IBPBI/1/415-1029/08/BK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana L. przedstawione we wniosku z dnia 15 grudnia 2008 r. (data wpływu do tut. Biura - 23 grudnia 2008 r.), uzupełnione w dniu 9 marca 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie momentu korekty przychodu należnego z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej w związku z oddaleniem przez Sąd części roszczenia o zaspokojenie wierzytelności - jest nieprawidłowe.

W dniu 23 grudnia 2008 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych momentu korekty przychodu należnego z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej w związku z oddaleniem przez Sąd części roszczenia o zaspokojenie wierzytelności.

Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych. Dlatego też pismem z dnia 24 lutego 2009 r. wezwano do jego uzupełnienia.

W dniu 9 marca 2009 r. do tut. Biura wpłynął uzupełniony wniosek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca, będący osobą fizyczną (podatnikiem VAT) prowadzącą pełną księgowość, wystawił w 2004 r. kontrahentowi faktury VAT za wykonane roboty budowlane. Ponieważ dłużnik zwlekał z zapłatą, sprawę skierowano do sądu. W roku 2008 Sąd wydał prawomocny wyrok, uznając ok. 40% roszczenia wierzyciela. Pozostałe 60% oddalił uznając rację dłużnika.

Kwoty wynikające ze spornych rozliczeń zaliczone były do przychodu w roku 2004 i częściowo objęte odpisem aktualizującym.

W uzupełnieniu wniosku wskazano iż w 2004 r. został utworzony odpis aktualizujący na 20% wartości roszczenia. Odpis ten, w świetle art. 23 ust. 1 pkt 21 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 200 r. nr 14 poz. 176 z późn. zm.) nie został zaliczony do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. Roboty budowlane dotyczyły budowy obiektu (blok mieszkalny). Prace prowadzone były w 2002 r. Z uwagi na brak zapłat za zrealizowane i zafakturowane roboty Wnioskodawca odstąpił od umowy. Następnie została dokonana inwentaryzacja wykonanych robót na dzień odstąpienia od umowy. Inwentaryzacja ta została przesłana kontrahentowi do sprawdzenia. Na jej podstawie Wnioskodawca sporządził kosztorysy i ostateczne rozliczenie inwestycji. Kontrahent odmówił weryfikacji rozliczenia końcowego, nie zgłaszając jednakże żadnych zastrzeżeń. Za wykonane roboty budowlano-montażowe w dniu 19 kwietnia 2004 r. Wnioskodawca wystawił faktury VAT. Faktury te potwierdzały faktycznie wykonane roboty budowlane.

Opisane wyżej prace objęte były umową o roboty budowlane. W umowie tej zostało określone wynagrodzenie ryczałtowe, wynagrodzenie za roboty dodatkowe oraz została przewidziana waloryzacja ceny. Sąd Okręgowy - Sądu Gospodarczego zasądził 95% kwoty należnej. Natomiast Sąd Apelacyjny Wydział I Cywilny odmiennie ocenił stan faktyczny i oddalił 60% roszczenia. Sąd Apelacyjny ograniczył z 95% do 88% zakres rzeczowo-finansowy wykonanych robót budowlanych. Ponadto Sąd Apelacyjny nie uznał wynagrodzenia określonego w kosztorysach robót dodatkowych, uzasadniając (to) zapisem § 4 umowy "roboty dodatkowe i zamienne zlecone przez zamawiającego będą rozliczane na podstawie obustronnie uzgodnionej kalkulacji przed przystąpieniem do ich wykonania". Zostało również - w ocenie Sądu Apelacyjnego oddalone żądanie waloryzacji wynagrodzenia ryczałtowego.

Faktury korygujące zmniejszające obrót zostały wystawione z datą 30 czerwca 2008 r.

Oddalenie części powództwa nie było powodem korekty obrotu, lecz okolicznością uzasadniająca skorygowanie obrotu z tego tytułu. Zgodnie z dyspozycją przepisu art. 29 ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. w związku z zaistnieniem okoliczności wyżej opisanych zostały wystawione faktury korygujące - zmniejszające obrót.

Istotne elementy stanu faktycznego zawarto również w części G., poz. 52 wniosku, gdzie wskazano, iż nie nastąpiło przedawnienie, gdyż postępowanie przed Sądem przerwało bieg przedawnienia.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy na kwotę oddalonego roszczenia należy wystawić faktury korygujące i skorygować przychód bieżącego okresu.

