IBPB2/415-729/08/MM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 3 kwietnia 2008 r. (data wpływu do tut. Biura 15 kwietnia 2008 r.), uzupełnionym w dniu 16 czerwca 2008 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży lokalu mieszkalnego nabytego w drodze podziału majątku wspólnego małżonków - jest prawidłowe.

W dniu 15 kwietnia 2008 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży lokalu mieszkalnego nabytego w drodze podziału majątku wspólnego małżonków.

W związku z brakami formalnymi pismem z dnia 2 czerwca 2008 r. Znak IBPB2/415-729/08/MM wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 16 czerwca 2008 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 12 marca 2008 r. w kancelarii notarialnej wnioskodawczyni sprzedała spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. W lokalu tym mieszkała od 1973 r. na podstawie przydziału lokatorskiego i od tego roku była tam zameldowana na pobyt stały. W 1997 r. wnioskodawczyni wraz z mężem przekształcili przydział lokatorski na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Nabycie tego prawa nastąpiło w ramach ustawowej wspólności małżeńskiej.

W sierpniu 2004 r. wnioskodawczyni z przyczyn osobistych wyprowadziła się z mieszkania i jednocześnie wniosła do sądu sprawę rozwodową. Po opuszczeniu mieszkania wnioskodawczyni zamieszkała u rodziców, gdzie jeszcze w sierpniu 2004 r. zameldowała się na pobyt czasowy. Mąż wnioskodawczyni złożył wniosek o wymeldowanie jej z urzędu i w konsekwencji Prezydent Miasta wydał w dniu 2 grudnia 2005 r. decyzję o wymeldowaniu wnioskodawczyni z pobytu stałego. W zaistniałej sytuacji wnioskodawczyni zmuszona była do zameldowania się na pobyt stały u rodziców, gdzie faktycznie mieszka w chwili składania wniosku o interpretację.

W międzyczasie przed sądem trwała i zakończyła się sprawa rozwodowa prowadzona z wniosku wnioskodawczyni. Rozwód orzeczony został z winy męża.

Następnie wnioskodawczyni wniosła do sądu sprawę o podział majątku wspólnego, w tym spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Sąd postanowieniem z dnia 24 lipca 2007 r. przyznał na wyłączną własność wnioskodawczyni między innymi właśnie spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, przy czym sąd nakazał byłemu mężowi wydać mieszkanie w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia. Postanowienie uprawomocniło się w dniu 24 października 2007 r. i po upływie 3 miesięcy, tj. 24 stycznia 2008 r. wnioskodawczyni objęła je w posiadanie.

Mieszkanie to sprzedała w dniu 12 marca 2008 r. za kwotę 109.000 zł. a w dniu 17 marca 2008 r. złożyła oświadczenie u urzędzie skarbowym o korzystaniu ze zwolnienia z podatku dochodowego tzw. ulgi meldunkowej.

Po sprzedaży mieszkania wnioskodawczyni kilkakrotnie uzyskiwała sprzeczne informacje co do sposobu opodatkowania uzyskanego przychodu:

* dochód uzyskany ze sprzedaży lokalu jest wolny od opodatkowania podatkiem dochodowym, ponieważ upłynęło 5 lat od jego nabycia w 1997 r.

* należy opodatkować cały dochód ze sprzedaży lokalu, ponieważ jego nabycie nastąpiło na podstawie postanowienia sądu w 2007 r., a jednocześnie wnioskodawczyni nie była w nim zameldowana na pobyt stały,

* należy opodatkować połowę wartości uzyskanej ze sprzedaży mieszkania ponieważ postanowieniem sądu w październiku 2007 r. nabyła prawo własności do połowy lokalu - pozostałą część już posiadała od 1997 r. - a nie była w lokalu zameldowana na pobyt stały,

* dochód uzyskany ze sprzedaży jest wolny od opodatkowania podatkiem dochodowym ponieważ wymeldowanie nie nastąpiło z winy wnioskodawczyni, a została zmuszona do opuszczenia mieszkania.

W uzupełnieniu wniosku wnioskodawczyni wyjaśniła, iż Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 24 lipca 2007 r. ustalił udziały wnioskodawczyni i jej byłego męża w dotychczasowym majątku wspólnym w równej wysokości. W wyniku podziału majątku wspólnego, zarówno wnioskodawczyni jak i jej były mąż otrzymali majątek o takiej samej wartości. Przy czym głównymi składnikami majątku podlegającego podziałowi były uzyskane przez wnioskodawczynię spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego (wartość 60.000 zł) oraz przyznane byłemu mężowi oszczędności (w wysokości 103.764,20 zł). Pozostałe składniki majątku to wyposażenie mieszkania - głównie sprzęty domowe, meble (łącznie 26 pozycji), które to zostały przyznane w części wnioskodawczyni i w części mężowi.

