IBPB-1-2/4510-17/16/AK - Rozpoznanie przychodu należnego w podatku dochodowym od osób prawnych przy sprzedaży wierzytelności własnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 18 grudnia 2015 r. (data wpływu do tut. BKIP 5 stycznia 2016 r.), uzupełnionym 8 marca 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia:

* czy ze sprzedaży wierzytelności własnych Wnioskodawca obowiązany jest rozpoznać przychód należny w podatku dochodowym od osób prawnych,

* w jakiej kwocie należy określić przychód należny w podatku dochodowym od osób prawnych,

* w jaki sposób na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych określić kwotę przychodów w odniesieniu do poszczególnych składników sprzedanej wierzytelności, jeżeli kwota wynagrodzenia za sprzedaż pakietu nie będzie "rozbita" na poszczególne składniki sprzedanego pakietu,

* (pytania oznaczone we wniosku nr 2, 3 i części pytania 6)

- jest prawidłowe.

W dniu 5 stycznia 2016 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia:

* czy ze sprzedaży wierzytelności własnych Wnioskodawca obowiązany jest rozpoznać przychód należny w podatku dochodowym od osób prawnych,

* w jakiej kwocie należy określić przychód należny w podatku dochodowym od osób prawnych,

* w jaki sposób na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych określić kwotę przychodów w odniesieniu do poszczególnych składników sprzedanej wierzytelności, jeżeli kwota wynagrodzenia za sprzedaż pakietu nie będzie "rozbita" na poszczególne składniki sprzedanego pakietu.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 2 marca 2016 r. Znak: IBPB-1-2/4510-17/16/AK wezwano do ich uzupełnienia. Uzupełnienia dokonano 8 marca 2016 r.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka (zwana dalej: "Wnioskodawcą") chce dokonać sprzedaży pakietu wierzytelności własnych (pożyczek wraz z naliczonymi odsetkami, karami i opłatami z tytułu niespłaconych pożyczek) spółce X Sp. z o.o. (spółki powiązane kapitałowo - Y SE z siedzibą w Holandii -100% udziałów w obydwóch spółkach). Wnioskodawca prowadzi działalność, której przedmiotem jest udzielanie pożyczek pieniężnych. X Sp. z o.o. prowadzi działalność, której przedmiotem jest obrót wierzytelnościami.

Sprzedaż wierzytelności zostanie dokonana za cenę odpowiadającą ich wartości rynkowej. Za sprzedany pakiet wierzytelności Wnioskodawca uzyska określoną jedną kwotę (cenę) bez "rozbicia" na kwoty dotyczące poszczególnych składników sprzedanego pakietu wierzytelności.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytania:

* Czy ze sprzedaży wierzytelności własnych Wnioskodawca obowiązany jest rozpoznać przychód należny w podatku dochodowym od osób prawnych... (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

* Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 2 jest twierdząca, w jakiej kwocie należy określić przychód należny w podatku dochodowym od osób prawnych... (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)

* W jaki sposób na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych określić kwotę przychodów w odniesieniu do poszczególnych składników sprzedanej wierzytelności, jeżeli kwota wynagrodzenia za sprzedaż pakietu nie będzie "rozbita" na poszczególne składniki sprzedanego pakietu... (część pytania oznaczone we wniosku nr 6)

Ad. 2 i 3

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku sprzedaży wierzytelności przez podmiot, dla którego obrót wierzytelnościami stanowi przedmiot działalności gospodarczej, przychód powstaje na zasadach określonych w art. 12 ust. 3 i ust. 3a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm., dalej: "u.p.d.o.p."), tzn. przychodem podatkowym będzie przychód należny, choćby jeszcze nie otrzymany.

