IBPB-1-1/4511-377/15/AJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 24 czerwca 2015 r. wysłanym za pośrednictwem poczty 26 czerwca 2015 r. (data wpływu do tut. Biura 30 czerwca 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie możliwości i sposobu amortyzacji udziału w prawie ochronnym do znaku towarowego, otrzymanego w drodze darowizny - jest prawidłowe.

W dniu 30 czerwca 2015 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych, m.in w zakresie możliwości i sposobu amortyzacji udziału w prawie ochronnym do znaku towarowego, otrzymanego w drodze darowizny.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca, prowadzący działalność gospodarczą (kancelarię prawną), otrzyma w darowiźnie od ojca na rzecz swojej działalności całość przedsiębiorstwa ojca, którego głównym składnikiem jest udział w znaku towarowym słowno-graficznym. Znak towarowy stanowi prawo określone w ustawie prawo własności przemysłowej i stanowi wartość niematerialną i prawną, która będzie zdatna do użytkowania i wykorzystywana w prowadzonej działalności. W katalogu wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji wymienione zostały prawa określone w ustawie - Prawo własności przemysłowej. Zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy na warunkach w niej określonych udzielane są patenty oraz dodatkowe prawa ochronne na wynalazki, na wzory użytkowe, i znaki towarowe a także prawa z rejestracji na wzory przemysłowe, topografie układów scalonych oraz oznaczenia geograficzne. Amortyzacji podlegają nabyte prawa ochronne do znaków towarowych, które powstają na skutek wydania decyzji przez Urząd Patentowy. Przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo używania znaku towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze polski (art. 153 ust. 1 ww. ustawy). Prawo ochronne na znak towarowy jest zbywalne i podlega dziedziczeniu.

Udział w znaku towarowym (o wartości powyżej 3500,00 zł) zostanie ujęty w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych oraz będzie amortyzowany przez Obdarowanego. Podatnik będzie prowadził działalność gospodarczą i zamierza wynajmować nabyte prawo ochronne na znak towarowy (zamierza udzielić odpłatnie prawa użytkowania znaku innym podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą), tj. będzie wynajmował udział w znaku towarowym na rzecz spółki komandytowej. Udział w znaku będzie więc wykorzystywany na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, tj. będzie wynajmowany na rzecz spółki komandytowej.

Podatnik zamierza ewentualnie w przyszłości przystąpić jako nowy wspólnik do tej spółki komandytowej i dokonać wniesienia wkładu w postaci zorganizowanej części swojego przedsiębiorstwa, w skład którego wchodził będzie wskazany udział w znaku towarowym słowno-graficznym.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytania:

Czy będę miał prawo amortyzować nabyty w drodze darowizny przedsiębiorstwa ojca udział w znaku towarowym od wartości początkowej ustalonej na nowo, według wartości rynkowej z dnia nabycia - podanej w umowie darowizny i zaliczać do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej odpisy amortyzacyjne.

Jaka będzie wartość początkowa (podstawa do dokonywania odpisów amortyzacyjnych) w działalności gospodarczej i co z tego wynika, jaki będzie koszt uzyskania przychodów w tej działalności.

(pytanie oznaczone we wniosku Nr 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, będzie miał on prawo amortyzować nabytą w drodze darowizny wartość niematerialną i prawną (udział w znaku towarowym) od wartości początkowej ustalonej na nowo, według wartości rynkowej z dnia nabycia - podanej w umowie darowizny i zaliczać do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej odpisy amortyzacyjne.

Zgodnie z art. 22a ust. 1 ustawy PIT, amortyzacji podlegają m.in. stanowiące własność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością, maszyny, urządzenia i środki transportu, inne przedmioty o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Wnioskodawca poprzez darowiznę przedsiębiorstwa ojca nabędzie m.in. udział w znaku towarowym słowno-graficznym o wartości przekraczającej 35000,00 (winno być: 3500,00 złotych). Będzie go wykorzystywał w prowadzonej działalności gospodarczej. Spełnione zostaną więc określone w 22a ust. 1 ustawy PIT przesłanki nabycia i wykorzystywania przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą warunkujące możliwość dokonywania amortyzacji.

Zdaniem Wnioskodawcy, art. 22g ust. 15 ustawy PIT stanowi, że w razie nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w drodze spadku lub darowizny, łączną wartość początkową nabytych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych stanowi suma ich wartości rynkowej, nie wyższa jednak od różnicy pomiędzy wartością tego przedsiębiorstwa albo jego zorganizowaną częścią, a wartością składników mienia, niebędących środkami trwałymi ani wartościami niematerialnymi i prawnymi, określoną dla celów podatku od spadków i darowizn. Sposób ustalania wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych w drodze darowizny wskazano w art. 22g ust. 1 pkt 3 i ust. 16 ustawy o PIT. Jest nią wartość rynkowa z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny określa tę wartość w niższej wysokości.

Przy ustalaniu wartości początkowej tak uzyskanych poszczególnych środków trwałych art. 22g ust. 16 nakazuje stosować odpowiednio art. 19. W myśl art. 19 ust. 3 wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Zdaniem Wnioskodawcy od tak ustalonej wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych wchodzących w skład przedsiębiorstwa według wartości rynkowej z dnia nabycia - podanej w umowie darowizny Wnioskodawca będzie miał prawo amortyzować nabyte w drodze darowizny wartości niematerialne i prawne i zaliczać do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej te odpisy amortyzacyjne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

Powyższe oznacza, że podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 23 ust. 1 ww. ustawy), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni lub pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu bądź na zachowanie, albo zabezpieczenie tego źródła przychodu. Tak więc kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie tego źródła przychodu, z wyjątkiem wydatków wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Stosownie do art. 22 ust. 8 ww. ustawy, kosztem uzyskania przychodów są także odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23.

W myśl art. 22b ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, nabyte nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania prawa określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1410) o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Jak wynika z cytowanego unormowania, za podlegające amortyzacji wartości niematerialne i prawne można uznać m.in. prawa określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej, o ile spełniają one łącznie następujące warunki:

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje zamknięty katalog wartości niematerialnych i prawnych; wydatki na nabycie tych praw rozpoznawane winny być jako koszt podatkowy w formie odpisów amortyzacyjnych. Oznacza to, że prawa, które nie zostały wymienione wprost w ustawie jako wartości niematerialne i prawne nie mogą zostać zaliczone do tej kategorii, co skutkuje brakiem możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od wartości początkowej tych składników majątkowych oraz brakiem obowiązku określenia wartości początkowej tych składników.

W katalogu wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, przy spełnieniu określonych przesłanek, wymienione zostały prawa określone w ustawie - Prawo własności przemysłowej. Zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, na warunkach w niej określonych udzielane są patenty oraz dodatkowe prawa ochronne na wynalazki, prawa ochronne na wzory użytkowe i znaki towarowe, a także prawa z rejestracji na wzory przemysłowe, topografie układów scalonych oraz oznaczenia geograficzne.

Należy zauważyć, że przepisy prawa podatkowego nie dają podstaw do amortyzowania samych znaków towarowych. Amortyzacji podatkowej podlegają dopiero nabyte prawa ochronne do znaków towarowych udzielone na zasadach wynikających z przepisów ustawy - Prawo własności przemysłowej. Prawo ochronne na znak towarowy powstaje na skutek wydania decyzji przez Urząd Patentowy, co oznacza, że prawo to nie istnieje przed wydaniem takiej decyzji. Znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa (art. 120 ust. 1 ww. Prawa własności przemysłowej). Znakiem towarowym, w rozumieniu ust. 1, może być w szczególności wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy (art. 120 ust. 2 ww. ustawy). Na znak towarowy może być udzielone prawo ochronne (art. 121 ww. ustawy). Procedurę uzyskania tego prawa rozpoczyna zgłoszenie znaku towarowego w Urzędzie Patentowym. Wydanie decyzji o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy następuje po sprawdzeniu przez Urząd Patentowy, czy są spełnione ustawowe warunki wymagane dla uzyskania prawa (art. 144 Prawa własności przemysłowej). Udzielone prawa ochronne na znaki towarowe podlegają wpisowi do rejestru znaków towarowych (art. 149 ww. ustawy). Przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego używania znaku towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej (art. 153 ust. 1 ww. ustawy). Ponadto, prawo ochronne na znak towarowy jest zbywalne i podlega dziedziczeniu (art. 162 ust. 1 ww. ustawy). Z powyższego wynika zatem, że w myśl art. 22b ust. 1 pkt 6 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji podatkowej stanowią wyłącznie prawa ochronne na znaki towarowe, które w momencie ich nabycia przez podatnika zostały już udzielone. Jednocześnie muszą być spełnione również pozostałe przesłanki, tj. prawa takie muszą być nabyte i nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania, a przewidywany okres ich używania musi być dłuższy niż rok.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca zamierza rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej. W drodze darowizny otrzymanej od ojca nabędzie całość jego przedsiębiorstwa, którego głównym składnikiem jest udział w znaku towarowym słowno-graficznym stanowiącym prawo określone w ustawie - Prawo własności przemysłowej. Udział w znaku towarowym (o wartości powyżej 3500,00 zł) zostanie ujęty w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych oraz będzie amortyzowany przez Obdarowanego. Wnioskodawca będzie prowadził działalność gospodarczą i zamierza wynajmować nabyte prawo ochronne na znak towarowy (zamierza udzielić odpłatnie prawa użytkowania znaku innym podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą), tj. będzie wynajmował udział w znaku towarowym na rzecz spółki komandytowej. Udział w znaku będzie więc wynajmowany w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, że jeżeli Wnioskodawca otrzyma w darowiźnie udział w znaku towarowym, na który zostało udzielone prawo ochronne przez Urząd Patentowy (a darowizna ta w świetle odrębnych przepisów, nie będących przepisami prawa podatkowego, a tym samym nie mogących być przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej - będzie prawnie skuteczna), to może uznać go za wartość niematerialną i prawną, o której mowa w art. 22b ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i po spełnieniu pozostałych warunków określonych w tym przepisie, dokonywać jego amortyzacji podatkowej, a do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej zaliczać odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej tej wartości niematerialnej i prawnej.

