IBPB-2-1/4514-400/16-1/MZ - Skutki podatkowe umów ustanowienia odrębnej własności i sprzedaży lokali mieszkalnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. , poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 11 lipca 2016 r. (data wpływu do Biura - 13 lipca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umów ustanowienia odrębnej własności i sprzedaży lokali mieszkalnych - jest prawidłowe.

W dniu 13 lipca 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umów ustanowienia odrębnej własności i sprzedaży lokali mieszkalnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Publiczna Uczelnia wyższa, będąc właścicielem nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem mieszkalnym, zamierza zawrzeć z osobami, które wygrały przetarg, umowy ustanowienia odrębnej własności lokali i sprzedaży tych lokali. Zgodnie z interpretacją indywidualną z 2 czerwca 2015 r. znak: ITPP3/4512-131/15/AT, wydaną na wniosek Uczelni przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, dostawa nieruchomości przez Uczelnię, jako dokonana przez podmiot będący czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Podstawą zwolnienia (wg interpretacji) jest art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług. Jednocześnie przepis art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, iż "nie podlegają podatkowi (...) czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany (...) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część (...) lub udział w tych prawach.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy notariusz sporządzając akty notarialne, obejmujące ustanowienie odrębnej własności lokali i ich sprzedaży winien, jako płatnik, pobrać podatek od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, notariusz winien, jako płatnik, pobrać przy aktach notarialnych ustanowienia odrębnej własności lokali i ich sprzedaży podatek od czynności cywilnoprawnych w stawce 2%. Uczelnia wyższa jest podatnikiem podatku od towarów i usług, a z tytułu dokonania konkretnej czynności w postaci dostawy nieruchomości (lokali) jest z tego podatku zwolniona. Zwolnienie od podatku od towarów i usług w przypadku umów sprzedaży powoduje niepodleganie podatkowi od czynności cywilnoprawnych za wyjątkiem, gdy zwolnienie dotyczy nieruchomości lub jej części. Wtedy obowiązek podatkowy w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych jest aktualny i kupujący ma obowiązek zapłacić odpowiednią kwotę tytułem podatku, a notariusz ma obowiązek podatek obliczyć, pobrać i wpłacić na rachunek bankowy organu podatkowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 223, z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego. Zgodnie z art. 6 ust. 2 ww. ustawy wartość rynkową określa się na podstawie przeciętnych cen przedmiotu czynności cywilnoprawnych stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Przepis art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy od czynności cywilnoprawnych określa stawki podatku, które wynoszą od umowy sprzedaży:

O powstaniu obowiązku uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnej decyduje, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, moment dokonania czynności cywilnoprawnej. Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika. W myśl natomiast ust. 2 ww. przepisu, notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że umowa sprzedaży podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

Z treści art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że dana czynność (ta konkretna) jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub przynajmniej jedna ze stron tej czynności jest z tego podatku zwolniona. Przy czym, mimo zwolnienia z podatku od towarów i usług, wyłączenie z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie będzie miało miejsca wówczas, gdy czynność będzie dotyczyć m.in. umowy sprzedaży a jej przedmiotem będzie m.in. nieruchomość lub jej część.

W świetle art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest notariuszem i działając jako płatnik podatku od czynności cywilnoprawnych, będzie sporządzać w formie aktów notarialnych umowy ustanowienia odrębnej własności lokali mieszkalnych i ich sprzedaży.

W wydanej na wniosek Uczelni interpretacji indywidualnej z 2 czerwca 2015 r. znak: ITPP3/4512-131/15/AT, dotyczącej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy potwierdził stanowisko Wnioskodawcy wskazując, że: "(...) opisana we wniosku dostawa, jako dokonana przez Wnioskodawcę będącego czynnym podatnikiem VAT będzie korzystała ze zwolnienia od podatku. Podstawą do zastosowania tego zwolnienia - jak słusznie wskazuje Wnioskodawca - będzie przepis art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy."

W związku z powyższym, skoro transakcja ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i jego sprzedaży będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, to wówczas nie znajdzie zastosowania wyłączenie z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych Powyższa umowa (umowy) będzie zatem podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych według stawki wynoszącej 2% wartości rynkowej nabywanego lokalu. Stosownie do art. 4 pkt 1 ww. ustawy obowiązek zapłaty podatku będzie ciążył na kupującym. Oznacza to, że Wnioskodawca, działając jako płatnik, sporządzając akt notarialny obejmujący daną umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i jego sprzedaży, będzie miał obowiązek obliczenia, pobrania i odprowadzenia na rachunek właściwego urzędu skarbowego podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu powyższej umowy.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.