DP-024-25/08/KA - Przepisy przejściowe ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie.

W odpowiedzi na pismo z dnia 25 stycznia 2008 r. dotyczące wątpliwości powstałych w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. Nr 75, poz. 493), zwanej dalej "ustawą szkodową", Departament Prawny przedstawia następujące stanowisko:

Zgodnie z art. 20 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. Nr 121, poz. 1266 ze zm.), zwanej dalej "ustawą o ochronie gruntów" osoba powodująca utratę albo ograniczenie wartości użytkowej gruntów rolnych lub leśnych jest obowiązana do ich rekultywacji na własny koszt. Organem właściwym do wydawania decyzji w sprawach rekultywacji i zagospodarowania gruntów w myśl tejże ustawy jest starosta. Jednakże z dniem wejście w życie ustawy szkodowej zostało wyłączone stosowanie przepisów ustawy o ochronie gruntów do rekultywacji gruntów, które zostały zanieczyszczone substancjami, preparatami, organizmami lub mikroorganizmami. Do rekultywacji ww. gruntów stosuje się odpowiednio przepisy ustawy szkodowej. Zgodnie z art. 35 ust. 2 tej ustawy do szkód w środowisku dotyczących powierzchni ziemi wyrządzonych przed dniem 30 kwietnia 2007 r. stosuje się przepisy ustawy - Prawo ochrony środowiska, w brzmieniu przed zmianami dokonanymi ustawą szkodową, z tym że organem właściwym jest wojewoda. Należy nadmienić, iż zgodnie z art. 6 pkt 11 ustawy szkodowej przez szkodę w środowisku rozumie się negatywną, mierzalną zmianę stanu lub funkcji elementów przyrodniczych, ocenioną w stosunku do stanu początkowego, która została spowodowana bezpośrednio lub pośrednio przez działalność prowadzoną przez podmiot korzystający ze środowiska.

Z powyższego wynika, iż brak jest obecnie podstaw prawnych do dalszego prowadzenia spraw dotyczących szkód w powierzchni ziemi (tj. dotyczących zanieczyszczenia gleby lub ziemi), które zaistniały przed dniem 30 kwietnia 2007 r., a które były prowadzone dotychczas na podstawie ustawy o ochronie gruntów. Możliwe jest natomiast wszczęcie przez wojewodów, w stosunku do takich szkód, nowych postępowań na podstawie przepisów ustawy - Poś. W tym kontekście należy zgodzić się z opinią Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego wyrażoną w przywołanym na wstępie piśmie, iż starostowie powinni we własnym zakresie rozstrzygnąć czy prowadzone przez nich, na podstawie ustawy o ochronie gruntów, postępowania powinny zostać umorzone (w przypadku uznania, iż chodzi o grunty zanieczyszczone substancjami, preparatami, organizmami lub mikroorganizmami). W takie sytuacji akta sprawy dotyczące zanieczyszczonej gleby lub ziemi mogą być przekazane wojewodom, zgodnie art. 36 ustawy szkodowej. Natomiast w przypadku stwierdzenia, iż sprawa nie dotyczy gruntów zanieczyszczonych substancjami, preparatami, organizmami lub mikroorganizmami starosta powinien prowadzić stosowne postępowania na podstawie ustawy o ochronie gruntów. Brak jest podstaw prawnych do przekazywania akt takich spraw wojewodom.