Sprzedaż wierzytelności jest odrębnym, innym zdarzeniem prawnym aniżeli udzielenie pożyczki stanowiące źródło powstania tych wierzytelności. W wyroku WSA w Gliwicach z 19 grudnia 2014 r., sygn. akt I SA/Gl 477/14 (nieprawomocny) Sąd wskazał, że: W przypadku SKOK wydaje się być rzeczą oczywistą, że działalność gospodarcza tego podmiotu polega między innymi na udzielaniu członkom kasy pożyczek i kredytów. Pożyczki te (i kredyty) tworzą wierzytelności SKOK wobec pożyczkobiorców (kredytobiorców), które - z różnych przyczyn - nie zostają zwrócone w terminie pożyczkodawcy (SKOK), zaś z ich udzieleniem wiązały się opłaty i prowizje oraz oprocentowanie, a w przypadku ich nieterminowego zwrotu odsetki za zwłokę czy koszty związane z postępowaniem egzekucyjnym (celem ich odzyskania). Wierzytelność ta powstaje u podatnika (SKOK) jest więc jego wierzytelnością własną. W sytuacji, gdy sprzedaż takiej wierzytelności należy wiązać z prowadzoną przez podatnika (SKOK) działalnością gospodarczą przychód osiągnięty w ten sposób stanowi przychód wymieniony w art. 12 ust. 3 ustawy podatkowej, zaś odmienne ustalenie prowadzi do uznania, że jest to przychód opisany w art. 12 ust. 1 pkt 1 tej ustawy. Należy przy tym zauważyć, że sprzedaż takich wierzytelności jest innym zdarzeniem prawnym aniżeli udzielenie pożyczki czy kredytu, stanowiące źródło powstania tych wierzytelności. Przychód ze sprzedaży wierzytelności własnych, o ile sprzedaż taka nie jest przedmiotem działalności gospodarczej, stanowią otrzymane pieniądze, zaś sprzedaż takich wierzytelności będąca przedmiotem działalności gospodarczej zbywcy uznać należy za przychód należny - jeszcze przed otrzymaniem stosownej zapłaty. W przypadku sprzedaży wierzytelności przez podmiot, dla którego obrót wierzytelnościami stanowi przedmiot działalności gospodarczej, przychód powstaje na zasadach określonych w art. 12 ust. 3 oraz ust. 3a u.p.d.o.f. Z kolei w odniesieniu do podmiotu, który dokonuje sprzedaży własnej wierzytelności, to jest poza zakresem przedmiotu działalności gospodarczej, zastosowanie znajduje przepis art. 12 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p., który określa przychód ze sprzedaży praw majątkowych (tak wyrok NSA z 22 marca 2011 r. sygn. akt II FSK 1948/09).

Przychód ze zbycia wierzytelności ustala się zgodnie z przepisem art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p., który stanowi, że przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Wartość rynkową o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia (art. 14 ust. 2 u.p.d.o.p.). Jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, organ podatkowy, na podstawie art. 14 ust. 3 u.p.d.o.p., wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość określona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający.

Ad. 6

Zdaniem Wnioskodawcy, jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego (winno być: zdarzenia przyszłego) kwota wynagrodzenia, którą uzyska Wnioskodawca dotyczyć będzie wszystkich składników sprzedawanego pakietu wierzytelności bez "rozbicia" na części dotyczące poszczególnych składników sprzedawanego pakietu wierzytelności. Przepisy u.p.d.o.p. nie regulują zagadnienia rozliczenia sprzedaży wierzytelności w przypadku, gdy wynagrodzenie dotyczy wszystkich jego składników. W analizowanym przypadku dopuszczalnym sposobem rozliczenia wynagrodzenia związanych ze sprzedażą pakietu wierzytelności jest określenie proporcji, w której pozostają kwota naliczonych odsetek od pożyczek, naliczonych kar i opłat w kwocie całego pakietu wierzytelności oraz proporcji, w której pozostaje kwota główna udzielonych pożyczek w kwocie całego pakietu wierzytelności.

Ustalona proporcja pozwoli na odpowiednie rozliczenie przychodów związanych ze sprzedażą pakietu wierzytelności.

Przykład

* wynagrodzenie za sprzedaż pakietu wierzytelności wynosi: 6.000.000 zł,

* odsetki od pożyczki, odsetki karne, naliczone opłaty windykacyjne: 116.928.317,03 zł,

* kapitał do spłaty: 28.559.612,06 zł,

* razem: 145.487.929,09 zł.

Proporcja wynosi 80,4% (odsetki, opłaty i kary), 19,6% (kwota główna udzielonych pożyczek).

Przychód należny ze sprzedaży wierzytelności w części dotyczącej odsetek, kar i opłat wyniesie 4.824.000 zł.

Przychód należny ze sprzedaży wierzytelności w części dotyczącej kwot głównych udzielonych pożyczek wyniesie 1.176.000 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Podkreślenia wymaga, że niniejsza interpretacja zawiera ocenę stanowiska Wnioskodawcy z uwzględnieniem obowiązujących przepisów prawa. W związku z powyższym Organ nie odniósł się do przykładów liczbowych ujętych we wniosku.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Nadmienić należy, że w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1, 4, 5, 6 (w części dot. kosztów uzyskania przychodów), 7 wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.