DI/200000/451/279/2011 - Wynagrodzenie członków zarządu jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83 ust. 1 pkt 1, 2, 3, i 3a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 4 maja 2011 r. przez (...) w sprawie ustalenia czy wynagrodzenie członków zarządu stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

W dniu 4 maja 2011 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek płatnika (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż w przeszłości w drodze stosownej uchwały określała, a w przyszłości zamierza w ten sposób określać wynagrodzenie członków zarządu z tytułu pełnienia przez nich funkcji. Ponadto przedsiębiorca informuje, że wynagrodzenie za wszelkie czynności wynikające z pełnionej funkcji członka zarządu, w tym za prowadzenie spraw spółki oraz jej reprezentację, wynikały/będą wynikać, zgodnie ze statutem spółki, z uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy. Ponadto relacje członków zarządu ze spółką nic będą definiowane przez żadne inne jednostronne czy wielostronne czynności prawne, w tym umowy o pracę i umowy cywilnoprawne.

W przedstawionym stanie faktycznym wnioskodawca zwrócił się z pytaniem czy wynagrodzenie otrzymywane od spółki przez członków zarządu, a wynikające z uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy stanowiło/będzie stanowić podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Zdaniem wnioskodawcy, wynagrodzenie otrzymane od spółki przez członków zarządu, a wynikające z uchwały Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy, nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w zw. z art. 83 ust. 1 pkt 1, 2, 3 i 3a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, udzielenie interpretacji dotyczącej w szczególności zgłaszania do ubezpieczeń społecznych, przebiegu ubezpieczeń oraz ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz na Fundusz Emerytur Pomostowych następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Natomiast Zakład nie wydaje decyzji w zakresie objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) spółka akcyjna jest spółką handlową o charakterze kapitałowym, posiadającą osobowość prawną, której kapitał zakładowy dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej, co oznacza, że jest wyodrębnionym organizacyjnie i majątkowo podmiotem prawa.

Zarząd, od momentu zarejestrowania spółki akcyjnej, jest organem obligatoryjnym przez który spółka akcyjna realizuje zdolność do czynności prawnych. Kompetencje zarządu zostały określone jako prowadzenie spraw i reprezentacja spółki.

W myśl art. 368 § 4 powołanej powyżej ustawy - Kodeks spółek handlowych - członków zarządu powołuje i odwołuje rada nadzorcza, chyba że statut spółki stanowi inaczej. Członek zarządu może być odwołany lub zawieszony w czynnościach także przez walne zgromadzenie.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2009 r. I PK 118/08, powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego. Następstwem nawiązanego stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego np.: umowa o pracę lub umowa cywilnoprawna. Jednakże to od woli spółki zależy czy to stosunek organizacyjny będzie wyłączną podstawą wykonywania obowiązków członka zarządu.

Zasady opłacania składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - cytowanej powyżej.

Katalog osób podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym określono w art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Dla rozstrzygnięcia obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym konieczne jest ustalenie czy dana osoba posiada jeden z tytułów ubezpieczenia określonych tym przepisem. Powołany przepis nie zalicza do ubezpieczonych osób pełniących funkcję członka zarządu spółki pod warunkiem, że funkcja ta nie jest wykonywana w ramach stosunku prawnego określonego w tym przepisie (np. umowa o pracę).

Natomiast obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne reguluje ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.). Zgodnie z zapisami powołanej ustawy do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy prawne oraz przedstawiony przez wnioskodawcę stan faktyczny, z uwagi na fakt, iż członków zarządu spółki nie łączy ze spółką żaden inny stosunek zobowiązaniowy, wynagrodzenie członków zarządu z tytułu pełnienia przez nich funkcji, nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Ubezpieczeń Społecznych w Jeleniej Górze.

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.