I/415/23/DM/03 - Zwolnienie od podatku dochodowego od osób fizycznych wydatków na cele szkole

W odpowiedzi na Pani pytanie złożone w tut. Urzędzie w trybie art. 14 a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.) dotyczące stosowania przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991r o podatku dochodowym od osób fizycznych w stosunku do osoby osiągającej dochody z tytułu prowadzenia szkoły niepublicznej w rozumieniu przepisów ustawy o systemie oświaty Drugi Urząd Skarbowy w Zielonej Górze w oparciu o przedstawiony stan faktyczny oraz obecną regulację prawną uprzejmie wyjaśnia, co następuje:

Zgodnie z art. 82 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991r o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329 z późn. zm.) osoby prawne i fizyczne mogą zakładać szkoły niepubliczne, po uzyskaniu wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu publicznych szkół.

Na gruncie przepisów oświatowych, szkoły mogą być jednostkami organizacyjnie wyodrębnionymi od organów je prowadzących, a organem prowadzącym szkołę może być - obok ministra, jednostki samorządu terytorialnego - osoba prawna i osoba fizyczna. Niepubliczne szkoły powinny posiadać ujawniony w ewidencji adres, nazwę, określony numer ewidencji, własny statut określający organy szkoły oraz zakres ich działań, organizację, prawa i obowiązki pracowników i uczniów.

Osoby fizyczne osiągające dochody z prowadzenia niepublicznych szkół w rozumieniu przepisów ustawy o systemie oświaty są podatnikami podatku dochodowego w oparciu o przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 o podatku dochodowym od osób fizycznych. W świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, prowadzenie szkół przez osoby fizyczne stanowi źródło przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 i art. 14 tej ustawy. Tej kwalifikacji nie zmienia art. 83a ustawy z dnia 7 września 1991r o systemie oświaty, który stanowi, że "do prowadzenia szkoły lub placówki nie maja zastosowania przepisy o działalności gospodarczej".

Zgodnie jednak z definicja wprowadzoną przez nowelę do art. 5 a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 2002 r o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. Nr 141, poz. 1182) - pojęcie pozarolnicza działalność gospodarcza oznacza "działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów Ordynacji podatkowej, z wyjątkiem działalności, o której mowa w art. 13" (art. 13 dotyczy przychodów z działalności wykonywanej osobiście).

Przepisy Ordynacji podatkowej pod pojęciem działalności gospodarczej wskazują "każdą działalność zarobkową w rozumieniu przepisów prawa działalności gospodarczej, wykonywania wolnego zawodu, a także każdą inną działalność zarobkową wykonywaną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonującej taką działalność - do przedsiębiorców".

W związku z powyższym osoba fizyczna prowadząca szkołę ma obowiązek prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów lub księgi rachunkowe, o ile za poprzedni rok podatkowy przychód netto wyniósł co najmniej równowartość w walucie polskiej 800.000 EURO. Księgę należy prowadzić w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku, a także uwzględnić w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych. Osoby te w ciągu roku podatkowego obowiązane są, poczynając od miesiąca, w którym dochód liczony narastająco od początku roku przekroczy w 2003 r. kwotę 2.789, 89 zł składać miesięczne deklaracje PIT-5 i wykazywać w nich przychód, koszty i dochód.

Dochodem z działalności gospodarczej jest różnica pomiędzy przychodem z tej działalności (w rozumieniu art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), a kosztami uzyskania. Zatem przy ustalaniu dochodu z prowadzenia szkoły jak najbardziej należy stosować przepisy dotyczące kosztów uzyskania przychodów, np. w zakresie amortyzacji.

Zdaniem tut. Urzędu otrzymane dotacje są przychodami z prowadzonej działalności, które od 1 stycznia 2003 r. zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 47b ustawy o podatku dochodowym są wolne od podatku dochodowego. Jednocześnie wydatki i koszty sfinansowane z otrzymanych dotacji, zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 56 ww. ustawy nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Kwoty czesnego, otrzymane subwencje, oraz inne wpływy są przychodami i podlegają księgowaniu w prowadzonych księgach.

Zwolnienia o których mowa w art. 81 i art. 90 ust. 7 ustawy o systemie oświaty dotyczą podatków oraz opłat z tytułu zarządu, użytkowania wieczystego nieruchomości szkolnych, a więc podatków związanych z ww. obiektami. Natomiast zwolnienia dochodu od podatku dochodowego zawarte są w ustawach podatkowych. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 21 ust. 1 pkt 36 zwalniają od podatku dochodowego dochody z tytułu prowadzenia szkół w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, w części wydatkowanej na cele szkoły w roku podatkowym lub w roku po nim następującym. Zwalniają tylko dochody i tylko z tytułu prowadzenia szkoły wydatkowane na cele szkoły.

W ww. ustawie natomiast w art. 21 ust. 7 ustawodawca określił wydatki, które w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 36 korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego. Dochód, który zostanie przeznaczony w całości lub w części na cele szkoły, zgodnie z ww. przepisami będzie wolny od podatku. Dlatego też zwolnienie nie może mieć zastosowania, gdy poniesione wydatki na cele szkoły zostały sfinansowane z kredytu.

Co do zasady - żeby skorzystać ze zwolnienia należy wcześniej na cele szkoły ponieść wydatki z dochodu osoby prowadzącej szkołę niepubliczną. Urząd nadmienia, że za wydatki, które korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego uważa się między innymi wydatki na zakup stanowiących środki trwałe pomocy dydaktycznych i innych urządzeń niezbędnych do prowadzenia szkoły. W związku z tym wydatki poniesione na budowę szkoły nie korzystają z ww. zwolnienia. Ze zwolnienia korzystałyby wydatki poniesione np. na zakup budynku, w którym będzie prowadzona szkoła (zakup urządzenia niezbędnego do prowadzenia szkoły).