IBPB3/423-895/08/AM - CIT w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów opłat za korzystanie z nazwy.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 8 października 2008 r. (data wpływu do tut. BKIP 8 października 2008 r.) uzupełnionym w dniu 1 grudnia 2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów opłat za korzystanie z nazwy - jest nieprawidłowe.

W dniu 8 października 2008 r. wpłynął do tut. BKIP ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów opłat za korzystanie z nazwy.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych dlatego też pismem z dnia 19 listopada 2008 r. wezwano do ich uzupełnienia. Uzupełniony wniosek wpłynął do tut. BKIP w dniu 1 grudnia 2008 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka w dniu 1 stycznia 2003 r. zawarła z Gminą umowę na mocy, której Gmina wyraziła zgodę na używanie przez Spółkę nazwy... na butelkach z naturalną wodą źródlaną, wodą mineralną i napojami produkowanymi przez Spółkę w jej zakładzie produkcyjnym zlokalizowanym w.... Jednocześnie umowa określa odpłatność za używanie tej nazwy w wysokości 0,25% ceny netto za każdą sprzedaną butelkę wody mineralnej, na której została umieszczona ww. nazwa. Należność płatna jest kwartalnie.

W świetle obowiązujących przepisów prawa dopuszczalne jest używanie w nazwie przedsiębiorstwa czy też jego produktów, nazw geograficznych czy nazw miast o ile nie ogranicza tego ustawa. Taką tezę potwierdził Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 24 listopada 1993 r. Rzeczownikowa i przymiotnikowa forma nazwy geograficznej (jako dobra powszechnego) używana jest bez ograniczeń. Ograniczenie swobody korzystania z dobra powszechnego (a takim jest nazwa...) i skomercjalizowanie go wymaga ustawy. Nie istnieje jednak ustawa ograniczająca posługiwanie się nazwą miast. W szczególności przepisy ustawy o samorządzie gminnym nie dają żadnemu z organów gminy prawa do ograniczenia używania nazw geograficznych i wprowadzenia opłat za ich używanie. Nie istnieje też inna podstawa prawna takiej komercjalizacji.

Zdaniem Spółki, w świetle powyższego umowę zawartą w dniu 1 stycznia 2003 r. pomiędzy Gminą a Spółką z późniejszymi aneksami, jako sprzeczną z prawem należy uznać za nieważną na mocy art. 58 Kodeksu cywilnego.

Według panującego powszechnie w doktrynie poglądu, na pojęcie nieważności składają się następujące cechy (por. Z. Radwański (w:)"System Prawa Prywatnego, Tom II, Prawo cywilne - część ogólna" Warszawa 2002 r. s. 428 i następne oraz podana tam literatura):

* nieważność powstaje od chwili dokonania nieważnej czynności prawnej,

* nieważność powstaje z mocy prawa, czego konsekwencją w razie sporu sądowego jest orzeczenie o charakterze deklaratoryjnym.

Spółka podkreśla fakt nieistnienia pozytywnego przepisu prawa, który uzasadniałby dzielenie się zyskiem osiągniętym przez Pozwanego w prowadzonej działalności gospodarczej z Gminą z tytułu korzystania przez Spółkę z nazwy geograficznej Miasta.

W uzupełnieniu stanu faktycznego Spółka poinformowała, że nie doszło do faktycznego świadczenia usług przez Gminę na rzez Spółki.

Formalnie nie stwierdzono unieważnienia przedmiotowej umowy. Spółka zaprzestała regulowania opłat na rzecz Gminy od dnia 5 stycznia 2007 r. Na podstawie art. 58 k.c. Spółka zajęła stanowisko, że zawarta z Gminą umowa jest nieważna z mocy samego prawa. Nieważność, o której mowa w art. 58 k.c. jest nieważnością bezwzględną, a to oznacza, iż czynność prawna dotknięta taką nieważnością nie wywoła skutków prawnych zamierzonych przez strony, może natomiast wywołać określone przepisami skutki prawne. Skutki te powstają ex lege mimo, iż strony nie zamierzały ich osiągnąć, jak również nie przewidywały możliwości ich osiągnięcia. Skutkiem takim może być obowiązek zwrotu spełnionego świadczenia.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy koszt jaki Spółka ponosiła z tytułu opłaty za korzystanie z nazwy Gminy może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów... (pytanie oznaczone we wniosku Nr 2)

Zdaniem Wnioskodawcy koszt jaki ponosił i ponosi z tytułu opłaty za korzystanie z nazwy Gminy może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Zatem, dla uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodów, konieczne jest spełnienie następujących warunków:

* poniesiony wydatek bezpośrednio lub pośrednio wpływa na powstanie przychodu, lub

* poniesiony wydatek ma na celu zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów,

* wydatek nie został ujęty w katalogu zawartym w art. 16 ust. 1 omawianej ustawy.

Możliwość zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów jest uzależniona od celowości ich poniesienia. Kosztami podatkowymi są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie bądź zachowanie źródła przychodów. Muszą one pozostawać w związku przyczynowo - skutkowym z przychodami bądź źródłem tych przychodów.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, że Spółka w dniu 1 stycznia 2003 r. zawarła z Gminą umowę na mocy, której Gmina wyraziła zgodę na używanie przez Spółkę jej nazwy na butelkach z naturalną wodą źródlaną, wodą mineralną i napojami produkowanymi przez Spółkę. Jednocześnie umowa określała odpłatność za używanie tej nazwy w wysokości 0,25% ceny netto za każdą sprzedaną butelkę wody mineralnej, na której została umieszczona ta nazwa. Należność płatna była kwartalnie. Po pewnym czasie Spółka stwierdziła, że nie istnieje jednak ustawa ograniczająca posługiwanie się nazwą miast. W związku z tym, umowę zawartą pomiędzy Gminą a Spółką jako sprzeczną z prawem uznała za nieważną na mocy art. 58 Kodeksu cywilnego i od dnia 5 stycznia 2007 r. zaprzestała regulowania opłat na rzecz Gminy. Natomiast w uzupełnieniu stanu faktycznego Spółka poinformowała, że nie doszło do faktycznego świadczenia usług przez Gminę na rzez Spółki.

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że jeżeli nie doszło do faktycznego świadczenia usług przez Gminę na rzez Spółki, a także biorąc pod uwagę, że nieważna z mocy prawa umowa nie może wywołać skutków prawnych należy stwierdzić, że poniesione przez Spółkę opłaty nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż stanowisko Spółki odnośnie pytania oznaczonego we wniosku Nr 2 jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.