IBPB-1-3/4510-634/15/APO

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 12 listopada 2015 r. (data wpływu do tut. Biura 19 listopada 2015 r.), uzupełnionym 20 stycznia 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie ustalenia, czy koszty postępowania sądowego zapłacone przez Wnioskodawcę, stanowią koszty uzyskania przychodów, w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - jest prawidłowe.

W dniu 19 listopada 2015 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie ustalenia, czy koszty postępowania sądowego zapłacone przez Wnioskodawcę, stanowią koszty uzyskania przychodów, w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 5 stycznia 2016 r. Znak: IBPB-1-3/4510-634/15/APO wezwano do ich uzupełnienia. Uzupełnienia wniosku dokonano 20 stycznia 2016 r.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest wojewódzkim szpitalem publicznym. We wrześniu 2015 r. zostało zakończone postępowanie sądowe i wydany wyrok zasądzający na rzecz Wnioskodawcy koszty postępowania sądowego w wysokości 94.603,03 zł (Wnioskodawca podpisał także ugodę pozasądową z firmą). Powyższe koszty zostały ujęte w księgach rachunkowych Wnioskodawcy we wrześniu 2015 r. Sprawa sporna dotyczyła niezapłaconego przez Wnioskodawcę wynagrodzenia z tytułu wykonywanej przez firmę usługi kompleksowej: sprzątania, transportu wewnątrzszpitalnego i pomocy przy pacjencie. Firma wystawiła niezgodne z treścią zawartej umowy faktury, w związku z powyższym nie zostało zapłacone wynagrodzenie na rzecz firmy. Sprawa trafiła do sądu i sąd orzekł, że usługa była prawidłowo wykonywana i winno być zapłacone wynagrodzenie. W związku z powyższym, Wnioskodawca poniósł dodatkowe koszty, m.in. z tytułu odsetek i postępowania sądowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy koszty postępowania sądowego zapłacone przez Wnioskodawcę, stanowią koszty uzyskania przychodów, w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W przekonaniu Wnioskodawcy, poniesione koszty postępowania sądowego stanowią koszty uzyskania przychodu, gdyż koszty sądowe nie są enumeratywnie wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Pomimo tego, że nie można poniesionych przez Wnioskodawcę kosztów powiązać z konkretnym przychodem, to jednak wiążą się one z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością statutową oraz zostały poniesione w celu ochrony jego interesów. Powyższe wydatki mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, stanowią koszty pośrednie prowadzonej działalności statutowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm. dalej: "u.p.d.o.p."), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...).

Konstrukcja przepisu, dotyczącego kosztów uzyskania przychodów, daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki, związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.

Zatem, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem a przychodem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Chodzi tu o związek tego typu, że poniesienie kosztu ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu.

Przez koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami należy rozumieć te koszty, których poniesienie wpływa bezpośrednio na uzyskanie przychodu z danego źródła. Są to więc wszelkie koszty, których poniesienie jest niezbędne, aby określone źródło przychodów przyniosło konkretne przychody. Aby uznać dany wydatek za koszt uzyskania przychodów nie jest konieczne w każdym przypadku wykazanie między nim a przychodem bezpośredniego związku. Należy zaznaczyć, że kosztami uzyskania przychodów są wszystkie wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów, w tym również w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. Wobec powyższego, kosztami będą również koszty pośrednie związane z uzyskiwanymi przychodami, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym, dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas, gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty. Z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. wynika zatem, że aby wydatki poczynione przez podatnika można uznać za koszt uzyskania przychodu, muszą być poniesione w sposób celowy. Podatnik, podejmując więc decyzję o dokonaniu wydatku, musi być przeświadczony o racjonalności, z punktu widzenia prowadzonej przez niego działalności, wydatkowania środków finansowych.

