IBPBI/1/415-1046/10/BK - Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów pozarolniczej działalności gospodarczej niespłaconych pożyczek, udzielonych w ramach tej działalności oraz opłat komorniczych i sądowych związanych z prowadzeniem postępowań wobec pożyczkobiorców.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia w 1 października 2010 r. (data wpływu do Organu 7 października 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie:

* braku możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej niespłaconych pożyczek, udzielonych w ramach tej działalności,

* możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów opłat komorniczych i sądowych związanych z prowadzeniem postępowań wobec pożyczkobiorców

- jest prawidłowe.

W dniu 7 października 2010 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. braku możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej niespłaconych pożyczek, udzielonych w ramach tej działalnosci oraz możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów opłat komorniczych i sądowych związanych z prowadzeniem postępowań wobec pożyczkobiorców.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie udzielania pożyczek z kapitału własnego (PKD 64.92.Z). W momencie udzielania pożyczki pobiera odsetki i prowizję, dlatego, że w umowie pożyczki jest zapis informujący o tym że: "pożyczkodawca w dniu udzielania pożyczki potrąca z kwoty pożyczki prowizję oraz odsetki". Z tego względu księguje to zdarzenie, jako przychód z datą udzielenia pożyczki. Wnioskodawca wskazuje, iż posiada pakiet niespłaconych pożyczek, które zamierza sprzedać firmie windykacyjnej.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy niespłaconą pożyczkę (kapitał pożyczki) można zaksięgować jako koszt.

(we wniosku pytanie to oznaczono nr 2)

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota kapitału pożyczki (kapitał własny) nie jest księgowana jako koszt. Opłaty związane z oddaniem sprawy do komornika oraz opłaty sądowe w związku z niespłaconymi "kredytami" (winno być pożyczkami) są księgowane jako koszty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznaczyć należy, że z uwagi na fakt, iż przedmiotem złożonego wniosku jest zaistniały stan faktyczny, niniejszą interpretację oparto o przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym, w okresie którego dotyczy wniosek.

Stosownie do treści art. 22 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodu, są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Aby zatem dany wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

* musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów,

* musi być należycie udokumentowany.

Generalnie należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tychże kosztów. Przy czym związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Zauważyć przy tym należy, iż konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań lub sprzecznych z prawem działań podatnika.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób, gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 27 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów udzielonych pożyczek, w tym straconych pożyczek. Przepis powyższy wskazuje zatem, iż osoba fizyczna prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, w zakresie udzielania pożyczek nie może kwoty udzielonej pożyczki, w tym utraconej zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów tej działalności.

Stosownie do treści art. 23 ust. 1 pkt 20 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem takich wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio na podstawie art. 14 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona.

Zauważyć należy, iż w myśl art. 14 ust. 1, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Należy zwrócić uwagę, że kwota zwróconej pożyczki, udzielonej przez podmiot (osobę fizyczną) prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą nie stanowi przychodu z tej działalności. Do przychodów tych nie zalicza się bowiem m.in. zwróconych pożyczek, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek, co wynika wprost z brzmienia art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy.

Na marginesie wskazać należy, iż nie stanowią przychodu należnego z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej naliczone, lecz nie zapłacone odsetki za zwłokę od powstałych wierzytelności. W myśl bowiem art. 14 ust. 3 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się kwot naliczonych, lecz nie otrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek.

Mając powyższe na względzie, skoro kwota zwróconej pożyczki nie może być uznana za przychód należny z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, to kwota straconej pożyczki nie może tym samym stanowić nieściągalnej wierzytelności zaliczanej uprzednio do przychodów podatkowych, o której mowa w art. 23 ust. 1 pkt 20 ww. ustawy (nie spełniony zostaje podstawowy warunek zastosowania ww. przepisu).

Odnosząc się natomiast do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów w prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej, polegającej na udzielaniu pożyczek, opłat komorniczych i sądowych związanych z wyegzekwowaniem od pożyczkobiorców, kwot niespłaconych przez nich pożyczek, stwierdzić należy, iż wydatki te jako poniesione w celu zachowania istniejącego źródła przychodu, nie ujęte przy tym w katalogu negatywnym, zawartym w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w tej działalności, pod warunkiem ich udokumentowania w sposób właściwy dla rodzaju prowadzonych ksiąg podatkowych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie nadmienić należy, iż w zakresie dotyczącym pytań oznaczonych numerami 1,3 i 4 wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.