IBPB-1-1/4510-132/16/BK - Określenie skutków podatkowych udostępnienia Wnioskodawcy nieodpłatnie nieruchomości i innych składników majątku gminy na potrzeby realizowanej inwestycji.
Pismo z dnia 28 czerwca 2016 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPB-1-1/4510-132/16/BK Określenie skutków podatkowych udostępnienia Wnioskodawcy nieodpłatnie nieruchomości i innych składników majątku gminy na potrzeby realizowanej inwestycji.
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 28 kwietnia 2016 r. (data wpływu do tut. Biura 5 maja 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie skutków podatkowych udostępnienia Wnioskodawcy nieodpłatnie nieruchomości i innych składników majątku gminy na potrzeby realizowanej inwestycji - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 5 maja 2016 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie skutków podatkowych udostępnienia Wnioskodawcy nieodpłatnie nieruchomości i innych składników majątku gminy na potrzeby realizowanej inwestycji.
We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:
Spółka akcyjna (dalej także: "Spółka" lub "Wnioskodawca") jest jednoosobową spółką akcyjną Gminy Miejskiej (dalej także: "Gmina"), której Gmina zamierza powierzyć - w ramach wykonania zadań własnych Gminy, obejmujących budowę gminnych dróg i ulic (w tym infrastruktury tramwajowej), mostów i placów oraz utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej - na podstawie stosownej umowy realizację projektu polegającego na:
przygotowaniu oraz realizacji we własnym imieniu przez Spółkę przedsięwzięcia inwestycyjnego, obejmującego budowę Trasy,
utrzymaniu wybudowanej infrastruktury, o której mowa powyżej, w odpowiednim stanie technicznym, obejmującym również jej odtworzenie, w okresie do dnia 31 grudnia 2042 r.
Realizacja tego przedsięwzięcia inwestycyjnego przez Spółkę polegać będzie w szczególności na:
pełnieniu funkcji inwestora w zakresie budowy obwodnicy (uzyskanie wymaganych przepisami decyzji, pozwoleń, uzgodnień lub opinii odpowiednich organów wymaganych w celu uzyskania pozwolenia na budowę, uzyskanie pozwolenia na budowę w oparciu o dokumentację techniczną, bieżące zarządzanie procesem inwestycyjnym itd.),
opracowywaniu projektów planów finansowania budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg oraz drogowych obiektów inżynierskich w zakresie budowy Trasy wraz z infrastrukturą tramwajową,
opracowaniu i złożeniu wniosku o dofinansowanie dla komponentu obejmującego budowę linii tramwajowej wzdłuż Trasy, a następnie realizacja i rozliczenie tego komponentu, zgodnie z przepisami i wytycznymi odpowiednich instytucji programowych,
utrzymaniu prawidłowego stanu technicznego i przejezdności nawierzchni drogi oraz prawidłowego stanu technicznego chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą w zakresie budowy Trasy, przy czym szczegółowy sposób wykonania przez Spółkę inwestycji określi stosowna umowa wykonawcza zawarta pomiędzy Gminą Miejską, a Spółką.
W zakresie niezbędnym do realizacji przedmiotowej inwestycji i zadań Spółki po jej zakończeniu Gmina Miejska udzieli Spółce prawa do dysponowania na cele budowlane nieruchomościami przeznaczonymi do realizacji inwestycji związanej z budową Trasy w oparciu o stosowną umowę użyczenia niezbędnych nieruchomości stanowiących własność Gminy.
Realizacja wskazanej powyżej inwestycji nastąpi ze środków własnych Spółki pochodzących między innymi z podwyższenia kapitału zakładowego Spółki przez Gminę uregulowanego przepisami Kodeksu spółek handlowych lub finansowania zewnętrznego (dofinansowanie ze środków UE, kredyty itd.). Spółce przysługiwać będzie od Gminy stosowne, miesięczne wynagrodzenie na podstawie: zatwierdzonego przez Gminę sprawozdania miesięcznego i prawidłowo wystawionej przez Spółkę faktury na Gminę Miejską, w zamian za świadczone przez Spółkę od daty oddania Trasy do użytku na rzecz Gminy usługi o charakterze użyteczności publicznej równoznaczne z zadaniami własnymi Gminy Miejskiej, w szczególności obejmujące zapewnienia zdatności do użytku wybudowanej infrastruktury drogowej przez: nadzór nad wybudowaną infrastrukturą, kontrolę stanu nawierzchni oraz stanu poboczy i odwodnienia, a także realizację prac utrzymaniowych.
