IBPB-2-1/4515-188/15/MCZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. , poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 24 listopada 2015 r. (data wpływu do Biura - 1 grudnia 2015 r.), uzupełnionym 5 stycznia 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa w drodze umowy darowizny - jest prawidłowe.

W dniu 1 grudnia 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa w drodze umowy darowizny.

Wniosek został uzupełniony 5 stycznia 2016 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Tata Wnioskodawcy - J. N. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej w zakresie szeroko rozumianej produkcji i sprzedaży obuwia. Tata Wnioskodawcy m.in. projektuje obuwie, opracowuje technologię jego produkcji i ją wdraża, podejmuje czynności marketingowe i reklamowe oraz dokonuje sprzedaży wyprodukowanego przez siebie obuwia. Produkcja obuwia odbywa się w zakładach produkcyjnych będących własnością taty Wnioskodawcy. Sprzedaż obuwia następuje w sklepach należących do taty Wnioskodawcy lub osób trzecich oraz w sklepie internetowym. Odbiorcą obuwia są również hurtownie współpracujące z tatą Wnioskodawcy. W CEIDG ujawniono miejsca prowadzonej przez tatę Wnioskodawcy działalności gospodarczej.

W ramach struktury organizacyjnej firmy (przedsiębiorstwa) taty Wnioskodawcy funkcjonują bez ich formalnego wydzielenia: Dział Produkcji Obuwia i Dział Sprzedaży Obuwia. Tata Wnioskodawcy zamierza ten stan rzeczy uregulować i w pierwszej kolejności wprowadzić Regulamin Organizacyjny celem usystematyzowania oraz usprawnienia procesu zarządzania wskazanymi powyżej podstawowymi, wydzielonymi obszarami działalności. Na czele każdego Działu będzie stał Dyrektor Działu/Kierownik Działu (będzie to tata Wnioskodawcy lub pracownik/współpracownik Wnioskodawcy), odpowiedzialny za rozwój w podległym sobie zakresie. Taka wewnętrzna struktura organizacyjna znajdzie również odzwierciedlenie w schemacie organizacyjnym, stanowiącym załącznik do regulaminu organizacyjnego.

Dział Produkcji Obuwia:

Niektóre czynności w toku produkcji mogą być zlecane podwykonawcom. Niekiedy Dział Produkcji Obuwia będzie wykonywał czynności zlecone przez osoby trzecie na ich rzecz. Działalność Działu Produkcji Obuwia będzie prowadzona w nieruchomościach znajdujących się w M. oraz w D. Produkcja obuwia będzie następowała z użyciem maszyn i urządzeń znajdujących się w ww. nieruchomościach.

Dział Sprzedaży Obuwia:

W działalności operacyjnej, pracownicy i współpracownicy Działu Produkcji Obuwia i Działu Sprzedaży Obuwia będą wykorzystywać zespoły składników materialnych i niematerialnych, przypisane do ich działalności.

Planuje się, że składniki materialne i niematerialne dotyczące Działu Produkcji Obuwia będą następujące:

Planuje się, że składniki materialne i niematerialne dotyczące Działu Sprzedaży Obuwia będą następujące:

Wyodrębnienie organizacyjne Działów będzie przejawiało się również oddzielnym przechowywaniem dokumentacji prawnej oraz księgowej dotyczącej zdarzeń gospodarczych związanych z opisanym zespołem składników materialnych i prawnych, w sposób umożliwiający ich natychmiastową identyfikację niezależnie od pozostałych dokumentów księgowych Wnioskodawcy.

Odrębność finansowa działalności taty Wnioskodawcy będzie polegała na takim prowadzeniu ksiąg rachunkowych, które pozwoli na rozdzielenie przychodów i działalności poszczególnych Działów. Tata Wnioskodawcy prowadzi obecnie księgi rachunkowe na podstawie ustawy o rachunkowości. Tata Wnioskodawcy będzie przyporządkowywał do poszczególnych Działów aktywa i pasywa oraz należności i zobowiązania związane z jego działalnością. W ramach prowadzonej ewidencji księgowej zostaną wyodrębnione konta analityczne dla poszczególnych Działów (przychody i koszty oraz środki trwałe, zapasy towarów i materiałów, należności oraz zobowiązania), pozwalające na ustalenie wyniku na działalności każdego Działu oraz analizę pozycji bilansowych dotyczących danego Działu.

