IBPB-2-1/4511-277/16/HK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. , poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 27 kwietnia 2016 r. (data wpływu do Biura - 29 kwietnia 2016 r.), uzupełnionym 17 i 21 czerwca 2016 r., o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania zadośćuczynienia - jest prawidłowe.

W dniu 29 kwietnia 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania zadośćuczynienia.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego w piśmie z 8 czerwca 2016 r. znak: IBPB-2-1/4511-277/16/HK, wezwano o jego uzupełnienie.

Wniosek uzupełniono 17 i 21 czerwca 2016 r.

W przedmiotowym wniosku i jego uzupełnieniu został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 17 maja 2015 r. brat Wnioskodawczyni został dotkliwie pobity w związku z czym, na skutek doznanych obrażeń, zmarł.

Dnia 21 stycznia 2016 r., w obecności adwokatów obu stron, zawarto porozumienie pomiędzy Wnioskodawczynią a sprawcą o zapłatę zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w kwocie 16.500,00 zł.

Jednocześnie w tym czasie toczyło się wobec oskarżonego sprawcy postępowanie sądowe, w wyniku którego 29 lutego 2016 r. zapadł wyrok Sądu Okręgowego (Wydział Karny), w którym uznano go za winnego popełnienia zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu, wymierzając mu karę pozbawienia wolności.

Sąd Okręgowy (Wydział Karny) w wyroku z 29 lutego ujął kwotę 16.500 zł w pkt III orzeczenia i zasądził jako środek kompensacyjny w postaci zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, gdyż miało to wpływ na niższy wymiar kary oskarżonego. Wysokość zadośćuczynienia określona w wyroku sądowym jest kwotą, która została określona we wcześniejszym porozumieniu. W związku z tym ww. kwotę zadośćuczynienia Wnioskodawczyni otrzymała tylko raz.

W związku z powyższym, po przeformułowaniu, zadano następujące pytania:

1. Czy w związku z otrzymaniem środka kompensacyjnego w postaci zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w wysokości 16.500,00 zł, którą to kwotę Wnioskodawczyni otrzymała jednorazowo 21 stycznia 2016 r., należy zapłacić podatek dochodowy czy też Wnioskodawczyni jest całkowicie zwolniona z zapłaty podatku?

2. W jakiej wysokości należy zapłacić podatek (o ile jest należny)?

3. Czy dochód w kwocie 16.500,00 zł należy wykazać w rozliczeniu rocznym za 2016 r., niezależnie od tego czy podatek będzie odprowadzony czy też nie?

Wnioskodawczyni uważa, że w opisanym przypadku otrzymana kwota 16.500,00 zł nie jest darowizną ani też spadkiem tylko środkiem kompensacyjnym w postaci zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, którą Wnioskodawczyni przeżyła bardzo dotkliwie, co doprowadziło ją do złego stanu zdrowia i długotrwałego leczenia. Wnioskodawczyni do chwili obecnej, w wyniku śmierci brata, leczy się na depresję, dlatego też uważa, że otrzymana przez nią jednorazowa kwota w wysokości 16.500,00 zł nie powinna podlegać opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W treści art. 10 ust. 1 ww. ustawy zostały określone źródła przychodów, gdzie m.in. wymienia się inne źródła (pkt 9). Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Zauważyć należy, że powołany wyżej przepis wymienia określone rodzaje przychodów stanowiące pewien katalog o charakterze otwartym, a tym samym nie rozstrzyga w sposób ostateczny co jest przychodem z "innych źródeł". Użycie przez ustawodawcę zwrotu "w szczególności" przesądza, że przedmiotowy katalog nie ma charakteru zamkniętego, wyczerpującego. Innymi słowy, przychody niemieszczące się w źródłach przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8a ww. ustawy stanowią przychody z innych źródeł. Zatem o przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Tym samym do tej kategorii należy zaliczyć różnego rodzaju zadośćuczynienia.

Jednakże na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), z wyjątkiem:

Należy przy tym podkreślić, że zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy, objęte są tylko te zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów. Oznacza to, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich zadośćuczynień, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa.

Stosownie natomiast do art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Oznacza to, że na mocy tego przepisu wolne od podatku są inne zadośćuczynienia niż te, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy, otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej z wyjątkami wymienionymi powyżej.

Z treści wniosku wynika, że 17 maja 2015 r. brat Wnioskodawczyni został dotkliwie pobity przez sprawcę, w związku z czym, na skutek doznanych obrażeń, zmarł.

Dnia 21 stycznia 2016 r. zawarto porozumienie pomiędzy Wnioskodawczynią a sprawcą o zapłatę zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w kwocie 16.500,00 zł.

Sąd Okręgowy (Wydział Karny) w wyroku z 29 lutego ujął ww. kwotę jako środek kompensacyjny w postaci zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w pkt III wyroku, gdyż miało to wpływ na niższy wymiar kary oskarżonego. Wysokość zadośćuczynienia określona w wyroku sądowym jest kwotą, która została określona we wcześniejszym porozumieniu.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa, należy stwierdzić, że otrzymane przez Wnioskodawczynię zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w kwocie 16.500,00 zł korzysta ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3b jako, że jego wysokość została określona w wyroku sądowym a nie jest to zadośćuczynienie otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą ani nie dotyczy korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Wobec powyższego, w przedmiotowej sprawie stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.