DI/200000/451/157/2011 - Ustalenie podstawy wymiaru składek za zatrudnionych zleceniobiorców.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 29 marca 2011 r. Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych DI/200000/451/157/2011 Ustalenie podstawy wymiaru składek za zatrudnionych zleceniobiorców.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83 ust. 1 pkt 3) ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku z dnia 16 marca 2011 r. złożonym przez przedsiębiorcę (...) sp. z o.o. w sprawie ustalenia podstawy wymiaru składek za zatrudnionych zleceniobiorców oraz odmawia wydania interpretacji w przedmiocie rozstrzygnięcia czy zleceniobiorca wykonując umowę zlecenia poza miejscowością, w której znajduje się siedziba zleceniodawcy przebywa w podróży służbowej.

UZASADNIENIE

W dniu 17 marca 2011 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy sp. z o.o. o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż sp. z o.o. świadczy usługi w zakresie opieki nad osobami w podeszłym wieku oraz osobami niepełnosprawnymi. W celu prawidłowego świadczenia usług na rzecz klientów, Spółka zamierza współpracować z osobami fizycznymi, które w jej imieniu będą wykonywać czynności opiekuńcze. Podstawą współpracy pomiędzy Spółką a zatrudnionymi osobami będzie umowa cywilnoprawna - umowa zlecenia. Umowa zlecenia będzie określała wynagrodzenie kwotowo - zwykle w wysokości 2000 - 2500 zł.

Z uwagi na fakt, iż część klientów (podopiecznych, nad którymi Spółka sprawuje opiekę) mieszka na terytorium Niemiec, konieczne jest wysłanie osób fizycznych, z którymi Spółka będzie współpracować (zleceniobiorców) do wykonywania czynności opiekuńczych do Niemiec. Osoby, z którymi Spółka będzie zawierała umowy zlecenia będą podlegały ubezpieczeniom społecznym na terytorium Polski. W przypadku wysłania zleceniobiorcy do wykonywania określonych czynności w Niemczech, Spółka wystąpi dla tych osób o wydanie dokumentu Al - Spółka oraz osoby, z którymi Spółka zawrze umowy zlecenia będą spełniały warunki do uzyskania dokumentu Al. Wyjazdy zleceniobiorców do Niemiec w celu wykonania czynności zleconych przez Spółkę, na podstawie każdorazowo zawieranych odrębnych umów, będą trwały od 1 do 3 miesięcy i mogą powtarzać się w ciągu roku, tj. w przypadku osoby wyjeżdżającej na jeden miesiąc, jedna umowa zostanie zawarta na okres jednego miesiąca, a w przypadku osoby wyjeżdżającej na 3 miesiące jedna umowa zostanie zawarta na ten okres.

Konsekwentnie, w celu realizacji usługi Spółka zawrze umowę zlecenia z osobą fizyczną na terytorium Polski. Następnie, zleceniobiorca zostanie wysłany przez Spółkę w podróż do Niemiec w celu wykonania usługi opiekuńczej w imieniu Spółki.

Z uwagi na fakt, iż umowa zlecenia będzie wykonywana poza miejscem zamieszkania zleceniobiorcy, w umowach zlecenia zawieranych ze zleceniobiorcami, oprócz wynagrodzenia zleceniobiorcy zostanie określony także zwrot kosztów odbywanej podróży oraz wypłatę diety z tytułu zrekompensowania zleceniobiorcy podwyższonych kosztów wyżywienia w trakcie odbywanej podróży do Niemiec. Diety mają na celu zaspokojenie zwiększonych kosztów wyżywienia w trakcie podróży do Niemiec, w związku z czym Spółka zamierza wypłacać diety na zasadach i w wysokości określonej w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju.

W związku z przedstawionym powyżej zdarzeniem przyszłym przedsiębiorca wniósł o udzielenie odpowiedzi czy Spółka może uznać, że zwrócone koszty i wypłacone diety zgodnie z rozporządzeniem w sprawie podróży służbowych pracowników sfery budżetowej nie wlicza się do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, a tym samym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie stanowi wynagrodzenie kwotowe określone w umowie zlecenia.

Zdaniem Spółki diety, które Spółka zamierza wypłacać zleceniobiorcom w związku z odbywanymi przez nich podróżami do Niemiec powinny być wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w oparciu o § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie podstawy wymiaru składek).

W myśl art. 18 ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych "podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców ustala się zgodnie z ust. 1, jeżeli w umowie agencyjnej lub umowie zlecenia albo innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie". Umowa zlecenia zawierana przez Spółkę będzie zwykle określała wynagrodzenie kwotowo na poziomie 2000 - 2500 zł miesięcznie. Tym samym podstawą wymiaru składek będzie ta właśnie kwota wynagrodzenia ustalonego pomiędzy stronami.

Jednocześnie, zgodnie z § 5 ust. 2 rozporządzenia w sprawie podstawy wymiaru składek, przepisy § 2-4 tego rozporządzenia stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru Składek osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Na gruncie powyższego rozporządzenia, które stosuje się odpowiednio do umów zlecenia, występują dwie regulacje, które odnoszą się do pracy wykonywanej za granicą tj.:

- § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia - dotyczący podróży służbowych - zgodnie z którym z podstawy wymiaru składek wyłącza się diety i inne należności z tytułu podróży służbowej pracownika - do wysokości określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju oraz

- § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia - dotyczący tzw. oddelegowania - zgodnie z którym wyłącza się z podstawy wymiaru część wynagrodzenia pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców, z wyłączeniem osób wymienionych w art. 18 ust. 12 ustawy - w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z tym zastrzeżeniem, że tak ustalony miesięczny przychód tych osób stanowiący podstawę wymiaru składek nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy.

Zarówno pojecie "oddelegowania", jak i pojecie "podróży służbowej" są pojęciami wynikającymi z regulacji prawa pracy i stosującymi się do osób zatrudnionych na podstawie stosunku pracy. Podróż służbowa jest instytucją uregulowaną w § 77 Kodeksu pracy, zgodnie z którym "pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością w której znajduje się siedziba pracodawcy, łub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową. Podróżą służbową jest więc wykonywanie na polecenie pracodawcy określonego zadania poza stałym miejscem pracy. Instytucja podróży służbowej występuje wiec jedynie na gruncie Kodeksu pracy i w konsekwencji nie ma zastosowania do umów zlecenia. Z kolei oddelegowanie jest instytucją wypracowaną na gruncie doktryny oraz orzecznictwa prawa pracy i oznacza zmianę miejsca wykonywania pracy poprzez zmianę umowy o pracę łączącą pracodawcę i pracownika. Podobnie jak w przypadku podróży służbowych, także oddelegowanie jest instytucją występującą wyłącznie na gruncie prawa pracy.

W związku z powyższym zarówno podróż służbowa, jak również oddelegowanie nie znajdują bezpośredniego zastosowania w przypadku umów zlecenia. Nie występują one bowiem na gruncie Kodeksu cywilnego, który reguluje umowy zlecenia. Dostrzegł to także ustawodawca wskazując, że rozporządzenie w sprawie podstawy wymiaru składek stosuje się do umów zlecenia odpowiednio, a nie wprost. Zastosowanie określonych regulacji odpowiednio - a nie wprost - oznacza, że stosując dany przepis należy dopasować go do określonej sytuacji. Innymi słowy, pomimo że zleceniobiorcy nie odbywają podróży służbowych, ani nie są oddelegowani w rozumieniu Kodeksu pracy, to jednak w stosunku do ich wyjazdów należy zastosować przepisy rozporządzenia w sprawie podstawy wymiaru składek odpowiednio, czyli poprzez ich dostosowanie do charakteru umów zlecenia. Powstaje więc podstawowe zagadnienie do rozstrzygnięcia, tj. czy w przypadku podróży zleceniobiorców wyjazdy te bardziej przypominają podróż służbową (w takim przypadku zastosowanie znajdzie § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia) czy też bardziej przypominają instytucję oddelegowania (w takiej sytuacji zastosowanie znajdzie § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia).

