IBPB2/415-1571/08/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 23 września 2008 r. (data wpływu do tut. Biura - 29 września 2008 r.) uzupełnionym w dniu 24 listopada 2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zasądzenia przez Sąd skapitalizowanej renty wyrównawczej, kwot obok renty wyrównawczej, odszkodowania z tytułu utraty pakietu akcji pracowniczych oraz odsetek od tych świadczeń - jest prawidłowe.

W dniu 29 września 2008 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zasądzenia przez Sąd skapitalizowanej renty wyrównawczej, kwot obok renty wyrównawczej, odszkodowania z tytułu utraty pakietu akcji pracowniczych oraz odsetek od tych świadczeń.Z uwagi na braki formalne wniosku pismem z dnia 12 listopada 2008 r. Znak: IBPB2/415-1571/08/MK wezwano wnioskodawcę do jego uzupełnienia. W dniu 24 listopada 2008 r. wpłynęło do tut. Biura uzupełnienie ww. wniosku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Zatrudniony u wnioskodawcy pracownik uległ wypadkowi w pracy. Wyrokiem sądowym z września 1997 r. zasądzono rentę wyrównawczą w wysokości 1.352,76 zł miesięcznie. Wnioskodawca należność wypłacał w wysokości zasądzonej.

W grudniu 2007 r. Sąd Rejonowy Wydział Pracy na rzecz powoda zasądził:

* kwotę 3.400 zł (netto) tytułem skapitalizowanej renty wyrównawczej za okres od dnia 1 października 1997 r. do 28 lutego 1999 r. z ustawowymi odsetkami,

* kwotę po 200 zł (netto) miesięcznie za okres od 1 marca 1999 r. do dnia 31 sierpnia 2003 r. z ustawowymi odsetkami od dnia 15-go następnego miesiąca od każdej z poszczególnych kwot, obok renty wyrównawczej w kwocie 1.352,76 zł miesięcznie zasądzonej wcześniejszym wyrokiem (Sąd Rejonowy z września 1997 r.),

* kwotę po 500 zł (netto) miesięcznie za okres od dnia 1 września 2003 r. do 31 października 2007 r. z ustawowymi odsetkami od dnia 15-go następnego miesiąca do każdej z poszczególnych kwot, obok renty wyrównawczej w kwocie po 1.352,73 zł zasądzonej wyrokiem z września 1997 r. przez Sąd Rejonowy,

* kwotę 38.500 zł (netto) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 października 2001 r. tytułem odszkodowania (w wysokości odpowiadającej średniej wartości pakietu akcji pracowniczych otrzymanych przez przyjętych do porównań pracowników),

* bieżącą rentę wyrównawczą w kwocie po 1.800 zł miesięcznie począwszy od dnia 1 listopada 2007 r., płatną do dnia 15-go dnia następnego miesiąca w miejsce renty wyrównawczej w kwocie 1.352,76 zł zasądzonej wyrokiem.

Uzupełniając wniosek wnioskodawca wskazał, że w wyroku Sądu Rejonowego Wydział Pracy z grudnia 2007 r. brakuje jednoznacznego określenia (nazwania) zasądzonych obok renty wyrównawczej zwrot kwot. Powołano cytat z wyroku:"2. zasądza się od pozwanej na rzecz powoda:

W okresie od dnia 1 marca 1999 r. do dnia 31 października 2007 r. wypłacano rentę wyrównawczą w wysokości 1.352,76 zł na podstawie wyroku z 1997 r. Wyrokiem z grudnia 2007 r., od 1 listopada 2007 r. zostaje zasądzona renta wyrównawcza w wysokości 1.800 zł miesięcznie.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem wnioskodawcy:

Reasumując wnioskodawca stwierdza, że wypłacając wyżej wymienione świadczenia jest zobowiązany do wystawienia PIT-8C na:

* odsetki od skapitalizowanej renty wyrównawczej za okres od 1 października 1997 r. do 28 lutego 1999 r.,

* odsetki od kwot 200 i 500 zł,

* odszkodowanie z tytułu utraty pakietu akcji pracowniczych oraz odsetki ustawowe z tego tytułu.

Według wnioskodawcy zasądzone kwoty w wysokości 200 i 500 zł (chociaż nie nazwane) dopełniają rentę wyrównawczą do wartości 1.800 zł zasądzonej od 1 listopada 2007 r.Zasądzone kwoty korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania niż odszkodowania, których wysokość i zasady ustalania wynikają z przepisów prawa otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszystkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych, w tym w dobrach osobistych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy jak i niemajątkowy. Naprawienie szkody obejmuje, zarówno straty jakie poszkodowany poniósł, jak i korzyści, które mógł osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Wysokość szkody wyznacza rozmiar obowiązku odszkodowawczego.

