IBPB-1-3/4510-261/15/APO

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z 31 lipca 2015 r. (data wpływu do tut. Biura 4 sierpnia 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a u.p.d.o.p.:

* w zakresie przepływów pieniężnych realizowanych pomiędzy Uczestnikami Umowy cash poolingu - jest nieprawidłowe,

* w związku z udzieleniem innym Uczestnikom umowy cash poolingu nieodpłatnych poręczeń - jest prawidłowe.

W dniu 4 sierpnia 2015 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a u.p.d.o.p., w zakresie przepływów pieniężnych realizowanych pomiędzy Uczestnikami Umowy cash poolingu lub w związku z udzieleniem innym Uczestnikom Umowy cash poolingu nieodpłatnych poręczeń.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (dalej także: "Spółka" lub "Koordynujący") prowadzi działalność w zakresie handlu i dystrybucji towarami FMCG wiodących europejskich marek i jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług z siedzibą działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Przy prowadzeniu tej działalności współpracuje z powiązanymi kapitałowo w sposób pośredni i osobowo spółkami w rozumieniu art. 11 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm., winno być: tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm., dalej: "Ustawa p.d.o.p."), będącymi zarówno rezydentami polskimi jak i nierezydentami.

Wnioskodawca wraz z jedną powiązaną kapitałowo w sposób pośredni oraz osobowo spółką z grupy planuje zawarcie z Bankiem mającym siedzibę na terytorium Polski Umowę Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi w Grupie Rachunków (dalej: "Umowa", "Umowa cash poolingu"). Pomiędzy Wnioskodawcą a spółką z grupy uczestniczącą w Umowie (Systemie) zachodzą powiązania kapitałowe, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 Ustawy p.d.o.p.System zarządzania środkami pieniężnymi podmiotów w nim uczestniczących będzie miał charakter cash poolingu w wariancie cash poolingu rzeczywistego. System jest usługą należącą do usług bankowych, polegających na umożliwieniu przez bank grupie kapitałowej bardziej efektywnego zarządzania środkami pieniężnymi i kredytami oraz korzystania przez poszczególne spółki z grupy ze wspólnej płynności finansowej. Jest to możliwe do osiągnięcia dzięki koncentrowaniu na wspólnym rachunku grupy środków pochodzących z rachunków jednostkowych poszczególnych podmiotów wchodzących w skład grupy.

Takie rozwiązanie pozwoli na:

1. Kompensowanie przejściowych niedoborów środków finansowych, wykazywanych przez jeden podmiot nadwyżkami wykazywanymi przez drugi podmiot.

2. Minimalizację sumy kosztów kredytowania podmiotów korzystających z systemu.

3. Optymalizację kosztów i przychodów odsetkowych w ramach grupy korzystającej z sytemu.

Stroną Umowy będzie z jednej strony Wnioskodawca oraz drugi podmiot należący do tej samej grupy kapitałowej (dalej łącznie: "Uczestnicy", a osobno: "Uczestnik"), zaś z drugiej strony Bank. Wszyscy Uczestnicy będą polskimi rezydentami podatkowymi. Dodatkowo, Wnioskodawca będzie pełnić w ramach Umowy (Systemu) cash poolingu rolę Koordynującego. Bank nie jest podmiotem powiązanym kapitałowo ani ze Spółką, ani z drugim Uczestnikiem, a jego siedziba działalności gospodarczej mieści się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W przyszłości możliwe jest przystąpienie do Umowy po stronie Uczestników również innych podmiotów z tej samej grupy kapitałowej. Jednak ani obecni Uczestnicy, ani podmioty, które ewentualnie dołączą do Systemu w przyszłości nie będą podmiotami powiązanymi z Bankiem w rozumieniu Ustawy p.d.o.p. W przyszłości możliwe jest również objęcie systemem cash poolingu rachunków walutowych w EUR i innych walutach, gdzie salda tych rachunków wyrażone będą w EUR i innych walutach. W takim przypadku Uczestnicy posiadać będą odrębne rachunki bankowe dla każdej waluty. Spółka rozlicza różnice kursowe dla celów podatku dochodowego od osób prawnych zgodnie z art. 15a ustawy p.d.o.p., czyli według tzw. metody podatkowej.