W opisanym zdarzeniu przyszłym nie znajdzie bowiem zastosowania wyłączenie przewidziane w art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych nieodpłatnie, z wyjątkiem nabytych w drodze spadku lub darowizny, jeżeli:

Z treści tego przepisu jednoznacznie wynika, że kosztem uzyskania przychodów mogą być odpisy amortyzacyjne dokonywane od wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych otrzymanych w darowiźnie. Odnosząc się natomiast do sposobu ustalenia wartości początkowej ww. wartości niematerialnej i prawnej zauważyć należy, że zgodnie z art. 22f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy, z wyjątkiem tych, którzy ze względu na ogłoszoną upadłość obejmującą likwidację majątku nie prowadzą działalności gospodarczej, dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 22a ust. 1 i ust. 2 pkt 1-3 oraz w art. 22b. Sposób ustalenia wartości początkowej środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych jest zróżnicowany (m.in. z uwagi na sposób ich nabycia) i określony został w art. 22g ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 22g ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-18, w razie nabycia w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób uważa się wartość rynkową z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartość w niższej wysokości. W myśl art. 22g ust. 16 ww. ustawy, przy ustalaniu wartości początkowej poszczególnych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, zgodnie z ust. 1 pkt 3-5 oraz ust. 2, 8, 9, 14 i 15, przepis art. 19 stosuje się odpowiednio. Art. 19 ust. 3 powołanej ustawy stanowi natomiast, że wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia. Zauważyć przy tym należy, że zgodnie z art. 22g ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku; zasada ta nie ma zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków, chyba że małżonkowie wykorzystują składnik majątku w działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie. Przy czym w braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że udziały współwłaścicieli są równe. Zważywszy, że przedmiotem darowizny otrzymanej przez Wnioskodawcę od ojca będzie całe jego przedsiębiorstwo w skład, którego wchodzić będzie m.in. prawo ochronne do znaku towarowego, należy również mieć na względzie przepis art. 22g ust. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym w razie nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w drodze spadku lub darowizny, łączną wartość początkową nabytych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych stanowi suma ich wartości rynkowej, nie wyższa jednak od różnicy pomiędzy wartością tego przedsiębiorstwa albo jego zorganizowaną częścią a wartością składników mienia, niebędących środkami trwałymi ani wartościami niematerialnymi i prawnymi, określoną dla celów podatku od spadków i darowizn.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz przytoczone regulacje prawne, należy wskazać, że Wnioskodawca będzie mógł dokonywać odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej otrzymanego w drodze darowizny prawa ochronnego na znak towarowy (w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział Wnioskodawcy we własności tego składnika majątku) oraz zaliczyć je do kosztów uzyskania przychodów, o ile spełnione zostaną ww. przesłanki, tzn. na otrzymany w darowiźnie znak towarowy, zostało udzielone prawo ochronne przez Urząd Patentowy, oraz spełnione zostaną warunki przewidziane w art. 22b ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy czym, wartość początkową ww. wartości niematerialnej i prawnej stanowić będzie wartość określona w zawartej umowie darowizny, nie wyższa od wartości rynkowej, z uwzględnieniem postanowień art. 22g ust. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając powyższe na względzie stanowisko Wnioskodawcy, ww. zastrzeżeniem, uznano za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcą i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienić należy, że w pozostałym zakresie objętym wnioskiem, tj. w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 2 i 3 wydane zostaną odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.