Tata Wnioskodawcy prowadzi analityczną ewidencję wszystkich składników majątku trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także system kadrowo-płacowy służący rozliczaniu wynagrodzeń i innych należności zatrudnionych u taty Wnioskodawcy osób. W przypadku taty Wnioskodawcy, Działy będę posiadały na moment wyodrębnienia własne środki finansowe w kasie oraz na rachunkach bankowych prowadzonych odrębnie dla każdego Działu. Operacje księgowe Działów dokonywane będą z wyodrębnionego rachunku bankowego i w ramach wyodrębnionej grupy kont księgowych. W ramach wyodrębnienia Działów, dla celów wewnętrznych może zostać sporządzony także w formie uproszczonej odrębny bilans oraz odrębny rachunek zysków i strat.

Każdy Dział będzie wyodrębniony funkcjonalnie, ponieważ będzie składał się nie tylko z sumy składników, lecz również będzie stanowił ich zorganizowany zespół, który może samodzielnie funkcjonować. Każdy Dział będzie prowadził działalność w wydzielonym miejscu. Na każdy Dział będą składały się elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych w istniejącej strukturze przedsiębiorstwa.

Jak wskazano w stanie faktycznym, Działy będą realizowały odmienne zadania gospodarcze i będą do nich przypisane składniki majątkowe i niemajątkowe, w tym zobowiązania oraz umowy odpowiednie do zakresu prowadzonej działalności gospodarczej, co oznacza, że Działy będą posiadały niezależne źródło przychodów. Ponadto będą one w stanie, jako wyodrębnione organizacyjnie części przedsiębiorstwa taty Wnioskodawcy, samodzielnie planować, kontrolować i realizować założone działania gospodarcze przy wykorzystaniu alokowanych składników majątkowych oraz przy zaangażowaniu zatrudnionych współpracowników. Powyższe pozwoli tym jednostkom samodzielnie realizować swoje zadania oraz prowadzić samodzielną działalność gospodarczą. Działy nie będą jedynie sumą składników, lecz zorganizowanymi jednostkami przeznaczonymi do realizacji określonych zadań.

Obecnie tata Wnioskodawcy planuje wydzielić Dział Produkcji Obuwia i na podstawie umowy darowizny przekazać zorganizowaną część przedsiębiorstwa, tj. Dział Produkcji Obuwia na rzecz spółki cywilnej, w której wszystkimi trzema wspólnikami będą: Wnioskodawca i jego dwaj bracia - W. N. i M. N. W efekcie dojdzie również do przejścia części zakładu pracy taty Wnioskodawcy na spółkę cywilną w rozumieniu art. 231 ustawy z dnia 23 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.). Po zawarciu planowanej umowy darowizny, tata Wnioskodawcy będzie zlecał produkcję obuwia spółce cywilnej, w której wszystkimi trzema wspólnikami będzie Wnioskodawca i jego dwaj bracia - W. N. i M. N. Tata Wnioskodawcy planuje dokonywać zakupu materiałów i surowców i przekazywać te materiały i surowce spółce cywilnej wraz z konkretnymi zleceniami produkcyjnymi. Nie jest wykluczone, że spółka cywilna będzie - jako zleceniobiorca - świadczyła usługę produkcji obuwia lub poszczególne czynności w ramach procesu produkcji obuwia (rozkrój, szycie, montaż), na rzecz podmiotów trzecich i z wykorzystaniem materiałów, półproduktów i surowców własnych lub przekazanych przez zleceniodawcę.

Tata Wnioskodawcy, po zawarciu planowanej umowy darowizny będzie nadal rozwijał działalność w dotychczasowy sposób jako osoba fizyczna prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą w ramach Działu Sprzedaży Obuwia. Działalność produkcyjna będzie więc w całości prowadzona w ramach spółki cywilnej, w której wszystkimi wspólnikami będą: Wnioskodawca i jego dwaj bracia - W. N. i M. N., przy użyciu materiałów, surowców i półproduktów zakupionych przez Wnioskodawcę i przekazanych spółce cywilnej.

