IBPB-1-3/4510-109/15/MO

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 8 czerwca 2015 r. (data wpływu do tut. BKIP 12 czerwca 2015 r.), uzupełnionym 5 i 11 sierpnia 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie powstania przychodu z nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy CIT (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) - jest prawidłowe.

W dniu 12 czerwca 2015 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie powstania przychodu z nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy CIT. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 30 lipca 2015 r., Znak: IBPB-1-3/4510-109/15/MO, wezwano do jego uzupełnienia. Uzupełnienia wniosku dokonano 5 i 11 sierpnia 2015 r.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka prowadzi działalność gospodarczą w branży oświetleniowej produkując lampy i oprawy oświetleniowe zewnętrzne. W ramach prowadzonej działalności, współpracuje z podmiotami powiązanymi (zwanymi dalej: "Grupą") w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako: "ustawa CIT").

Spółka jest producentem oraz dystrybutorem lamp oraz opraw oświetleniowych i w ramach prowadzonej działalności oznacza sprzedawane wyroby oraz usługi znakiem słowno-graficznym (zwanym dalej: "Znakiem"). Znak jest wykorzystywany w materiałach reklamowych Spółki, korespondencji biznesowej, widnieje na stronie internetowej Spółki oraz wizytówkach pracowników. Tym samym, Znakiem posługują się również inne spółki należące do Grupy. Znak nie został zarejestrowany w Urzędach Patentowych w państwach, na terytorium których siedziby mają spółki należące do Grupy oraz w Urzędzie Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (Znaki towarowe). Ponadto, Spółka nie ma wiedzy, w ramach której ze spółek z Grupy Znak został wytworzony, a w konsekwencji, która ze spółek z Grupy jest właścicielem praw autorskich do Znaku. Najbardziej prawdopodobnym jest, że znak został wytworzony przez pracowników spółki matki, czyli spółkę z siedzibą w Norwegii i spółce tej przysługują prawa autorskie do Znaku. Tym niemniej powyższe nie zostało potwierdzone przez spółkę matkę. Zgodnie z polityką Grupy żadna ze spółek, w tym Spółka, nie uiszcza opłat licencyjnych z tytułu korzystania ze Znaku. Ponadto, żadna ze spółek z Grupy, w tym w szczególności spółka matka, nie rozpoznaje wartości przysporzenia z tytułu korzystania ze Znaku przez Wnioskodawcę jako swojego wynagrodzenia.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w świetle opisanego stanu faktycznego, korzystanie przez Spółkę z niezarejestrowanego Znaku w okresie 2009 - 2015 stanowić będzie nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy CIT... (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)

2. W przypadku uznania przez organ, że opisywane w pytaniu nr 1 zdarzenie jest nieodpłatnym świadczeniem, czy Spółka może rozpoznać i opodatkować przychód z tytułu korzystania ze Znaku w okresie 2009-2015 w deklaracji podatkowej za rok 2015 bez obowiązku korygowania deklaracji za lata ubiegłe... (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

3. W przypadku uznania przez organ, że opisywane w pytaniu nr 1 zdarzenie jest nieodpłatnym świadczeniem, czy uznanie po stronie Wnioskodawcy przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia z tytułu korzystania ze znaku w okresie 2009-2015, będzie rodzić po stronie Wnioskodawcy obowiązek uiszczenia zryczałtowanego podatku zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o CIT... (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)

4. W przypadku uznania przez organ, że opisywane w pytaniu nr 1 zdarzenie jest nieodpłatnym świadczeniem, czy uznanie po stronie Wnioskodawcy przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia z tytułu korzystania ze znaku w okresie 2009-2015, będzie rodzić po stronie Wnioskodawcy obowiązek sporządzenia podatkowej dokumentacji cen transferowych... (pytanie oznaczone we wniosku nr 4)

Przedstawiając własne stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 Wnioskodawca wskazał, że korzystanie ze znaku towarowego, nie może być uznane za podstawę do ustalenia po stronie spółki przychodu z tytułu nieodpłatnie otrzymanych świadczeń w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy CIT. W świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy CIT, przychodami obok otrzymanych pieniędzy oraz wartości pieniężnych jest wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Definicja nieodpłatnego świadczenia przyjęta w uzasadnieniu wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 stycznia 2000 r. w sprawie o sygn. akt I SA/Gd 2285/98, a następnie powoływana w kolejnych orzeczeniach sądów administracyjnych wskazuje, że "nieodpłatnym świadczeniem są te zdarzenia prawne i gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku podatnika mające konkretny wymiar finansowy." Analizując przytoczoną definicję wskazać należy następujące cechy nieodpłatnego świadczenia:

* jest świadczeniem,

* wynika ze zdarzeń prawnych lub gospodarczych,

* nie stanowi ekwiwalentu,

* stanowi przysporzenie majątku podatnika o konkretnym wymiarze finansowym.

W ocenie Spółki, stan faktyczny, jakim jest nieodpłatne korzystanie przez Spółkę ze Znaku nie mieści się w definicji nieodpłatnego świadczenia. Zdaniem Wnioskodawcy, opisany stan faktyczny nie ma charakteru świadczenia ani nie stanowi przysporzenia majątku podatnika o konkretnym wymiarze finansowym.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy CIT, przychodem jest wartość innych świadczeń (...). Ustawa CIT nie definiuje jednak pojęcia świadczenia. Opierając się na orzecznictwie oraz definicji słownikowej tego pojęcia, "świadczenie" oznacza obowiązek wykonania lub przekazania czegoś na czyjąś rzecz (internetowy słownik języka polskiego PWN, http://sjp.pwn. pl.).

Oznacza to, że świadczenie związane jest z istnieniem dwustronnego stosunku, tj. podmiotu, który świadczy oraz który otrzymuje świadczenie. Na powyższe zwrócił uwagę Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku z 8 listopada 2000 r., sygn. akt SA/Sz 1244/99, w którym wskazał, że Jakkolwiek ustawa podatkowa nie precyzuje tego, co w jej rozumieniu jest świadczeniem nieodpłatnym, to wszakże nie powinno ulegać wątpliwości, iż pojęcie to związane jest ze stosunkami prawnymi o charakterze zobowiązaniowym i rozumiane być musi jako świadczenie, z którym nie jest związana jakakolwiek zapłata. Znak, z którego korzystają spółki z Grupy nie został zarejestrowany, Spółka nie posiada również wiedzy, w ramach której ze spółek z Grupy został on wytworzony. Oznacza to, że w ocenie Wnioskodawcy nie ma podmiotu uprawnionego do udzielenia Spółce zgody na korzystanie z praw do znaku, np. w formie umowy licencyjnej bądź umowy sprzedaży. W ocenie Wnioskodawcy, brak podmiotu, który dysponowałby prawami do Znaku na gruncie ustawy - Prawo własności przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000 r., (dalej jako: "PWP"), uniemożliwia uznanie korzystania ze Znaku jako nieodpłatnego świadczenia.

Podkreślenia wymaga również fakt, że polski porządek prawny w sposób szczególny traktuje znaki towarowe, które nie zostały zarejestrowane zgodnie z ustawą PWP. W pierwszej kolejności wskazać należy, że zgodnie z art. 163 PWP, uprawniony z prawa ochronnego na znak towarowy może udzielić innej osobie upoważnienia do używania znaku, zawierając z nią umowę licencyjną, oznacza to, że nie jest możliwe udzielenie licencji na korzystanie z niezarejestrowanego znaku towarowego. Znak, z którego korzysta Wnioskodawca nie został zarejestrowany. Oznacza to, że opisany stan faktyczny nie może być uznany za nieodpłatne korzystanie z licencji, gdyż Znak w ogóle nie mógłby być przedmiotem takiej umowy.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, opisany stan faktyczny nie stanowi przysporzenia majątku podatnika o konkretnym wymiarze finansowym, a w konsekwencji nie spełnia wszystkich elementów definicji nieodpłatnego świadczenia. W kontekście utożsamiania korzyści majątkowej z wartością prawa/rzeczy od danego podmiotu, należy zauważyć, że zarejestrowany znak oznacza ochronę biznesu, podniesienie prestiżu i pozycji firmy na rynku. Także podkreślić należy, że w przypadku ewentualnej sprzedaży projektu biznesowego albo poszukiwania inwestora, zarejestrowany znak towarowy zwiększa zainteresowanie firmą. W przypadku braku rejestracji i braku właściciela trudno te wartości przypisywać Znakowi. Ponadto mając na uwadze, że znak niezarejestrowany nie może być przedmiotem licencji, nie sposób uznać, że posiada on wartość ekonomiczną. Na powyższe zwrócił uwagę Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w uzasadnieniu wyroku z 8 czerwca 2011 r. sygn. I SA/Sz 383/11, zgodnie z którym "nieodpłatnym świadczeniem jest uzyskana przez podatnika wymierna korzyść majątkowa niezwiązana z poniesieniem wydatków, powstaniem kosztów, z obowiązkiem uiszczenia wynagrodzenia lub inną formą ekwiwalentu, w związku z czym ustalenie, czy określone świadczenie uzyskane przez podatnika stanowi dla niego przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p., wymaga oceny charakteru dokonanego rodzaju czynności, w szczególności zbadania, czy należy ona do czynności przysparzających, w przypadku których strona dokonująca przysporzenia otrzymuje w zamian korzyść majątkową. Taką korzyść majątkową stanowi więc także zwolnienie podatnika z obowiązku świadczenia wzajemnego, np, z obowiązku płacenia czynszu. Podobne stanowisko zostało zaprezentowane także przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 11 stycznia 2011 r., sygn. III SA/Wa 993/10 oraz przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z 29 marca 2011 r. sygn. I SA/Kr 229/11.

Ponadto, Wnioskodawca zwraca uwagę na orzecznictwo sądów administracyjnych, w których podkreśla się powstanie prawa do amortyzacji znaku dopiero po jego rejestracji, np. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 8 października 2013 r. sygn. akt II FSK 2812/11. W ocenie Spółki, powyższe wskazuje na odmienne traktowanie na gruncie przepisów podatkowych znaków towarowych zarejestrowanych oraz niezarejestrowanych. W konsekwencji, jeżeli wartość niezarejestrowanego znaku towarowego nie może być poddana amortyzacji, wartość znaku niezarejestrowanego nie powinna być uznana za źródło przychodu.

Zdaniem Spółki, przedstawiony przez nią stan faktyczny nie wypełnia przesłanek art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy CIT, a inne rozumienie przepisu miałoby charakter rozszerzający, zakazany w prawie podatkowym. Zgodnie z zasadą in dubio pro tributario, Spółka stoi na stanowisku, że korzystanie z niezarejestrowanego znaku nie wygeneruje po stronie Spółki przychodu z nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy CIT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Artykuł 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851, dalej: "ustawa o CIT") ulegał nowelizacji. I tak:

* w stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2009 r. przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych, spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie,

* w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2014 r. przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie,

* w stanie prawnym obowiązują od 1 stycznia 2015 r. przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest w szczególności wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Pojęcie "nieodpłatnego świadczenia" nie zostało zdefiniowane w ustawie podatkowej, stąd niezbędne jest odwołanie się do jego rozumienia w orzecznictwie sądowym. Otóż zgodnie z uchwałą NSA z 18 listopada 2002 r. sygn. akt FPS 9/02 pojęcie to ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. W uchwale z 16 października 2006 r. sygn. akt II FPS 1/06 Naczelny Sąd Administracyjny w składzie powiększonym podtrzymał definicję nieodpłatnego świadczenia wyrażoną we wcześniejszej uchwale. W obu tych uchwałach NSA wskazał, że nieodpłatność powinna być rozumiana jako niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykorzystuje znak słowno-graficzny. Niniejszym Znakiem posługują się również inne spółki należącego do Grupy kapitałowej. Znak ten nie został zarejestrowany w Urzędach Patentowych w państwach, na terytorium których siedziby mają spółki należące do Grupy oraz w Urzędzie Harmonizacji Rynku Wewnętrznego. Ponadto, Wnioskodawca nie ma wiedzy, w ramach której ze spółek z Grupy kapitałowej Znak został wytworzony, a w konsekwencji, która ze spółek z Grupy jest właścicielem praw autorskich do Znaku.

Odnosząc wskazane wyżej przepisy do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, stwierdzić należy, że korzystanie ze znaku słowno-graficznego we wskazanych wyżej okolicznościach, nie skutkuje obowiązkiem wykazania przychodu do opodatkowania na gruncie ustawy o CIT. Wskazać bowiem należy, że przychód nie powstaje w wyniku świadczeń nieodpłatnych "przypadkowo", czyli niezależnie od woli świadczeniodawcy. Osiąganie korzyści na skutek naruszania cudzych uprawnień (w tym przypadku wynikających z ewentualnych praw autorskich) nie oznacza, że ten, którego prawa zostały naruszone, dokonuje świadczeń na rzecz naruszającego jego prawa, a naruszający, przez sam fakt osiągania korzyści z bezprawnego zachowania, otrzymuje jakiekolwiek świadczenie. Zaznaczyć także należy, że w języku powszechnym "otrzymać" oznacza "stać się odbiorcą czegoś, dostać coś w darze lub w zamian za coś", a skoro tak, otrzymać nieodpłatne świadczenia można tylko wtedy, gdy się je od kogoś dostanie. Art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, mówi o otrzymanych nieodpłatnych świadczeniach, co oznacza, że nie chodzi o wszystkie świadczenia, które mają nieodpłatny charakter, lecz wyłącznie o pewną ich kategorię, określoną przez przymiotnik "otrzymane". Reasumując, o otrzymaniu nieodpłatnego świadczenia można mówić tylko wtedy, gdy w wyniku świadomego i celowego działania świadczeniodawcy podatnik rzeczywiście uzyskuje bezpłatną korzyść majątkową.

Biorąc pod uwagę powyższe, bezpłatne korzystanie przez Spółkę z niezarejestrowanego Znaku w okresie 2009-2015 bez stosownego tytułu prawnego nie wiąże się dla Spółki z otrzymaniem nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.

Tym samym stanowisko Spółki, w myśl którego korzystanie z niezarejestrowanego znaku nie wygeneruje po stronie Spółki przychodu z nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy CIT, należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w przedstawionym stanie faktycznym.

W związku z tym, że pytania oznaczone we wniosku nr 2-4 są pytaniami warunkowymi w zakresie którego interpretacji Wnioskodawca oczekuje jedynie w sytuacji uznania jego stanowiska w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 za nieprawidłowe, ocena stanowiska Wnioskodawcy dotycząca pytań nr 2-4 stała się bezprzedmiotowa.

Ponadto, wskazać należy, że zmiana któregokolwiek elementu przedstawionego opisu stanu faktycznego powoduje, że interpretacja indywidualna traci swoją ważność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.