IBPB3/423-183/08/PP/KAN-2220/08 - Czy w przypadku objęcia przez osobę prawną, mającą siedzibę w Polsce, certyfikatów inwestycyjnych w funduszu inwestycyjnym zamkniętym, za wniesienie wpłaty w postaci papierów wartościowych lub udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powstaje u tej osoby przychód?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 31 stycznia 2008 r. (data wpływu do tut. Biura 3 marca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych objęcia przez Spółkę certyfikatów inwestycyjnych w zamian za wniesienie do funduszu inwestycyjnego papierów wartościowych lub udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością - jest nieprawidłowe.

W dniu 03 marca 2008 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych objęcia przez Spółkę certyfikatów inwestycyjnych w zamian za wniesienie do funduszu inwestycyjnego papierów wartościowych lub udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Zgodnie z art. 128 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm.) "statut funduszu inwestycyjnego zamkniętego może przewidywać dokonywanie wpłat na certyfikaty inwestycyjne papierami wartościowymi lub udziałami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością". Podatnik będąc właścicielem papierów wartościowych i udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zamierza dokonać wpłaty na certyfikaty inwestycyjne, papierami wartościowymi i udziałami stanowiącymi jego własność.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Wnoszę o udzielenie pisemnej interpretacji w indywidualnej sprawie podatnika, co do zakresu stosowania przepisów:

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

W przypadku objęcia przez Podatnika certyfikatów inwestycyjnych w Funduszu, za wniesienie wpłaty w postaci papierów wartościowych lub udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, nie powstaje u Podatnika przychód.

Artykuł 12 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi, iż za przychodem jest w szczególności "nominalna wartość udziałów (akcji) w spółce kapitałowej albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład "niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część; przepisy art. 14 ust. 1-3 stosuje się odpowiednio". Zgodnie z cytowanym powyżej art. 128 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych, możliwe jest wniesienie do funduszu inwestycyjnego zamkniętego, wpłat w postaci papierów wartościowych lub udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, a zatem Podatnik może "opłacić" nabycie certyfikatów inwestycyjnych Funduszu, papierami wartościowymi lub udziałami. W momencie dokonania wpłat do Funduszu papierami wartościowymi lub udziałami dojdzie do przeniesienia własności papierów wartościowych i udziałów z Podatnika na Fundusz, przy czym Podatnikowi, w związku z tą transakcją, nie przysługuje prawo żądania zapłaty za papiery wartościowe lub udziały od Funduszu. Dokonanie przez Podatnika wpłaty na certyfikaty inwestycyjne, papierami wartościowymi i udziałami, przeprowadzone zgodnie z art. 128 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych, jest transakcją przenoszącą własność papierów wartościowych i udziałów, której podstawą są przepisy ustawy o funduszach inwestycyjnych. Jest to specyficzna transakcja możliwa jedynie w przypadku funduszy inwestycyjnych, zawierająca w sobie dwa elementy będące częścią tej samej transakcji tj. wpłatę do Funduszu oraz nabycie certyfikatów inwestycyjnych. Taka transakcja jest unikalną czynnością prawną przewidzianą jedynie przez przepisy ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i nie jest przewidziana w innych ustawach, w tym w szczególności w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) czy ustawie z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.). Zdaniem podatnika, taka transakcja nie jest także rodzajem "aportu", albowiem instytucja "aportu" jest swoistą instytucją prawa handlowego, gdzie "aport" (wkład niepieniężny), wnoszony jest na pokrycie kapitału zakładowego spółki kapitałowej. Wniesienie aportu podlega procedurze ściśle określonej przepisami prawa handlowego, a wnoszący aport nabywa szereg uprawnień regulowanych przepisami kodeksu spółek handlowych, z których tylko część ma charakter majątkowy, w tym nabywa prawo do udziału w zgromadzeniu wspólników, jak też prawo wyboru władz spółki. Nabycie certyfikatów inwestycyjnych nie daje uczestnikowi Funduszu uprawnień podobnych do opisanych powyżej. Dokonanie zapłaty za certyfikaty inwestycyjne za pomocą papierów wartościowych lub udziałów, nie jest zatem aportem, jak miałoby to miejsce w przypadku wniesienia papierów wartościowych lub udziałów do spółek kapitałowych.

Postanowienia art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie przewidują powstania przychodu w podatku dochodowym od osób prawnych w przypadku nabycia udziałów w Funduszu, na które dokonano wpłaty papierami wartościowymi lub udziałami zgodnie z art. 128 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych. Zdaniem Podatnika, w związku z powyższym, w chwili obejmowania certyfikatów inwestycyjnych Funduszu przez Podatnika, nie zajdzie konieczność ustalenia przychodu w podatku dochodowym od osób prawnych na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Analogiczny sposób interpretacji przepisów został przedstawiony np. w postanowieniu Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 22 września 2005 r. (znak 1471/DPD1/423/57/05/MK), postanowieniu Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków-Krowodrza z dnia 9 sierpnia 2007 r. (znak PD-3/423-2/07) oraz Naczelnika Urzędu Skarbowego w Rawiczu z dnia 31 sierpnia 2006 r. (znak PD/415-II/06).

