Fn 31102-2/34/2004 - Wyłączenia z opodatkowania podatkiem od nieruchomości

Pytanie podatnika Czy w świetle art. 2 ust. 3 pkt 4 ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 9 grudnia 2003 r. spółka, która jest użytkownikiem wieczystym nieruchomości położonej w J., na której zlokalizowane są m.in. drogi i place jest uprawniona do wyłączenia z opodatkowania:

a. jedynie tych dróg, które znajdują się na odrębnych działkach gruntu, czy również tych, które przebiegają po części innych działek, o ile ich przebieg (granica) jest wyraźnie zaznaczony w terenie,

b. samych dróg jako budowli, czy też winna to uczynić wraz z gruntem, po którym drogi biegną,

c. placów służących do prowadzenia, zabezpieczenia i obsługi ruchu (parkingi, place manewrowe), a jeżeli tak to:

- czy tylko takich, które znajdują się na tych samych działkach gruntu co drogi, tworząc z drogami odrębne działki gruntu,

- czy również takich, które znajdują się na odrębnych działkach gruntu,

- czy również takich, które znajdują się w granicach innych działek, o ile granica tych placów jest wyraźnie zaznaczona w terenie,

- czy wyłączenie z opodatkowania obejmować może same place jako budowle, czy też winno dotyczyć również gruntu, na którym się znajdują?

Zgodnie z art. 2 ust. 3 pkt 4 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 84, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają m.in. również pasy drogowe wraz z drogami oraz obiektami budowlanymi związanymi z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu.

Należy podkreślić, iż w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych nie została zawarta definicja pasa drogowego, drogi czy obiektu budowlanego związanego z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu. Nie definiują tych pojęć także ogólne przepisy prawa podatkowego. Zatem, zgodnie z systematyką prawa, pojęć, które nie zostały zdefiniowane w ustawie podatkowej należy szukać w innych aktach prawnych rangi ustawowej. W związku z powyższym definicje "pasa drogowego" oraz "drogi" zostały określone w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 71, poz. 838, z późn. zm.). Zgodnie z art. 4 pkt 1 wyżej cytowanej ustawy pasem drogowym jest wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą. Natomiast droga w myśl art. 4 pkt 2 ustawy to budowla wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi, urządzeniami oraz instalacjami, stanowiącą całość techniczno-użytkową, przeznaczoną do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowaną w pasie drogowym.

Odpowiadając na pisemne zapytanie podatnika o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie spółki informuję, że w opisanej przez wnioskodawcę sytuacji faktycznej z opodatkowania podatkiem od nieruchomości nie będą wyłączone:

- drogi znajdujące się na odrębnych działkach gruntu, ani te, które przebiegają po części innych działek, jeżeli ich przebieg jest wyraźnie zaznaczony w terenie,

- drogi jako budowle, jak również drogi wraz z gruntem według wyboru spółki,

- place służące do prowadzenia, zabezpieczenia i obsługi ruchu (parkingi, place manewrowe) zarówno takie, które znajdują się na tych samych działkach gruntu co drogi, jak również znajdujące się na odrębnych działkach gruntu, a także znajdujące się na w granicach innych działek, jeśli są wyraźnie zaznaczone w terenie,

- gdyż wymienione powyżej obiekty budowlane (m.in. drogi, place) nie są położone w pasie drogowym zdefiniowanym w art. 4 pkt 1 cytowanej ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, w związku z czym podlegać będą opodatkowaniu, bowiem wyłączeniu z opodatkowania podlegają pasy drogowe wraz z drogami oraz obiektami budowlanymi związanymi z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, które to pojęcia zostały zdefiniowane w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 71, poz. 838, z późn. zm.).

Reasumując stwierdzić należy, że z opodatkowania podatkiem od nieruchomości są wyłączone obiekty budowlane (a zatem budynki i budowle) położone w pasach drogowych w rozumieniu ustawy o drogach publicznych, o ile są związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu. Warte zaakcentowania jest, że wyłączeniu podlegają pasy drogowe wraz z obiektami budowlanymi związanymi z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą tego ruchu, a nie wszystkie obiekty budowlane związane z realizacją tych zadań. Jeżeli obiekty budowlane związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu będą położone poza pasem drogowym, nie będą wyłączone z opodatkowania podatkiem od nieruchomości.

Należy podkreślić, że zgodnie z doktryną i orzecznictwem prawa podatkowego przepisy dotyczące ulg i zwolnień podatkowych powinny być interpretowane ściśle. Przepis ustanawiający zwolnienie od podatku czyni wyłom w fundamentalnej w prawie podatkowym zasadzie powszechności opodatkowania. Nie może on być zatem interpretowany w sposób dowolny (wyrok NSA z dnia 7 stycznia 1998 r., sygn. akt III 1237/96).