Jednocześnie zauważyć należy, że obowiązkiem podatników, jako odnoszących ewentualną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie, w oparciu o zgromadzone dowody, związku pomiędzy poniesieniem kosztu a uzyskaniem przychodu (w tym zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów), zgodnie z dyspozycją powołanego art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.

W większości przypadków związek z przychodem nie nasuwa żadnych wątpliwości. Są jednak sytuacje, w których ów związek przyczynowy nie jest tak jednoznaczny. Wszystkie te sytuacje należy zatem rozwiązywać według zasad racjonalnego rozumowania, odrębnie w odniesieniu do każdego przypadku. Należy w tym miejscu podkreślić, że koszt uzyskania przychodów jest kosztem działalności gospodarczej, która ze swej istoty zmierza do osiągnięcia przychodów. Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodu. Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu odnosi ewidentne korzyści, albowiem o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na nim więc spoczywa ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodu. Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, że jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. Zatem, to podatnik zobowiązany jest wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność. Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów, nie można uznać za koszt wydatków, których charakter budzi wątpliwości.

Zatem, warunkiem uznania wydatku poniesionego przez podatnika za koszt uzyskania przychodów, jest łączne spełnienie następujących przesłanek:

* został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

* jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

* pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

* poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

* został właściwie udokumentowany,

* nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Ponieważ przepisy u.p.d.o.p. nie zawierają szczególnych rozwiązań, dotyczących zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztów sądowych, dlatego też należy stosować tutaj ogólne zasady zaliczania wydatków do kosztów podatkowych. Ponoszone przez podatnika koszty sądowe nie są objęte wyłączeniem z kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem, że spełnione są przesłanki przewidziane w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. Przesłanką uznania poniesionych kosztów sądowych za koszty uzyskania przychodów jest wykazanie, że powyższe koszty zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Zatem, zaliczenie ponoszonych wydatków, związanych z procesem sądowym, należy rozpatrywać pod kątem tego, czy były one poniesione w celu ochrony przed bezprawnym działaniem wobec Wnioskodawcy.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca, w związku z postępowaniem sądowym, dotyczącym niezapłaconego wynagrodzenia na rzecz firmy świadczącej na jego rzecz kompleksowe usługi sprzątania, transportu wewnątrzszpitalnego i pomocy przy pacjencie, poniósł m.in. wydatki związane z kosztami postępowania sądowego. Przyczyną niedokonania zapłaty wynagrodzenia za ww. usługi, według Wnioskodawcy, było wystawienie przez firmę świadczącą usługi faktury niezgodnej z treścią zawartej umowy. W opisie własnego stanowiska Wnioskodawca wskazał, że przedmiotowe koszty z tytułu udziału w procesie sądowym stanowią koszty uzyskania przychodów i pomimo tego, że nie można ich powiązać z konkretnym przychodem, to jednak wiążą się one z prowadzoną przez niego działalnością oraz zostały poniesione w celu ochrony jego interesów.

Odnosząc powyższe uwarunkowania prawne do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego należy stwierdzić, że poniesione przez Wnioskodawcę koszty sądowe, w związku z przegranym procesem sądowym dot. niezapłaconego przez Wnioskodawcę wynagrodzenia na rzecz firmy świadczącej kompleksowe usługi sprzątania, transportu wewnątrzszpitalnego i pomocy przy pacjencie, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. Poniesienie kosztów sądowych miało bowiem na celu ochronę źródła przychodu Wnioskodawcy tj. majątku wykorzystywanego do działalności gospodarczej oraz zabezpieczenie źródła przychodów, jakim jest działalność gospodarcza.

Zatem, stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Ponadto, tut. Organ pragnie zauważyć, że pełna weryfikacja prawidłowości zaliczenia wydatków ponoszonych przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów może być dokonana jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) Ordynacji podatkowej. Dokonując bowiem interpretacji indywidualnej organ podatkowy, działający z upoważnienia Ministra Finansów, przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania, w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego (którego elementy przyjmuje jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji).

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.