DI/200000/451/301/2011 - Ustalenie wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83 ust. 1 pkt 3) ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 12 maja 2011 r. w sprawie ustalenia wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe oraz odmawia wydania interpretacji w sprawie sposobu wypełniania dokumentów ubezpieczeniowych.

W dniu 12 maja 2011 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż z dniem 1 września 2010 r. doszło do przejęcia przez spółkę (...) kilkunastu innych, dotychczas współpracujących ze sobą spółek,

Niezależnie od powyższego Spółka Przejmująca zmieniła swoją dotychczasową nazwę na

Połączenie odbyło się zgodnie z art. 492 § 1 Kodeksu spółek handlowych (połączenie przez przejęcie) poprzez przeniesienie całego majątku Spółki Przejmowanej na rzecz Spółki Przejmującej w zamian za akcje, które Spółka Przejmująca wydaje dotychczasowym akcjonariuszom Spółki Przejmowanej.

Wraz z rejestracją połączenia spółek Wnioskodawca został wyodrębniony w strukturze Spółki Przejmującej jako jej samodzielnie sporządzający bilans oddział Spółki Przejmującej. Zapis w powyższym zakresie umieszczony został w Załączniku nr I do Planu Połączenia będącym projektem uchwały walnego zgromadzenia Spółki Przejmującej w sprawie połączenia oraz zmiany statusu Spółki Przejmującej, w którym stwierdzono, iż "Spółka może tworzyć i prowadzić własne oddziały, zakłady i przedstawicielstwa, a także uczestniczyć w innych spółkach, stowarzyszeniach i organizacjach, zarówno w kraju, jak i za granicą. Każdy oddział Spółki może stanowić odrębnego pracodawcę w rozumieniu art. 3 Kodeksu Pracy. Szczegółowy zakres zadań oraz funkcji i jej oddziałów zostanie określony w regulaminie organizacyjnym spółki"

W imieniu Oddziału złożony został wniosek o wpis do rejestru podmiotów gospodarki narodowej (RG - 1). Oddział otrzymał odrębny czternastocyfrowy numer REGON. Co równie ważne, dotychczasowi pracownicy Spółki Przejmowanej na mocy art. 23 Kodeksu pracy stali się pracownikami Oddziału, który tym samym stał się ich pracodawcą, a więc z mocy prawa stroną dotychczasowych umów o pracę. Ponieważ Oddział stał się odrębnym pracodawcą w rozumieniu art. 3 Kodeksu pracy, to tym samym stał się również odrębnym płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne w rozumieniu art. 4 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W związku z powyższym Oddział podjął działania w zakresie zaraportowania ww. zdarzenia dla celów ubezpieczeń społecznych:

Po dokonaniu dodatkowej analizy prawnej i zasięgnięciu opinii doradców Oddział nabrał wątpliwości, czy opisany powyżej sposób rejestracji przejęcia dla celów ZUS był prawidłowy.

W szczególności Oddział stoi na stanowisku, że:

W zakresie powyższych wątpliwości Oddział zwrócił się w dniu 27 października 2010 r. od Oddziału ZUS w Wałbrzychu z wnioskiem o wydanie interpretacji. W odpowiedzi na powyższy wniosek, pismem z dnia 17 listopada 2010 r. Oddział ZUS w Wałbrzychu wyjaśnił, że z treści wniosku wynika, iż spółka ma wątpliwości, które dotyczą wyłącznie technicznej strony składania dokumentów zgłoszeniowych. Kwestia taka nie może być przedmiotem interpretacji w drodze decyzji na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

W przedstawionym stanie faktycznym przedsiębiorca powziął wątpliwość czy Oddział powinien opłacać składkę na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości uprzednio stosowanej przez płatnika (Spółkę Przejmowaną), ponieważ jako sukcesor wstąpił we wszystkie prawa i obowiązki poprzedniego płatnika, w tym w szczególności w uprawnienie wynikające z preferencyjnej stawki wskaźnika korygującego w ubezpieczeniu wypadkowym albo w obowiązek wynikający z wyższej stawki tego wskaźnika.

