IBPB-1-3/4510-371/15/AB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 7 lipca 2015 r. (data wpływu do tut. Biura 15 lipca 2015 r.), uzupełnionym 17 i 23 września 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie powstania przychodu podatkowego w związku z otrzymaniem, na podstawie art. 175 Kodeksu spółek handlowych, odszkodowania od udziałowców i/lub byłych członków zarządu (pytanie oznaczone we wniosku nr 5) - jest prawidłowe.

W dniu 15 lipca 2015 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek, o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie powstania przychodu podatkowego w związku z otrzymaniem, na podstawie art. 175 Kodeksu spółek handlowych, odszkodowania od udziałowców i/lub byłych członków zarządu. Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 11 września 2015 r. Znak: IBPB-1-3/4510-204/15/AB, IBPB-1-3/4510-371/15/AB, IBPB-1-3/4510-372/15/AB wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło 17 i 23 września 2015 r.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest spółką kapitałową mającą siedzibę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. W związku z realizacją celów postawionych przez udziałowców w przyszłości Spółka może otrzymać aport w postaci niezabudowanej nieruchomości gruntowej.

W uzupełnieniu wniosku, ujętym w piśmie z 17 września 2015 r., Wnioskodawca wskazał, że odszkodowanie byłoby należne na podstawie art. 175 ustawy z dnia 15 września 2000 r.

Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm., dalej: "k.s.h."). W razie bowiem przeszacowania wartości aportu niepieniężnego wnoszonego do spółki z o.o., k.s.h. wprowadza obowiązek wyrównania brakującej wartości. Tym samym odszkodowanie wynikałoby właśnie z tego przepisu.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy ewentualne odszkodowanie uzyskane przez Spółkę od udziałowców i/lub byłych członków zarządu będzie stanowiło przychód podatkowy... (pytanie oznaczone we wniosku nr 5)

Zdaniem Wnioskodawcy, ewentualne odszkodowanie uzyskane przez Spółkę od udziałowców i/lub byłych członków zarządu będzie stanowiło przychód podatkowy w momencie jego otrzymania przez Spółkę.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm., dalej "ustawa o CIT"), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

W powyżej wskazanym art. 12 ust. 1 zawarty jest katalog przychodów, w którym na pierwszym miejscu wymienione są "otrzymane pieniądze". Co istotne, do przychodów podatkowych zalicza się takie przychody, które są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Podatek dochodowy od osób prawnych obejmuje zatem swoim zakresem wszelkie wpływy majątkowe, powstałe przy prowadzeniu działalności gospodarczej.

W myśl natomiast art. 12 ust. 3 ustawy o CIT, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Konstrukcja ww. przepisu ustawy podatkowej oparta jest na przychodach "związanych" z działalnością gospodarczą. Chodzi, zatem o przychody, które są następstwem prowadzonej działalności gospodarczej, związane z nią bezpośrednio lub pośrednio. Uznać, zatem należy, że przepis ten obejmuje również przychody z tytułu wszelkiego rodzaju otrzymanych odszkodowań, czy kar umownych, czy też przysporzeń majątkowych o podobnym do nich charakterze.

W konsekwencji powyższego, do przychodów podatkowych, podatnik winien zaliczyć takie przychody, które co do zasady są mu należne. Nie są to jednak jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe. O zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika, a więc takie przysporzenia, którymi podatnik może rozporządzać jak właściciel. Wskazać należy, że odszkodowania, kary umowne jak i inne przysporzenia o podobnym charakterze stanowią trwałe przysporzenie majątkowe. Na gruncie podatkowym mają one bezpośredni wpływ na dochód podlegający opodatkowaniu.

Jeśli zaś chodzi o datę powstania przychodu, o którym mowa powyżej, wskazać należy, że terminy osiągania przychodów związanych z działalnością gospodarczą regulują przepisy art. 12 ust. 3a i 3c-3e ustawy o CIT. W myśl art. 12 ust. 3a ww. ustawy, cyt. Za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3g, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności.

Mając na uwadze fakt, że otrzymana kwota odszkodowania, kary umownej, czy świadczenia o podobnym charakterze nie stanowi wydania rzeczy, zbycia praw majątkowych ani wykonania usług, a zatem nie mają zastosowania przepisy art. 12 ust. 3a, ust. 3c i 3d ustawy o CIT, to stwierdzić należy, że w tej sytuacji datę powstania przychodu ustala się na podstawie art. 12 ust. 3e ustawy o CIT.

W myśl ostatniego powyżej wskazanego przepisu, w przypadkach innych niż świadczenie usług, wydanie towarów oraz zbycie praw majątkowych, za dzień powstania przychodu uważa się dzień otrzymania zapłaty, zatem w tym również otrzymania pieniędzy z tytułu odszkodowania lub kary umownej.

Na poparcie swojego stanowiska Wnioskodawca powołał interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach z 17 listopada 2009 r. Znak: IBPBI/2/423-927/09/MO, w sprawie dotyczącej przychodu z tytułu odszkodowania w której stwierdzono, że przychód podatkowy stanowić będą środki pieniężne faktycznie otrzymane, w chwili ich wpływu na rachunek bankowy (art. 12 ust. 3e u.p.d.o.p.), a nie wartość wynikająca z wystawionych przez Spółkę not obciążeniowych. Podobnie, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 7 października 2007 r. Znak: IPPB3-423-51/07-4/AJ) uznał, że otrzymane odszkodowanie powinno być zaliczane do przychodów podatkowych w dacie otrzymania.

