IBPB-2-2/4511-485/16/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 18 kwietnia 2016 r. (data otrzymania 20 kwietnia 2016 r.), uzupełnionym 14 czerwca 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania otrzymanej na podstawie ugody sądowej kwoty pieniężnej - jest nieprawidłowe.

W dniu 20 kwietnia 2016 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania otrzymanej na podstawie ugody sądowej kwoty pieniężnej.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z 1 czerwca 2016 r. Znak: IBPB-2-2/4511-485/16/AK, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano 14 czerwca 2016 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W listopadzie 2014 r. Wnioskodawca wniósł jako jeden z powodów pozew przeciwko samoistnemu posiadaczowi w złej wierze, tj. spółce z o.o. będącej organem gospodarczym gminy o zapłatę za bezumowne korzystanie z nieruchomości w latach 2006-2013, której Wnioskodawca jest współwłaścicielem w kwocie dla niego przypadającej w wysokości I56.996 zł. Spółka ta od 2006 r. na wezwania współwłaścicieli nie reagowała i nie wyrażała woli przekazania nieruchomości właścicielom pomimo wezwań. W 2010 r. właściciele wystąpili do Sądu Rejonowego o wydanie im przez pozwanego omawianej nieruchomości. Po trzech latach, gdzie w tym czasie ww. pozwany wniósł pozew o zasiedzenie ww. nieruchomości i go przegrał, w grudniu 2013 r. po uprawomocnieniu się korzystnego wyroku dla właścicieli nieruchomość została ona wydana właścicielom w posiadanie. Z uwagi na katastrofalny stan techniczny przejętego po 7 latach starań obiektu i przejęte dokumenty nadzoru budowlanego nakazujące od kilku lat ww. zarządzającemu nieruchomością wykonanie koniecznego remontu kapitalnego całej nieruchomości warunkującego dalszą eksploatację obiektu, właściciele zmuszeni zostali do złożenia pozwu o zapłatę za bezumowne korzystanie by po części odzyskać jakiekolwiek fundusze na przeprowadzenie zalecanych przez Nadzór Budowlany robót remontowych.

Prace te wstępnie zostały wycenione w pozwie w 2014 r. na kwotę min. 225.000 zł, bez kosztów wymiany całej instalacji elektrycznej w obiekcie włącznie z zasilaniem, szacowanych na kwotę min. 40.000 zł i realizowaną z funduszy własnych już od początku 2015 r. Po wniesieniu pozwu przez właścicieli, w swojej obronie, strona pozwana i Urząd Gminy wniosła pozew wzajemny wobec powodów o zwrot kosztów za dotychczasowe utrzymywanie i zarządzanie obiektem na kwotę stosownie 630.656,29 zł, za lata 1970 do 2013 oraz 323.750 zł za lata 2006 do 2013, przy aktualnej realnej wartości obiektu w kwocie 250.000 zł.

Powodowie odrzucając treść pozwu wzajemnego i argumenty pozwanych, dla jak najszybszego zakończenia sprawy zaproponowali i zgodzili się na ugodę z pozwanym. Doszło do niej w listopadzie 2015 r. w Sądzie Okręgowym, podczas pierwszej rozprawy z powództwa wzajemnego. Pozwany zobowiązał się do zapłaty kwoty 265.000 zł odpowiadającej szacowanym przez powodów kosztom niezbędnych remontów na co strona powodowa wyraziła zgodę.

Kwota ta ma być wypłacona w 4 ratach kwartalnych do końca 2016 r. Wnioskodawcy przypada z tej kwoty około 1/5 z całości, gdzie I rata została Wnioskodawcy wpłacona 29 grudnia 2015 r.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, że w ugodzie sądowej nie użyto słów odszkodowanie ani zadośćuczynienie. W ugodzie stwierdzono ze strona pozwana, a powodowa wzajemnie zapłaci powodom a pozwanym wzajemnie, wspomnianą kwotę w 4-ech ratach i że zapłata ww. kwoty wyczerpuje wszelkie roszczenia stron niniejszego postępowania.

Wskazana kwota nie dotyczy utraconych korzyści, a jedynie rekompensuje poniesione rzeczywiste szkody udokumentowane przed Sądem w wyczerpującej dokumentacji dowodowej. Wnioskodawca informował we wniosku o nakazie Nadzoru Budowlanego do wykonania kapitalnego remontu nieruchomości warunkującego dalszą możliwość eksploatacji nieruchomości, stanowiącego rzeczywistą w tym przypadku i wymierną szkodę, szacowaną przed Sądem na kwotę odpowiadającą wnioskowanej w ugodzie finansowej rekompensacie, przy braku rekompensaty z tytułu zaskarżonych utraconych korzyści, co zostało przyjęte przez stronę przeciwną, zamykając tym samym wszelkie roszczenia obu stron.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytanie.

Czy od otrzymanej na podstawie ww. ugody sądowej kwoty, pomniejszonej o koszty opłaty sądowej i adwokata, rekompensującej w około 40% poniesione w tym okresie straty, a przyjętej dla potrzeby natychmiastowych koniecznych remontów, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należny jest podatek dochodowy.

Zdaniem Wnioskodawcy, stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - uzyskana kwota ww. rekompensaty z uwagi na:

* uzyskanie jej na drodze ugody sądowej,

* nieprowadzenie działalności gospodarczej,

* że jest ona odszkodowaniem za tzw. szkodę rzeczywistą czyli poniesione rzeczywiste straty,

* i nie dotyczy ona w tym przypadku utraconych korzyści

nie powinna podlegać obowiązkowi podatkowemu i nie może być traktowana jako przychód.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania - wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w 2015 i 2016 r. - opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 przywołanej ustawy w brzmieniu obowiązującym w 2015 r. - przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 11 ust. 1 przywołanej ustawy w brzmieniu obowiązującym w 2016 r. - przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W treści art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zostały określone źródła przychodów, gdzie w pkt 9 wymieniono inne źródła.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym w 2015 r. - za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Zgodnie z ww. art. 20 ust. 1 ustawy podatkowej w brzmieniu obowiązującym w 2016 r. - za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Sformułowanie "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty a nie zamknięty i wyczerpujący i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. Innymi słowy, przychody niemieszczące się w źródłach przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8a ww. ustawy i niewymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych przewidzianych w tej ustawie stanowią przychody z innych źródeł. Zatem o przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić - co do zasady - w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), z wyjątkiem:

Zgodnie natomiast z art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy - wolne od podatku są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Przez określenie "inne" użyte w ww. art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy rozumie się odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wprost nie wymieniono w katalogu zwolnień podatkowych. Będą to przede wszystkim inne odszkodowania lub zadośćuczynienia niż te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw a także niż te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy - Kodeks pracy. Jednakże koniecznym jest, aby te inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane były na mocy wyroku lub ugody sądowej.

W zakresie zwolnienia wynikającego z przywołanego art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy mieszczą się zatem tylko odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane za tzw. szkodę rzeczywistą (czyli poniesione straty) na podstawie wyroku lub ugody sądowej, do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, natomiast nie skorzystają z ww. zwolnienia odszkodowania i zadośćuczynienia otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz za utracone korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Przedmiotowym zwolnieniem nie są również objęte świadczenia nie będące odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem, nawet jeżeli zostały otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej.

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania czy zadośćuczynienia, podobnie jak wielu innych pojęć z katalogu zwolnień przedmiotowych. Nie oznacza to jednak dowolności w ich rozumieniu. Względy spójności systemu prawa uzasadniają, aby kryteria rozumienia pojęć niezdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych miały w pierwszej kolejności charakter kryteriów ustawowych. Konieczne staje się zatem zastosowanie wykładni systemowej zewnętrznej i odwołanie się do przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 380 z późn. zm.).

Odwołując się zatem do prawa cywilnego stwierdzić należy, że zasady odpowiedzialności odszkodowawczej w prawie cywilnym opierają się na zasadzie winy lub ryzyka. O odszkodowaniu możemy mówić wyłącznie w przypadku powstania konkretnej szkody, która wywołana została określonym działaniem lub zaniechaniem drugiej strony, której można przypisać odpowiedzialność za jej powstanie. Odszkodowanie to rodzaj świadczenia, które należy się za wyrządzenie szkody (odpowiednio zadośćuczynienie za doznane krzywdy) od podmiotu, który szkodę wyrządził lub ponosi za nią odpowiedzialność. Odszkodowanie stanowi pieniężną równowartość szkody majątkowej lub szkody na osobie, natomiast zadośćuczynienie jest pieniężną formą zrekompensowania szkody niemajątkowej. O tym co stanowi szkodę oraz jakie są zasady i sposoby jej naprawienia decydują, co do zasady, przepisy art. 361 i 363 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 361 § 1 Kodeksu cywilnego - zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego). Podstawową funkcją odszkodowania jest kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszonych zdarzeniem wyrządzającym szkodę, obejmując to, co z majątku ubyło na skutek tego zdarzenia lub do niego nie weszło (utracona korzyść). Z kolei celem zadośćuczynienia jest łagodzenie doznanej krzywdy. Jednocześnie z punktu widzenia odpowiedzialności odszkodowawczej znaczenie ma też zasada restytucji, rozumiana jako zakaz wzbogacenia poszkodowanego.

Podsumowując, przytoczony wyżej przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala na zastosowanie zwolnienia z opodatkowania wyłącznie do otrzymanych odszkodowań lub zadośćuczynień mających naprawić szkody (majątkowe, niemajątkowe). Taki zapis ma na celu podkreślenie, że rekompensaty czy też inne świadczenia z ww. zwolnienia nie korzystają i nie należy ich utożsamiać z odszkodowaniem czy zadośćuczynieniem, co często mylnie jest czynione, ponieważ te kategorie świadczeń występują niejednokrotnie obok siebie. Jednakże nie są to świadczenia o takim samym charakterze. Zatem, korzystanie ze zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji a jedną z nich jest aby otrzymane zostało odszkodowanie bądź zadośćuczynienie. Dla poparcia powyższej argumentacji wskazać należy, że ustawodawca w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dokonuje rozróżnienia odszkodowania (np. w art. 13 pkt 5, art. 21 ust. 1 pkt 3, pkt 3a, 3b, 3c, 3d, 4 lit. a), 29, 29a lit. a), 106 i 120, art. 30 ust. 1 pkt 13, 15 i 16), zadośćuczynienia (art. 21 ust. 1 pkt 3, 3a, 3b i 134), odprawy (art. 21 ust. 1 pkt 3, 7, 49 lit. a), art. 30 ust. 1 pkt 16) oraz rekompensaty (art. 21 ust. 1 pkt 30a, 52 i 53, art. 52d). Oznacza to, że gdyby ustawodawca miał zamiar zwolnić z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b tej ustawy również rekompensaty to uczyniłby to wprost w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i wyraźnie wskazałby, że ze zwolnienia korzystają także rekompensaty. Tego jednak nie uczynił a brak takiego uregulowania oznacza, że inne świadczenia niż odszkodowania lub zadośćuczynienia podlegają opodatkowaniu. Skoro bowiem ustawodawca w omawianym przepisie posłużył się pojęciem odszkodowania (odpowiednio zadośćuczynienia), to oznacza, że tylko tego rodzaju świadczenia podlegają zwolnieniu.

Ponadto wskazać należy, że zgodnie z zasadą, przyjętą w orzecznictwie jak i w doktrynie prawa podatkowego, ulgi podatkowe są wyjątkiem od zasady równości i powszechności opodatkowania, tak więc przepisy regulujące prawo do ulgi winny być interpretowane ściśle. Niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca, której dopuściłby się Organ zgadzając się ze stanowiskiem Wnioskodawcy. Skoro przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w sposób precyzyjny określają, że zwolnienie na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przysługuje wyłącznie w związku z otrzymaniem odszkodowania lub zadośćuczynienia, to jeżeli Wnioskodawca nie otrzymał żadnego z tych świadczeń - nie może twierdzić, że zwolnienie mu przysługuje.

Z wniosku wynika bowiem, że na rzecz Wnioskodawcy jako jednego z powodów nie zostało wypłacone ani odszkodowanie ani zadośćuczynienie. W ugodzie sądowej nie użyto słów odszkodowanie ani zadośćuczynienie. Jak wskazał Wnioskodawca wypłacona kwota rekompensuje poniesione rzeczywiste szkody, szacowane przed sądem na kwotę odpowiadającą wnioskowanej w ugodzie finansowej rekompensacie. Na rzecz Wnioskodawcy, na podstawie ugody sądowej wypłacona została zatem rekompensata, o którą wnioskowano, w wysokości odpowiadającej szacowanym przez powodów kosztom niezbędnych remontów, przy braku rekompensaty z tytułu zaskarżonych utraconych korzyści. Oznacza to, że wypłacona na rzecz Wnioskodawcy na podstawie ugody sądowej kwota nie korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 tej ustawy. Świadczenie to nie jest bowiem odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem a rekompensatą, która nie jest objęta dyspozycją art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Świadczenie wypłacone na rzecz Wnioskodawcy nie jest bowiem sensu stricto odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem, gdyż wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy nie zostało ono wypłacone za tzw. szkodę rzeczywistą czyli poniesione rzeczywiste straty. Nie jest bowiem rzeczywistą i wymierną szkodą fakt, że istnieje nakaz nadzoru budowlanego do wykonania kapitalnego remontu nieruchomości, warunkującego dalszą możliwość eksploatacji nieruchomości. Taki remont należałoby dokonać niezależnie od tego czy nieruchomość użytkowała spółka czy nieruchomość tę użytkowałby ktoś innych. Za remont w znaczeniu powszechnie stosowanym w zakresie inwestycji uważa się prace budowlane mające na celu utrzymanie lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego we właściwym stanie, przywrócenie jego pierwotnej zdolności użytkowej, którą utracił w wyniku upływu czasu i eksploatacji wraz z wymianą dotychczas użytkowanych zużytych składników ich wyposażenia technicznego (wyrok NSA z 4 marca 1998 r., sygn. I SA/Gd 886/96). Wypłacona na rzecz powodów kwota nie została zatem przyznana z tytułu poniesienia przez nich szkody czyli straty wręcz przeciwnie powodowie, w tym Wnioskodawca, dostał kwotę, którą musiałby sam wydać na remonty, gdyby nieruchomość była w jego posiadaniu. Ponadto spółka również utrzymywała i zarządzała nieruchomością od 1970 r., na co pozwani wskazali we wniesionym pozwie wzajemnym i żądali zwrotu dotychczas poniesionych kosztów na to utrzymanie i zarządzanie nieruchomością. Dlatego powodowie i pozwani wskazując swoje racje zgodzili się na ugodę sądową uzgadniając, że przyznana na rzecz powodów kwota odpowiadała będzie wysokością szacowanym kosztom niezbędnych remontów.

Zgodnie z art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 380 z późn. zm.) - przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Przywołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, zauważyć należy, że umowa ta może być zawarta wyłącznie w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron.

Zauważyć należy, że zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody.

W niniejszej sprawie podstawą powództwa była zapłata za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Tymczasem wskazać należy, że wynagrodzenie za bezumowne korzystanie nie jest i nie może być odszkodowaniem z tytułu pozbawienia posiadania rzeczy, wiąże się bowiem z faktem wykonywania posiadania samoistnego (art. 225 Kodeksu cywilnego), a nie wyrządzeniem szkody w jakiejkolwiek postaci.

Kwota wypłacona Wnioskodawcy wynika zatem jedynie z ustaleń zawartych pomiędzy stronami ugody, ma charakter czysto umowny, a jej wysokość uwzględnia interesy obu stron. Jak wskazano we wniosku, zawarta ugoda zamyka spór, jaki powstał pomiędzy nimi i zamykając tym samym wszelkie roszczenia obu stron. Kwoty tej nie można zatem utożsamiać z odszkodowaniem czy też zadośćuczynieniem. Odszkodowanie (zadośćuczynienie) jest bowiem szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych, w tym w dobrach osobistych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy jak i niemajątkowy. Naprawienie szkody obejmuje, zarówno straty jakie poszkodowany poniósł, jak i korzyści, które mógł osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Wysokość szkody wyznacza rozmiar obowiązku odszkodowawczego. Tym samym brak jest podstaw do tego, aby wypłaconej na podstawie sądowej ugody kwocie przyznać przymiot odszkodowania czy też zadośćuczynienia. Ponadto z treści opisanego we wniosku stanu faktycznego nie wynika, aby rzeczone świadczenie zostało wypłacone tytułem odszkodowania lub zadośćuczynienia.

Podsumowując, biorąc pod uwagę, że w treści zawartej ugody sąd określając wysokość przyznanej m.in. na rzecz Wnioskodawcy kwoty nie wskazał, iż stanowi ona odszkodowanie lub zadośćuczynienie, a ponadto z przyczyn wskazanych powyżej brak jest podstaw do tego, aby wypłaconej na podstawie sądowej ugody kwocie przyznać przymiot odszkodowania lub zadośćuczynienia - natomiast zakres zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynikający z brzmienia tegoż przepisu obejmuje tylko odszkodowania lub zadośćuczynienia (wyłączając te otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono), to otrzymana przez Wnioskodawcę na podstawie ugody sądowej kwota nie korzysta ze zwolnienia na mocy przywołanego przepisu. Kwota ta podlega opodatkowaniu jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy czym może ona zostać pomniejszona o koszty uzyskania przychodu, do których na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy Wnioskodawca zaliczyć może koszty opłaty sądowej i adwokata, jako poniesione w celu osiągnięcia przychodu.

Zgodnie bowiem z art. 22 ust. 1 ustaw o podatku dochodowym od osób fizycznych - kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.