W opinii Wnioskodawcy, Oddział jako sukcesor wstąpił we wszystkie prawa i obowiązki poprzedniego płatnika (Spółki Przejmowanej), w szczególności w uprawnienie wynikające z preferencyjnej stawki wskaźnika korygującego w ubezpieczeniu wypadkowym albo obowiązek wynikający z wyższej stawki tego wskaźnika, i tym samym powinien opłacać składkę na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości uprzednio stosowanej przez poprzedniego płatnika.

Wnioskodawca przedstawił swoją ocenę prawną.

Wnioskodawca zauważył, iż jak stanowi art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 z późn. zm.: dalej: ustawa wypadkowa)"stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych ustala Zakład jako iloczyn stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe określonej dla grupy działalności, do której należy płatnik składek, i wskaźnika korygującego ustalonego dla płatnika składek, z zastrzeżeniem art. 33"

Przy czym jak stanowi ust. 4 ww. artykułu "Jeżeli płatnik składek zgłaszany jest w zakładzie w okresie od dnia 1 stycznia danego roku do dnia 31 marca następnego roku, liczbę ubezpieczonych, o których mowa w ust. 3, ustala się w oparciu o liczbę ubezpieczonych podlegających zgłoszeniu do ubezpieczenia wypadkowego w miesiącu kalendarzowym, od którego płatnik składek został zgłoszony w Zakładzie."

Artykuł 33 ust. 1 ustawy wypadkowej stanowi z kolei, że "stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek, o którym mowa w art. 28 ust. 2, któremu Zakład nie ustalił kategorii ryzyka z uwagi na brak obowiązku przekazywania informacji, o której mowa w art. 31 ust. 6, przez trzy kolejne, ostatnie lata kalendarzowe, wynosi tyle, co stopa procentowa określona dla grupy działalności, do której należy." Kwestię wskaźnika korygującego reguluje natomiast art. 31 ustawy wypadkowej stanowiąc, iż "wskaźnik korygujący ustala się na rok składkowy w zależności od kategorii ryzyka określonego wskaźnikami częstości: 1) poszkodowanych w wypadkach przy pracy ogółem; 2) poszkodowanych w wypadkach przy pracy śmiertelnych i ciężkich; 3) zatrudnionych w warunkach zagrożenia. (...)

Kategorię ryzyka dla płatnika składek ustala się na podstawie danych, o których mowa w ust. 3, przekazanych przez płatnika składek za trzy kolejne, ostatnie lata kalendarzowe. Dane, o których mowa w ust. 3, płatnik składek przekazuje do dnia 31 stycznia danego roku za poprzedni rok kalendarzowy w informacji zawierającej w szczególności: 1) dane identyfikacyjne płatnika składek, określone w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych; 2) rodzaj działalności według PKD; 3) liczbę ubezpieczonych zgłoszonych do ubezpieczenia wypadkowego; 4) adres płatnika składek.

Informację określoną w ust. 6 przekazuje płatnik składek, o którym mowa w art. 28 ust. 2, zgłoszony w Zakładzie nieprzerwanie od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia poprzedniego roku i co najmniej 1 dzień w styczniu danego roku."

Z powyższego zdaniem Wnioskodawcy, w sposób jednoznaczny wynika, iż stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe płatników zatrudniających powyżej 9 ubezpieczonych, co do zasady, ustala się na rok składkowy w zależności od dwóch parametrów:

rodzaju działalności PKD na dzień 31 grudnia poprzedniego roku i przypisanej temu rodzajowi działalności bazowej stopie procentowej składki,

wartości wskaźnika korygującego, o którym mowa w § 8 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków.

Zgodnie z przepisem art. 2 ustawy wypadkowej, przez "rodzaj działalności według PKD" rozumie się rodzaj przeważającej działalności według PKD zakodowanej w rejestrze REGON. Natomiast wartość wskaźnika korygującego ustala się w zależności od kategorii ryzyka ustalonego dla danej grupy działalności. Wskaźnik ten uwzględnia także dane dotyczące wypadkowości, istnienia chorób zawodowych i liczby zatrudnionych w warunkach zagrożenia, przekazywane przez płatnika za każdy rok kalendarzowy na formularzach ZUS IWA.