Przykładowo w ramach:
nadzoru nad wybudowaną infrastrukturą, Spółka zobowiązana będzie w szczególności do:
zapewnienia pracy dyspozytorni wykonującej zadania w trybie całodobowym dla nadzoru nad powierzoną infrastrukturą oraz przyjmowania zgłoszeń lub poleceń przekazywanych z Centrum Sterowania Ruchem,
sporządzanie projektów stosownych dokumentów, w szczególności: warunków technicznych: dla przejazdów nienormatywnych lub dla przejazdów pojazdów o tonażu przekraczającym tonaż dopuszczony istniejącym oznakowaniem, warunków technicznych lub opinii dotyczących umieszczania w pasie drogowym dla potrzeb zajęcia pasa drogowego, warunków technicznych lub opinii rozwiązań dla umieszczenia infrastruktury technicznej stałej lub tymczasowej w drodze, która nie została wykonana w trakcie realizacji inwestycji itd.
kontroli stanu nawierzchni drogi oraz stanu poboczy i odwodnienia, Spółka zobowiązana będzie w szczególności do: kontroli bezpieczeństwa, kontroli stanu nawierzchni (m.in. ocena stanu spękań, równości podłużnej, kolein, stanu powierzchni i jej właściwości poślizgowych), kontroli oznakowania pionowego i poziomego oraz punktowych elementów odblaskowych, kontroli urządzeń BRD, kontroli oświetlenia w zakresie źródeł światła oraz stanu opraw oświetleniowych, kontroli bezpieczeństwa słupów i szaf elektrycznych, kontroli systemów odwodnienia bieżącego i ciągłego nadzoru w zakresie tuneli.
prac utrzymaniowych, Spółka zobowiązana będzie w szczególności do: utrzymania nawierzchni drogi, utrzymania poboczy i odwodnienia, utrzymania bieżącego drogi (znaki pionowe, oznakowanie poziome, urządzenia BRD, sygnalizację świetlną, system informacji, oświetlenie, odwodnienie - kanalizacja deszczowa, odwodnienie - przepusty, rowy odwadniające itd.) i sieci tramwajowej wraz z trakcją oraz podstacją/podstacjami trakcyjnymi oraz systemem zasilania, bieżącego usuwania awarii (utrzymanie awaryjne oraz naprawę uszkodzeń spowodowanych zjawiskami naturalnymi lub działaniem osób trzecich itd.), utrzymania tablic informacji pasażerskiej i drogowej, bieżącego utrzymania tuneli i urządzeń w nich zamontowanych (w tym systemów monitoringu w tunelach), utrzymania urządzeń bezpieczeństwa ruchu, systemu monitoringu itd.
Świadczenie wskazanych wyżej usług przez Spółkę na rzecz Gminy będzie się odbywało przy wykorzystaniu majątku wytworzonego w wyniku realizacji przedmiotowej inwestycji, który zgodnie z zasadami prawa cywilnego stanowić będzie własność Gminy, natomiast pozostawał będzie cały czas w dyspozycji Spółki, która dodatkowo będzie miała stosowne roszczenie wobec Gminy o zwrot nakładów poniesionych na wytworzenie tego majątku.
Istotne elementy opisu zdarzenia przyszłego sprawy, zawarto również we własnym stanowisku Wnioskodawcy w sprawie, z którego wynika, że jest on spółką użyteczności publicznej.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy w przypadku udostępnienia Spółce przez Gminę Miejską nieodpłatnie na podstawie umowy użyczenia nieruchomości i innych składników majątku Gminy na potrzeby realizowanej inwestycji budowy Trasy lub prowadzonej przez Spółkę działalności - świadczenie wskazanych wyżej usług przez Spółkę na rzecz Gminy, powstanie przychód z nieodpłatnych świadczeń, a w konsekwencji dochód Spółki podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.
