GPP-302-4560-154/08/PE - Stanowisko Głównego Inspektoratu Pracy w sprawie pozostawania przez lekarza w gotowości do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz czasu pracy niektórych pracowników ZOZ.

Departament Prawny Głównego Inspektoratu Pracy informuje, że ustawa o zakładach opieki zdrowotnej (DzU z 2007 r. nr 14, poz. 89) wprowadza jeszcze jedną obok dyżuru formę aktywności pracowniczej, polegającą na tzw. pozostawaniu w gotowości. Aktywność taka odbywać się może poza miejscem wykonywania pracy np. w domu pracownika medycznego. Ponieważ pracownikowi medycznemu w każdej dobie przysługuje prawo do 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku (z wyjątkiem sytuacji, gdy pełni dyżur medyczny), nie ma - w ocenie departamentu - prawnej możliwości naruszania nieprzerwanego odpoczynku taką gotowością. Ustawa o ZOZ nie przewiduje bowiem możliwości przerywania dobowego odpoczynku w żadnej sytuacji, tak jak to czyni przykładowo kodeks pracy. Przypomnijmy ponadto, że prawo europejskie nadal nie rozpoznaje różnych pośrednich form aktywności pracowniczej i dzieli aktywność pracownika na czas pracy i okres odpoczynku po niej. Funkcją takiego odpoczynku jest potrzeba regeneracji sił fizycznych i psychicznych pracownika.

Departament Prawny informuje również, że zgodnie z art. 3 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej czas pracy pracowników komórek organizacyjnych (zakładów, pracowni), radiologii, radioterapii, medycyny nuklearnej - stosujących w celach diagnostycznych lub leczniczych źródła promieniowania jonizującego, oraz fizykoterapii, patomorfologii, histopatologii, cytopatologii, cytodiagnostyki, medycyny sądowej lub prosektoriów w zakresie wskazanym w tym przepisie, nie może przekraczać pięciu godzin na dobą i przeciętnie 25 godzin na tydzień w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. Nie ma przy tym prawnej możliwości polecenia tej grupie zawodowej pełnienia dyżurów medycznych po przepracowaniu w jednej dobie pięciu godzin. Zgodnie bowiem z art. 32 ust. 1 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej nie ma prawnych możliwości wydłużania tej grupie zawodowej dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin. Tym bardziej zatem brakuje prawnego przyzwolenia na polecenie takim pracownikom pełnienia 19- lub 24-godzinnych dyżurów dobowych w warunkach, które mogą być szkodliwe dla ich zdrowia.