W przypadku płatnika zgłoszonego w trakcie roku składkowego rodzaj działalności określa się na dzień zgłoszenia. Natomiast obowiązek przekazywania informacji ZUS IWA powstaje u nowego płatnika dopiero po upływie pełnego roku kalendarzowego od dnia rejestracji płatnika. Pierwszy wskaźnik korygujący ustalany jest dopiero po upływie pełnego roku kalendarzowego od dnia rejestracji płatnika. Pierwszy wskaźnik korygujący ustalany jest dopiero po otrzymaniu od płatnika informacji ZUS IWA za 3 kolejne lata.

Jednocześnie Wnioskodawca pragnie zauważyć, że wskazanych powyżej przepisów ustawy wypadkowej i rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy nie można interpretować w oderwaniu od całokształtu polskiego systemu ubezpieczeń społecznych. Aktem normatywnym będącym punktem wyjścia dla analizy zasad działania tego systemu jako spójnej całości jest ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.: dalej: ustawa o ZUS). Jak bowiem podnosi się w doktrynie "ustawa (...) systemie ubezpieczeń społecznych (...) wprowadziła, a raczej powróciła do istniejącego przed wojną, podziału ubezpieczeń społecznych na 4 rodzaje, z których każdy jest finansowany odrębną składką, tj. na: 1) ubezpieczenie emerytalne, 2) ubezpieczenie rentowe, 3) ubezpieczenie chorobowe (ubezpieczenie na wypadek choroby i macierzyństwa), 4) ubezpieczenie wypadkowe (ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych). Ustawa jest w pewnym sensie ustawą - matką regulującą zasady działania wszystkich tych czterech rodzajów ubezpieczeń, a w szczególności: 1) zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym, 2) zasady ustalania składek na ubezpieczenie oraz ich opłacania, 3) zasady egzekucji zaległych składek, 4) zasady zgłaszania do ubezpieczenia i prowadzenie kont indywidualnych, 5) zarządzanie i nadzór nad ubezpieczeniami społecznymi, 6) tryb wydawania decyzji w sprawach ubezpieczenia i składek, 7) obowiązki ubezpieczonych i płatników składek." (Prof. dr hab. Inetta Jędrasik - Jankowska, Prawo socjalne, Warszawa 2004 r., Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis).

Z powyższego zdaniem płatnika, w sposób jednoznaczny wynika, iż przepisy ustawy o ZUS stanowią regulację nadrzędną względem pozostałych ustaw z zakresu ubezpieczeń społecznych. Co za tym idzie, punktem wyjścia dla analizy przepisów innych ustaw z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych powinna być zawsze ustawa o ZUS. W szczególności, w przedstawionym stanie faktycznym należy zwrócić uwagę nabrzmienie przepisu art. 31 ustawy o ZUS, w myśl którego "do należności z tytułu składek stosuje się odpowiednio (...) art. 93, art. 93a-93c, art. 93e, art. 94, art. 97 § 1, art. 98 § 1 i 2 pkt 1, 2, 5 i 7, art. 100, art. 101, art. 105 § 1 i 2, art. 106 § 1 i 2 (...) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa" tj. przepisy regulujące prawa i obowiązki następców prawnych oraz podmiotów przekształconych.

Zgodnie z przepisem art. 93 Ordynacji podatkowej, "osoba prawna zawiązana (powstała) w wyniku łączenia się: 1) osób prawnych, 2) osobowych spółek handlowych, 3) osobowych i kapitałowych spółek handlowych - wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki każdej łączących się osób lub spółek. Przepis stosuje się odpowiednio do osoby prawnej łączącej się przez przejęcie: 1) innej osoby prawnej (osób prawnych), 2) osobowej spółki handlowej (osobowych spółek handlowych)."

