IBPB-2-2/4511-57/16/MZM

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 22 marca 2016 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPB-2-2/4511-57/16/MZM

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 15 grudnia 2015 r. (data otrzymania 23 grudnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pactum de non petendo, w przypadku, gdy wierzyciel zobowiąże się nie dochodzić od Wnioskodawczyni części długu, która nie znajdzie pokrycia w kwocie przekazanej wierzycielowi, uzyskanej przez Wnioskodawczynię z uprzedniej sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 grudnia 2015 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pactum de non petendo, w przypadku, gdy wierzyciel zobowiąże się nie dochodzić od Wnioskodawczyni części długu, która nie znajdzie pokrycia w kwocie przekazanej wierzycielowi, uzyskanej przez Wnioskodawczynię z uprzedniej sprzedaży nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 18 stycznia 2005 r. Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem zakupiła częściowo zabudowaną nieruchomość oznaczoną w ewidencji gruntów jako działka ewidencyjna nr 2687/2. Nieruchomość ta weszła do majątku wspólnego małżonków, którzy nigdy nie zawierali umów majątkowych małżeńskich. Środki na zakup ww. składnika majątkowego pochodziły z kredytu zaciągniętego przez oboje małżonków w Banku 1. Następnie 28 sierpnia 2006 r. małżonkowie zaciągnęli kredyt konsolidacyjny w Banku 2 na kwotę 632.178, 57 zł. Środki te miały być przeznaczone na spłatę kredytu hipotecznego, a także na prace wykończeniowe domu małżonków, co zostało odnotowane w umowie kredytowej. Tytułem zabezpieczenia ww. kredytu, wskazana nieruchomość została obciążona hipoteką umowną kaucyjną na sumę 1.079.907,66 zł. Dodatkowo należy podkreślić, że umowa kredytowa z 28 sierpnia 2006 r. nie przewidywała szczegółowych zapisów regulujących zasady spłaty kredytu po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej.

W dniu 26 marca 2007 r. Sąd Okręgowy rozwiązał małżeństwo Wnioskodawczyni i jej małżonka przez rozwód bez orzekania o winie. Wyrok ten uprawomocnił się 17 kwietnia 2007 r. W okresie od 26 października 1992 r. do dnia uprawomocnienia się wyroku rozwodowego, małżonkowie pozostawali w ustroju ustawowej wspólności majątkowej.

Kredytobiorcy w 2010 r. zaprzestali spłaty kredytu, co spowodowało wypowiedzenie przez bank umowy. Wobec Wnioskodawczyni i jej byłego małżonka zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne przez Komornika, jednakże zostało ono umorzone z uwagi na brak osób chętnych do nabycia ww. nieruchomości, a także z uwagi na bezskuteczność egzekucji pozostałymi sposobami względem obydwu dłużników.

W 2013 r. Bank zbył wierzytelność z tytułu umowy o kredyt hipoteczny na rzecz Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego.

Postanowieniem z 25 lutego 2014 r. Sąd Rejonowy dokonał podziału majątku dorobkowego byłych małżonków w ten sposób, że jedyny składnik tego majątku, tj. omawianą nieruchomość, przyznał na wyłączną własność Wnioskodawczyni bez obowiązku spłaty na rzecz uczestnika (małżonka Wnioskodawczyni).

Wspomniana wcześniej hipoteka w dalszym ciągu obciąża nieruchomość przyznaną Wnioskodawczyni. Na dzień 23 kwietnia 2014 r. nominalne zadłużenie wynosiło 1.290.628,49 zł. Mając na uwadze opisane okoliczności, wydaje się, że wierzycielski fundusz ma niewielkie szanse na wyegzekwowanie swej należności w najbliższych latach. Ściągalność ww. wierzytelności w jakiejkolwiek części może budzić poważne wątpliwości. Niezaprzeczalnym faktem jest także to, że wskazana sytuacja jest poważnym problemem dla samej Wnioskodawczyni, która chciałaby uregulować swoje sprawy majątkowe i móc żyć bez obawy o kolejne, znaczne uciążliwe czynności komorników i windykatorów.

W tym stanie rzeczy, Wnioskodawczyni podjęła rozmowy z wierzycielem celem wspólnego wypracowania rozwiązania dla przedmiotowej sytuacji. Wnioskodawczyni proponowała wierzycielowi przejęcie na własność jej nieruchomości, jednakże wierzyciel nie był tym zainteresowany z uwagi na dotychczasowe problemy ze zbyciem nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym. Strony osiągnęły wstępne porozumienie co do tego, że Wnioskodawczyni we własnym zakresie pozyska nabywcę dla przedmiotowej nieruchomości, dokona jej zbycia, a kwotę sprzedaży (pomniejszoną o koszty przeprowadzenia tej transakcji) przekaże na rzecz wierzyciela. W zamian za to, wierzyciel zobowiąże się nie dochodzić od Wnioskodawczyni pozostałej części zadłużenia, jak również zobowiąże się nie zawierać żadnych umów, na mocy których inne podmioty mogłyby dochodzić od niej zapłaty tej należności np. umowa przelewu wierzytelności. Takie rozwiązanie wydaje się być korzystne zarówno dla wierzyciela, jak i dłużnika, albowiem wierzyciel otrzyma częściowe zaspokojenie nabytej wierzytelności, która przez wiele kolejnych lat może nie zostać w ogóle zaspokojona. We wniosku zaznaczono, że w ostatnim czasie pojawiły się konkretne i poważne oferty kupna ww. nieruchomości, jednakże zanim dojdzie do zawarcia jakiejkolwiek umowy z wierzycielem i nabywcą, Wnioskodawczyni chciałaby mieć pewność co do skutków podatkowych, jakie ewentualnie mogą nastąpić w wyniku zawarcia przedmiotowego porozumienia.

W związku z powyższym zdarzeniem zadano następujące pytanie.

Czy zawarcie umowy, w której wierzyciel zobowiąże się nie dochodzić od Wnioskodawcy długu (pactum de non petendo), w tej części, która nie znajdzie pokrycia w kwocie przekazanej wierzycielowi, uzyskanej przez Wnioskodawczynię z uprzedniej sprzedaży nieruchomości, w zamian za wspomniane świadczenia dłużnika (znalezienie nabywcy na wolnym rynku), będzie równoznaczne z otrzymaniem przez Wnioskodawczynię nieodpłatnego świadczenia, które jest przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 i art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i spowoduje konieczność wystawienia przez wierzyciela informacji PIT-8C, a także wykazania przez Wnioskodawczynię ww. przychodu w zeznaniu rocznym.

Zdaniem Wnioskodawcy, faktem bezspornym jest to, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej jest obojętne podatkowo, natomiast przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do nieodpłatnego umorzenia kredytu lub jego części, ponieważ kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe. Umorzenie długu stanowi w sensie jurydycznym umowę przewidzianą w art. 508 Kodeksu cywilnego tj. umowę o zwolnienie z długu, której zawarcie powoduje definitywne wygaśniecie zobowiązania. Umowa, którą zamierza zawrzeć Wnioskodawczyni istotnie różni się od zwolnienia z długu, albowiem w przypadku umowy o zaniechanie dochodzenia wierzytelności (tzw. pactum de non petendo) węzeł obligacyjny pozostaje w mocy i nie dochodzi do wygaśnięcia zobowiązania. W umowie tej wierzyciel zobowiązuje się do niedochodzenia przysługującego mu roszczenia, czyli niejako zawiesza odpowiedzialność dłużnika, albo czyni swoje zobowiązanie niezaskarżalnym czasowo, a nawet bez czasowego ograniczenia (vide: M. Pyziak-Szafnicka System Prawa Prywatnego. Tom 6, Warszawa 2009, s. 1220). Przedmiotowa umowa charakteryzuje się tym, że w przypadku, gdy dłużnik spełni świadczenie, nie może już żądać jego zwrotu jako świadczenia nienależnego. Z kolei, gdy wierzyciel - wbrew umownemu zobowiązaniu - wystąpi o zapłatę przeciwko dłużnikowi, naraża się jedynie na odpowiedzialność odszkodowawczą. Zarzut z umowy pactum de non petendo nie spowoduje oddalenia powództwa (vide: P. Drapała, Zwolnienie z długu, PS 2002, Nr 7-8). Celem uwidocznienia różnic pomiędzy obiema umowami, należy zaznaczyć, że umowa o zwolnienie z długu całościowo wyłącza możliwość dochodzenia roszczenia, ponieważ zobowiązanie będące źródłem roszczenia wygasa z chwilą zawarcia przedmiotowej umowy.

Należy dodać, że zawarcie planowanej umowy nie wpływa w żaden sposób na zakres odpowiedzialności małżonka Wnioskodawczyni względem wierzycielskiego funduszu. Przedmiotowe zobowiązanie zostało zaciągnięte przez współwłaścicieli i było zobowiązaniem dotyczącym ich wspólnego mienia, co nadało mu charakter zobowiązania solidarnego, stosownie do przepisu art. 370 k.c. (vide: wyrok SN z 27 grudnia 1979 r., sygn. akt I CR 408/79, Legalis nr 21824). Dokonanie podziału majątku dorobkowego byłych małżonków nic nie zmieniło w zasadach odpowiedzialności za zobowiązania, ponieważ przedmiotem podziału są aktywa, a nie długi. Reasumując, ze względu na to, że zobowiązanie względem wierzyciela po stronie dłużników ma charakter solidarny, zawarcie umowy pactum de non petendo pomiędzy wierzycielem a Wnioskodawczynią nie będzie dla niej przysporzeniem w rozumieniu analizowanych przepisów prawa podatkowego. Gdyby wierzyciel został spłacony przez małżonka Wnioskodawczyni w tej części długu, której dotyczyć będzie umowa o zaniechanie dochodzenia wierzytelności, były małżonek Wnioskodawczyni będzie mógł dochodzić od niej zwrotu w oparciu o przepis art. 376 k.c. Podobna ocena wskazanego problemu wynika z interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach 14 października 2013 r. Znak: IBPBII/1/415-707/13/MK.

Niezależnie od powyższej okoliczności, Wnioskodawczyni pragnie zaakcentować, że przyczyną (causą) zawarcia planowanej umowy przez wierzyciela jest causa obligandi vel acqurendi, a nie casusa donandi, ponieważ wierzyciel zobowiąże się nie dochodzić części długu, w zamian za konkretne świadczenie drugiej strony tj. doprowadzenie we własnym zakresie do sprzedaży nieruchomości, której nie udało się sprzedać według typowej procedury występującej w tego typu sytuacjach (sprzedaż egzekucyjna). Powyższa konstatacja ma niebagatelne znaczenie dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. Wynika to z następujących wniosków. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodu mogą być także "inne źródła". Stosownie do art. 20 ust. 1 tej ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17. Zgodnie z rozumieniem występującym w orzecznictwie sądów administracyjnych, za "nieodpłatne świadczenie" na gruncie ww. przepisów należy uznać wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy (vide: wyrok NSA z 23 kwietnia 2015 r., sygn. akt II FSK 1138/13, LEX nr 1668531). Należy podkreślić, że wzajemność świadczeń eliminuje dane świadczenie ze zbioru świadczeń nieodpłatnych. Wzajemność ta nie ogranicza się tylko do ekwiwalentności w cywilistycznym, obligacyjnym rozumieniu. Ocena, czy świadczenia mają charakter wzajemny powinna zostać dokonana w konkretnym kontekście, z uwzględnieniem okoliczności, w których dochodzi do udzielenia świadczenia (vide: wyrok WSA w Gliwicach z 8 stycznia 2015 r., sygn. akt I SA/G1 624/14, LEX nr 1643322).

Mając to wszystko na uwadze, Wnioskodawczyni uważa, że zawarcie umowy, w której wierzyciel zobowiąże się nie dochodzić od Wnioskodawczyni długu (pactum de non petendo), w tej części, która nie znajdzie pokrycia w kwocie przekazanej wierzycielowi tytułem sprzedaży nieruchomości, w zamian za wspomniane świadczenia dłużnika (znalezienie nabywcy na wolnym rynku i zorganizowanie sprzedaży nieruchomości), nie będzie równoznaczne z otrzymaniem przez Wnioskodawczynię nieodpłatnego świadczenia, które jest przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 i art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady - wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy - przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W prawie cywilnym pojęcie "świadczenia" rozpatruje się na tle stosunku zobowiązaniowego w ten sposób, że przez świadczenie rozumie się zachowanie dłużnika zgodne z treścią zobowiązania i polegające na zadośćuczynieniu podlegającego ochronie interesowi wierzyciela (art. 353 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.)).