Wnioskodawca wskazał, że w momencie zawarcia planowanej umowy darowizny Działu Produkcji Obuwia ze spółką cywilną, w której wszystkimi trzema wspólnikami będą Wnioskodawca i jego dwaj bracia - W. N. i M. N., przesłanka związana z wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym Działu Produkcji Obuwia w ramach działalności Wnioskodawcy będzie spełniona, jak również Dział Produkcji Obuwia przekazany spółce cywilnej, w której wszystkimi trzema wspólnikami będą Wnioskodawca i jego dwaj bracia: W. N. i M. N. będzie stanowił, jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, zespół składników majątkowych i niemajątkowych, w tym zobowiązań, który może zostać uznany za niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

Planowana umowa darowizny zostanie zawarta w formie aktu notarialnego i w umowie tej zostanie zawarta wzmianka, że przedmiotem umowy darowizny jest zorganizowana część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 5a pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) czy art. 2 pkt 27e ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.).

Po przekazaniu w drodze planowanej umowy darowizny Działu Produkcji Obuwia - zorganizowanej części przedsiębiorstwa, tata Wnioskodawcy będzie nadal prowadził działalność w zakresie marketingu i sprzedaży obuwia w ramach Działu Sprzedaży Obuwia.

Od tego momentu działalność zorganizowanej części przedsiębiorstwa - Działu Produkcji Obuwia będzie prowadzona w dotychczasowej formie - bez przerw w działalności łącznie z zatrudnionymi pracownikami, ale już w ramach spółki cywilnej, w której jedynymi wspólnikami będą Wnioskodawca i jego dwaj bracia - W. N. i M. N.

Spółka cywilna będzie czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, natomiast podatek dochodowy od osób fizycznych wspólnicy rozliczać będą w oparciu o podatkową księgę przychodów i rozchodów w formie podatku liniowego - 19%. Cała sprzedaż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej będzie sprzedażą opodatkowaną. Składniki przedmiotu planowanej umowy darowizny (zorganizowanej części przedsiębiorstwa) w wyniku planowanej umowy darowizny - staną się majątkiem spółki. Wspólnicy spółki cywilnej (Wnioskodawca i jego dwaj bracia - W. N. i M. N.) otrzymane środki trwałe wprowadzą do ewidencji środków trwałych, wyposażenie do ewidencji wyposażenia, materiały do podatkowej księgi przychodów i rozchodów z adnotacją, że pochodzą z darowizny.

Zawarcie planowanej umowy darowizny zorganizowanej części przedsiębiorstwa będzie wiązało się z przejęciem przez Wnioskodawcę długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy związanych z działalnością gospodarczą prowadzoną w ramach Działu Produkcji Obuwia.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie którym nabycie przez spółkę cywilną (a właściwie wspólników tej spółki, w tym Wnioskodawcę i jego dwóch braci - W. N. i M. N.) na podstawie planowanej umowy darowizny zawartej z tatą Wnioskodawcy zorganizowanej części przedsiębiorstwa stanowiącej Dział Produkcji Obuwia będzie korzystało ze zwolnienia w podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, i Wnioskodawca nie będzie w związku z tym nabyciem zobowiązany do zapłaty podatku od spadków i darowizn.

W ocenie Wnioskodawcy, nabycie przez spółkę cywilną (a właściwie wspólników tej spółki, w tym Wnioskodawcę i jego dwóch braci - W. N. i M. N.) na podstawie planowanej umowy darowizny zawartej z tatą Wnioskodawcy zorganizowanej części przedsiębiorstwa stanowiącej Dział Produkcji Obuwia będzie korzystało ze zwolnienia w podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn i Wnioskodawca nie będzie w związku z tym nabyciem zobowiązany do zapłaty podatku od spadków i darowizn.