Przed rozpoczęciem korzystania z Systemu (czyli przed podpisaniem Umowy) każdy Uczestnik zawrze z Bankiem odrębną umowę prowadzenia rachunku bankowego (dalej osobno: "Rachunek Główny" i łącznie: "Rachunki Główne"). Spółka jako Koordynujący, oprócz Rachunku Głównego, będzie posiadać dodatkowy rachunek, na którym na koniec każdego dnia roboczego wykazywane będzie saldo wszystkich rachunków Grupy (będzie to obecnie wykorzystywany przez Wnioskodawcę rachunek bieżący wraz z przypisanym do niego kredytem w rachunku, dalej: "Rachunek Pomocniczy Koordynującego"). Dodatkowo, Spółka jako Koordynujący zostanie upoważniona przez Uczestnika do jego reprezentowania we wszelkich sprawach dotyczących Umowy oraz do podpisywania stosownych aneksów w tym zakresie.

Systemem zarządzania środkami pieniężnymi objęte zostaną rachunki prowadzone w tej samej walucie. Oznacza to, że jednym Systemem objęte zostaną rachunki Uczestników prowadzone w PLN, a w dalszej przyszłości osobnym Systemem objęte zostaną rachunki Uczestników prowadzone w EUR i innych walutach. Uczestnicy Systemu będą mogli dysponować środkami pieniężnymi zgromadzonymi na Rachunkach Głównych, zgodnie z zasadami określonymi w Umowie oraz w umowach prowadzenia rachunków bankowych. Na podstawie Umowy Bank włączy Rachunki Główne Uczestników oraz Rachunek Pomocniczy Koordynującego do Systemu. Ponadto, na podstawie Umowy Bank udostępni każdemu Uczestnikowi limit zadłużenia w Rachunku Głównym (dalej: "Limit Zadłużenia"). Limit Zadłużenia będzie mógł być wykorzystywany przez Uczestnika na prowadzenie bieżącej działalności (tekst jedn.: realizację zleceń płatniczych składanych Bankowi), których wysokość przekracza saldo dostępne na jego Rachunku Głównym oraz w celu spłaty zadłużenia innego Uczestnika wobec Banku. Uczestnik Systemu wykorzystujący Limit Zadłużenia będzie obowiązany do spłaty całości wykorzystanego Limitu Zadłużenia do końca dnia roboczego, w którym został on wykorzystany (w zależności od stopnia wykorzystania - w całości lub w części).

System będzie oparty o mechanizm prawny zdefiniowany w prawie cywilnym jako wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela poprzez spłacenie cudzego długu za zgodą wyrażoną przez spłacanego dłużnika (subrogacja, zgodnie z art. 518 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm., dalej: "k.c."). Umowa zakłada bowiem, że spłata wykorzystanego Limitu Zadłużenia może zostać dokonana przez innego Uczestnika Systemu. W ramach Systemu nie będzie dochodziło do zawierania umów pożyczek ani depozytu nieprawidłowego w rozumieniu przepisów k.c.W ramach Systemu, na koniec każdego dnia roboczego będzie dokonywane bilansowanie (tekst jedn.: zerowanie) sald na prowadzonych przez Bank Rachunkach Głównych, a wynikające z przeprowadzonego bilansowania saldo końcowe zostanie wykazane na Rachunku Pomocniczym Koordynującego. Przy wykorzystaniu wskazanego powyżej mechanizmu konwersji długu, Koordynujący będzie dokonywać spłaty wobec Banku zadłużenia Uczestnika z tytułu wykorzystania przez niego Limitu Zadłużenia (jeśli Uczestnik będzie wykazywać saldo ujemne, a Koordynujący będzie dysponować środkami umożliwiającymi spłatę salda ujemnego Wnioskodawcy) lub Uczestnik będzie spłacać zadłużenie Koordynującego wobec Banku z tytułu wykorzystania Limitu Zadłużenia przyznanego Koordynującemu (jeśli Koordynujący będzie wykazywać saldo ujemne, a Uczestnik będzie dysponować środkami umożliwiającymi spłatę salda ujemnego Koordynującego).

Aby konwersja długu w drodze subrogacji była skuteczna, każdy Uczestnik Systemu w Umowie nieodwołalnie wyrazi zgodę na to, aby na koniec każdego dnia roboczego inny Uczestnik, w celu wstąpienia w prawa wierzyciela, spłacił jego zadłużenie wobec Banku z tytułu wykorzystanego i niespłaconego przez niego Limitu Zadłużenia. Ponadto, każdy Uczestnik Systemu nieodwołalnie upoważni Bank do obciążania jego Rachunku Głównego kwotami wykorzystanymi przez Uczestników Systemu w ramach Limitów Zadłużenia, które nie zostały spłacone Bankowi przez Uczestnika, który skorzystał z Limitu Zadłużenia. Jednocześnie, w umowie strony ustalą, że Bank będzie drugą stroną czynności prawnej dokonanej na podstawie tego upoważnienia.