Zdaniem Wnioskodawcy, ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851, z późn. zm.) nie zawiera ogólnej definicji przychodu, a jedynie katalog przysporzeń majątkowych stanowiących przychody podatkowe (art. 12 ust. 1 tej ustawy). Do tej kategorii należą między innymi (co do zasady) wartości rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartości innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, przychodem jest wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.
Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 marca 2010 r. sygn. akt II FSK 1776/2008, podatkowe rozumienie pojęcia "nieodpłatne świadczenie" (...) jest szersze, niż funkcjonujące w prawie cywilnym, ponieważ obejmuje ono nie tylko świadczenie w znaczeniu cywilistycznym, ale także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie przez podatnika korzyści kosztem innego podmiotu. Są to zatem takie zjawiska i zdarzenia, których skutkiem jest nieodpłatne, czyli niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątkowe. Nie ma przy tym znaczenia, czy umowa będąca podstawą owego przysporzenia może być także nieodpłatna w rozumieniu Kodeksu cywilnego oraz czy jej treść mieści się w przedmiocie działalności określonego podmiotu.
Niewątpliwie udzielenie Spółce prawa do dysponowania na cele budowlane nieruchomościami przeznaczonymi do realizacji inwestycji budowy Trasy w oparciu o stosowną umowę użyczenia niezbędnych nieruchomości stanowiących własność Gminy mieści się w zakresie pojęcia "nieodpłatnego świadczenia", o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy.
Zdaniem Wnioskodawcy, jednak w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, będzie miało miejsce wyłączenie nieodpłatnego świadczenia otrzymanego przez Wnioskodawcę z kategorii przychodów Spółki, bowiem zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:
świadczenie zostanie otrzymane przez Spółkę od jednostki samorządu terytorialnego - Gminy Miejskiej,
będzie ono związane z używaniem w prowadzonej działalności gospodarczej środków trwałych, otrzymanych w nieodpłatny zarząd lub używanie przez Spółkę w ramach realizacji inwestycji związanej z budową Trasy i jej późniejszego utrzymania (pod względem: technicznym, przejezdności nawierzchni drogi itd.), a więc w celach zaspokojenia potrzeb użyteczności publicznej,
świadczeniobiorcą będzie spółka użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostki samorządu terytorialnego - jednoosobowa spółka akcyjna Gminy Miejskiej.
Jak wskazuje Wnioskodawca, zwrócić należy uwagę, że na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1515 z późn. zm.), zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, a przykładowo zadaniami własnymi gminy są sprawy:
gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (pkt 2),
lokalnego transportu zbiorowego (pkt 4)
utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych (pkt 15).
W myśl art. 710 ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 380), przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.
Umowa użyczenia jest więc czynnością prawną, na mocy której użyczający (przykładowo właściciel) zobowiązuje się do jednostronnego bezpłatnego świadczenia kosztem swojego majątku na rzecz biorącego, przy równoczesnym braku nałożenia na niego obowiązku świadczenia w zamian za użyczoną rzecz. Stąd też korzyść osiągana przez jedną stronę umowy nie znajduje odpowiednika po drugiej stronie - cechą wyróżniającą umowę użyczenia jest jej nieodpłatność.
Generalnie skutkiem zawarcia umowy użyczenia na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych jest uzyskanie przez biorącego w użyczenie nieodpłatnego świadczenia. Jednakże biorąc pod uwagę opis zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku zostaną łączenie spełnione wszystkie przesłanki pozwalające na wyłączenie otrzymanego świadczenia z przychodów, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - Spółka prowadzić będzie działalność o charakterze użyteczności publicznej, jej jedynym akcjonariuszem jest jednostka samorządu terytorialnego Gmina Miejska, od której Spółka otrzyma środki trwałe do nieodpłatnego używania. Spełnienie tych przesłanek pozwoli więc na niezaliczenie przez Spółkę do jej przychodów wartości otrzymanych do nieodpłatnego używania środków trwałych od Gminy Miejskiej.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.
Jednocześnie zauważyć należy, że od 1 stycznia 2015 r. zmianie uległo brzmienie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm.). Zgodnie z obowiązującym brzmieniem tego przepisu, wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.
Powyższa zmiana nie ma jednakże wpływu na ocenę istoty przedstawionego przez Wnioskodawcę stanowiska w sprawie.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 718).
Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.