana przez Wnioskodawcę, podatek VAT również został odprowadzony za miesiąc październik 2010 r. Faktura ta (do dnia złożenia wniosku) nie została zapłacona. Towar został odebrany w Polsce przez polskiego spedytora, który zlecił dostawę polskiej firmie transportowej. Towar został dostarczony pod adres wskazany na fakturze. Po dwóch tygodniach Wnioskodawca podjął próby kontaktu z firmą, ponieważ nie otrzymał zapłaty. Żaden wcześniejszy numer telefonu nie odpowiadał, mail również. W dniu 16 listopada 2010 r. Wnioskodawca złożył w Komendzie Miejskiej Policji zawiadomienie o wyłudzeniu towaru w postaci ozdób choinkowych o wartości brutto 17.516,32 euro. W tej sprawie został przesłuchany pracownik Wnioskodawcy, który prowadził korespondencję z tą firmą. Policja ustaliła, iż pod wskazanym przez kontrahenta adresem jego firma nie istnieje. Natomiast pod adresem, na który skierowana była dostawa zamówionego towaru, zlokalizowanych jest ponad 20 firm. Przesłuchano właścicielkę firmy transportowej oraz jej kierowcę, który towar dostarczył. Policja ustaliła, że osoby te nie miały z tą sprawą nic wspólnego. Najprawdopodobniej w celu odebrania przesyłki przed budynkiem w Anglii czekała zainteresowana osoba. Policja przekazała sprawę prokuraturze rejonowej, która w dniu 30 maja 2011 r. wydała postanowienie o umorzeniu dochodzenia w sprawie doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci ozdób choinkowych o wartości 17.516,32 euro przez nieustalonego sprawcę (podstawa prawna postanowienia - art. 268 § 1 Kodeksu karnego). Jednocześnie Wnioskodawca wskazał, iż przedmiotowe należności są monitorowane przez firmę windykacyjną. Wnioskodawca zwrócił się do niej o pomoc w celu windykacji pieniędzy. Jednak bez rezultatu. Otrzymał od nich raport końcowy z postępowania windykacyjnego, z którego wynika, że postępowanie zostaje zakończone z powodu nieosiągalności dłużnika. Wnioskodawca został również poinformowany, iż pod adresem dostawy znajduje się 25 firm, ale żadna z nich nie jest szukaną firmą. Zaproponowano mu również, iż może skierować sprawę do tamtejszego sądu za pomocą partnera firmy windykacyjnej. Jednocześnie poinformowano go o kosztach prawnika, którego wynagrodzenie za godzinę pracy wynosi 1300 GBP + VAT, a dostarczenie nakazu będzie problemem ze względu na brak ustalenia miejsca pobytu sprawcy. Mając na uwadze, że należność Wnioskodawcy to 17.516,32 euro (około 69.000 PLN), a godzina prawnika w Wielkiej Brytanii, to 1300 GBP (około 6.000 PLN), to Wnioskodawca uważa, iż firma windykacyjna ma prawdopodobnie rację odradzając mu to rozwiązanie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy istnieje możliwość skorygowania przychodów w związku z wystawioną w dniu 5 października 2010 r. przez Wnioskodawcę fakturą na kwotę netto 14.357,64 euro, przeliczoną na PLN wg kursu z dnia 4 października 2010 r., (tabela NBP Nr 193/A/NBP/2010 - 1 euro = 3,9577), co daje przychód netto 56.823,23 zł i wyksięgowania z podatkowej księgi przychodów i rozchodów tego przychodu.

Zdaniem Wnioskodawcy, może skorygować przychód o opisaną przez niego fakturę wystawioną w dniu 5 października na firmę z Wielkiej Brytanii. Kiedy Wnioskodawca wystawiał fakturę na ww. firmę działał w przekonaniu, że sprzedaje towar uczciwej firmie. Wykazał przychód z tej transakcji i zapłacił podatek VAT należny. Jednak sprawa potoczyła się inaczej. Wnioskodawca uważa, że dołożył wszelkiej staranności, aby odzyskać swoje pieniądze. Zawiadomił Policję, która przekazała sprawę prokuraturze, ta jednak umorzyła postępowanie z braku wykrycia sprawcy. W związku z tym, że Wnioskodawca nie może się domagać zapłaty za ww. fakturę, ponieważ podana firma nie istnieje, więc nie może stwierdzić, że wystąpił jakikolwiek przychód z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. W związku z powyższym Wnioskodawca uważa, że nieprawidłowo, na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uznał przychód wynikający z tej faktury za przychód podatkowy, gdyż nie wystąpił obowiązek podatkowy w związku z nieistniejącym nabywcą towarów. Z tej też przyczyny, jego zdaniem powinien dokonać korekty za miesiąc maj 2011 r., kiedy to prokuratura wydała postanowienie o umorzeniu dochodzenia w sprawie doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzania mieniem o wartości 17.516,32 euro przez nieustalonego sprawcę.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam co następuje:

Na wstępie zauważyć należy, iż w części E. 1 poz. 50 wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawca wskazał, iż przedmiotem wniosku jest zdarzenie przyszłe. Jednakże treść tego wniosku wskazuje w istocie, iż dotyczy on zaistniałego stanu faktycznego.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolnicza działalność gospodarcza), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

W myśl natomiast art. 14 ust. 1c ww. ustawy, za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1h i 1i, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

Z treści cyt. art. 14 ust. 1 ww. ustawy wynika, iż przychody należne to wszelkiego rodzaju przychody, co do których przysługuje podatnikowi uprawnienie do ich dochodzenia, czyli takie, które wynikają z konkretnego stosunku prawnego. "Należność" odnosi się zarówno do możliwości dochodzenia konkretnego świadczenia oraz do powinności jego spełnienia.

