I USB XVI/415/5/05 - Korzystanie przez twórcę z praw autorskich, a koszty uzyskania przychodów

Pytanie podatnika

Czy przychody z działalności twórczej należy zakwalifikować do źródeł przychodów z działalności wykonywanej osobiście czy do praw majątkowych?

Czy mam prawo do naliczania kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50%?

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego Łódź-Bałuty działając na podstawie:

- art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja Podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60)

- art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.)

- uznaje za nieprawidłowe stanowisko Pana wyrażone we wniosku z dnia 21 stycznia 2005 r. (uzupełnionym w dniu 7 lutego 2005 r.) w sprawie zakwalifikowania przychodu osiągniętego przez Pana na podstawie umowy o dzieło z przeniesieniem autorskich praw majątkowych do źródła przychodów z działalności wykonywanej osobiście.

W dniu 21 stycznia 2005 r. wpłynął do tutejszego organu podatkowego wniosek w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z przedstawionego w piśmie stanu faktycznego wynika, iż podmiot prowadzący działalność gospodarczą w zakresie reklamy zawierał z Panem umowy o dzieło. Przedmiotem umów było wykonanie ilustracji, grafik, pisanie haseł i tekstów reklamowych, czyli jak Pan podaje stworzenie utworów w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wynagrodzenie otrzymał Pan za wykonanie dzieła. Po wykonaniu dzieła autorskie prawa majątkowe do stworzonych utworów przeniósł Pan na agencję reklamową. Przeniesienia praw autorskich do utworu dokonał Pan w celu umożliwienia agencji reklamowej korzystania ze stworzonego dzieła, gdyż zgodnie z ustawą o prawie autorskim, agencja musi posiadać licencję na korzystanie z utworu lub muszą jej przysługiwać autorskie prawa majątkowe do utworu. Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej w rozumieniu art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Rodzaje źródeł przychodów zostały wymienione w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem źródłami przychodów jest m.in. działalność wykonywana osobiście (pkt 2) oraz kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c) (pkt 7). W myśl art. 13 pkt 8 lit. a) w/w ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej - z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów uzyskanych na podstawie umów o zarządzaniu przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze. Natomiast za przychód z praw majątkowych, stosownie do treści art. 18 w/w ustawy, uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 904 z późn. zm.) przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi, utwory plastyczne, fotograficzne, wzornictwa przemysłowego. Przy czym, zgodnie z art. 8 cytowanej ustawy, prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Twórcą jest natomiast osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do wiadomości publicznej w jakikolwiek inny sposób. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu (art. 17). W myśl art. 41 cyt. ustawy, autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy. Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowa o korzystanie z utworu, zwana dalej "licencją", obejmuje pola eksploatacji wyraźnie w niej wymienione i może dotyczyć tylko pól eksploatacji, które są znane w chwili jej zawarcia. Jeżeli z umowy nie wynika, że przeniesienie autorskich praw majątkowych lub udzielenie licencji nastąpiło nieodpłatnie, twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia (art. 43 ust. 1). Natomiast, gdy w umowie nie określono wysokości wynagrodzenia autorskiego, wysokość wynagrodzenia określa się z uwzględnieniem zakresu udzielonego prawa oraz korzyści wynikających z korzystania z utworu (art. 43 ust. 2).

Z przedstawionego przez Pana stanu faktycznego wynika, iż zawierał Pan z agencją reklamową umowy o dzieło, których przedmiotem było stworzenie dzieł noszących znamiona utworu w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Przez umowę o dzieło, zgodnie z art. 627 kodeksu cywilnego, przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. W braku odmiennej umowy przyjmującemu zamówienie należy się wynagrodzenie w chwili oddania dzieła (art. 642 § 1 k.c.). A zatem do źródła przychodów z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy o dzieło, o którym mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy zakwalifikować przychód wynikający z umowy dotyczącej jedynie wykonania dzieła. Zauważyć należy, że kwestię korzystania przez Pana z majątkowych praw autorskich nie regulowała osobna umowa. Prawa majątkowe, z których przychody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych można podzielić na dwie grupy: przychody z wykonywania praw majątkowych oraz przychody ze sprzedaży praw majątkowych. W konsekwencji do źródła przychodów z praw majątkowych, o którym mowa w art. 18 w/w ustawy, należy zakwalifikować przychody osiągnięte z uwagi na korzystanie, rozporządzanie i przenoszenie praw autorskich. W przedstawionym stanie faktycznym - przeniósł Pan prawa autorskie na rzecz płatnika. Zapis ten jest równoznaczny z rozporządzeniem przez Pana jako twórcy prawami do utworu, a tym samym z korzystaniem przez Pana z tych praw. Wobec powyższego uzyskane przez Pana wynagrodzenie podlega przepisowi art. 18 w/w ustawy, ponieważ korzysta Pan z prawa autorskiego, rozporządza nim i przenosi to prawo na inny podmiot, który może wydawać i powielać stworzone dzieło.

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności osobom określonym w art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu działalności określonej w art. 18, są obowiązane jako płatnicy - na podstawie przepisów art. 41 w/w ustawy - do pobrania zaliczki na podatek dochodowy w wysokosci 19% należności pomniejszonej o koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz pomniejszonej o składki potrącone przez płatnika w danym miesiącu na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b). Zaliczkę obliczoną w powyższy sposób zmniejsza się, z zastrzeżeniem art. 27b ust. 1 pkt 2 i ust. 2, o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne pobranej przez płatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami, określa się w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), których podstawę wymiaru stanowi ten przychód. Należy mieć na uwadze, iż stosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów uzależnione jest od dokonania przez twórcę rozporządzenia majątkowymi prawami autorskimi do poszczególnych utworów, albo od udzielenia przez twórcę licencji na korzystanie z jego twórczych dzieł przez zamawiającego. Zgodnie z art. 22 ust. 10 w/w ustawy, jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania normy procentowej określonej w ust. 9 pkt 1-4, koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych.

Reasumując, uzyskane przez Pana dochody stanowią dochody uzyskane z praw autorskich, o których mowa w art. 18 w/w ustawy. W związku z tym, iż dokonał Pan rozporządzenia majątkowymi prawami autorskimi do poszczególnych utworów, przysługują Panu koszty uzyskania przychodów w wysokości 50%, wynikające z art. 22 ust. 9 pkt 3 w/w ustawy.

Niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia opisanego przez Pana zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 1 i § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60) przedstawiona interpretacja nie jest wiążąca dla wnioskodawców. Jeśli jednak podatnik, płatnik lub inkasent zastosowali się do interpretacji, organ nie może wydać decyzji określającej lub ustalającej ich zobowiązanie podatkowe bez zmiany albo uchylenia postanowienia, o którym mowa w art. 14a § 4, jeżeli taka decyzja byłaby niezgodna z interpretacją zawartą w tym postanowieniu. Interpretacja o której mowa w art. 14a § 1 jest wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy i może zostać zmieniona albo uchylona wyłącznie w drodze decyzji, w trybie określonym w § 5.