Z powołanego wyżej przepisu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że nie wszystkie odszkodowania zasądzone przez sąd i otrzymywane przez osoby fizyczne są wolne od podatku dochodowego. Zakres zwolnienia wynikający z brzmienia art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli za poniesioną stratę, nie dotyczy natomiast utraconych korzyści. Ze stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę wynika, iż na podstawie wyroku Sądu zasądzona została byłemu pracownikowi kwota odszkodowania z tytułu utraty pakietu akcji pracowniczych w wysokości 38.500 zł. Zatem wypłacone odszkodowanie zasądzone od byłego pracodawcy dotyczy korzyści, które były pracownik mógłby osiągnąć (w postaci pakietu akcji pracowniczych) gdyby mu nie wyrządzono szkody. W związku z powyższym wypłacone odszkodowanie nie będzie korzystało ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b i tym samym dochód z tego tytułu będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem odszkodowanie z ww. tytułu powinno być opodatkowane. Biorąc powyższe pod uwagę odszkodowanie to stanowi przychód podatnika z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Przepis art. 20 ust. 1 ww. ustawy stanowi, iż za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach. Użycie w tym przepisie określenia "w szczególności" oznacza, że przepis zawiera jedynie przykładowe wyliczenie przychodów. Tym samym każde przysporzenie majątkowe nie zaliczane do pozostałych źródeł przychodów stanowi przychód z innych źródeł.

Z kolei zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3c ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość. Podstawą prawną do dochodzenia odszkodowań, o których mowa wyżej jest przepis art. 444 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Z treści powołanego przepisu wynika, iż poszkodowany, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Sąd zasądził na rzecz byłego pracownika, który uległ wypadkowi w pracy, nie tylko rentę wyrównawczą, ale również i skapitalizowaną rentę wyrównawczą za okres od 1 października 1997 r. do 28 lutego 1999 r. Renty wypłacane na podstawie art. 444 ww. Kodeksu stanowią wyrównanie za szkody, jakie poszkodowany poniósł w następstwie utraty zdrowia. Mając powyższe na uwadze, renty przyznane wyrokiem sądowym na podstawie art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego mają charakter odszkodowawczy, a zatem korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym. Ze zwolnienia tego korzysta również i skapitalizowana renta wyrównawcza, która stanowi uzupełnienie przyznanej renty, co jest równoznaczne z wyrównaniem szkody jaką poszkodowany (były pracownik) poniósł w następstwie całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy. Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika również, że Sąd zasądził od wnioskodawcy za okres od 1 marca 1999 r. do 31 sierpnia 2003 r. kwotę po 200 zł miesięcznie, a za okres od 1 września 2003 r. do 31 października 2007 r. po 500 zł miesięcznie. Z wniosku tego, jak również i z jego uzupełnienia nie wynika jaki charakter mają te kwoty. Wynika jedynie, że Sąd zasądził obok renty wyrównawczej w kwocie 1.352,76 zł powyższe kwoty (w zależności od okresu 200 zł i 500 zł). Jeżeli zatem kwoty te stanowią odszkodowanie w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, wówczas zwolnione są z podatku dochodowego na mocy ww. art. 21 ust. 1 pkt 3c ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.Jeżeli z kolei zasądzone kwoty stanowią odszkodowanie mogą korzystać ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Odsetki wypłacone za okres pomiędzy datą zasądzenia i datą wypłaty odszkodowania nie są wliczane do wartości odszkodowania. Zgodnie bowiem z treścią art. 20 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.) do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów, żądanych obok roszczenia głównego. Przepis ten ma zastosowanie do odsetek ustawowych, z którymi zasądzono świadczenia główne - co miało miejsce w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku. Analizując treść powyższych przepisów należy zauważyć, iż nie można utożsamiać odsetek za zwłokę z odszkodowaniem (naprawieniem szkody). Istota odszkodowania związana jest z naprawieniem szkody i stanowi instytucję odrębną od odsetek za zwłokę. Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego - są skutkiem nie wykonania zobowiązań. Z tych względów wyłączenie z opodatkowania należności głównej nie oznacza, iż wolne od podatku są także odsetki od niej naliczone. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje zwolnienia od podatku odsetek od ww. świadczeń - zwalnia od opodatkowania jedynie odszkodowania, t. j. świadczenia polegające na naprawieniu szkody na rzecz poszkodowanego. Na zasadzie wyjątku w art. 21 ust. 1 pkt 95 ww. ustawy zostały zwolnione z podatku jedynie odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, t. j. stosunku służbowego, stosunku pracy, w tym spółdzielczego stosunku pracy, członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracy nakładczej, emerytury lub renty.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Sąd zasądził od dnia 1 listopada 2007 r. bieżącą rentę wyrównawczą w kwocie 1.800 zł miesięcznie oraz z ustawowymi odsetkami:

* skapitalizowaną rentę wyrównawczą w kwocie 3.400 zł (za okres od 1 października 1997 r. do 28 lutego 1999 r.),

* kwoty po 200 zł miesięcznie (za okres od 1 marca 1999 r. do 31 sierpnia 2003 r.) i 500 zł miesięcznie (za okres od 1 września 2003 r. do 31 października 2007 r.) wypłacane obok renty wyrównawczej,

* odszkodowanie z tytułu utraty pakietu akcji pracowniczych.

W świetle powyższego, ustawowe odsetki za zwłokę wypłacone w wykonaniu wyroku Sądu są przychodem byłego pracownika wnioskodawcy, który należy zakwalifikować do przychodów z innych źródeł, o których mowa w ww. art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując:

Zgodnie bowiem z art. 42a ww. ustawy, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52 i art. 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.