Przepis powyższy wskazuje również, iż przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej są kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane. Zasadnicze znaczenie ma zatem ustalenie pojęcia "kwota należna" - znaczenie tego pojęcia w zasadzie determinuje rozumienie przychodu z działalności gospodarczej. W przepisach podatkowych brak jest definicji pojęcia "kwota należna". Konieczne jest zatem odwołanie się w tym zakresie do wykładni językowej. W myśl słownika języka polskiego - "należny" to "przysługujący, należący się komuś". Z kolei czasownik "należeć się" oznacza tyle, co "przysługiwać komuś, stanowić dług, powinność, zapłatę". Kwoty należne" są to te przychody, które wynikają ze źródła przychodów, jakie stanowi działalność gospodarcza i które w następstwie prowadzenia tej działalności stają się wymagalną wierzytelnością, choćby faktycznie środków z tego tytułu jeszcze nie uzyskano.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż aby w ogóle możliwym było uznanie należności za przychód z prowadzonej działalności gospodarczej przychód ten musi stanowić przychód należny w tej działalności. Przy czym, termin "kwota należna", o której mowa w art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest tożsamy z pojęciem "wymagalne świadczenie" (wierzytelność). Oznacza to, że w istocie powstanie przychodów należnych związane jest z powstaniem wierzytelności. Ponieważ wierzytelność to termin wywodzący się z prawa cywilnego, to przychodami należnymi są przychody wymagalne w rozumieniu prawa cywilnego, tj. możliwe do prawnie skutecznego ich dochodzenia.

Jak wynika z treści złożonego wniosku w dniu 5 października 2010 r. Wnioskodawca sprzedał kontrahentowi z Wielkiej Brytanii towary handlowe w postaci ozdób choinkowych (bombek szklanych) za kwotę 17.516,32 euro, na którą wystawił fakturę. W dniu 5 października 2010 r. faktura ta została zaksięgowana przez Wnioskodawcę. Faktura ta (do dnia złożenia wniosku) nie została zapłacona. Po upływie terminu płatności należności wynikającej z ww. faktury Wnioskodawca podjął próby kontaktu z kontrahentem, jednak bez rezultatu. Po zgłoszeniu sprawy na Policję okazało się, iż firma kontrahenta, na którą wystawiona była faktura w ogóle nie istniała. Policja przekazała sprawę prokuraturze rejonowej, która w dniu 30 maja 2011 r. wydała postanowienie o umorzeniu dochodzenia w sprawie doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci ozdób choinkowych o wartości 17.516,32 euro, przez nieustalonego sprawcę.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, iż na gruncie przedmiotowej sprawy nie można mówić o przychodzie należnym, ponieważ brak jest podstawy prawnej, na mocy której podmiot - Wnioskodawca (u którego miał powstać przychód) mógłby się skutecznie domagać świadczenia od drugiego podmiotu (zobowiązanego). Skoro zatem przychód wynikający z wystawionej przez Wnioskodawcę w dniu 5 października 2010 r. faktury VAT, w istocie nie jest przychodem należnym, to tym samym kwota ta nie stanowi przychodu z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. Z tej też przyczyny Wnioskodawca powinien dokonać stosownej korekty przychodów.

Odnosząc się od momentu dokonania ww. korekty, wskazać należy, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie regulują zasad dokonywania korekty przychodów. Brak jest również uregulowań dotyczących momentu powiększenia (zmniejszenia) przychodów, tj. wskazujących, czy przychód należy stosownie powiększyć (pomniejszyć) w dacie dokonania korekty (na bieżąco), czy też w dacie powstania (wykazania) tego przychodu (wstecz).

Do przychodów podatkowych zalicza się tylko takie przychody, które w danym momencie są należne podatnikowi, czyli są wymagalne, niewątpliwe i bezwarunkowe. Co do zasady, uzyskanie przychodu należnego za wydanie rzeczy (towaru handlowego), czy świadczoną usługę, potwierdzonego wystawioną fakturą VAT następuje w dacie wystawienia tej faktury (o ile pozostałe zdarzenia wskazane w art. 14 ust. 1c ww. ustawy nie wystąpiły wcześniej). Natomiast korekta powinna mieć wpływ na przychody należne, określone w fakturze podstawowej (pierwotnej), bowiem dotyczy ona uprzednio wykazanych przychodów, a nie jakichkolwiek innych przychodów.

Reasumując stwierdzić należy, iż przychód, który Wnioskodawca wykazał w dniu 5 października 2010 r. na podstawie wystawionej faktury VAT, nie jest jak wskazano powyżej przychodem należnym. W konsekwencji Wnioskodawca zobowiązany jest dokonać korekty przychodów (a tym samym korekty zeznania podatkowego) okresu sprawozdawczego, w którym przychód został pierwotnie zaewidencjonowany, a więc w przedmiotowej sprawie korekta winna się odnosić do października 2010 r., a nie jak wskazano we wniosku do maja 2011 r., tj. do momentu wydania przez prokuraturę postanowienia o umorzeniu dochodzenia w sprawie o doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez nieustalonego sprawcę.

Wobec powyższego, przedstawione we wniosku stanowisko Wnioskodawcy w zakresie:

* możliwości skorygowania przychodów z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej o wartość wynikającą z faktury wystawionej na nieistniejący podmiot, jest prawidłowe,

* momentu dokonania tej korekty, jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.