Jeśli zaś chodzi o podstawę prawną, na podstawie której Spółka miałaby odzyskać środki pieniężne, to właściwym ku temu jest art. 175 k.s.h. W razie, bowiem przeszacowania wartości aportu niepieniężnego wnoszonego do spółki z o.o., k.s.h. wprowadza obowiązek wyrównania brakującej wartości. Zgodnie z art. 175 § 1 k.s.h., jeśli wspólnicy znacznie zawyżą wartość aportu w stosunku do jego wartości zbawczej w dniu zawarcia umowy spółki lub podejmowania uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego, wspólnik, który wniósł taki wkład, oraz członkowie zarządu, którzy wiedząc o takim stanie rzeczy, zgłosili spółkę lub podwyższenie jej kapitału zakładowego do rejestru, zobowiązani są do wyrównania spółce brakującej wartości. Wskazać bowiem należy, że art. 175 k.s.h. ma zastosowanie do przeszacowania wartości aportu wnoszonego do spółki zarówno w związku z zawarciem umowy spółki, jak i przy podwyższeniu kapitału zakładowego spółki - por. art. 257 w zw. z art. 261 k.s.h. Przy ustalaniu wartości aportu należy mieć natomiast na uwadze jego wartość zbywczą, tj. cenę, jaką można by uzyskać przy zbyciu przedmiotu aportu w dniu zawarcia umowy spółki (zmiany umowy spółki, czy też podjęcia uchwały o podwyższaniu kapitału zakładowego).

Co wymaga podkreślenia, na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych każdy ostateczny (niepodlegający zwrotowi) wpływ środków finansowych jest przychodem podatkowym podatnika (z wyłączeniem przypadków enumeratywnie określonych w art. 12 ust. 4 ustawy o CIT). Ponadto, środki pieniężne, które wpłyną na rachunek Spółki, powiększą - w sposób trwały i ostateczny, jej aktywa obrotowe. Stanowisko powyższe znajduje swoje potwierdzenie w indywidualnych interpretacjach, wydawanych przez organy podatkowe (tak np.: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 14 marca 2013 r., Znak: ITPB4/423-28/12/AM).

Skoro zatem zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy CIT, za przychody uważa się w szczególności otrzymane pieniądze, to nie może ulegać wątpliwości, że takimi otrzymanymi pieniędzmi będzie wyrównanie Spółce brakującej wartości wkładu niepieniężnego, na podstawie art. 175 k.s.h.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm., dalej: "u.p.d.o.p.") nie zawiera legalnej definicji przychodu, jednakże w art. 12 zostały wymienione przykładowe zdarzenia, których wystąpienie wiąże się z osiągnięciem przychodu. I tak, w art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p., wskazano, że przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Natomiast stosowanie do art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p., za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Podatek dochodowy od osób prawnych obejmuje więc swoim zakresem wszelkie wpływy majątkowe powstałe przy prowadzeniu działalności gospodarczej, a także otrzymane z innych tytułów. Natomiast art. 12 ust. 4 u.p.d.o.p. enumeratywnie określa, co nie jest przychodem w rozumieniu tej ustawy - brak w nim jednakże przychodu pochodzącego z odszkodowania. Tym samym otrzymanie środków pieniężnych w formie odszkodowania będzie wiązało się z uzyskaniem przez podatnika przychodu podatkowego. Bez znaczenia przy rozpoznawaniu przychodu pozostaje przy tym źródło pochodzenia tych środków. Oznacza to, że wszystkie środki pieniężne jakie wpływają na rachunek Spółki stanowią, w rozumieniu ustawy podatkowej, przychód. Dotyczy to zarówno należności będących wprost wynikiem prowadzonej działalności gospodarczej, jak również innych definitywnych przysporzeń finansowych, jakimi niewątpliwie są odszkodowania.

Ze przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że na podstawie art. 175 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.) na rzecz Wnioskodawcy, zostanie wypłacone odszkodowanie z tytułu przeszacowania wartości wnoszonego do spółki aportu niepieniężnego.

Zatem w świetle powołanych przepisów, wskazane w opisie zdarzenia przyszłego odszkodowanie otrzymane od udziałowców i/lub byłych członków zarządu, na podstawie art. 175 Kodeksu spółek handlowych, będzie stanowiło dla Wnioskodawcy przychód podatkowy.

W związku z powyższym, stanowisko Spółki należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Na marginesie wskazać należy, że stosownie do zadanego pytania (wyznaczającego zakres rozpatrzenia wniosku) oraz w związku z wyjaśnieniem Wnioskodawcy, ujętym w piśmie

z 17 września 2015 r., stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe wyłącznie w zakresie powstania przychodu podatkowego w związku z otrzymaniem, na podstawie art. 175 Kodeksu spółek handlowych, odszkodowania od udziałowców i/lub byłych członków zarządu. Natomiast kwestia momentu powstania tego przychodu, zgodnie z oczekiwaniem Wnioskodawcy, nie była przedmiotem oceny.

Nadmienić należy, że w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1-4 i 6-7 wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.