IBPB-2-1/4515-170/15/MCZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. , poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 21 października 2015 r. (data wpływu do Organu - 29 października 2015 r.), uzupełnionym 15 grudnia 2015 r., o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi podatkowej określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn - jest prawidłowe.

W dniu 29 października 2015 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi podatkowej określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W przedmiotowym wniosku i jego uzupełnieniu zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 29 października 2014 r. Wnioskodawczyni nabyła na podstawie testamentu notarialnego spadek po zmarłym ojcu męża.

W dniu 22 grudnia 2014 r. Wnioskodawczyni złożyła zeznanie podatkowe i wniosła o zastosowanie ulgi określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W dniu 14 stycznia 2015 r. Wnioskodawczyni otrzymała decyzję o wysokości zobowiązania podatkowego, z uwzględnieniem zachowania warunków określonych w art. 16 ww. ustawy. Wnioskodawczyni planuje ustanowić w budynku mieszkalnym, będącym przedmiotem ww. "umowy spadkowej", nieodpłatną służebność mieszkaniową na rzecz siostry swojego męża.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że będzie nadal zamieszkiwać w nabytym budynku, będąc zameldowaną na pobyt stały.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy ustanowienie nieodpłatnej służebności mieszkaniowej na rzecz osoby bliskiej będzie stanowić naruszenie warunków ulgi określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn, z której Wnioskodawczyni korzysta od 14 stycznia 2015 r.

W ocenie Wnioskodawczyni, ustanowienie na rzecz osoby bliskiej (siostry męża) w odziedziczonej nieruchomości nieodpłatnej służebności mieszkania, nie będzie naruszało zasad ulgi, przewidzianej przepisem art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn, z której Wnioskodawczyni korzysta.

W uzasadnieniu swojego stanowiska Wnioskodawczyni powołała art. 16 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, na podstawie których stwierdziła, że ustanowienie służebności nie wpływa na warunki korzystania z ulgi. W ocenie Wnioskodawczyni ustanowienie służebności nie mieści się bowiem w pojęciu zbycia nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. dziedziczenia.

W myśl art. 5 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego darowizny lub polecenia darczyńcy przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej - nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału.

W myśl art. 16 ust. 2 analizowanej ustawy, ulga, o której wyżej mowa, przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki:

Mając na uwadze ww. przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn stwierdzić należy, że zasadniczym celem ustawodawcy jest zwolnienie bliskich spadkodawcy od obciążeń podatkowych z tytułu nabycia nieruchomości mieszkaniowej, gdy nie dysponują innym mieszkaniem czy domem i będą mieszkać, będąc zameldowanymi na pobyt stały w uzyskanej nieruchomości przez 5 lat oraz utrzymają tytuł prawny do nabytego, np. tytułem dziedziczenia budynku - a więc nie dokonają jego zbycia - przez okres 5 lat.

Ponieważ przepisy prawa podatkowego nie definiują pojęcia "miejsce zamieszkania", dlatego należy posiłkować się definicją miejsca zamieszkania znajdującą się w art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.). Miejscem zamieszkania osoby fizycznej, zgodnie z ww. przepisem jest miejsce, w którym ta osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu. Do ustalenia zatem miejsca zamieszkania potrzebne są według tego przepisu dwa momenty: moment zewnętrzny, tj. faktyczne przebywanie i wewnętrzny, tj. zamiar stałego pobytu, które muszą występować łącznie.

Powyższe oznacza faktyczne przebywanie w tym lokalu mieszkalnym, który był przedmiotem nabycia w drodze spadku i został objęty ulgą mieszkaniową. Unormowania art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym po dniu 1 stycznia 2007 r. nakładają ponadto obowiązek utrzymywania tytułu prawnego do nabytego w drodze spadku lokalu oraz zameldowania na pobyt stały.

Poza tym, przepisy art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn należy odnieść zawsze do skonkretyzowanego przedmiotu nabycia w drodze spadku, tj. w przedstawionym zdarzeniu przyszłym do budynku mieszkalnego, objętego ulgą mieszkaniową i tylko zamieszkiwanie w tym konkretnym nabytym budynku mieszkalnym jest spełnieniem warunków określonych dla ulgi mieszkaniowej.

Z treści wniosku i jego uzupełnienia wynika, że w października 2014 r. Wnioskodawczyni nabyła na podstawie testamentu notarialnego spadek po zmarłym ojcu męża (teściu). W grudniu 2014 r. Wnioskodawczyni złożyła zeznanie podatkowe i wniosła o zastosowanie ulgi określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. W styczniu 2015 r. Wnioskodawczyni otrzymała decyzję o wysokości zobowiązania podatkowego, z uwzględnieniem zachowania warunków określonych w art. 16 ww. ustawy. Wnioskodawczyni planuje w nabytym w spadku budynku mieszkalnym ustanowić, na rzecz siostry swojego męża nieodpłatną służebność mieszkaniową. Wnioskodawczyni będzie nadal zamieszkiwać w nabytym budynku, będąc zameldowaną na pobyt stały.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, że fakt, iż Wnioskodawczyni planuje w nabytym w spadku budynku mieszkalnym ustanowić, na rzecz siostry swojego męża nieodpłatną służebność mieszkaniową, nie spowoduje utraty nabytej ulgi mieszkaniowej, o której mowa w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wnioskodawczyni wyraźnie wskazała, iż w nabytym budynku będzie nadal zamieszkiwać będąc zameldowaną na pobyt stały. Nie nastąpi również zbycie nieruchomości, które skutkowałoby utrata ulgi mieszkaniowej. Ustanowienia służebności nie można bowiem traktować w kategorii zbycia. Zgodnie z art. 244 Kodeksu cywilnego służebność stanowi ograniczone prawo rzeczowe, co prawda art. 245 Kodeksu cywilnego stanowi, iż z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego stosuje się odpowiednio przepisy o przeniesieniu własności, jednak nie oznacza to, iż przy ustanowieniu służebności następuje zbycie. Przepis wyraźnie bowiem mówi jedynie o odpowiednim stosowaniu przepisów.

Zatem, stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni, która w drodze umowy ustanowi w nabytym w drodze spadku budynku nieodpłatną służebność mieszkaniową, na rzecz siostry swojego męża nie utraci z tego tytułu prawa do ulgi zawartej w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli przez okres 5 lat będzie w tym mieszkaniu zamieszkiwała, będąc zameldowaną na pobyt stały, począwszy od dnia określonego w art. 16 ust. 2 pkt 5 ww. ustawy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazuje się, iż organ podatkowy rozpatruje sprawę tylko i wyłącznie w granicach zdarzenia przedstawionego we wniosku przez wnioskodawcę. Organ podatkowy nie ocenia zgodności opisu zdarzenia sformułowanego we wniosku z rzeczywistością. Jeżeli zdarzenie przedstawione we wniosku nie odpowiada rzeczywistości, interpretacja nie wywołuje skutków prawnych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.