Zdaniem wnioskodawcy w związku z oddaleniem przez Sąd części powództwa została podjęta decyzja o korekcie zmniejszającej obrót z tego tytułu. Zaistniały bowiem przesłanki uzasadniające pomniejszenie zaewidencjonowanego przychodu podatkowego. Zgodnie z dyspozycją przepisu art. 29 ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) obrót zmniejsza się m.in. o kwoty wynikające z dokonanych korekt faktur. Faktury korygujące zostały wystawione z datą bieżącego roku (2008) i zmniejszyły przychody podatkowe roku 2008.

Wg wnioskodawcy, w opisanej sytuacji uzasadnionym jest dokonanie korekty kwoty wykazanego wcześniej przychodu.

Jeżeli bowiem cześć dochodzonej przed Sądem wierzytelności w ogóle nie była należna i faktycznie wcześniej doszło do zawyżenia przychodu, podatnik może skorygować kwotę wykazanego wcześniej przychodu.

Samodzielną przesłanką korekty nie było orzeczenie Sądu, w którym oddalone zostało część powództwa, lecz fakt, iż wystąpiły okoliczności uzasadniające pomniejszenie przychodu.

Okoliczności te wystąpiły w roku 2008, pomimo tego, że dotyczą przychodu uzyskanego w 2004 r., powinny być ujęte w księgach w dacie wystawionych faktur korygujących tj. w 2008 r.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w 2004 r., za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolnicza działalność gospodarcza), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

W myśl natomiast art. 14 ust. 1c ww. ustawy w ww. brzmieniu, za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e-1g, dzień wystawienia faktury (rachunku), nie później jednak niż ostatni dzień miesiąca, w którym:

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji "przychodu należnego" w związku z powyższym dla ustalenia momentu powstania "przychodu należnego" należy odwołać się do instytucji cywilnoprawnych w związku z faktem, że "przychody należne" są przychodami osiąganymi z działalności gospodarczej podatnika, dla której to działalności podstawowym instrumentem regulującym jest prawo cywilne.

Zauważyć należy, iż użyte w art. 14 ust. 1w. ustawy pojęcie "kwoty należnej", bez wątpienia dotyczy usługi wykonanej, a przychód powstaje z chwilą, kiedy wymagalne stało się roszczenie o zapłatę. Nie sposób bowiem w tym względzie abstrahować od warunków umowy cywilnoprawnej, jaka łączy strony określonej umowy, zważywszy, iż jak wskazano, art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie narzuca podatnikowi, kiedy dana kwota jest mu "należna", pozostawiając tą kwestię do uregulowania stronom w łączących je umowach. Dlatego też, przychód nie może powstać przed datą, w której wymagalne stało się roszczenie o zapłatę należności za wykonaną usługę, czy sprzedany towar.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż faktury potwierdzające wykonanie części robót budowlanych wystawione były przez wnioskodawcę 19 kwietnia 2004 r. a kwoty wynikające z tych faktur, zaliczono do przychodów należnych roku 2004. Ostatecznie, w wyniku rozpatrzenia powództwa i złożonych środków zaskarżenia, w roku 2008 zapadł prawomocny wyrok, w świetle którego 60% wierzytelności objętej powództwem została oddalona. W wyniku powyższego wnioskodawca utracił roszczenie o zapłatę wynagrodzenia i jego waloryzację. Oznacza to, iż wystawiona przez wnioskodawcę w 2004 r. faktura nie odzwierciedlała (jak się okazało) stanu faktycznego, a wynikający z niej przychód nieprawidłowo został uznany za przychód należny z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej i w ramach tej działalności opodatkowany.

W konsekwencji istnieje konieczność dokonania korekty właściwej kategorii podatkowej, tj. w opisanym stanie faktycznym przychodu należnego.

* Przy czym korekta wystawionej przez wnioskodawcę faktury, winna zostać dokonana wstecz do okresu zaewidencjonowania ww. faktury. Jeżeli bowiem wystawiona faktura błędnie dokumentuje stan faktyczny (nienależny przychód), to skutkuje zadeklarowaniem i zapłatą podatku dochodowego w nieodpowiedniej wysokości. Nieprawidłowości te powinny zatem zostać skorygowane w odpowiednim okresie sprawozdawczym.

* Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, iż skoro wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do zapłaty za wykonane usługi to stwierdzone wskazaną we wniosku fakturą kwoty nie były wierzytelnościami, a zatem nie podlegały wykazaniu jako przychód należny roku 2004.

W świetle powyższego przedstawione we wniosku stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.