IBPB-2-1/4515-179/16-1/MD - Skutki podatkowe odwołania darowizny.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. , poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 15 czerwca 2016 r. (data wpływu do Biura - 17 czerwca 2016 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych odwołania darowizny - jest prawidłowe.

W dniu 17 czerwca 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych odwołania darowizny.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 30 stycznia 2008 r. Wnioskodawczyni wraz mężem dokonała darowizny kwoty pieniężnej w wysokości 175.000 zł (sto siedemdziesiąt piąć tysięcy złotych) na rzecz brata męża, a swojego szwagra - E.

Wraz z umową darowizny strony ustaliły, że Obdarowany zobowiązuje się do oznaczonego działania, tj. powołania Darczyńcy do spadku poprzez uwzględnienie go w testamencie. Darczyńca miał nabyć w spadku udział we współwłasności nieruchomości, działki.

Pan E. nie wywiązał się z warunków umowy i nie wypełnił głównego kryterium, które było czynnikiem warunkującym dokonanie darowizny, czyli powołania do spadku Darczyńcy. Co więcej, bez wiedzy Darczyńcy zmienił on treść testamentu na niekorzyść Darczyńcy, postępując wbrew ustaleniom stron. Takie zachowanie zostało potraktowane przez Darczyńcę jako wysoce niewłaściwe, rażąco niewdzięczne i naruszające zasady współżycia społecznego.

Oświadczeniem z dnia 27 stycznia 2016 r. E. i Wnioskodawczyni odwołali darowiznę. Mąż Wnioskodawczyni zmarł w dniu 6 lutego 2016 r., co potwierdza protokół dziedziczenia i akt poświadczenia dziedziczenia sporządzone w dniu 4 kwietnia 2016 r. przed notariuszem.

A. w dniu 18 maja 2016 r. dokonał zwrotu darowizny i przekazał przelewem na konto bankowe Wnioskodawczyni kwotę 175.000 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy po stronie Wnioskodawczyni, która otrzymała zwrot darowizny powstał obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn, od kwoty zwróconej darowizny 87.500 zł (osiemdziesiąt siedem tysięcy pięćset złotych)?

2. Czy odwołanie darowizny podlega opodatkowaniu od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązkowi podatkowemu od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Skoro zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podatkiem podlega nabycie własności rzeczy lub praw enumeratywnie wymienionych w tym przepisie, to odwołanie darowizny - jako nieobjęte zakresem ustawy - nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Zatem zwrot darowizny nie rodzi po stronie Wnioskodawczyni powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca z 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2016 r. poz. 205, z późn. zm.), podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Stosownie do treści art. 1 ust. 2 ww. ustawy, podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

W myśl art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380, z późn. zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Na podstawie art. 898 § 1 Kodeksu cywilnego darczyńca może odwołać darowiznę nawet już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności. Zwrot przedmiotu odwołanej darowizny powinien nastąpić stosownie do przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu. Od chwili zdarzenia uzasadniającego odwołanie obdarowany ponosi odpowiedzialność na równi z bezpodstawnie wzbogaconym, który powinien się liczyć z obowiązkiem zwrotu (art. 898 § 2 Kodeksu cywilnego). Treść przepisu art. 898 § 2 Kodeksu cywilnego daje jasny wyraz temu, że przez odwołanie korzyść uzyskana z darowizny staje się od chwili zdarzenia uzasadniającego odwołanie bezpodstawna i właśnie dlatego rodzi obowiązek zwrotu. Przyjęta w ww. przepisie konstrukcja wiążąca odwołanie z bezpodstawnym wzbogaceniem, wyłącza przypisanie skutku rzeczowego, a mianowicie tego skutku, że obdarowany przestaje być właścicielem, staje się zaś nim z powrotem darczyńca.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni wraz z mężem odwołała darowiznę i otrzymała jej zwrot. Przy czym - w związku ze śmiercią męża - zwrot nastąpił w całości na rzecz Wnioskodawczyni.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż skoro zgodnie z art. 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem enumeratywnie wymienionych czynności prawnych, to odwołanie darowizny - jako nie objęte zakresem ustawy - nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Zatem po stronie Wnioskodawczyni nie powstał obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn w związku z otrzymanym zwrotem darowizny.

Końcowo nadmienić jednakże należy, iż roszczenie o zwrot darowizny, jak wynika z treści wniosku, przysługiwało Wnioskodawczyni i jej mężowi. Tym samym do masy spadkowej w spadku po mężu zaliczona winna być ta wartość roszczenia, która przysługiwała mężowi.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.