IBPB-2-2/4511-55/16/JG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 15 grudnia 2015 r. (data otrzymania 22 grudnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia obowiązku podatkowego - jest prawidłowe.

W dniu 22 grudnia 2015 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia obowiązku podatkowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 31 grudnia 2014 r. Wnioskodawca zawiesił prowadzoną w Polsce działalność gospodarczą. Wnioskodawca w 2015 r. uzyskiwał dochody w Katarze na podstawie umowy o pracę. Wnioskodawca posiada tzw. "residence permit" stwierdzający, że jest rezydentem Kataru. Wynagrodzenie Wnioskodawcy jest wypłacane przez pracodawcę katarskiego nie posiadającego w Polsce zakładu bądź stałej placówki. Obecnie Wnioskodawca przebywa w Polsce, gdzie uzyskuje również dochody z tytułu umowy o pracę. W 2015 r. Wnioskodawca przebywał na terenie Kataru łącznie 227 dni. Wnioskodawca nie posiada małżonki ani dzieci. Wnioskodawca jest właścicielem mieszkania. Mieszkanie, którego Wnioskodawca jest współwłaścicielem zostało zakupione ze środków pochodzących z kredytu. Kredyt został wzięty przez Wnioskodawcę oraz jego rodziców. Kredyt jest nadal spłacany.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytania:

1. Czy w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca będzie podlegał nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w 2015 r. w Polsce.

2. Czy dochód Wnioskodawcy osiągnięty z pracy najemnej na terytorium Kataru podlega opodatkowaniu zarówno w Polsce jak i w Katarze.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie podlega on nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w 2015 r. w Polsce, a w Katarze. Zarówno centrum jego interesów osobistych, jak i gospodarczych znajdowały się na terenie Kataru w okresie, w którym Wnioskodawca tam przebywał (227 dni).

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym, podlega on nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Katarze, a w związku z umową o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartą między Polską a Katarem, jego dochody osiągnięte w 2015 r. na terenie Kataru powinny być opodatkowane wyłącznie na terenie Kataru według właściwych dla tego Państwa zasad.

Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1991 r. Nr 80, poz. 350) osoby mającej miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej podlegają nieograniczonemu obowiązku podatkowemu, tj. opłacają podatek w Polsce od całości uzyskiwanych przez siebie dochodów.

Aby zostać uznanym za rezydenta Polski zgodnie z art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych trzeba spełnić następujące warunki:

* przebywać na terytorium Polski dłużej niż 183 dni lub

* mieć w Polsce centrum interesów życiowych i gospodarczych.

Jeżeli podatnik nie ma miejsca zamieszkania na terenie Rzeczpospolitej Polskiej podlega obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów uzyskiwanych na terytorium Polski.

Wnioskodawca wskazując na pierwszą przesłankę zawartą w art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazał, że na dzień 7 grudnia 2015 r. przebywał na terytorium Polski jedynie przez okres 114 dni, w związku z czym nie została ona spełniona w odniesieniu do jego osoby.

Odnosząc się do przesłanki dotyczącej posiadania w Polsce centrum interesów życiowych i gospodarczych Wnioskodawca przytoczył stanowisko organów podatkowych, które interesy życiowe przedstawiają jako " interesy osobiste". Według nich stanowią one powiązania rodzinne i towarzyskie danej osoby. W praktyce chodzi tutaj o sytuację, w której w danym państwie znajduje się także najbliższa rodzina danej osoby (małżonek i dzieci). Przez "interesy gospodarcze" należy natomiast rozumieć miejsce wykonywania pracy, prowadzenia działalności gospodarczej, czy też posiadanie majątku (Urząd Skarbowy w Dębicy, 5 grudnia 2005 r. PO I 415/37/05; Izba Skarbowa w Gdańsku 14 września 2005 r., BI/4117-0031/05; Drugi Urząd Skarbowy w Gliwicach 3 czerwca 2005 r., IPD3/415-35/05 PB1/423-949/05).

O posiadaniu centrum interesów życiowych w danym kraju decyduje również, prowadzenie przez daną osobę w tym kraju nie tylko działalności gospodarczej, lecz także wszelkiej innej działalności, w tym politycznej oraz kulturalnej (Urząd Skarbowy Poznań-Śródmieście, 29 grudnia 2004 r., ZF/415-62/04; Urząd Skarbowy Poznań-Nowe Miasto, 19 marca 2004 r. ZG/4150/13/JWR/04).