W myśl powyższego przepisu Kodeksu cywilnego, zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Chodzi zatem o pewną relację, stosunek pomiędzy podmiotami. Jest to stosunek prawny - polegający na tym, że norma prawna wyznacza (nakazuje) podmiotowi określone zachowanie odniesione w pewien sposób do osoby czy spraw innego podmiotu. Można więc, na tle tego przepisu, określić zobowiązanie jako dwustronnie zindywidualizowany stosunek cywilnoprawny, w ramach którego jedna ze stron jest obowiązana do określonego zachowania, a druga strona jest z tego powodu uprawniona. Stronę uprawnioną nazywa się wierzycielem, stronę zobowiązaną - dłużnikiem, a nakazane dłużnikowi zachowanie - świadczeniem.

Najogólniej rzecz biorąc świadczenie polegać może na zachowaniu się czynnym - działaniu - lub zachowaniu się biernym, tj. zaniechaniu, czyli powstrzymywaniu się od jakiegoś działania.

Pojęcie nieodpłatnego świadczenia dla celów podatkowych ma jednak szerszy zakres niż w prawie cywilnym. I tak przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne (tekst jedn.: nie związane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu) przysporzenie majątku, mające konkretny wymiar finansowy. Innymi słowy, pod pojęciem tym należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest nie związane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy (uchwała NSA z 18 listopada 2002 r., sygn. akt FPS 9/02).

W doktrynie prawa podatkowego oraz orzecznictwie sądów administracyjnych wskazuje się, że na pojęcie "nieodpłatnego świadczenia" składają się łącznie dwa elementy: po pierwsze chodzi o wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, w wyniku których podatnik otrzymuje w sposób nieodpłatny, tj. nie związany z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątkowe mające konkretny wymiar finansowy, oraz po drugie takie przysporzenie majątkowe jest uzyskiwane kosztem innego podmiotu.

Świadczenia nieodpłatne to szczególnego rodzaju świadczenia, w przypadku których otrzymujący odnosi określoną korzyść pod tytułem darmym, co oznacza, że nie świadczy nic w zamian. Przychodem są nie tyle same świadczenia, lecz ich wartość.

Przychód z tytułu otrzymanych nieodpłatnie rzeczy lub praw oraz wartości innych nieodpłatnych świadczeń powstaje w przypadku, gdy podatnik otrzymuje rzecz, prawo lub innego rodzaju świadczenie w sposób nieodpłatny, podczas gdy w warunkach rynkowych otrzymanie tego rodzaju świadczenia odbywałoby się z zachowaniem odpłatności. W szczególności - zgodnie z art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się - za wyjątkiem przypadków określonych w pkt 1-3 - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Przepis art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17.

Sformułowanie "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i zasadnym jest aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Na gruncie prawa podatkowego przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest każda forma przysporzenia majątkowego (korzyść) tzn. zarówno pieniężna jak i niepieniężna.

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami prawa bankowego. Przez umowę kredytu - zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 128 z późn. zm.) - bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu lub jego części, wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Zgodnie z art. 366 § 1 ustawy - Kodeks cywilny - kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników).

W tym miejscu należy wyjaśnić, że pactum de non petendo to specyficzna umowa zawarta pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem, w której wierzyciel zobowiązuje się do niedochodzenia roszczenia wobec dłużnika przez czas oznaczony lub nawet trwale. Umowa taka nie powoduje jednak wygaśnięcia zobowiązania.

Z kolei z przepisu art. 369 Kodeksu cywilnego wynika, że zobowiązanie jest solidarne, jeżeli to wynika z ustawy lub z czynności prawnej.

Natomiast przepis art. 376 § 1 ustawy stanowi, że jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie, treść istniejącego między współdłużnikami stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników. Jeżeli z treści tego stosunku nie wynika nic innego, dłużnik, który świadczenie spełnił, może żądać zwrotu w częściach równych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem zakupili częściowo zabudowaną nieruchomość, która weszła do majątku wspólnego małżonków, którzy nigdy nie zawierali umów majątkowych małżeńskich. Małżonkowie są stroną umowy kredytu zawartej z bankiem. Zaciągnęli oni kredyt w Banku 1, następnie w 2006 r. zaciągnęli kredyt konsolidacyjny w Banku 2, z którego środki miały być przeznaczone na spłatę kredytu hipotecznego a także prace wykończeniowe domu małżonków, co zostało odnotowane w umowie kredytowej. Umowa kredytowa z 2006 r. nie przewidywała szczegółowych zapisów regulujących zasady spłaty kredytu po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej. W 2007 r. małżeństwo Wnioskodawczyni zostało rozwiązane przez rozwód. W okresie od 26 października 1992 r. do dnia uprawomocnienia się wyroku rozwodowego, tj. do 17 kwietnia 2007 r. małżonkowie pozostawali w ustroju ustawowej wspólności majątkowej. W 2010 r. kredytobiorcy zaprzestali spłaty kredytu, co spowodowało wypowiedzenie umowy przez Bank 2. Wobec małżonków zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne, jednakże zostało ono umorzone z uwagi na brak osób chętnych do nabycia ww. nieruchomości oraz z uwagi na bezskuteczność egzekucji pozostałymi sposobami względem obydwu dłużników. Z kolei w 2013 r. Bank 2 zbył wierzytelność z tytułu umowy o kredyt hipoteczny na rzecz Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego. W 2014 r. Sąd dokonał podziału majątku dorobkowego byłych małżonków w ten sposób, że omawianą nieruchomość przyznał na wyłączną własność Wnioskodawczyni bez obowiązku spłaty na rzecz jej byłego małżonka. Przyznana Wnioskodawczyni nieruchomość obciąża hipoteka - nominalne zadłużenie na 23 kwietnia 2014 r. wynosiło 1.290.628,49 zł. Wnioskodawczyni wraz z wierzycielskim funduszem osiągnęli wstępne porozumienie - Wnioskodawczyni we własnym zakresie pozyska nabywcę dla niniejszej nieruchomości, dokona jej zbycia a kwotę ze sprzedaży (pomniejszoną o koszty przeprowadzenia tej transakcji) przekaże na rzecz wierzyciela. W zamian za to wierzyciel zobowiąże się nie dochodzić od Wnioskodawczyni pozostałej części zadłużenia, jak również zobowiąże się nie zawierać żadnych umów, na mocy których inne podmioty mogłyby dochodzić od niej zapłaty tej należności. We własnym stanowisku Wnioskodawczyni dodała również, że zobowiązanie względem wierzyciela po stronie dłużników (Wnioskodawczyni wraz z byłym małżonkiem) ma charakter solidarny.

Przenosząc przywołane powyżej regulacje prawne na grunt rozpatrywanej sprawy wskazać należy, że zawarcie umowy, na mocy której wierzycielski fundusz w zamian za znalezienie nabywcy na wolnym rynku i przekazanie kwoty ze zbycia zobowiąże się nie dochodzić od Wnioskodawcy długu (pactum de non petendo), w tej części, która nie znajdzie pokrycia w kwocie przekazanej wierzycielowi, uzyskanej przez Wnioskodawczynię z uprzedniej sprzedaży nieruchomości - nie spowoduje powstania po stronie Wnioskodawczyni przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Wnioskodawczyni nie uzyska bowiem - kosztem majątku wierzycielskiego funduszu - korzyści majątkowej w wysokości odpowiadającej części, która nie znajdzie pokrycia w kwocie przekazanej wierzycielowi.

Biorąc pod uwagę powyższe wyjaśnienia, należy zgodzić się z Wnioskodawczynią i stwierdzić, że w przypadku podpisania przez strony porozumienia z wykorzystaniem instytucji pactum de non petendo, gdzie wierzycielski fundusz zobowiąże się do niedochodzenia od Wnioskodawczyni pozostałej części przysługującego mu roszczenia, po stronie Wnioskodawczyni nie powstanie przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji wierzyciel nie będzie zobowiązany do wystawienia informacji PIT-8C a Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do wykazania przychodu w zeznaniu rocznym, gdyż przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ogóle nie powstanie.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Końcowo - odnosząc się do przywołanej przez Wnioskodawczynię interpretacji podatkowej wskazać należy, że dotyczy ona tylko konkretnej, indywidualnej sprawy podatnika, w określonym stanie faktycznym czy zdarzeniu przyszłym i w tej sprawie rozstrzygnięcie zostało wydane. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Z kolei odnosząc się do przywołanego przez Wnioskodawczynię wyroków - wskazać należy, że przywołane wyroki dotyczą konkretnych spraw podatników osądzonych w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) - w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl