IBPB2/415-463/08/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani A.D., przedstawione we wniosku z dnia 5 marca 2008 r. (data wpływu do tut. Biura - 6 marca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zasądzenia alimentów od męża - jest nieprawidłowe.

W dniu 6 marca 2008 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zasądzenia alimentów od męża.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W marcu 2004 r. na podstawie ugody sądowej zawartej w Sądzie Rejonowym zostały zasądzone na rzecz wnioskodawczyni alimenty od męża w wysokości 20% wynagrodzenia. Alimenty były płatne od kwietnia 2004 r. i są płatne do nadal. Z informacji uzyskanych w Sądzie i Urzędzie Skarbowym wynikało, że alimenty zasądzone na rzecz wnioskodawczyni nie są objęte podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ z mężem nie są po rozwodzie, separacji i nie została orzeczona rozdzielność majątkowa. Ponadto od 2004 r. wnioskodawczyni rozlicza się wspólnie z mężem z podatku dochodowego w zeznaniu PIT-37.

Ze względu na fakt, że od 2003 r. komornik ściągał alimenty na dzieci z poprzedniego małżeństwa w kwocie 3/5 wynagrodzenia za pracę mężowi pozostawało ok. 400 zł z wypłaty, wnioskodawczyni zmuszona została do złożenia pozwu o zasądzenie alimentów na nią i dziecko.

Poprzez zasądzenie alimentów od męża, wnioskodawczyni chciała uzyskać pieniądze na zaspokojenie podstawowych potrzeb rodziny objętych wspólnością majątkową małżeńską (opłaty za czynsz, gaz, energia elektryczna, żywność, woda). Z tego co mężowi zostało z wypłaty nie dawał ani 1 złotówki na ww. potrzeby rodziny. Dlatego też wszystkie pieniądze uzyskane z alimentów zasądzonych wnioskodawczyni wydawała na podstawowe opłaty, czyli na zaspokojenie potrzeb rodziny w rozumieniu art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy alimenty zasądzone od męża są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych od 2004 r. do nadal, biorąc pod uwagę, że alimenty przeznaczone są na zaspokojenie potrzeb rodziny zgodnie z art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Zdaniem wnioskodawczyni, zasądzone alimenty od męża są zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych ze względu na to, że całość alimentów przeznaczana jest na zaspokajanie potrzeb rodziny.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Podstawową zasadą podatku dochodowego od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania wynikająca z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.). Zgodnie z jego treścią opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Katalog źródeł przychodów został ujęty w art. 10 ww. ustawy. Dla celów podatkowych przychody inne niż określone w art. 10 ust. 1 w punktach 1-8 ustawy są kwalifikowane jako przychody z tzw. innych źródeł. Przykładem takich przychodów są alimenty, jednakże z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, co zostało przez ustawodawcę wyraźnie wyodrębnione w treści art. 20 ust. 1 ustawy (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.), który stanowił, iż za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jednocześnie należy zauważyć, iż w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.), obowiązek alimentacyjny został uregulowany odrębnie, niż wynikający z postanowień art. 27 i 28 tej ustawy obowiązek zaspakajania potrzeb rodziny. W świetle art. 27 ww. Kodeksu oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym. Natomiast w myśl art. 28 § 1 ww. Kodeksu jeżeli jeden z małżonków pozostających we wspólnym pożyciu nie spełnia ciążącego na nim obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, sąd może nakazać, ażeby wynagrodzenie za pracę albo inne należności przypadające temu małżonkowi były w całości lub w części wypłacane do rąk drugiego małżonka.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że wnioskodawczyni złożyła pozew o zasądzenie alimentów, a nie o przyznanie świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny.W 2004 r. na jej rzecz zostały alimenty zasądzone. Poprzez alimenty wnioskodawczyni chciała uzyskać środki na zaspokojenie podstawowych potrzeb rodziny. W małżeństwie obowiązuje wspólność majątkowa małżeńska, wszystkie pieniądze uzyskane z zasądzonych alimentów wydatkowane są na podstawowe opłaty. Alimenty są płacone do nadal.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż żaden przepis ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak również przepisy wydane na podstawie Ordynacji podatkowej, nie wyłączały do 31 grudnia 2006 r. z opodatkowania przedmiotowych alimentów, a ponieważ nie kwalifikowały ich też do źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy przyjąć, iż stanowiły przychody o których mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz ww. przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, otrzymywane w okresie od kwietnia 2004 r. do końca 2006 r. przez wnioskodawczynię alimenty stanowiły źródło przychodów zakwalifikowane przez ustawodawcę do innych źródeł i podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wolą ustawodawcy (do końca 2006 r.) było bowiem opodatkowanie wszelkiego rodzaju alimentów (z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci), niezależnie od tego kto jest nimi obciążony, jaki zachodzi stosunek rodzinny między zobowiązanym, a uprawnionym, wreszcie z jakiego rodzaju przychodów są one wypłacane. Zatem alimenty wypłacane na rzecz wnioskodawczyni od 2004 r. do 2006 r. nie korzystały ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowiły natomiast przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji powinny być opodatkowane wraz z pozostałymi dochodami w rocznych zeznaniach podatkowych za te lata.

Należy jednak zauważyć, iż poprzez art. 1 pkt 14 lit. a) ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588), która (ze wskazanymi wyjątkami) weszła w życie 1 stycznia 2007 r., w art. 21 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano pkt 127.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 127 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r., zwolnione z opodatkowania są alimenty:

Biorąc pod uwagę przepis art. 21 ust. 1 pkt 127 ww. ustawy, zwolnione od 1 stycznia 2007 r. z podatku dochodowego są alimenty wypłacane przez męża na rzecz wnioskodawczyni do kwoty 700 zł miesięcznie, natomiast kwota alimentów miesięcznych ponad 700 zł stanowi jej przychód, który podlega opodatkowaniu w zeznaniu podatkowym wraz z innymi dochodami osiągniętymi w tym samym roku podatkom.

W świetle powołanych powyżej przepisów prawa oraz przedstawionego stanu faktycznego należy stwierdzić, że stanowisko wnioskodawczyni, iż zasądzone od męża przez Sąd alimenty są świadczeniami na zaspokojenie potrzeb rodziny i w związku z tym są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych, jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku wnioskodawczyni dołączyła plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawczynię i jej stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.