DPP7.8222.326.2018.JQP - Określenie skutków podatkowych sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Zmiana interpretacji indywidualnej

Na podstawie art. 14e § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), Szef Krajowej Administracji Skarbowej, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 16 listopada 2017 r. Nr 0114-KDIP3-3.4011.344.2017.1.LZ, wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 14 sierpnia 2017 r. (data wpływu 23 sierpnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

W dniu 23 sierpnia 2017 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 5 stycznia 1983 r. Wnioskodawczyni z własnych środków finansowych nabyła spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, znajdującego się w budynku o powierzchni użytkowej 28,10 m². Wnioskodawczyni podpisywała umowę kupna tego lokalu, tylko Wnioskodawczyni była członkiem spółdzielni i była tam zameldowana do maja 2017 r. Ponieważ Wnioskodawczyni była mężatką od grudnia 1980 r. mąż automatycznie nabył prawo do lokalu na zasadach majątkowej małżeńskiej wspólności ustawowej. W 2010 r. Wnioskodawczyni zachorowała na raka piersi. Chemia i herceptyna drastycznie pogorszyły stan zdrowia Wnioskodawczyni i spowodowały wiele chorób (tarczycy, nadnerczy, a przede wszystkim serca).

W 2014 r. mąż opuścił Wnioskodawczynię, pozostawiając bez środków do życia. Zadośćuczynieniem z Jego strony był akt notarialny umowy darowizny ze stycznia 2015 r., w którym w § 2 wskazano "P. M. za zgodą swojej żony - I. M. oświadcza, że daruje swojej żonie I. M. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu numer 39, stanowiącego lokal mieszkalny, zaś I. M. oświadcza, że powyższą darowiznę przyjmuje". Przez cały okres małżeństwa (37 lat) Wnioskodawczyni wspierała męża w Jego rozwoju zawodowym zaniedbując swój własny (historyk sztuki). Emerytura Wnioskodawczyni wynosi 672 zł. W lipcu 2017 r. Wnioskodawczyni była zmuszona sprzedaż lokal mieszkalny. Ponieważ skończyły się zasoby finansowe na utrzymanie i leczenie pieniądze ze sprzedaży opisanej nieruchomości muszą wystarczyć Wnioskodawczyni do końca życia.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytanie:

Czy uzyskany przychód ze sprzedaży w dniu 14 lipca 2017 r. lokalu mieszkalnego będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych ze sprzedaży nieruchomości przed upływem 5 lat?

Zdaniem Wnioskodawczyni w dniu 15 maja 2017 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów podjął następująca uchwałę: "dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), nabytych przez współmałżonków w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości, praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków. Macierzysty urząd skarbowy kierując się uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2017 r. oraz tym, że w akcie darowizny z 2015 r. nie jest dookreślone darowanie Wnioskodawczyni przez męża spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu stoi na stanowisku, że nabycie lokalu nastąpiło w 1983 r. Kierując się uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r. oraz stanowiskiem Urzędu Skarbowego Wnioskodawczyni uważa, że sprzedaż nieruchomości przed upływem 5 lat nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Żeby się upewnić w swoim stanowisku i nie być narażoną na karne odsetki na które Wnioskodawczyni nie byłoby stać kieruje Ona swoje pytanie do Krajowej Informacji Skarbowej.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 16 listopada 2017 r. Nr 0114-KDIP3-3.4011.344.2017.1.LZ uznał stanowisko Wnioskodawczyni za nieprawidłowe.

Po zapoznaniu się z aktami sprawy Szef Krajowej Administracji Skarbowej stwierdza, że interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nie jest prawidłowa.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.), zwanej dalej: ustawą PIT, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw majątkowych, jeżeli nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Sprzedaż nieruchomości lub prawa majątkowego po upływie pięcioletniego okresu, o którym mowa w tym przepisie, skutkuje brakiem obowiązku zapłaty podatku dochodowego, dlatego kluczową kwestią jest ustalenie daty nabycia. Pojęcie "nabycie" nie zostało zdefiniowane w ustawie PIT.

Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r. sygn. akt II FPS 2/17 w której wskazano, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a - c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) nabytych przez małżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r. poz. 682, z późn. zm.), nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy PIT. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku - w momencie jego poniesienia - nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

Uchwała dotyczy określenia momentu nabycia w przypadku odziedziczenia po zmarłym małżonku udziału w nieruchomości lub prawie majątkowym wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy PIT. Argumenty zawarte w uzasadnieniu tej uchwały zostały uznane za aktualne w orzecznictwie sądowo-administracyjnym także w przypadku darowizny nieruchomości z majątku wspólnego małżonków do majątku osobistego jednego z nich. W takiej sytuacji datą nabycia w rozumieniu ustawy PIT jest dzień nabycia nieruchomości do majątku wspólnego małżonków. Naczelny Sąd Administracyjny uzasadniając takie stanowisko wskazał, że (...) Jakkolwiek darowizna polegająca na przesunięciu składników majątkowych z majątku wspólnego obojga małżonków do majątku osobistego jednego z nich jest czynnością prawną rozporządzającą nieodpłatną, to jednak nie powoduje nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. nieruchomości i innych praw majątkowych przez małżonka, do którego majątku wspólnego przedmioty te wcześniej już przynależały. Art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. nie powinien swoim zakresem obejmować takich zdarzeń, jak darowizny dokonywane pomiędzy małżonkami, (...), które w istocie nie stanowią obrotu nieruchomościami lub innymi przedmiotami majątkowymi, a mają tylko charakter organizacyjny, kształtujący i porządkujący małżeński ustrój majątkowy (wyroki NSA: z dnia 19 grudnia 2017 r. sygn. akt II FSK 33/17, z dnia 19 stycznia 2018 r. sygn. akt II FSK 3629/15 oraz z dnia 29 czerwca 2018 r. sygn. akt II FSK 1903/16).

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w grudniu 1980 r. Wnioskodawczyni zawarła związek małżeński. W 1983 r. Wnioskodawczyni nabyła do majątku objętego ustawową wspólnością majątkową spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. W lipcu 2015 r. aktem notarialnym mąż darował Wnioskodawczyni spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. W lipcu 2017 r. Wnioskodawczyni dokonała sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Mając powyższe na uwadze, stwierdza się, że z uwagi na małżeńską wspólność majątkową, nie można było wyodrębnić udziałów, które Wnioskodawczyni oraz jej mąż posiadali w chwili nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Wnioskodawczyni nie mogła więc ponownie nabyć udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego w momencie zawarcia umowy darowizny, skoro prawo to wchodziło wcześniej do majątku wspólnego małżonków i przysługiwało Wnioskodawczyni. Nabycie całości spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b ustawy PIT, przez Wnioskodawczynię nastąpiło w 1983 r. kiedy prawo to zostało nabyte do majątku objętego ustawową wspólnością majątkową. Z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w tym przepisie, dochód ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w lipcu 2017 r. nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Z uwagi na powyższe stwierdza się, że stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W konsekwencji należało z urzędu dokonać zmiany pisemnej interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Zgodnie z art. 14e § 1 pkt 1 ustawy - Ordynacja podatkowa Szef Krajowej Administracji Skarbowej może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Przepis ten nie zawiera ograniczeń czasowych, co oznacza, że jeśli stwierdzona zostanie nieprawidłowość wydanej interpretacji indywidualnej, Szef Krajowej Administracji Skarbowej może, z urzędu, zmienić ją w dowolnym czasie.

Zmieniona interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w terminie 30 dni od dnia jej doręczenia (art. 3 § 2 pkt 4a, art. 13 § 1 i § 2 i art. 53 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach za pośrednictwem Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, którego działanie jest przedmiotem skargi, na adres: Ministerstwo Finansów, ul. Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa (art. 47 i art. 54 § 1 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.