Łączna wartość składników majątkowych podlegająca podziałowi wynosiła 168,938,20 zł. Ponieważ jednak zgromadzone w trakcie małżeństwa oszczędności były większe od wartości spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego sąd w przytaczanym postanowieniu zasądził od byłego męża na rzecz wnioskodawczyni środki pieniężne w wysokości 20.954,10 zł. Tym samym sąd przyznał byłym współmałżonkom na wyłączną własność dotychczasowe składniki majątku dorobkowego o równej wartości.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem wnioskodawczyni sprzedaż spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego po upływie 5 lat od jego nabycia jest wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych. Wnioskodawczyni wskazuje, że nabyła to prawo w 1997 r. będąc w ustroju ustawowej wspólności małżeńskiej. Sprzedaż prawa miała miejsce po upływie 5 lat od jego nabycia, stąd w myśl obowiązujących w tym zakresie uregulowań nie powinna być opodatkowana podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Sąd wydając postanowienie jedynie zniósł ustrój ustawowej wspólności małżeńskiej poprzez przyznanie wnioskodawczyni na wyłączną własności opisywanego prawa do lokalu. Postanowienie sądu pozbawia prawa do lokalu męża, a nie przyznaje wnioskodawczyni jakiegoś nowego prawa.

Wnioskodawczyni podkreśliła, iż będąc współwłaścicielem w ustroju wspólności małżeńskiej nie przyznano jej na mocy postanowienia sądu całego mieszkania, a jedynie jego część, którą dotychczas dysponował były mąż. W takim przypadku zdaniem wnioskodawczyni wykluczone jest opodatkowanie środków pieniężnych uzyskanych ze sprzedaży całego lokalu mieszkalnego. Również nie bez znaczenia powinien być fakt wymeldowania wnioskodawczyni z lokalu z urzędu. To ówczesna sytuacja życiowa przesądziła o tym, że nie mogła być zameldowana w mieszkaniu. Została z niego wymeldowana po ponad 30 latach stałego nieprzerwanego zameldowania, na mocy decyzji Prezydenta Miasta - wbrew jej woli. Ta sama sytuacja życiowa wraz z brakiem możliwości finansowych utrzymania tego mieszkania powoduje, że nie mogła w nim ponownie zamieszkać a jedynie wyjściem z sytuacji była sprzedaż i kupno innego (mniejszego i tańszego w utrzymaniu) lokalu mieszkalnego, co też uczyniła.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodu jest - z zastrzeżeniem ust. 2 - odpłatne zbycie m.in.:

Z powyższego wynika, że w przypadku sprzedaży lokalu mieszkalnego decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment jego nabycia.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1994 r. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami z mocy prawa powstaje wspólność majątkowa obejmująca przedmioty nabyte w czasie jego trwania przez oboje małżonków lub jednego z nich. Na skutek wyroku sądowego orzekającego rozwód, wspólność majątkowa małżeńska ustaje, a do majątku który był nią objęty stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. W świetle art. 43 § 1 k.r.o. oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Jednakże zgodnie z art. 43 § 2 k.r.o. z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku.

Zatem za datę nabycia nieruchomości, która przypadła danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego, jeżeli wartość otrzymanej w wyniku podziału nieruchomości, mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku dorobkowym małżeńskim. Jeżeli natomiast wartość otrzymanej przez byłego małżonka nieruchomości przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza udział byłego małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień dokonania podziału majątku wspólnego.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu zostało nabyte w 1997 r. na prawach ustawowej wspólności majątkowej. W 2007 r. w wyniku orzeczenia rozwodu i podziału majątku dorobkowego małżeńskiego, sąd ustalił byłym współmałżonkom udziały w majątku wspólnym w równej wysokości. Na tej podstawie zarówno wnioskodawczyni jak i jej były mąż otrzymali majątek o takiej samej wartości. Wnioskodawczyni otrzymała na wyłączną własność m.in. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, którego wartość była niższa niż przyznane byłemu mężowi oszczędności wspólne zgromadzone w trakcie trwania małżeństwa. Aby wyrównać wartość przyznanych majątków sąd zasądził na rzecz wnioskodawczyni dopłatę od byłego męża.

W rozpatrywanej sprawie należy zatem stwierdzić, że podział majątku dorobkowego małżeńskiego był ekwiwalentny, a wartość otrzymanego przez wnioskodawczynię majątku nie przekroczyła udziału, jaki przysługiwał jej w majątku wspólnym.

W związku z powyższym za datę nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu najeży przyjąć 1997 r.

Reasumując, przychód uzyskany ze sprzedaży ww. lokalu mieszkalnego nie podlega opodatkowaniu, gdyż odpłatne zbycie zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.