Uzasadniając swoje stanowisko Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z przepisami art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Natomiast stosownie do postanowień art. 5 powołanej ustawy obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Wnioskodawca podkreślił, że ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia "darowizna", dlatego też należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy - Kodeks cywilny. Na podstawie art. 888 § 1 tej ustawy przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Istotną więc cechą darowizny jest jej bezpłatny charakter. Oznacza to, że druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy oraz zbywalne prawa majątkowe. Umowa darowizny ma charakter umowy jednostronnej i zobowiązującej, do zawarcia której dochodzi z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia woli. Jednak, do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli wyrażone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi bowiem do skutku z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Formą zastrzeżoną przez Kodeks cywilny dla umowy darowizny jest forma aktu notarialnego. Niezachowanie tej formy nie powoduje nieważności umowy, jeżeli obdarowany darowiznę przyjął. Należy podkreślić, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Nie dotyczy to jednak sytuacji, gdy ze względu na przedmiot darowizny wymagana jest szczególna forma dla oświadczeń obu stron.

Nie stanowią darowizny przysporzenia w wypadkach, gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami Kodeksu cywilnego.

Wnioskodawca zaznaczył, że z powyższych przepisów wynika, iż zawarcie umowy darowizny co do zasady podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. Natomiast stosownie do przepisu art. 4a ust. 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

Wnioskodawca wskazał, że zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2 zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762, z późn. zm.).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2 nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Wnioskodawca zaznaczył, że stosownie do art. 4a ust. 4 ww. ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

Wnioskodawca podkreślił, że wyżej wymienione zwolnienie stosuje się jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Walnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 cyt. ustawy).

Zdaniem Wnioskodawcy, przekazanie przez tatę Wnioskodawcy - w drodze planowanej umowy darowizny - zorganizowanej części przedsiębiorstwa na rzecz Wnioskodawcy prowadzącego działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, w której wszystkimi trzema wspólnikami będą: Wnioskodawca i jego dwaj bracia W. N. i M. N., będzie podlegało uregulowaniom ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jednak z uwagi na treść art. 4a tej ustawy, nabycie to będzie z tego podatku zwolnione po spełnieniu warunków określonych w tym przepisie. Przy czym zaznaczyć należy, że jeżeli planowana umowa darowizny zorganizowanej części przedsiębiorstwa istotnie zostanie sporządzona w formie aktu notarialnego, to dla zachowania warunków zwolnienia nie będzie konieczne zgłoszenie jej naczelnikowi urzędu skarbowego.

W opinii Wnioskodawcy, prawną konsekwencją nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa przez Wnioskodawcę będzie także przejście części zakładu pracy na spółkę cywilną, w której wspólnikami będą Wnioskodawca i jego dwaj bracia: W. N. i M. N. w trybie art. 231 ustawy - Kodeks pracy i spółka cywilna stanie się w dniu przejścia z mocy prawa pracodawcą w stosunkach pracy z pracownikami, których stanowiska pracy znajdują się w zorganizowanej części przedsiębiorstwa będącej przedmiotem planowanej umowy darowizny.

Wnioskodawca wskazał, że stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom ustawy od spadków i darowizn. W związku z powyższym, planowana darowizna zorganizowanej części przedsiębiorstwa będąca przedmiotem planowanej umowy darowizny nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i przepisy powyższej ustawy nie zostały zastosowane.

