I-415/12/06 - Darowizna w księgach rachunkowych.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Wieluniu, działając na podstawie art. 217, art. 14a § 1 i 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), art. 22 ust. 1, art. 23 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) oraz art. 20 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm.) w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz prawny uznaje stanowisko w złożonym wniosku - za nieprawidłowe.

Stan faktyczny sprawy:

Podatnik postanowił przekazać w drodze darowizny prowadzoną jednoosobowo na zasadach pełnej rachunkowości firmę w całości swoim zstępnym.

Pytanie podatnika:

Czy obdarowany ma prawo uwzględnienia wartości otrzymanych w drodze darowizny towarów handlowych, materiałów... po stronie kosztów uzyskania przychodów?

Stanowisko podatnika:

Obdarowany ma prawo uwzględnienia wartości otrzymanych w drodze darowizny towarów handlowych, materiałów... po stronie kosztów uzyskania przychodów, ponieważ w przeciwnym przypadku ich sprzedaż powodowałaby uszczuplenie jego majątku.

Odpowiedź:

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Wieluniu po przeanalizowaniu przedstawionego stanu faktycznego oraz obowiązującego stanu prawa stwierdza, co następuje:

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Powyższy przepis uzależnia zatem możliwość zaliczenia wydatku w ciężar kosztów uzyskania przychodów od spełnienia łącznie wymienionych warunków:

- musi on zostać poniesiony przez podatnika,

- między poniesionym wydatkiem a osiągniętym lub możliwym do osiągnięcia przychodem musi zachodzić związek przyczynowo-skutkowy,

- nie może on być wskazany w katalogu negatywnym, tj. wymieniony jako wyłączony spod możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów (katalog ten określa art. 23 ust. 1 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Biorąc powyższe pod uwagę, niewątpliwym jest, że wartość przedmiotu darowizny towarów handlowych i materiałów nie tworzy kosztu uzyskania przychodu po stronie obdarowanego, gdyż nie został spełniony jeden z ww. warunków, tj. nie poniesiono kosztu nabycia przedmiotu darowizny. Jak nadmieniono powyżej, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy, czyli poniesienie wydatku musi pośrednio lub bezpośrednio wpływać na powstanie, zwiększenie lub funkcjonowanie źródła przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej. W omawianej sytuacji sam fakt, iż obdarowany nie poniósł takich wydatków, eliminuje możliwość zaliczenia omawianych towarów, materiałów... w poczet kosztów uzyskania przychodów. Przedmiotowe towary handlowe, materiały... obdarowany otrzymał w drodze darowizny. W wyniku powyższej darowizny obdarowany stał się jednak właścicielem otrzymanego towaru i nabył prawo do jego rozporządzania.

Fakt darowizny jest bowiem zdarzeniem gospodarczym, który winien zostać zarejestrowany w dokumentacji podatkowo-księgowej prowadzonej przez jednostkę.

W związku z powyższym wartość otrzymanego w wyniku darowizny towaru, materiału..., który stał się rzeczowym składnikiem majątku firmy, winien znaleźć odzwierciedlenie w zapisach księgowych (dokumentacji rachunkowej) firmy, tj. w jego aktywach - majątku obrotowym firmy. Do powyższego obligują zarówno zapisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 ze zm.), jak i ustawa z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm.).

Artykuł 20 ust. 1 ustawy o rachunkowości mówi, iż do ksiąg rachunkowych okresu sprawozdawczego należy wprowadzić w postaci zapisu każde zdarzenie, które nastąpiło w tym okresie sprawozdawczym. Artykuł 20 ust. 2 ww. ustawy stanowi natomiast, iż podstawą zapisów są dowody księgowe stwierdzające dokonanie operacji gospodarczej, zwane "dowodami źródłowymi". Niewątpliwie dowodem takim jest akt darowizny wraz ze sporządzonym wykazem przekazanego majątku obrotowego.

Powyższe księgowania będą miały wpływ na następne zdarzenie gospodarcze związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, jakim będzie sprzedaż towarów otrzymanych w drodze darowizny. Księgowania te będą także miały bezpośredni wpływ na ustalenie wielkości dochodu osiągniętego przez podmiot z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej za rok podatkowy.

Reasumując, należy stwierdzić, że sprzedaż towarów, materiałów... uzyskanych w drodze darowizny nie jest poprzedzona kosztem ich nabycia, a więc nie może stanowić kosztów uzyskania przychodów. W myśl obowiązujących regulacji podatkowo-księgowych otrzymaną darowiznę towarów, materiałów... należy jednak uwzględnić w remanencie lub majątku obrotowym firmy. Zapis ten ma znaczenie podatkowe, gdyż wpłynie na ustalenie dochodu osiągniętego w roku podatkowym przez obdarowanego.

Mając na względzie przedstawiony stan faktyczny oraz prawny, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Wieluniu uznaje stanowisko wnioskodawcy w przedmiocie zapytania za nieprawidłowe.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Wieluniu informuje, iż przedmiotowa interpretacja ma zastosowanie wyłącznie do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia. Interpretacja nie jest wiążąca dla strony, wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organ kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia.