IBPB-1-2/4510-612/16-1/JW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 28 czerwca 2016 r. (data wpływu do tut. BKIP 29 czerwca 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia, czy prawidłowe jest stanowisko Spółki, zgodnie z którym otrzymane przez Spółkę odszkodowanie od ubezpieczyciela stanowi dla Spółki przychód w myśl ustawy o CIT (część pytania dotycząca przychodów) -jest prawidłowe.

W dniu 29 czerwca 2016 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia, czy prawidłowe jest stanowisko Spółki, zgodnie z którym otrzymane przez Spółkę odszkodowanie od ubezpieczyciela stanowi dla Spółki przychód w myśl ustawy o CIT.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (dalej: "Spółka" lub "Wnioskodawca") jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą, której profil obejmuje w szczególności: produkcję aluminium hutniczego, produkcję wyrobów z aluminium i stopów aluminium, odlewnictwo metali lekkich, obróbkę i usuwanie odpadów innych niż niebezpieczne, odzysk surowców z materiałów segregowanych.

Procesy produkcyjne w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy są nacechowane dużym stopniem komplikacji oraz wymagają użycia szeregu urządzeń - m.in. pieców, dźwigów, suwnic, które to urządzenia są wprawiane w działanie przy użyciu sił przyrody, w szczególności energii elektrycznej oraz różnego rodzaju paliw - węgla czy olejów napędowych.

W rezultacie działalność produkcyjna jaką prowadzi Spółka nierozerwalnie wiąże się z ryzykiem występowania wypadków, którym mogą ulec pracownicy podczas wykonywania zleconych im zadań. Powyższe dotyczy w szczególności pracowników produkcyjnych, którzy z uwagi na charakter wykonywanej pracy, w większym stopniu (aniżeli inne osoby zatrudnione przez Wnioskodawcę) narażeni są na wystąpienie zdarzeń mogących powodować uszczerbek na zdrowiu bądź nawet, w skrajnym przypadku, utratę życia. Wnioskodawca podkreśla, iż pracownicy produkcyjni posiadają wymagane przepisami prawa stosowne uprawnienia, badania lekarskie jak również szkolenia w zakresie BHP. Dodatkowo należy zaznaczyć, że w związku z charakterem prowadzonej działalności produkcyjnej, Wnioskodawca co roku zawiera ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (deliktowej jak i kontraktowej) za szkody osobowe i rzeczowe, które mogą wystąpić wskutek prowadzonej przez niego działalności ubezpieczonej. W dniu 19 stycznia 2011 r. na terenie zakładu produkcyjnego Wnioskodawcy doszło do wypadku, w wyniku którego jeden z pracowników produkcyjnych, w trakcie wykonywania obowiązków pracowniczych, wpadł do otworu służącego do umieszczania kadzi na ciekły metal i poniósł śmierć.

W związku z powyższym zdarzeniem, najbliżsi członkowie Rodziny zmarłego pracownika (tj. matka, ojciec oraz rodzeństwo), na podstawie art. 446 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380 z późn. zm., dalej: "k.c."), wystąpili z roszczeniem do Wnioskodawcy zadośćuczynienie za doznaną krzywdę oraz odszkodowanie za pogorszenie ich sytuacji życiowej.

Ostatecznie, celem zakończenia wszelkich sporów związanych z ww. wypadkiem, w dniu 18 marca 2015 r. zostało zawarte porozumienie pomiędzy Spółką a Rodziną zmarłego dotyczące wskazanych roszczeń wobec Wnioskodawcy.

W wykonaniu porozumienia, Spółka zawarła w dniu 18 marca 2015 r. oraz 28 maja 2015 r. ugody sądowe w sprawach jakie toczyły się z powództwa Rodziny zmarłego przed właściwym sądem rejonowym oraz okręgowym. Dodatkowo, zgodnie z zawartym porozumieniem (i celem wykonania zawartych ugód sądowych), odpowiednio w marcu i czerwcu 2015 r. Spółka wypłaciła na rzecz Rodziny zmarłego ustaloną w porozumieniu kwotę ugody. Ponadto, zgodnie z podpisanym porozumieniem, Wnioskodawca poniósł także część kosztów sądowych związanych z prowadzonymi postępowaniami.