Ponadto Urzędy Skarbowe potwierdziły w licznych interpretacjach, że miejsce zamieszkania nie ma nic wspólnego z miejscem zameldowania. Fakt zameldowania stanowi jedynie spełnienie wymogu prawno-administracyjnego. Możliwe jest więc posiadanie miejsca zameldowania w Polsce i jednocześnie centrum interesów życiowych w innym kraju (Urząd Skarbowy Poznań-Śródmieście, 14 kwietnia 2006 r., ZD/415-16/06, Urząd Skarbowy w (Gnieźnie, 16 lipca 2004 r., N-DOFN/415-14/04).

W świetle powyższego Wnioskodawca stwierdza, że przesłanka ta również nie została spełniona. Bowiem Wnioskodawca nie posiada małżonki, ani dzieci, a więc jego centrum interesów życiowych znajduje się w tym miejscu, w którym obecnie przebywa. Wnioskodawca ponadto

31 grudnia 2014 r. zawiesił działalność gospodarczą wykonywaną w Polsce. Należy stwierdzić zatem, że nie posiada w Polsce na tyle istotnych powiązań rodzinnych, bądź gospodarczych, aby uznać go za rezydenta Polski.

W rozpatrywanej sprawie zastosowanie znajdzie umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, a Rządem Państwa Kataru w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Doha dnia 18 listopada 2008 r. (Dz. U. z 2010 r. Nr 17, poz. 93. - dalej umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską a Katarem)

Zgodnie z art. 4 ust. 1 i ust. 2 tejże umowy osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie oznacza każdą osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam opodatkowaniu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, albo inne kryterium o podobnym charakterze i obejmuje również to Państwo i każdą jednostkę terytorialną lub organ lokalny. Jednakże określenie to nie obejmuje żadnej osoby, która podlega opodatkowaniu w tym Państwie w zakresie dochodu osiąganego tylko ze źródeł położonych w tym Państwie.

Jeżeli, stosownie do postanowień ustępu 1, osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to jej status określa się według następujących zasad:

Wnioskodawca uważa, że spełnia przesłankę wskazaną w art. 4 ust. 2 lit. a, przytoczonej umowy gdyż jego centrum interesów życiowych znajduje się tam gdzie aktualnie przebywa.

Przepisy ponadto określą jak należy opodatkować dochody uzyskiwane z pracy najemnej:

art. 14 ust. 1 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską i Katarem stwierdza, że pensje, płace i inne podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie otrzymuje za pracę najemną, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, to otrzymywane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim Państwie.

W myśl przepisu art. 14 ust. 2 powyższej umowy bez względu na postanowienia ustępu 1. wynagrodzenie, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie otrzymuje za pracę najemną wykonywaną w drugim Umawiającym się Państwie, podlega opodatkowaniu tylko w tym pierwszym wymienionym Państwie jeżeli:

Wnioskodawca zaznaczył, że nie spełnia powyższych trzech przesłanek wskazanych w niniejszej umowie. Przebywał na terenie Kataru powyżej 183 dni. Wynagrodzenie było wypłacane przez pracodawcę katarskiego nie posiadającego w Polsce żadnej stałej placówki, bądź zakładu.

Wnioskodawca odnosząc się do kwestii związanej z posiadanym majątkiem w postaci nieruchomości, na które wziął kredyt wraz z rodzicami przytoczył stanowisko Ministra Finansów, który wskazał, że fakt posiadania w Polsce majątku np. mieszkania nie może przesądzać o istnieniu w Polsce miejsca zamieszkania danej osoby podczas gdy osoba taka pracuje w innym kraju i tam przeniosła swoje centrum interesów życiowych. Taki majątek może bowiem być utrzymywany w celach inwestycyjnych (18 października 2006 r. DD4/033-01023/1 Dy/06/1497), może być to związane z chęcią odwiedzin w Polsce np. w trakcie urlopu, czy wakacji (18 października 2006 r. DD4/PB6-033-01281/PS/ZKK/06/48), czy też w celu wynajmu (14 kwietnia 2006 r. PB6/033-0404-1943/05/ldy).

Uwzględniając powyższą argumentację Wnioskodawca uważa, że nie jest on rezydentem Polski, gdyż nie spełnia warunków z art. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz z art. 14 ust. 2 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską a Katarem. W ocenie Wnioskodawcy nie ulega wątpliwości, że centrum interesów życiowych i gospodarczych jest miejsce, w którym aktualnie przebywa. Konsekwencją czego nie może zostać on uznany za rezydenta Polski, bowiem nie ma w Polsce centrum interesów życiowych i gospodarczych oraz nie przebywał na terenie Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni. Dodatkowo posiada dokument stwierdzający, że jest rezydentem Kataru. Wynagrodzenie wypłacane mu ponosił katarski pracodawca, który nie posiada w Polsce żadnej stałej placówki, bądź zakładu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do art. 3 ust. 1a ww. ustawy - za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

Na podstawie art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W myśl art. 4 ust. 1 umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Państwa Kataru w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Doha dnia 18 listopada 2008 r. (Dz. U. z 2010 r. Nr 17, poz. 93) - w rozumieniu niniejszej Umowy, określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza każdą osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam opodatkowaniu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze i obejmuje również to Państwo i każdą jednostkę terytorialną lub organ lokalny. Jednakże określenie to nie obejmuje żadnej osoby, która podlega opodatkowaniu w tym Państwie w zakresie dochodu osiąganego tylko ze źródeł położonych w tym Państwie.

Na podstawie art. 4 ust. 2 umowy - jeżeli, stosownie do postanowień ustępu 1, osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to jej status określa się według następujących zasad:

Definicja "osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie" odnosi się zatem bezpośrednio do określenia "miejsca zamieszkania" przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem "lub", co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie - podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.

Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika "lub" w sformułowaniu "centrum interesów osobistych lub gospodarczych" dla doprecyzowania kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Tym samym określona osoba, która ma ścisłe powiązania biznesowe czy też gospodarcze w Polsce, a całą rodzinę i znajomych w innym państwie, może w takiej sytuacji podlegać opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów. Oceniając, zatem w którym z państw znajduje się centrum interesów osobistych i gospodarczych osoby fizycznej, należy wziąć pod uwagę przede wszystkim związki osobiste i ekonomiczne osoby fizycznej z danym państwem, wśród których istotne są więzi rodzinne, towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczna, kulturalna i wszelka inna działalność, miejsce wykonywania działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, zaciągnięte kredyty, konta bankowe, miejsce, z którego osoba zarządza swoim mieniem itd.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych analizowany warunek stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów życiowych.

Wymienione powyżej kryteria stosuje się z uwzględnieniem art. 4 ww. umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Z kolei stosownie do art. 14 ust. 1 wskazanej powyżej umowy pensje, płace i inne podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie otrzymuje za pracę najemną, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, to otrzymywane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim Państwie.

W myśl przepisu art. 14 ust. 2 niniejszej umowy, bez względu na postanowienia ustępu 1, wynagrodzenie, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie otrzymuje za pracę najemną wykonywaną w drugim Umawiającym się Państwie, podlega opodatkowaniu tylko w tym pierwszym wymienionym Państwie jeżeli:

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego sprawy wynika, że Wnioskodawca w 2015 r. uzyskał dochód w Katarze na podstawie umowy o pracę. W Katarze przebywał łącznie 227 dni, posiada dokument tzw. "residence permit" stwierdzający że jest rezydentem Kataru. Również w 2015 r. w Polsce uzyskał dochód z tytułu umowy o pracę. Wynagrodzenie Wnioskodawcy jest wypłacane przez pracodawcę katarskiego nie posiadającego w Polsce zakładu bądź placówki. Wątpliwość Wnioskodawcy budzi kwestia czy będzie on podlegał nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w 2015 r.,. w Polsce i osiągnięty przez niego dochód z pracy najemnej w Katarze podlega opodatkowaniu zarówno w Polsce jak i w Katarze.

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że Wnioskodawca w 2015 r. nie podlegał w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Wnioskodawca w 2015 r. przebywał w Polsce mniej niż 183 dni. Posiada pozwolenie na pobyt w Katarze gdzie przebywał 227 dni w ciągu 2015 r. W związku z tym wynagrodzenie Wnioskodawcy osiągnięte z pracy w Katarze nie podlega opodatkowaniu w Polsce.

Biorąc powyższe pod uwagę stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Odnosząc się do przywołanych przez Wnioskodawcę w treści wniosku orzeczeń organów podatkowych, mających potwierdzać słuszność poglądu Wnioskodawcy, wskazać należy, że dotyczą one tylko konkretnych, indywidualnych spraw osadzonych w określonym stanie faktycznym i w tych tylko sprawach, rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące.

Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.