FN.III.0550-6/09 - Zasady opodatkowania wynajmu świetlicy osiedlowej przez spółdzielnię mieszkaniową.

Prezydent Grudziądza działając na podstawie art. 14j § 1 i § 3 w związku z art. 14b, art. 14c i art. 14k § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz art. 1a-6 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (...) (Dz. U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844 z późn. zm.)

W dniu 2 czerwca 2009 r. do Urzędu Miejskiego w Grudziądzu wpłynął wniosek Spółdzielni Mieszkaniowej z siedzibą ... o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844 z późn. zm.) w zakresie opodatkowania lokali podatkiem od nieruchomości w budynkach Spółdzielni Mieszkaniowej ... wykorzystywanych dla statutowej działalności społeczno-wychowawczej, w szczególności dla prowadzenia klubów spółdzielni. Wnioskodawca w ww. piśmie złożył oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej. Opłata za udzielenie pisemnej interpretacji została uiszczona w dniu 2 czerwca 2009 r. w kwocie 40 zł.

W dniu 17 lipca 2009 r. Prezydent Grudziądza wydał postanowienie, wzywające Spółdzielnię do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego, w związku ze złożonym wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji. Wnioskodawca w piśmie z dnia 23 lipca 2009 r. (wpływ do tut. urzędu dnia 27 lipca 2009 r.) złożył dodatkowe wyjaśnienia dotyczące stanu faktycznego przedmiotu wniosku.

W przedmiotowym wniosku, Spółdzielnia wskazała na zróżnicowanie wysokości stawek podatku od nieruchomości, wynikających z ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, w zależności od sposobu wykorzystywania nieruchomości podlegających opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy za grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej uważa się grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, także gruntów pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych, chyba, że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia działalności ze względów technicznych.

W związku z tym, w ocenie Spółdzielni, decydujące znaczenie posiada ustalenie zakresu w jakim Spółdzielnia jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą.

Wnioskodawca podnosi, że celem Spółdzielni Mieszkaniowej ... jako dobrowolnego zrzeszenia osób fizycznych jest zaspakajanie potrzeb mieszkaniowych członków i ich rodzin oraz potrzeb kulturalnych, oświatowych oraz innych potrzeb społecznych wynikających z zamieszkiwania w spółdzielczym budynku lub osiedlu (art. 1 ust. 1 oraz art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych - Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.). W opinii wnioskodawcy, działalność Spółdzielni Mieszkaniowej ... skierowana "do wewnątrz" w ramach stosunków członkowskich nie ma charakteru gospodarczego, gdyż zasadą jest, że spółdzielnie mieszkaniowe gospodarują funduszami swoich członków w celach niezarobkowych. Ponieważ w zakresie swojej podstawowej działalności spółdzielnie mieszkaniowe zobowiązane są stosować zasady bezwynikowej gospodarki zasobami majątkowymi swoich członków, w ocenie wnioskodawcy tego rodzaju zasada finansowej działalności spółdzielni mieszkaniowej nie odpowiada temu elementowi ustawowej definicji działalności gospodarczej, który stanowi, o celu zarobkowym tej działalności.

Dlatego też, zdaniem wnioskodawcy, w zakresie dotyczącym podstawowej działalności spółdzielni, nie można jej przypisać prowadzenie działalności gospodarczej, a w konsekwencji działanie spółdzielni na rzecz jej członków należy uznać jako niezwiązane z działalnością gospodarczą. Dodatkowo Spółdzielnia we wniosku powołała się na: uchwałę NSA z 24 marca 1997 r. sygn. FPK 1/97; ONSA 1997/3 oraz postanowienie SN z 20 października 1999 r. sygn. akt III CKN 372/98 oraz na odpowiedź z dnia 16 marca 2007 r. Podsekretarza Stanu na interpelację poselską z dnia 15 lutego 2007 r.

Wnioskodawca w przedstawionym stanie faktycznym sprawy wskazał, że w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej znajdują się kluby na poszczególnych osiedlach mieszkaniowych miasta Grudziądza. Kluby te są czynne dla dzieci i młodzieży codziennie w ustalonych godzinach przez cały rok. Zatrudniony instruktor (w ramach umowy ze Spółdzielnią) nadzoruje zabawę dla dzieci oraz gry w bilard, tenisa stołowego, gry planszowe, itp. Odbywają się zajęcia plastyczne i taneczne. W okresie ferii letnich i zimowych zajęcia prowadzone są wg odrębnego planu. Organizowane są imprezy okolicznościowe (np. Dzień Babci i Dziadka, Dzień Matki, Dzień Dziecka), wystawy, spotkania (np. w Klubie Seniora).