Wnioskodawca podkreślając, że w niniejszym wypadku będzie wspólnikiem w trzyosobowej spółce cywilnej wraz z dwoma braćmi: W. N. i M. N., przywołał cały opis przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w niniejszym wypadku kluczowym jest uzyskanie odpowiedzi na pytanie, czy zawarcie planowanej umowy darowizny przez tatę Wnioskodawcy ze spółką cywilną, w której wszystkimi wspólnikami będą: Wnioskodawca i jego dwaj bracia, korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 860 § 1 ustawy - Kodeks cywilny, przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. W myśl art. 863 § 1 Kodeksu cywilnego, wspólnik nie może rozporządzać udziałem we wspólnym majątku wspólników ani udziałem w poszczególnych składnikach tego majątku. Ponadto, w czasie trwania spółki wspólnik nie może domagać się podziału wspólnego majątku wspólników (§ 2). Co więcej w czasie trwania spółki wierzyciel wspólnika nie może żądać zaspokojenia z jego udziału we wspólnym majątku wspólników ani z udziału w poszczególnych składnikach tego majątku (§ 3). Zgodnie z art. 864 ww. Kodeksu za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie. Jak wskazuje się w orzecznictwie (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 9 lutego 2011 r., sygn. akt III CZP 130/10)"Spółka cywilna nie ma osobowości prawnej, nie może być również uznana za jednostkę organizacyjną określoną w art. 31 k.c. Nie ma także zdolności sądowej (jej status jako pracodawcy nie ma żadnego związku z przedstawionym zagadnieniem prawnym). Jest wielostronnym stosunkiem zobowiązaniowym łączącym wspólników, ukształtowanym dla osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego (por. art. 860 k.c.). Ten cel jest realizowany przy pomocy majątku, który jest wspólnym majątkiem wspólników (art. 863, 871 § 2 i 875 § 1 k.c.). Cechy tego majątku (niemożność rozporządzenia udziałem i zaspokojenia z udziału oraz niemożność podziału majątku w czasie trwania spółki) nadają mu charakter współwłasności łącznej (do niepodzielnej ręki), wyróżniającej także majątek objęty małżeńską wspólnością ustawową (zob. art. 35 k.r.o.) Taki charakter majątku wspólników nie jest kwestionowany w judykaturze i piśmiennictwie."

W judykaturze i piśmiennictwie za utrwalony uznaje się pogląd, że spółka cywilna nie jest podmiotem prawnym odrębnym od wspólników, lecz jest dwustronnym (wielostronnym) stosunkiem zobowiązaniowym łączącym wspólników. Spółka ta bowiem nie jest podmiotem prawa, nie przysługuje jej w związku z tym również zdolność do czynności prawnych, zdolność sądowa ani procesowa. "Konsekwencje braku podmiotowości prawnej spółki cywilnej wyrażają się między innymi w tym, że: 1) stroną zawieranych umów są wszyscy wspólnicy, a nie spółka; 2) podmiotami praw i obowiązków są wszyscy wspólnicy, a nie spółka; 3) stroną postępowania sądowego czy administracyjnego są wszyscy wspólnicy, a nie spółka; 4) majątek spółki jest majątkiem wspólnym wspólników; 5) odpowiedzialność za zobowiązania ponoszą wspólnicy, a nie spółka" (K. Kopaczyńska-Pieczniak, Komentarz do art. 860 Kodeksu cywilnego, red. A. Kidyba, Lex oraz postanowienie TK z dnia 29 stycznia 2014 r., sygn. akt SK 9/12).

Reasumując powyższe, zdaniem Wnioskodawcy nabycie przez spółkę cywilną (a właściwie wspólników tej spółki, w tym Wnioskodawcę i jego dwóch braci - W. N. i M. N.) na podstawie planowanej umowy darowizny zawartej z tatą Wnioskodawcy zorganizowanej części przedsiębiorstwa stanowiącej Dział Produkcji Obuwia będzie korzystało ze zwolnienia w podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn i Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od spadków i darowizn z tego tytułu.

Na potwierdzenie swego stanowiska Wnioskodawca powołał szereg interpretacji indywidualnych dotyczących poruszonego we wniosku zagadnienia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest - zgodnie z wolą Wnioskodawcy wyrażoną we wniosku poprzez oznaczenie podatku od spadków i darowizn jako rodzaju sprawy oraz doprecyzowanie tegoż w uzupełnieniu z 5 stycznia 2016 r. (data wpływu do Biura) - ocena stanowiska Wnioskodawcy tylko w zakresie podatku od spadków i darowizn. Tym samym część stanowiska Wnioskodawcy, która odnosi się wyłącznie do uregulowań zawartych w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), uznano za element własnego stanowiska Wnioskodawcy niepodlegający ocenie w ramach wydawanej interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2015 r. poz. 86, z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia "darowizna" należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje - przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Stosownie do art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Natomiast stosownie do przepisu art. 4a ust. 1 ww. ustawy zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2 zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz. U. , poz. 2060).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Stosownie do art. 4a ust. 4 ww. ustawy, obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