Ad. 2

Koszt nabycia certyfikatów inwestycyjnych powinien zostać ustalony na podstawie wydatków faktycznie poniesionych przez podatnika.

Jak wskazano w pkt Ad. 1 niniejszego wniosku transakcja wpłaty na certyfikaty inwestycyjne Funduszu jest specyficzną transakcją przeprowadzaną na podstawie przepisów ustawy o funduszach inwestycyjnych, dla której ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie przewiduje specjalnego reżimu ustalania kosztów uzyskania przychodów. Zdaniem podatnika, w tej sytuacji znajdzie zastosowanie art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który stanowi, iż "nie uważa się za koszty uzyskania przychodów... wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów albo akcji w spółce oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych wkładów, udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e". Zdaniem Podatnika, art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ma również zastosowanie do certyfikatów inwestycyjnych - będących papierami wartościowymi, co wynika wprost z art. 3 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538), który stanowi, iż ilekroć w ustawie jest mowa o... papierach wartościowych - rozumie się przez to,.. certyfikaty inwestycyjne...". Z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, iż wydatki na nabycie certyfikatów inwestycyjnych zaliczane są do kosztów uzyskania przychodu dopiero w momencie ustalenia dochodu z odpłatnego ich zbycia. W związku z faktem, iż Podatnik nabędzie certyfikaty inwestycyjne Funduszu poprzez zapłatę za nie papierami wartościowymi lub udziałami, koszt nabycia certyfikatów inwestycyjnych powinien zostać ustalony na podstawie wydatków faktycznie poniesionych przez podatnika tj. na nabycie papierów wartościowych i udziałów wniesionych do Funduszu, którymi opłacono certyfikaty uczestnictwa oraz inne wydatki związane z objęciem certyfikatów inwestycyjnych jeżeli takie zostaną poniesione. Analogiczny sposób interpretacji przepisów został przedstawiony np. w postanowieniu Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 22 września 2005 r. (znak 1471/DPD1/423/57/05/MK), postanowieniu Naczelnika Urzędu Skarbowego w Rawiczu z dnia 31 sierpnia 2006 r. (znak PD/415-II/06). Wprawdzie ostatnie z wymienionych postanowień wydane zostało na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednakże ze względu na tożsamość przepisów ustaw podatkowych dotyczących określania przychodu w przypadku wnoszenia papierów wartościowych i udziałów do funduszy inwestycyjnych, także i to ostatnie stanowisko ma analogiczne zastosowanie do sytuacji przedstawionej we wniosku.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego, stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm.) w przypadku wpłat do funduszu inwestycyjnego, dokonywanych w innych niż zdematerializowane papierach wartościowych lub w udziałach w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, osoba zapisująca się na certyfikaty inwestycyjne przenosi, w drodze umowy, zgodnie z odrębnymi przepisami, prawa z tych papierów lub udziałów na towarzystwo oraz składa u depozytariusza kopię tej umowy, a w przypadku papierów wartościowych, także te papiery lub, jeżeli papiery wartościowe nie mają formy dokumentu, dokument potwierdzający ich posiadanie wydany na podstawie właściwych przepisów.

Zgodnie z art. 128 ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych w przypadku dokonywania wpłat na certyfikaty inwestycyjne papierami wartościowymi lub udziałami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, papiery wartościowe i udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością będą wyceniane według metody przyjętej przez fundusz dla wyceny aktywów netto.

W momencie wniesienia papierów wartościowych lub udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością do funduszu ustalana jest ich wartość pieniężna, która stanowi de facto cenę, po której owe papiery są zbywane.

Powołane regulacje ustawy o funduszach inwestycyjnych wskazują, iż wpłata do funduszu inwestycyjnego w postaci papierów wartościowych lub udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością stanowi szczególną formę ich zbycia. Przemawia za tym także fakt, iż w odniesieniu do udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, wniesienie ich do funduszu związane będzie z obowiązkiem zachowania wymogów przewidzianych przepisami ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.), regulującymi m.in. kwestię formy prawnej zbycia udziałów w spółce z o.o. (art. 180 k.s.h.), jak również zawiadomienia spółki o fakcie zbycia udziałów (art. 187 § 1 k.s.h.).

Reasumując, poprzez wniesienie papierów wartościowych lub udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością do funduszu inwestycyjnego, w zamian za jednostki uczestnictwa, dochodzi do ich zbycia na rzecz funduszu oraz do jednoczesnego nabycia innych papierów wartościowych, tj. certyfikatów inwestycyjnych. Stosownie do tego należy ocenić skutki tej transakcji w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Z powyższego wynika, że wszystkie poniesione koszty, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami lub służą zachowaniu albo zabezpieczeniu źródła przychodów. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów albo akcji w spółce oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych wkładów, udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e.

Z powyższego zapisu wynika, że do kosztów uzyskania przychodów, lecz dopiero z chwilą sprzedaży m.in. udziałów lub akcji zalicza się wszelkie, faktycznie poniesione przez podatnika koszty, które warunkują ich nabycie.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że w momencie zbycia certyfikatów inwestycyjnych, wydatki na ich nabycie będą stanowiły koszty uzyskania przychodów z tego tytułu w wysokości odpowiadającej wartości papierów wartościowych lub udziałów z dnia ich wniesienia do funduszu inwestycyjnego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.