Umowa będzie przewidywać automatyczne transfery zwrotne realizowane przez Bank następnego dnia funkcjonowania Systemu, czyli powrót do stanu sald na Rachunkach Głównych z końca poprzedniego dnia funkcjonowania Systemu. Podstawą prawną zwrotnych transferów pomiędzy Rachunkami Głównymi a Rachunkiem Głównym Koordynującego i Rachunkiem Pomocniczym Koordynującego będzie rozliczenie roszczeń subrogacyjnych pomiędzy Uczestnikiem i Koordynującym. W wyniku spłaty Limitu Zadłużenia Uczestnika, który na koniec dnia ma saldo ujemne na Rachunku Głównym przez innego Uczestnika nastąpi zmiana wierzyciela. Oznacza to, że w miejsce Banku jako wierzyciela Uczestnika, który na zakończenie dnia roboczego nie spłacił wykorzystanego Limitu Zadłużenia wejdzie Uczestnik, który dokonał spłaty tego wykorzystanego Limitu Zadłużenia. Zatem, z chwilą obciążenia któregokolwiek z Rachunków Głównych, Uczestnik wstępujący w prawa wierzyciela, którego środki pieniężne zostały wykorzystane na spłatę wykorzystanego Limitu Zadłużenia innego Uczestnika, nabędzie wierzytelność Banku wobec Uczestnika Systemu, którego wykorzystany Limit Zadłużenia został spłacony. Kwota tej wierzytelności będzie odpowiadać wysokości dokonanej spłaty. Z chwilą nabycia wierzytelności Uczestnik Systemu, którego środki pieniężne zostały wykorzystane do spłaty Limitu Zadłużenia innego Uczestnika, nabywa wobec spłaconego Uczestnika roszczenie do spłaty świadczenia wynikającego z nabycia wierzytelności wraz z należnymi odsetkami z tego tytułu (dalej: "Roszczenie"). Kwota Roszczenia odpowiada kwocie nabytej wierzytelności i ulega zmianie o kwotę kolejnej nabytej wierzytelności. W wyniku tej zmiany powstaje bieżąca kwota Roszczenia, od której naliczane będą odsetki. Odsetki będą naliczane i płatne według oprocentowania i zgodnie z zasadami określonymi w Umowie. Spółka będzie spłacała odsetki należne Uczestnikowi z tytułu nabytych przez niego w drodze subrogacji wierzytelności bezpośrednio na rachunek Uczestnika. Zgodnie z Umową, Bank będzie pobierać od każdego z Uczestników opłatę miesięczną za uczestnictwo w Systemie. Inne opłaty i prowizje związane z wdrożeniem i funkcjonowaniem systemu Bank będzie pobierał na podstawie "Taryfy prowizji i opłat bankowych klientów korporacyjnych z segmentu firm średnich i dużych". Niezależnie od powyższych tytułów, Bank pobiera jednorazową opłatę z tytułu wdrożenia Systemu od Koordynującego oraz jednorazową opłatę z tytułu wdrożenia konfiguracji Systemu również od Koordynującego.

Na podstawie Umowy Uczestnik upoważnia Koordynującego do wykonywania w jego imieniu następujących czynności o charakterze koordynującym, w tym między innymi:

Uczestnik Systemu upoważnia Koordynującego do zawierania w jego imieniu i na jego rzecz Aneksów do Umowy w wyżej wskazanym zakresie. Koordynujący nie otrzymuje od Uczestnika ani od Banku wynagrodzenia za czynności administracyjne wynikające z Umowy. Dodatkowo, po zakończeniu każdego miesiąca kalendarzowego, w każdym pierwszym Dniu Roboczym następnego miesiąca, Bank działając w imieniu i na rzecz każdego z Uczestników dokona przelewów pomiędzy poszczególnym Rachunkami (za wyjątkiem Rachunku Pomocniczego Koordynującego) obciążając lub uznając te Rachunki łącznymi kwotami odsetek należnych od danego Uczestnika lub danemu Uczestnikowi. Również po zakończeniu każdego miesiąca kalendarzowego, w każdym pierwszym Dniu Roboczym następnego miesiąca każdy Uczestnik zapłaci na rzecz Banku odsetki od nie spłaconych do końca dnia roboczego, w danym miesiącu kalendarzowym, Limitów Zadłużenia. Ponadto, Bank będzie wypłacał Uczestnikom w każdym pierwszym Dniu Roboczym następnego miesiąca za miesiąc poprzedni odsetki od dziennych sald środków pieniężnych zgromadzonych na Rachunku Głównym. Każdy z Uczestników Systemu ponosić będzie koszty obsługi Systemu przez Bank, określone w Umowie.