Wyżej wymienione zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 cyt. ustawy).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że tata Wnioskodawcy prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej w zakresie szeroko rozumianej produkcji i sprzedaży obuwia. Obecnie tata Wnioskodawcy planuje wydzielić Dział Produkcji Obuwia i na podstawie umowy darowizny przekazać zorganizowaną część przedsiębiorstwa, tj. Dział Produkcji Obuwia na rzecz spółki cywilnej, w której wszystkimi trzema wspólnikami będą: Wnioskodawca i jego dwaj bracia. W efekcie dojdzie również do przejścia części zakładu pracy taty Wnioskodawcy na spółkę cywilną. Planowana umowa darowizny zostanie zawarta w formie aktu notarialnego i w umowie tej zostanie zawarta wzmianka, że przedmiotem umowy darowizny jest zorganizowana część przedsiębiorstwa. Po przekazaniu w drodze planowanej umowy darowizny Działu Produkcji Obuwia - zorganizowanej części przedsiębiorstwa, tata Wnioskodawcy będzie nadal prowadził działalność w zakresie marketingu i sprzedaży obuwia w ramach Działu Sprzedaży Obuwia.

Zawarcie planowanej umowy darowizny zorganizowanej części przedsiębiorstwa będzie wiązało się z przejęciem przez Wnioskodawcę długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy związanych z działalnością gospodarczą prowadzoną w ramach Działu Produkcji Obuwia.

Z powyższego wynika, że tata Wnioskodawcy planuje przekazać w drodze darowizny zorganizowaną część przedsiębiorstwa na rzecz spółki cywilnej. Jednocześnie Wnioskodawca sformułował pytanie czy w związku z przedmiotową darowizną (gdzie właściwie nabywcami będą wspólnicy spółki cywilnej - w tym on sam) będzie on zobowiązany do zapłaty podatku od spadków i darowizn.

W wyniku analizy przywołanych przepisów oraz przedstawionego zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że niezależnie od faktu, kto w przedmiotowej umowie darowizny będzie obdarowanym, Wnioskodawca (jako jeden ze wspólników - współobdarowany) czy spółka cywilna, to na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn. Darowizna na rzecz spółki cywilnej nie podlega regulacjom ustawy o podatku od spadków i darowizn (gdyż spółka cywilna nie jest osobą fizyczną, o której mowa w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn), z kolei dokonanie darowizny zorganizowanej części przedsiębiorstwa na rzecz m.in. Wnioskodawcy przez jego tatę będzie podlegało regulacjom ustawy o podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jednakże, z uwagi na fakt, że przedmiotowa umowa darowizny zostanie zawarta pomiędzy osobami wymienionymi w zamkniętym katalogu określonym w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: pomiędzy ojcem a synem), to będzie korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a powołanej ustawy o podatku od spadków i darowizn. Z treści złożonego wniosku wynika bowiem, że zostaną spełnione łącznie warunki wymienione w powołanych wyżej przepisach art. 4 ust. 4 i art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Podkreślić przy tym należy, że jeżeli istotnie umowa darowizny zorganizowanej części przedsiębiorstwa zostanie sporządzona w formie aktu notarialnego nie będzie obowiązku zgłoszenia jej do urzędu skarbowego, zgodnie z art. 4a ust. 4 pkt 2.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazać należy, iż przedmiotowa interpretacja - zgodnie ze złożonym wnioskiem została wydana wyłącznie dla Wnioskodawcy. Stosownie bowiem do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Organ interpretacyjny pragnie dodatkowo nadmienić, że ze złożonego wniosku wynika, iż zawarcie planowanej umowy darowizny zorganizowanej części przedsiębiorstwa będzie wiązało się z przejęciem przez Wnioskodawcę długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy, tym samym zaznaczyć należy, że do zawieranej umowy darowizny będą miały zastosowanie regulacje ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 626, z późn. zm.).

Odnosząc się do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych wskazać należy, iż rozstrzygnięcia w nich zawarte nie są wiążące dla tutejszego Organu. Interpretacje organów podatkowych dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników, osadzonych w określonym stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym i tylko w tych sprawach rozstrzygnięcia w każdej z nich zawarte są wiążące.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M. Curie-Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.