Z pomieszczeń Spółdzielni nieodpłatnie korzystają organizacje klubowe takie jak np. chór. koło historyczne, koło seniorów, koło wychowanków szkół średnich. Wnioskodawca wskazał, że z niektórych pomieszczeń klubów, kilka razy w miesiącu korzystają obcy użytkownicy (kluby, partie, sekcje, towarzystwa, koła) za minimalną odpłatnością w wysokości 30 zł miesięcznie. Opłata ta kompensuje koszty sprzątania, ciepłej i zimnej wody, energii elektrycznej i ogrzewania pomieszczeń.

Zdaniem Wnioskodawcy, jeśli lokal znajduje się w zasobie Spółdzielni Mieszkaniowej i jest przeznaczony na świetlicę osiedlową, w której na co dzień prowadzona jest statutowa działalność społeczno-wychowawcza (nawet jeśli jest równocześnie wynajmowana innym podmiotom) powinien być opodatkowany podatkiem od nieruchomości wg stawek jak od budynków pozostałych.

Po rozpatrzeniu wniosku Spółdzielni, wobec przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego i własnego stanowiska w przedmiotowej sprawie, Prezydent Grudziądza mając na uwadze powyższe oraz stan prawny obowiązujący w dacie zaistnienia zdarzenia, zważył co następuje:

Zgodnie z brzmieniem § 6 ust. 3 i 5 statutu Spółdzielni Mieszkaniowej ... w ramach prowadzonej działalności Spółdzielnia może wydzierżawiać lub wynajmować członkom i innym osobom grunty, lokale mieszkalne lub lokale o innym przeznaczeniu oraz inne rzeczy w rozumieniu art. 45 k.c, prowadzić działalność społeczną, oświatową i kulturalną.

Jak wskazano w odpowiedzi na interpelację w sprawie wątpliwości dotyczących płacenia przez spółdzielnie mieszkaniowe podatku od niektórych nieruchomości z dnia 15 lutego 2007 r., w przypadku, gdy budynek (lokal) będący w zasobie mieszkaniowym spółdzielni (np. świetlica osiedlowa), w którym na co dzień realizowana jest statutowa działalność społeczno-wychowawcza jest równocześnie wynajmowany na prowadzenie innej działalności (np. zajęć aerobiku, kurs prawa jazdy czy na przyjęcia okolicznościowe), prawidłowe jest jego opodatkowanie podatkiem od nieruchomości według stawek jak od budynków pozostałych.

W opinii organu, dla sprawy istotnym jest, iż związek danej nieruchomości z prowadzeniem działalności gospodarczej oznacza także związek pośredni, służący prowadzonej działalności i nie może być utożsamiany jedynie z działalnością faktyczną. O tym, czy dana nieruchomość pozostaje związana z działalnością gospodarczą ni& przesądza to, czy działalność gospodarcza jest w danym obiekcie i w danym czasie rzeczywiście prowadzona. Nawet przejściowe niewykorzystywanie przez podmiot gospodarczy nieruchomości do wykonywania działalności gospodarczej, nie daje podstaw do tego by do wymiaru podatku od nieruchomość, nie miały zastosowania stawki przewidziane dla nieruchomości związanych z działalnością gospodarczą. Nawet działalność uboczna, z istoty rzeczy prowadzona w niewielkim rozmiarze jest co do zasady kwalifikowana jako działalność gospodarcza. Jak podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 stycznia 2008 r. (I UK 208/07) "definicja legalna działalności gospodarczej oznacza, że działalność ta ma być z założenia działalnością wykonywaną w sposób zorganizowany i nastawioną na nieokreślony z góry okres czasu, zatem bez znaczenia dla charakteru takiej działalności są ewentualne przerwy w faktycznym wykonywaniu tej działalności".

Co istotne, Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 6 grudnia 1991 r. (III CZP 117/91) stwierdził, że działalność gospodarczą wyróżniają pewne specyficzne właściwości, do których należy zaliczyć:

