IBPB2/415-717/08/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani M.M., przedstawione we wniosku z dnia 9 kwietnia 2008 r. (data wpływu do tut. Biura - 14 kwietnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zawarcia pisemnej ugody, na mocy której wypłacona została rekompensata finansowa za rezygnację z dochodzenia jakichkolwiek praw mających na celu wstąpienie w stosunek najmu lokalu oraz pokrycia kosztów utrzymania lokalu w należytym stanie technicznym w okresie jego użytkowania a także kosztów przeprowadzki i opróżnienia lokalu - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 kwietnia 2008 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zawarcia pisemnej ugody, na mocy której wypłacona została rekompensata finansowa za rezygnację z dochodzenia jakichkolwiek praw mających na celu wstąpienie w stosunek najmu lokalu oraz pokrycia kosztów utrzymania lokalu w należytym stanie technicznym w okresie jego użytkowania a także kosztów przeprowadzki i opróżnienia lokalu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni wraz ze swoją małoletnią córką zajmowała lokal stanowiący własność Spółki z o.o. W lokalu tym wraz z córką była zameldowana. Lokal zajmowany był bez tytułu prawnego. W dniu 12 grudnia 2007 r. zawarta została z właścicielem lokalu ugoda, na mocy której:

* właściciel lokalu zobowiązał się wypłacić wnioskodawczyni określoną kwotę tytułem rekompensaty finansowej za rezygnację z dochodzenia jakichkolwiek praw mających na celu wstąpienie w stosunek najmu przedmiotowego lokalu oraz pokrycia kosztów utrzymania lokalu w należytym stanie technicznym w okresie jego użytkowania, a także kosztów przeprowadzki i opróżnienia lokalu,

* wnioskodawczyni zobowiązała się opuścić przedmiotowy lokal do 31 marca 2008 r.

W dniu podpisania ugody wnioskodawczyni otrzymała część kwoty z ww. tytułów, pozostałą część - po opuszczeniu przez nią lokalu.

Ugoda z dnia 12 grudnia 2007 r. została w całości przez strony wykonana.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem wnioskodawczyni, kwota rekompensaty od właściciela lokalu na mocy pisemnej ugody z dnia 12 grudnia 2007 r. nie stanowi przychodu w myśl art. 10-19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O tak zwanych (dochodach) przychodach z innych źródeł stanowi art. 20 ust. 1. Jednakże nie wymienia on wprost jako przychodu kwot uzyskanych tytułem ugód jako rekompensata/odszkodowanie.

Skoro ustawa wprost nie określa, że kwota rekompensaty/odszkodowania na mocy ugody stanowi przychód, to nie powinna ona podlegać opodatkowaniu.

Zobowiązania podatnika muszą być ściśle, jasno zdefiniowane przepisami prawa, muszą wynikać wprost z ustawy, nie mogą być domniemywane. Wymaga tego przede wszystkim zasada pewności prawa.

O ile kwota rekompensaty/odszkodowania stanowi przychód z tzw. innego źródła, podlega ona zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych, albowiem została uzyskana w wykonaniu postanowień ugody stron.

Skoro ustawodawca zwalnia od podatku kwoty uzyskane na mocy ugód sądowych, to sytuacja podatnika zawierającego ugodę poza sądem, nie może być gorsza.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 tejże ustawy, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze oraz innych nieodpłatnych świadczeń. Dotyczy to m.in. podatników osiągających przychody z innych źródeł.

W praktyce, w pojęciu przychodu mieści się każda realna korzyść, jaką uzyskał podatnik. Zatem o przychodzie można mówić wtedy, gdy ma on charakter trwałego przysporzenia majątkowego, tj. ma konkretny wymiar finansowy. Wobec tego do przychodów podlegających opodatkowaniu nie zalicza się kwot uzyskanych z tytułu różnego rodzaju zwrotu nakładów własnych poczynionych za inny podmiot.

Z treści wniosku wynika, że wnioskodawczyni otrzymała kwotę tytułem rekompensaty finansowej za rezygnację z dochodzenia jakichkolwiek praw mających na celu wstąpienie w stosunek najmu przedmiotowego lokalu oraz pokrycia kosztów utrzymania lokalu w należytym stanie technicznym w okresie jego użytkowania, a także kosztów przeprowadzki i opróżnienia lokalu.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że rekompensata w części dotyczącej pokrycia kosztów utrzymania lokalu w należytym stanie technicznym nie stanowi przysporzenia majątkowego, a tym samym w tej części nie powstaje przychód do opodatkowania.

Natomiast pozostała część rekompensaty tj. za rezygnację z dochodzenia jakichkolwiek praw mających na celu wstąpienie w stosunek najmu przedmiotowego lokalu, a także pokrycia kosztów przeprowadzki i opróżnienia lokalu stanowi przysporzenie majątkowe, a wobec faktu, iż nie ma możliwości zakwalifikowania ww. korzyści do jakichkolwiek zwolnień przewidzianych w art. 21 ust. 1, art. 52, 52a i 52c ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku stanowi ona w tej części, co do zasady, przychód podlegający opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyte w tym przepisie sformułowanie "w szczególności" oznacza, iż przepis zawiera tylko przykładowe wyliczenie przychodów. Zatem przysporzenia majątkowe (w przedmiotowej sprawie części wypłaconej rekompensaty finansowej) nie zaliczane do pozostałych źródeł przychodów stanowią przychody objęte tym przepisem.

Na gruncie prawa podatkowego przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest każda forma przysporzenia majątkowego (korzyść) tzn. zarówno pieniężna jak i niepieniężna.

Podkreślić należy, iż ww. rekompensata nie podlega zwolnieniu z podatku na podstawie art. 21 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są:

Z treści ww. przepisu wynika, iż zwolnione z podatku dochodowego są wyłącznie odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów rangi ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie, bądź też inne odszkodowania wynikające z wyroków czy ugód sądowych, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż wnioskodawczyni w grudniu 2007 r. zawarła z właścicielem lokalu ugodę, na mocy której:

* właściciel lokalu zobowiązał się wypłacić wnioskodawczyni określoną kwotę tytułem rekompensaty finansowej m.in. za rezygnację z dochodzenia jakichkolwiek praw mających na celu wstąpienie w stosunek najmu przedmiotowego lokalu oraz pokrycia kosztów przeprowadzki i opróżnienia lokalu,

* wnioskodawczyni zobowiązała się opuścić przedmiotowy lokal do 31 marca 2008 r.

W dniu podpisania ugody wnioskodawczyni otrzymała część kwoty z ww. tytułów, pozostałą część - po opuszczeniu przez nią lokalu.

Zawarta pomiędzy wnioskodawczynią a właścicielem lokalu ugoda stanowi ugodę w rozumieniu art. 917 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie bowiem z art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Zatem kwota rekompensaty/odszkodowania wynika jedynie z ustaleń zawartych pomiędzy stronami ugody, ma charakter czysto umowny, a jej wysokość uwzględnia interesy obu stron. W związku z tym należy uznać, iż przedmiotowa rekompensata nie jest odszkodowaniem, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest również innym odszkodowaniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b) ww. ustawy. Z wniosku nie wynika, że rekompensata/odszkodowanie otrzymana została na podstawie ugody sadowej.

Wobec tego rekompensata ta w części dotyczącej rezygnacji z dochodzenia jakichkolwiek praw mających na celu wstąpienie w stosunek najmu oraz pokrycia kosztów przeprowadzki i opróżnienia lokalu jest przychodem z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zwolnionym z podatku dochodowego.

Zauważyć należy, iż w związku z powyższym część kwoty rekompensaty wypłaconej wnioskodawczyni z tytułu rezygnacji z dochodzenia praw oraz pokrycia kosztów przeprowadzki i opróżnienia lokalu w dniu podpisania umowy, tj. w grudniu 2007 r. stanowi przychód roku 2007, natomiast pozostała część - w zależności od tego, w którym roku została wypłacona, stanowi przychód tego roku. Przychód ten należy opodatkować w zeznaniu podatkowym za dany rok łącznie z innymi dochodami osiągniętymi w tym samym roku podatkowym.

Należy zauważyć, że generalną zasadą obowiązującą w podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada, że opodatkowaniu podlegają dochody czyli przychody pomniejszone o koszty uzyskania przychodu, jeżeli takie zostały poniesione.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

Wobec tego jeżeli wnioskodawczyni poniosła wydatki związane z przeprowadzką i opróżnieniem lokalu oraz posiada dowody poniesienia tych wydatków wówczas kwoty poniesionych wydatków może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu w postaci rekompensaty z tytułu pokrycia tych kosztów.

W świetle powyższych przepisów prawa i zaistniałego stanu faktycznego stwierdza się, że stanowisko wnioskodawczyni jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.