Jednocześnie w związku z posiadaniem polisy ubezpieczeniowej, Wnioskodawca wystąpił o uruchomienie procedury likwidacji szkody związanej z ww. wypadkiem oraz roszczeniami Rodziny zmarłego. W lipcu 2015 r. Spółka otrzymała od ubezpieczyciela część kwoty odszkodowania, którą jednocześnie rozpoznała jako przychód podatkowy. Pozostała część świadczeń wynikających z umowy ubezpieczenia nie została Spółce jeszcze wypłacona.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko Spółki, zgodnie z którym otrzymane przez Spółkę odszkodowanie od ubezpieczyciela stanowi zgodnie z ustawą o CIT przychód Spółki? (część pytania dotycząca przychodów)

Zdaniem Wnioskodawcy, prawidłowe jest stanowisko, iż wypłacone Spółce odszkodowanie, zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o CIT, stanowi jej przychód podatkowy.

Należy wskazać, że ustawa o CIT nie zawiera definicji przychodu. W art. 12 ustawy o CIT wymienione jednak zostały rodzaje przychodów, określono moment ich powstania, jak enumeratywnie wskazano wyłączenia z katalogu przychodów.

Jako zasadę ustawodawca przyjął, że zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe (z zastrzeżeniem art. 12 ust. 3 i 4 oraz art. 14 ustawy o CIT). Za przychody związane z działalnością gospodarczą i działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont (art. 12 ust. 3 ustawy o CIT).

Literalna wykładnia powołanych przepisów prowadzi do wniosku, że do przychodów podatkowych zalicza się takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. W konsekwencji, do przychodów podatkowych, podatnik powinien zaliczyć takie przychody, które są mu należne. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe. Co do zasady więc, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów danej osoby prawnej decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika, lub pomniejsza jego pasywa.

Zatem bez znaczenia przy rozpoznawaniu przychodu pozostaje źródło pochodzenia otrzymanych środków pieniężnych. Oznacza to, że wszystkie środki jakie wpływają na rachunek przedsiębiorstwa stanowią, w rozumieniu ustawy podatkowej, jego przychód. Dotyczy to zarówno należności będących wprost wynikiem prowadzonej działalności gospodarczej, jak również innych definitywnych przysporzeń finansowych, do których w ocenie Spółki zalicza się kwota otrzymana od ubezpieczyciela.

Od tej zasady, w ściśle określonych przypadkach, wprowadzone zostały przez ustawodawcę wyjątki. Katalog przysporzeń, których nie zalicza się do przychodów podatkowych jest zamknięty i zawarto go w art. 12 ust. 4 ustawy o CIT. Przepis ten nie wskazuje jednak, jakoby przychód pochodzący z wypłaconego odszkodowania podlegał wyłączeniu z przychodów podatkowych.

W szczególności, w ocenie Spółki, nie ma tutaj zastosowania art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o CIT, zgodnie z którym by dany wydatek mógł zostać zaliczony do kategorii "innych wydatków", o których mowa tym przepisie, konieczne jest by wydatek nie został zaliczony do "kosztów uzyskania przychodów" w rozumieniu ustawy oraz by wydatek został wcześniej przez podatnika poniesiony, a następnie zwrócony podatnikowi. Przy czym wydatek poniesiony powinien być odpowiednikiem wydatku zwróconego. Zatem wydatek zwrócony to ten sam, a nie taki sam wydatek, który został poniesiony (powyższe potwierdził m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 1 października 2015 r., sygn. ITPB3/4510-372/15/MJ). Innymi słowy, pomiędzy wydatkiem poniesionym i zwróconym powinna istnieć przedmiotowa tożsamość.

Z powyższego wynika, że otrzymane przez Spółkę odszkodowanie z firmy ubezpieczeniowej jest wykonaniem świadczenia wynikającego z zawartej umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej i nie może zostać zakwalifikowane jako zwrot poniesionych przez Spółkę wydatków w ramach porozumienia z Rodziną pracownika. Bowiem, zarówno charakter otrzymanej, jak i dokonanej płatności, jak również podstawy prawne obydwu rozliczeń są od siebie różne.

W konsekwencji, biorąc pod uwagę powyższe przepisy, otrzymane od ubezpieczyciela odszkodowanie stanowi, w ocenie Spółki, jej przychód podatkowy w dacie otrzymania na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawego dokonanej w powyższym zakresie oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

W zakresie kosztów uzyskania przychodów wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.