Zdaniem Sądu, każda działalność gospodarcza jest działalnością ukierunkowaną, tzn, zmierza do realizacji wytkniętego celu, wobec czego podlega określonym regułom ekonomicznym. Podstawową zasadą, której podporządkowana powinna być wszelka działalność gospodarcza, jest zasada racjonalnego gospodarowania zwana zasadą gospodarności. W myśl tej zasady maksymalny stopień realizacji celu osiąga się postępując tak, aby przy danym nakładzie środków osiągnąć maksymalny stopień realizacji celu (tzw. zasada największego efektu) albo tak, aby przy danym stopniu realizacji celu użyć minimalnego nakładu środków (tzw. zasada najmniejszego nakładu środków, czyli oszczędność środków). W praktyce oznacza to, że wszelka działalność gospodarcza powinna być prowadzona "w sposób właściwy dobremu gospodarzowi", a więc racjonalnie. Kwestia czy podmioty prowadzące działalność gospodarczą zakładają osiągnięcie zysku, czyli nadwyżki wpływów nad wydatkami, czy tylko pokrywanie kosztów swojej działalności własnymi dochodami, łączy się z rodzajem realizowanych przez nie zadań i statutowo określonym celem prowadzonej działalności. Większość podmiotów gospodarczych prowadzi działalność obliczoną na osiąganie zysku, a więc w celach zarobkowych. Sąd wskazuje, że przykładem działalności gospodarczej, która nie jest obliczona na osiąganie zysku, a zmierza jedynie do pokrywania kosztów własnymi dochodami jest działalność spółdzielni mieszkaniowej, mająca na celu zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych członków i ich rodzin oraz potrzeb gospodarczych wynikających z zamieszkiwania w spółdzielczym osiedlu lub budynku. Prowadząc tę działalność spółdzielnia powinna kierować się potrzebami zrzeszonych członów. Obowiązuje ją zatem -właściwa wszelkiej działalności gospodarczej - zasada racjonalnego gospodarowania.

Z zaprezentowanego we wniosku z dnia 28 maja 2009 r. stanu faktycznego nie wynika, czy oprócz działalności statutowej prowadzona jest równocześnie w klubie Spółdzielni inna działalność gospodarcza. Natomiast w piśmie z dnia 23 lipca 2009 r. Spółdzielnia wskazała, że z niektórych pomieszczeń klubów, kilka razy w miesiącu, korzystają obcy użytkownicy, za minimalną odpłatnością.

Wnioskodawca sam wskazuje, że decydujące znaczenie posiada ustalenie zakresu w jakim Spółdzielnia jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą. Zaznacza jednak, że nawet jeżeli lokal wynajmowany jest równocześnie na prowadzenie innej działalności podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości według stawek jak od budynków pozostałych.

Takie stanowisko zostało zaprezentowane w odpowiedzi na interpelację z dnia 15 lutego 2007 r. Odpowiedź na interpelację nie stanowi interpretacji przepisów prawa podatkowego, wydanej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Należy zaznaczyć, że Spółdzielnia Mieszkaniowa prowadzi działalność, która nosi znamiona działalności gospodarczej, gdyż jest to działalność usługowa o charakterze zarobkowym wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Na zarobkowy charakter działalności wskazuje otrzymywanie z tego tytułu czynszu, przy czym bez znaczenia jest to, iż ów czynsz nie prowadzi do osiągnięcia zysku przez Spółdzielnię. Bez znaczenia jest również, na jakie potrzeby i cele jest wykorzystywany zysk z prowadzonej działalności.

Działalność gospodarcza jest faktem i należy do kategorii o charakterze obiektywnym. Nie ma znaczenia okoliczność, że Spółdzielnia prowadząc określoną działalność nie ocenia jej jako działalności gospodarczej, nie nazywa jej tak bądź też oświadcza, że jej nie prowadzi. Stanowisko takie znajduje potwierdzenie w § 6 Statutu Spółdzielni Mieszkaniowej, jak również poprzez wpis do KRS.

W wyroku z dnia 12 marca 2004 r. Sąd Najwyższy (sygn. akt I CK 53/03) stwierdził, że "spółdzielnia mieszkaniowa jest podmiotem gospodarczym i w zakresie prowadzonej przez siebie działalności ukierunkowanej na szeroko pojęte zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych swoich członków musi być traktowana tak samo, jak inni przedsiębiorcy". Powyższe stanowisko zostało wyrażone na podstawie ugruntowanego orzecznictwa Sądu Najwyższego - uchwała z dnia 6 grudnia 1991 r. (III CZP 117/91, OSNC 1992/5/65), wyrok z dnia 18 grudnia 1996 r. (I CKN 28/96, OSNC 1997/4/44), uchwała z dnia 26 kwietnia 2002 r. (III CZP 21/02, OSNC 2002/12/149).

W związku z powyższym zdaniem organu podatkowego stanowisko Spółdzielni zawarte we wniosku z dnia 28 maja 2009 r. uzupełnionym pismem z dnia 23 lipca 2009 r. jest nieprawidłowe. Nie można zgodzić się z opinią wnioskodawcy, że pomieszczenia wynajmowane m.in. na działalność partii, towarzystw powinny być opodatkowane podatkiem od nieruchomości według stawek jak od budynków pozostałych.

W tym stanie rzeczy postanowiono jak w sentencji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy po uprzednim wezwaniu na piśmie Prezydenta Grudziądza, w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się za pośrednictwem Prezydenta Grudziądza (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

__________

Dane dotyczące ogłoszenia aktów prawa Unii Europejskiej, zamieszczone w niniejszej ustawie - z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej - dotyczące ogłoszenia tych aktów w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej - wydanie specjalne (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 84 z późn. zm.).