Najogólniej mówiąc, następstwo prawne polega na przejściu z jednego podmiotu na drugi określonych praw i obowiązków. W przypadku prawa ubezpieczeń społecznych (tak, jak w przypadku prawa podatkowego, do którego przepisów odsyła ustawa o ZUS) mamy do czynienia z tzw. pochodnym nabyciem praw, kiedy to następca prawny nabywa prawa i obowiązki przysługujące jego poprzednikowi prawnemu. Jest to nabycie translatywne, jako że dotyczy praw uprzednio już istniejących. Na uwagę zasługuje także fakt, iż wprawie ubezpieczeń społecznych ma miejsce następstwo prawne pod tytułem ogólnym (sukcesja uniwersalna), kiedy to mocą jednego zdarzenia prawnego dochodzi do nabycia całego lub części majątku, a nabywca wchodzi zarówno w prawa, jak i w obowiązki swego poprzednika prawnego. W tym miejscu Wnioskodawca pragnie podkreślić, że wskazany powyżej przepis art. 31 ustawy o ZUS stanowi o odpowiednim stosowaniu przepisów Ordynacji podatkowej. Zgodnie z ugruntowanym w doktrynie stanowiskiem, przez pojecie "odpowiedniego stosowania" rozumieć należy przeniesienie określonych rozwiązań prawnych, zawartych w jednej ustawie na grunt innej regulacji ustawowej przy jednoczesnym respektowaniu postępowań tego ostatniego aktu normatywnego. Tak wskazał między innymi Wojewódzki Sąd administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 30 czerwca 2008 r. (sygn. III SA/Wa 615/2008), który podkreślił, iż "nie do zaakceptowania byłaby sytuacja, w której odpowiednio stosowany przepis wypaczałby sens i cel regulacji o znaczeniu zasadniczym podstawowym."

Oznacza to, że przepis art. 93 Ordynacji podatkowej powinien być stosowany z uwzględnieniem specyfiki przepisów prawa ubezpieczeń społecznych. Owa specyfika może objawiać się np. w tym, że płatnikiem składek na ubezpieczenia wypadkowe może być pracodawca, a wiec również jednostka organizacyjna, która nie musi posiadać podmiotowości prawnej. W konsekwencji, na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych oddział spółki kapitałowej, będący pracodawcą i płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne może być podmiotem sukcesji uniwersalnej w zakresie ogółu praw i obowiązków, z tytułu ubezpieczeń społecznych, których podmiotem, jako płatnik, była spółka przejmowana.

Mając na uwadze powyższe, przenosząc na grunt prawa ubezpieczeń społecznych treść przepisu art. 93 Ordynacji podatkowej, zdaniem Wnioskodawcy, tę normę prawną należałoby transportować na grunt ubezpieczeń społecznych w następujący sposób: Płatnik powstały w wyniku łączenia się płatników wstępuje we wszelakie przewidziane w przepisach prawa ubezpieczeń społecznych prawa i obowiązki każdego z łączących się płatników. Powyższe stosuje się odpowiednio do płatnika łączącego się przez przejęcie innego płatnika. Odmienne zastosowanie wskazanego przepisu Ordynacji podatkowej na gruncie ubezpieczeń społecznych wypaczyłoby spójność polskiego systemu tych ubezpieczeń i absolutnie kluczowej dla tego systemu instytucji płatnika, która dzięki swej specyficznej i autonomicznej naturze znajduje byt także w jednostkach nieposiadających osobowości prawnej, które są odrębnymi pracodawcami. Nie sposób bowiem wyobrazić sobie, jak miałaby wyglądać sukcesja uniwersalna w systemie ubezpieczeń społecznych, gdyby wskazany przepis art. 93 Ordynacji podatkowej interpretować ściśle literalnie (zamiast stosować odpowiednio) także w odniesieniu do sytuacji, w której płatnik - oddział mniemający osobowości prawnej staje się sukcesorem płatnika - spółki.

Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji łączenia się płatników przez przejęcie, a więc również w sytuacji będącej przedmiotem niniejszego wniosku, mamy do czynienia z sukcesją uniwersalną przez przejmującego płatnika wszelkich praw i obowiązków przysługujących przejmowanemu płatnikowi.

Wnioskodawca zauważył, że przedmiotem sukcesji uniwersalnej w przypadku płatnika składek są nie tylko prawa, ale również obowiązki. Przykładem obowiązku będącego przedmiotem sukcesji według wskazanych powyżej zasad jest chociażby wymóg zachowania ciągłości obliczania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w celu stwierdzenia ewentualnego przekroczenia maksymalnej rocznej podstawy wymiaru składek.

Analogicznie w opinii Wnioskodawcy, sukcesja wynikająca z przepisów Ordynacji podatkowej obejmuje swym zakresem także ulgi, w tym w szczególności prawo do ulgi w wysokości opłacanych składek na ubezpieczenie wypadkowe wynikające z niskiej wartości wskaźnika korygującego w spółce przejmowanej. Takie stanowisko zaprezentował m.in. Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 6 października 2009 r. (sygn. III Aua 767/2009). W uzasadnieniu sąd stwierdził, że sukcesja generalna obejmuje swym zakresem także prawo do ulgi w wysokości opłacanych składek na ubezpieczenie wypadkowe.

Podobne stanowisko zajął także Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 marca 2009 r. (sygn. II UK 292/2008), w sprawie przejęcia jednej spółki kapitałowej przez inną spółkę kapitałową. W uzasadnieniu wyroku sąd stwierdził między innymi, iż "zasada sukcesji obejmuje także zobowiązania publiczno - prawne (...), a w związku z art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stosuje się do należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne. (...) Połączenie wiec spółek handlowych poprzez przejecie spółki zobowiązanej do opłacania składki w innej wysokości niż spółka przejmująca spowodowało dla nowego podmiotu jako płatnika składek możliwość wyliczenia składki na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości ustalonej spółki przejmowanej. Jeżeli wysokość składki jest niższa od należnej od spółki przejmującej, to powstaje niesprzeczna z zasadami współżycia społecznego i przewidziana przez prawo korzyść wynikająca z połączenia spółek."

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż wskutek odpowiedniego zastosowania przepisu art. 93 Ordynacji podatkowej, co nakazuje przepis art. 31 ustawy o ZUS, Oddział jako płatnik - następca Spółki Przejmowanej wstąpił we wszystkie prawa i obowiązki płatnika - poprzednika przewidziane w systemie ubezpieczeń społecznych, w szczególności w uprawnienie wynikające z niższej stawki wskaźnika korygującego w ubezpieczeniu wypadkowym albo w obowiązek wynikający z wyższej stawki tego wskaźnika. W związku z powyższym, w sytuacji Wnioskodawcy, do ustalenia wysokości stopy procentowej składki wypadkowej nie miały zastosowania wskazane przepisy art. 28 ust. 4 i art. 33 ust. 1 ustawy wypadkowej, które odnoszą się do sytuacji zupełnie nowych płatników.

Wnioskodawca pragnie wskazać, iż przyjęcie odmiennego stanowiska rażąco godziłoby w zasadę praworządności i sprawiedliwości społecznej. Oto bowiem wieloletnie świadome działania płatnika - poprzednika mające na celu ograniczenie wypadkowości oraz szkodliwości warunków pracy i tym samym wysokości składki wypadkowej zostałyby w jednym momencie zniweczone, podczas gdy ta sama działalność jest prowadzona w sposób ciągły dalej przy użyciu tych samych składników majątku, a nade wszystko z udziałem dokładnie tego samego zespołu pracowników, a jedyne co różni następcę - płatnika od poprzednika to dane identyfikacyjne. Taka kwalifikacja zrównywałaby sytuację Wnioskodawcy z sytuacją całkowicie nowego pracodawcy - zespołu ludzi i składników majątkowych, co do których nie ma absolutnie żadnej historii w zakresie wypadkowości i szkodliwości warunków pracy.

Co więcej przyjęcie przeciwnego stanowiska mogłoby w skrajnym przypadku umożliwić unikanie podwyższenia stopy procentowej składek u tych płatników, u których występuje szczególnie duża wypadkowość, ilość chorób zawodowych lub ilość narażeń na czynniki szkodliwe. Mianowicie, płatnicy u których stopa procentowa składki jest wyższa niż składka bazowa, mogliby poprzez przekształcenie lub przejęcie "wyzerować" wartość swojego współczynnika korygującego na okres co najmniej 3 lat i przez to osiągnąć znaczne oszczędności w zakresie składki wypadkowej. Skoro bowiem nie ma mieć miejsca sukcesja stopy wyższej. Takie podejście ewidentnie zniechęcałoby pracodawców do podejmowania jakichkolwiek działań mających na celu ograniczenie wypadkowości i szkodliwości warunków pracy, skoro należna składka wypadkowa może być w tak prosty sposób zmniejszona. W tym kontekście takie podejście pozostaje sprzeczne z celem ustawy wypadkowej, jakim jest dążenie do ograniczenia wypadkowości i szkodliwości warunków pracy, i jako taki jest niedopuszczalne w kontekście celów i spójności systemu ubezpieczeń społecznych.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca wniósł o potwierdzenie przedstawionego powyżej własnego stanowiska w sprawie.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu, udzielenie interpretacji następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

W związku z powyższym, zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 1), 2), 3) i 3a) ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, udzielenie interpretacji dotyczącej w szczególności zgłaszania do ubezpieczeń społecznych, przebiegu ubezpieczeń oraz ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz na Fundusz Emerytur Pomostowych następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Powyższe oznacza, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych zobowiązany jest do wydawania pisemnych interpretacji w sprawach dotyczących podlegania ubezpieczeniom społecznym, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych, w sprawie ustalania stopy procentowej składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w sprawie zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych, w sprawie zasad ustalania właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego w świetle przepisów Rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we wspólnocie oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

W świetle powyższego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych jako państwowa jednostka organizacyjna nie wydaje pisemnych interpretacji w sprawach z zakresu zasad składania i wypełniania dokumentów ubezpieczeniowych.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322) wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe jaką zobowiązany jest stosować płatnik składek ustala się na okres roku składkowego obejmującego okres od dnia 1 kwietnia danego roku do dnia 31 marca następnego roku.

Ponadto należy podkreślić, iż przepisy ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych nie zawierają przepisów szczególnych dopuszczających możliwość sukcesji wysokości stopy procentowej składki pomiędzy płatnikami składek w przypadku przejęcia innego płatnika.

Jak podkreślił wnioskodawca, wskutek odpowiedniego zastosowania przepisu art. 93 ustawy - Ordynacja podatkowa w związku z art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oddział jako płatnik - następca spółki przejmowanej wstąpił we wszystkie prawa i obowiązki płatnika poprzednika, w szczególności w uprawnienie wynikające z niższej stawki wskaźnika korygującego w ubezpieczeniu wypadkowym albo w obowiązek wynikający z wyższej stawki tego wskaźnika.

W ocenie Oddziału brak jest podstaw do przyjęcia stanowiska, iż powyższa teza jest prawidłowa.

W przedstawionym stanie faktycznym następstwo prawne, z którego wnioskodawca wywodzi prawo Oddziału do stosowania wysokości stopy procentowej składaki na ubezpieczenie wypadkowe ustalonej uprzednio dla spółki przejętej w istocie nie zachodzi. Wyodrębnienie w strukturze organizacyjnej wnioskodawcy, oddziału nie może być postrzegane jako następstwo prawne, którego istota polega na wstąpieniu w ogół praw i obowiązków poprzednika.

W myśl art. 31 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych do należności z tytułu składek stosuje się odpowiednio art. 93 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa. Definicje należności z tytułu składek określa jednoznacznie art. 24 ust. 2 powołanej ustawy o s.u.s., który stanowi, że należnościami są: składki, odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, koszty upomnienia i dodatkowa opłata.

Mówiąc o należnościach ustawodawca odnosi się do określonych świadczeń pieniężnych należnych od płatnika z tytułu pełnienia funkcji płatnika składek za ubezpieczonych, do uzyskania których jest uprawniony Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Wysokość stopy procentowej na ubezpieczenie wypadkowe, która ma bezpośredni wpływ na wysokość należności z tytułu składek, sama w sobie nie jest należnością z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, zatem nie może być postrzegana jako zobowiązanie czy uprawnienie, które przechodziłoby na następcę prawnego. Brak jest zatem podstaw do stosowania definicji rozszerzającej, która obejmowałaby swoim zakresem również wysokość stopy procentowej.

Dodatkowo należy podkreślić, iż obowiązek posługiwania się w danym roku składkowym określoną wysokością stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe przez danego płatnika składek nie może być postrzegany jako zobowiązanie czy uprawnienie, które przechodziłoby na następcę prawnego, ponieważ obowiązek posługiwania się określoną wysokością stopy procentowej składki, ustaloną na zasadach wskazanych w ustawie o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, wynika wprost z przepisów tej ustawy i nie jest to prawo czy uprawnienie przysługujące danemu płatnikowi.

Wobec powyższego uwzględniając stan faktyczny opisany we wniosku oraz stan prawny, Oddział uznał stanowisko przedsiębiorcy za nieprawidłowe.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim. Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.