Spółka posiadająca status Koordynującego nie będzie wykonywała żadnych dodatkowych czynności związanych z zarządzaniem kapitałami grupy, w szczególności nie będzie świadczyła na ich rzecz usług. Wszystkie działania w ramach Systemu będą obsługiwane przez Bank. W celu zabezpieczenia pełnej spłaty Limitu Zadłużenia udzielonego dowolnemu Uczestnikowi, zgodnie z Umową Uczestnicy nieodwołalnie poręczają Bankowi spłatę wykorzystanych kwot Limitu Zadłużenia. W świetle Umowy, Bank jest upoważniony do traktowania w ciągu dnia wszystkich środków zgromadzonych na Rachunku Pomocniczym Koordynującego i Rachunkach Głównych jako zabezpieczenia spłaty Indywidualnych limitów zadłużenia udostępnianych Uczestnikom w ramach niniejszej Umowy, co powoduje, że w pewnym sensie wszyscy Uczestnicy są wzajemnie poręczycielami. Ponadto, na podstawie Umowy Uczestnicy są solidarnie odpowiedzialni za dokonywanie na rzecz Banku płatności opłat i kosztów wynikających z Umowy.

Koordynujący poza odsetkami, których zasady przyznawania opisane zostały we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, nie będzie otrzymywał żadnego innego wynagrodzenia z tytułu zawartej Umowy. Należy również podkreślić, że podmiotem oferującym Uczestnikom usługi cash poolingu, na podstawie Umowy w ramach Struktury, będzie Bank. Tym samym to Bank będzie wykonywał postanowienia Umowy poprzez realizację operacji pomiędzy rachunkami bankowymi uczestniczącymi w Strukturze oraz naliczanie i pobieranie/wypłatę odsetek od wzajemnych zobowiązań. Uczestnicy Struktury nie będą zawierać natomiast transakcji między sobą. Nie będą również świadczyć sobie wzajemnie usług i nie będą otrzymywać z tego tytułu żadnego wynagrodzenia. Ponadto, Spółka uczestnicząca w Strukturze w podwójnej roli tj. jako Uczestnik i jako Koordynujący nie będzie zawierać z innymi Uczestnikami Struktury odrębnych umów w związku z uczestnictwem w Strukturze. Spółka wykonywać będzie (wskazane wcześniej) zadania administrowania Strukturą i reprezentowania Uczestników wobec Banku na mocy postanowień Umowy jako czynności pomocnicze do głównej usługi świadczonej przez Bank na rzecz Uczestników.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z uczestnictwem w Systemie cash poolingu Spółka będzie zobowiązana do sporządzenia dokumentacji transakcji z podmiotami powiązanymi, w myśl zasad wynikających z przepisu art. 9a Ustawy p.d.o.p., w zakresie przepływów pieniężnych realizowanych pomiędzy Uczestnikami oraz w związku z udzieleniem innym Uczestnikom Umowy cash poolingu nieodpłatnych poręczeń.

W ocenie Spółki, uczestnictwo w Systemie cash poolingu nie rodzi dla Spółki obowiązku sporządzania dokumentacji transakcji z podmiotami powiązanymi, o której mowa w art. 9a Ustawy p.d.o.p., w zakresie przepływów pieniężnych realizowanych pomiędzy Uczestnikami oraz w związku z udzieleniem innym Uczestnikom Umowy cash poolingu nieodpłatnych poręczeń. Zgodnie z art. 9a Ustawy p.d.o.p., podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 Ustawy p.d.o.p., są obowiązani do sporządzenia dokumentacji cen transferowych dla takich transakcji. Dokumentacja powinna być sporządzona wyłącznie dla transakcji, których wartość w roku podatkowym przekracza wskazane w Ustawie p.d.o.p. progi, oraz powinna zawierać elementy w niej określone. W zdarzeniu przyszłym będącym przedmiotem niniejszego pytania, wszyscy Uczestnicy spełniają kryteria wskazane w art. 11a ust. 1 i 4 oraz 5a Ustawy p.d.o.p. (winno być: art. 11 ust. 1 i 4 oraz 5a Ustawy p.d.o.p.).

Zgodnie z art. 9a ust. 2 Ustawy p.d.o.p., obowiązek sporządzenia dokumentacji obejmuje transakcję lub transakcje między podmiotami powiązanymi, w których łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość:

* 100 000 euro - jeżeli wartość transakcji nie przekracza 20% kapitału zakładowego, określonego zgodnie z art. 16 ust. 7 Ustawy o p.d.o.p., albo

* 30 000 euro - w przypadku świadczenia usług, sprzedaży lub udostępnienia wartości niematerialnych i prawnych, albo

* 50 000 euro - w pozostałych przypadkach.

W indywidualnych interpretacjach przepisów podatkowych wydawanych przez Ministra Finansów oraz w orzeczeniach sądów administracyjnych podkreśla się, że na podstawie powyżej przytoczonych przepisów, wymóg sporządzania dokumentacji cen transferowych powstaje w przypadku, gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

* mamy do czynienia z transakcją,

* transakcja ma miejsce pomiędzy podmiotami powiązanymi oraz

* kwota wynikająca z transakcji przekracza limity wskazane w art. 9a ust. 2 Ustawy p.d.o.p. (np. 30 000 euro w roku podatkowym w przypadku świadczenia usług).

W związku z powyższym, dla określenia istnienia obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych, kluczowe jest ustalenie kiedy mamy do czynienia z "transakcją". W tym miejscu Spółka wskazuje, że pojęcie "transakcja" nie zostało zdefiniowane ani w przepisach prawa podatkowego ani prawa cywilnego. Oznacza to, że można uznać, że nie posiada ono definicji legalnej i dla potrzeb interpretacji tego sformułowania należy posłużyć się jego znaczeniem słownikowym. Według internetowego Słownika Języka Polskiego, "transakcja" to operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów lub usług lub umowa handlowa na kupno lub sprzedaż towarów lub usług; też zawarcie takiej umowy.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że Uczestnicy zawierają z Bankiem Umowę i są łącznie jedną ze stron tej Umowy. Planowana Umowa z Bankiem ma zapewnić Uczestnikom optymalne wykorzystanie posiadanych środków pieniężnych oraz poprawę ich płynności finansowej. Przy czym, podmiotem obowiązanym do świadczenia usługi umożliwiającej osiągnięcie tego celu będzie Bank. To Bank w ramach Umowy zobowiązuje się do włączenia Rachunku Głównego, Rachunku Pomocniczego Koordynującego oraz pozostałych Rachunków do obsługi całego Systemu, w tym między innymi, do udostępnienia Indywidualnych limitów zadłużenia, naliczania odsetek od dziennych sald, obciążania Rachunków niespłaconych i wymagalnych kwot wynikających z Indywidualnych limitów zadłużenia Uczestników, itp. Z kolei Uczestnicy, na podstawie Umowy obowiązani są solidarnie do spłaty zadłużenia zaciągniętego w ramach przyznanych im limitów. W tym celu, na podstawie Umowy zastosowanie ma mechanizm subrogacji polegający na spłacie wymagalnego zadłużenia Uczestnika wobec Banku przez innego Uczestnika (mowa jest o tym wprost w treści Umowy z Bankiem). Mechanizm ten ma zapewnić Bankowi jak najszybszą spłatę zadłużenia zaciągniętego przez Uczestnika w ramach dostępnego Limitu Zadłużenia. W wyniku subrogacji dochodzi do zmiany wierzyciela (przy czym, za każdym razem jest to zmiana z Banku na Uczestnika). W konsekwencji tej zmiany Uczestnik, którego wierzytelność została spłacona, względem Banku jest obowiązany wykonać świadczenie (tekst jedn.: spłacić swoje zadłużenie zaciągnięte wobec Banku) na rzecz Uczestnika, który nabył wierzytelność subrogacyjną. Zatem należy stwierdzić, że wynikająca z subrogacji spłata wierzytelności wobec Uczestnika, który nabył wierzytelność od Banku wraz z należnymi odsetkami jest integralną częścią transakcji zawieranej z Bankiem. Z tego względu należy wskazać, że ani dokonana przez jednego z Uczestników spłata zadłużenia wobec Banku, zaciągniętego przez innego Uczestnika ani późniejsza spłata wierzytelności (wraz z odsetkami) wobec Uczestnika, który uregulował zadłużenie, nie stanowi transakcji między Uczestnikami. Co więcej, należy wskazać, że spłata wierzytelności między Uczestnikami odpowiada kwocie wierzytelności wobec Banku powiększonej o należne odsetki. Subrogacja oraz spłata wierzytelności subrogacyjnych nie wiąże się z żadnymi innymi obowiązkami, czy przepływami pieniężnymi między Uczestnikami Systemu. Ponadto, jak wcześniej wskazano, Umowa zawierana jest z niepowiązanym Bankiem, a zatem nie jest również spełniony drugi z wymienionych warunków, których spełnienie obliguje podatników do sporządzania dokumentacji cen transferowych.

Zważywszy na powyższe, zdaniem Spółki, do analizowanej Umowy i czynności w ramach niej wykonywanych nie będą miały zastosowania przepisy art. 11 ust. 1 i 4 Ustawy p.d.o.p. Spółka nie będzie także zobowiązana do sporządzania dokumentacji cen transferowych, o której mowa w art. 9a Ustawy p.d.o.p. (w przypadku przekroczenia progów wartości transakcji wskazanych w tym przepisie), w zakresie przepływów pieniężnych realizowanych pomiędzy Uczestnikami oraz w związku z udzieleniem innym Uczestnikom umowy cash poolingu nieodpłatnych poręczeń.

Podobne stanowisko odnaleźć można w wymienionych przykładowo poniżej wyrokach:

* Wyrok WSA w Warszawie z 20 lutego 2014 r., sygn. akt III SA/Wa 2562/13;

* Wyrok WSA w Rzeszowie z 8 maja 2014 r., sygn. akt I SA/Rz 235/14;

* Wyrok WSA we Wrocławiu z 16 maja 2014 r., sygn. akt I SA/Wr 353/14;

* Wyrok WSA w Bydgoszczy z 20 maja 2014 r., sygn. akt I SA/Bd 418/14;

* Wyrok WSA w Krakowie z 23 czerwca 2014 r., sygn. akt I SA/Kr 664/14.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm., dalej: "u.p.d.o.p."), podatnicy dokonujący transakcji, w tym zawierający umowy spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub umowy o podobnym charakterze, z podmiotami powiązanymi z tymi podatnikami - w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 - lub transakcji, w związku z którymi zapłata należności wynikających z takich transakcji dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, w tym zawierający umowy spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub umowy o podobnym charakterze, jeżeli jedną ze stron takiej umowy jest podmiot mający miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, są obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej takiej (takich) transakcji, z uwzględnieniem wymogów wymienionych w punktach 1-6 tego artykułu.

Na podstawie art. 9a ust. 2 u.p.d.o.p., obowiązek sporządzenia dokumentacji występuje w przypadku, gdy łączna kwota (lub jej równowartość) transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość:

Przepis art. 9a u.p.d.o.p., nie wyłącza obowiązku dokumentowania transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi, dokonywanych w ramach usługi cash-poolingu.

Umowa cash-poolingu jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu, dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling, którym może być wyspecjalizowany bank, jak również jednostka z grupy.

Umowa cash-poolingu nie została uregulowana w polskim systemie prawnym, jest zatem tzw. umową nienazwaną w rozumieniu prawa cywilnego. Jednakże, biorąc pod uwagę charakter tej umowy i jej cele, stwierdzić należy, że ma ona cechy zbliżone do umowy pożyczki (udostępnienie określonej kwoty pieniędzy w zamian za odpowiednie wynagrodzenie - odsetki). Z powyższych przepisów wynika, że aby mógł powstać wymóg sporządzania wspomnianej dokumentacji podatkowej, konieczne jest jednoczesne ziszczenie się dwóch warunków. Po pierwsze musimy mieć do czynienia z transakcją oraz po drugie - taka transakcja musi mieć miejsce pomiędzy podmiotami powiązanymi.

Pojęcie "transakcja" nie zostało zdefiniowane w przepisach polskiego prawa podatkowego ani cywilnego zatem można uznać, że nie posiada ono definicji legalnej. W takim przypadku należy posłużyć się znaczeniem słownikowym, w myśl którego (według Internetowego Słownika języka polskiego - http:/sjp.pwn.pl) transakcja to operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów i usług lub umowa handlowa na kupno lub sprzedaż towarów lub usług. W opinii tut. Organu, pojęcie to obejmuje wszelkiego rodzaju operacje i czynności dokonywane przez podmioty oraz wszelkie świadczenia i przepływy miedzy tymi podmiotami. Pojęcie transakcji dotyczy obrotu dobrami i usługami, nie ogranicza się jednak tylko do sprzedaży bądź kupna towarów lub usług.

Definicja podmiotów powiązanych została umieszczona w art. 11 ust. 1 i 4 u.p.d.o.p. I tak, jeżeli:

- i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podatnik nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podatnika oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

Przepisy ust. 1-3a stosuje się odpowiednio, gdy:

Zgodnie z art. 11 ust. 5a u.p.d.o.p., posiadanie udziału w kapitale innego podmiotu, o którym mowa w ust. 1 i 4, oznacza sytuację, w której dany podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada w kapitale innego podmiotu udział nie mniejszy niż 5%.

Na podstawie art. 11 ust. 5b u.p.d.o.p., określając wielkość udziału pośredniego, jaki podmiot posiada w kapitale innego podmiotu przyjmuje się zasadę, że jeżeli jeden podmiot posiada w kapitale drugiego podmiotu określony udział, a ten drugi posiada taki sam udział w kapitale innego podmiotu, to pierwszy podmiot posiada udział pośredni w kapitale tego innego podmiotu w tej samej wysokości; jeżeli wartości te są różne, za wysokość udziału pośredniego przyjmuje się wartość niższą.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca wraz z jedną powiązaną kapitałowo w sposób pośredni oraz osobowo spółką z grupy planuje zawarcie Umowy Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi w Grupie Rachunków. System ten będzie miał charakter cash-poolingu rzeczywistego. Stroną Umowy będzie z jednej strony Wnioskodawca oraz drugi podmiot należący do tej samej grupy kapitałowej, zaś z drugiej strony Bank. W przyszłości możliwe jest przystąpienie do Umowy po stronie Uczestników również innych podmiotów z tej samej grupy kapitałowej. Wnioskodawca będzie pełnić w ramach Umowy cash-poolingu rolę Uczestnika i Koordynującego. Przed rozpoczęciem korzystania z Systemu każdy Uczestnik zawrze z Bankiem odrębną umowę prowadzenia rachunku bankowego. Spółka jako Koordynujący, oprócz Rachunku Głównego, będzie posiadać dodatkowy rachunek, na którym na koniec każdego dnia roboczego wykazywane będzie saldo wszystkich rachunków Grupy. Uczestnicy Systemu będą mogli dysponować środkami pieniężnymi zgromadzonymi na Rachunkach Głównych, zgodnie z zasadami określonymi w Umowie oraz w umowach prowadzenia rachunków bankowych. Ponadto, na podstawie Umowy Bank udostępni każdemu Uczestnikowi limit zadłużenia w Rachunku Głównym. Limit Zadłużenia będzie mógł być wykorzystywany przez Uczestnika na prowadzenie bieżącej działalności (tekst jedn.: realizację zleceń płatniczych składanych Bankowi), których wysokość przekracza saldo dostępne na jego Rachunku Głównym oraz w celu spłaty zadłużenia innego Uczestnika wobec Banku. Uczestnik Systemu wykorzystujący Limit Zadłużenia będzie obowiązany do spłaty całości wykorzystanego Limitu Zadłużenia do końca dnia roboczego, w którym został on wykorzystany (w zależności od stopnia wykorzystania - w całości lub w części).

System będzie oparty o mechanizm prawny zdefiniowany w prawie cywilnym jako wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela poprzez spłacenie cudzego długu za zgodą wyrażoną przez spłacanego dłużnika tzw. subrogacja, zgodnie z art. 518 § 1 pkt 3 k.c. W ramach Systemu, na koniec każdego dnia roboczego będzie dokonywane bilansowanie (tekst jedn.: zerowanie) sald na prowadzonych przez Bank Rachunkach Głównych, a wynikające z przeprowadzonego bilansowania saldo końcowe zostanie wykazane na Rachunku Pomocniczym Koordynującego. Koordynujący będzie dokonywać spłaty wobec Banku zadłużenia Uczestnika z tytułu wykorzystania przez niego Limitu Zadłużenia lub Uczestnik będzie spłacać zadłużenie Koordynującego wobec Banku z tytułu wykorzystania Limitu Zadłużenia przyznanego Koordynującemu (jeśli Koordynujący będzie wykazywać saldo ujemne, a Uczestnik będzie dysponować środkami umożliwiającymi spłatę salda ujemnego Koordynującego). Umowa będzie przewidywać automatyczne transfery zwrotne realizowane przez Bank następnego dnia funkcjonowania Systemu, czyli powrót do stanu sald na Rachunkach Głównych z końca poprzedniego dnia funkcjonowania Systemu. Z chwilą nabycia wierzytelności Uczestnik Systemu, którego środki pieniężne zostały wykorzystane do spłaty Limitu Zadłużenia innego Uczestnika, nabywa wobec spłaconego Uczestnika roszczenie do spłaty świadczenia wynikającego z nabycia wierzytelności wraz z należnymi odsetkami z tego tytułu. W celu zabezpieczenia pełnej spłaty Limitu Zadłużenia udzielonego dowolnemu Uczestnikowi, zgodnie z Umową, Uczestnicy nieodwołalnie poręczają Bankowi spłatę wykorzystanych kwot Limitu Zadłużenia.

Odnosząc powyższe przepisy do przedstawionego zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że w związku z uczestnictwem strukturze tzw. cash poolingu, w zakresie przepływów pieniężnych realizowanych pomiędzy Uczestnikami Umowy cash poolingu, na Wnioskodawcy spoczywał będzie obowiązek dokumentacyjny wynikający z art. 9a u.p.d.o.p., jeżeli wartość transakcji między uczestnikami struktury przekroczy w danym roku podatkowym wartości określone w art. 9a ust. 2 u.p.d.o.p. Natomiast, obowiązek taki nie wystąpi w zakresie udzielanych innym Uczestnikom Umowy cash poolingu nieodpłatnych poręczeń, bowiem dla tych czynności prawnych nie określono ceny, a w związku z tym nie dochodzi zapłaty należności wynikających z takich usług. Zatem nie dochodzi do sprzedaży towarów lub usług, a tym samym nie mamy do czynienia z transakcją. Ponadto, świadczenia występujące pomiędzy podmiotami powiązanymi w ramach Umowy cash poolingu (poręczenia) nie mają charakteru świadczeń nieodpłatnych w rozumieniu u.p.d.o.p. Celem bowiem spółek uczestniczących w Umowie cash poolingu jest osiągnięcie oszczędności związanych z kosztami finansowymi, czy też administracyjnymi, nie zaś uzyskanie przysporzenia lub dokonanie takiego przysporzenia na rzecz innego uczestnika umowy.

Biorąc powyższe pod uwagę, stanowisko Wnioskodawcy:

* w zakresie przepływów pieniężnych realizowanych pomiędzy Uczestnikami Umowy cash poolingu - jest nieprawidłowe;

* w związku z udzieleniem innym Uczestnikom Umowy cash poolingu nieodpłatnych poręczeń - jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy opisanego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Odnosząc się do powołanych we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyroków - wspierających argumentację Wnioskodawcy - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, ze względów wskazanych w powyższym uzasadnieniu, nie podziela prezentowanego w nich stanowiska. Zauważyć również należy, że postępowanie w sprawie dot. wydania interpretacji indywidualnej jest postępowaniem szczególnym, mającym charakter uproszczony, odrębny od postępowania podatkowego, uregulowanego w dziale IV Ordynacji podatkowej. W jego wyniku, organ udzielając interpretacji, przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa podatkowego i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do sytuacji indywidualnej wskazanej przez Wnioskodawcę. Nie można zatem utożsamiać "trybu interpretacji" z postępowaniem podatkowym, a w konsekwencji żądać, aby wydając interpretacje organ, odnosił się osobno do każdego powołanego we wniosku wyroku sądowego, czy też prowadził szeroko rozumianą polemikę z każdym poglądem Wnioskodawcy. Powołane przez Wnioskodawcę wyroki zostały potraktowane jako element stanowiska w sprawie, którego ze względów wskazanych w niniejszej interpretacji tut. Organ nie podziela.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.