W ocenie Spółki wyjazdy zleceniobiorców najbardziej przypominają podróże służbowe pracowników, a więc konsekwentnie należy zastosować § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia w sprawie podstawy wymiaru składek, który stanowi, że z podstawy wymiaru składek wyłącza się diety i inne należności z tytułu podróży służbowej pracownika. Stanowisko Spółki wynika z faktu, że przepis § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia w sprawie podstawy wymiaru składek należy stosować do zleceniobiorców odpowiednio, co oznacza, że powinien być on stosowany z uwzględnieniem specyfiki i warunków umów zlecenia. W tym kontekście należy zwrócić uwagę na pojęcie podróży odbywanej przez zleceniobiorcę. Jak wskazano powyżej przepisy obowiązującego prawa nie definiują pojęcia podróż zleceniobiorcy, a więc prawidłowe jest sięgnięcie do słownikowej definicji sformułowania "podróż". Z kolei ze słownika języka polskiego wynika, że "podróż" to "przebywanie drogi do jakiegoś odległego miejsca". Konsekwentnie, w świetle powyższej definicji, podróżą zleceniobiorcy będzie każdy jego wyjazd poza miejsce jego zamieszkania, w tym również w celu wykonania zleconych przez Spółkę czynności na terytorium Niemiec.

Stanowisko prezentowane przez Spółkę potwierdza także ich wykładnia celowościowa. Celem wypłaty diet czy to pracownikom, czy też zleceniobiorcom jest wyrównanie podwyższonych kosztów wyżywienia związanych z koniecznością zapewnienia wyżywienia poza własnym miejscem zamieszkania, które jest droższe niż wyżywienie zapewniane w ramach własnego miejsca zamieszkania. Tym samym diety nie powinny być traktowane jako przychód zleceniobiorcy, ponieważ nie skutkują zwiększeniem jego majątku, lecz stanowią wyrównanie uszczuplenia tego majątku wynikające z odbytej podróży w celu wykonania czynności zleconych przez Spółkę. Z tego powodu racjonalne i uzasadnione prawnie jest wyłączenie diet i zwrotu kosztów związanych z odbywanymi podróżami do Niemiec z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Podstawą wymiaru składek powinny być jedynie te kwoty wypłacone przez Spółkę, które stanowią realne przysporzenie dla zleceniobiorcy skutkujące zwiększeniem jego osobistego majątku, a nie zwrot kwot (również w formie diet), które musiał ponieść zleceniobiorca w celu wykonania powierzonych mu przez Spółkę czynności.

Stanowisko Spółki potwierdza także wykładnia systemowa uwzględniająca regulacje prawa podatkowego. Jakkolwiek przepisy rozporządzenia w sprawie podstawy wymiaru składek stosuje się do umów zlecenia od niedawna, tj. od sierpnia 2010 r. to na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych już od dawna obowiązują takie same regulacje, które zwalniają z opodatkowania zarówno diety wypłacone pracownikom jaki i diety wypłacone zleceniobiorcom (art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Sposób wykładni tych przepisów również - w ramach systemowej wykładni prawa - może być pomocny przy określeniu zakresu wyłączenia diet z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Konsekwentnie na gruncie podatkowym pod pojęciem podróży zleceniobiorcy należy rozumieć każdą podróż odbywaną przez zleceniobiorcę w związku z wykonaniem zleconych mu czynności. Organy podatkowe wskazują że pojęcie podróży zleceniobiorcy należy rozumieć każdą podróż odbywaną przez zleceniobiorcę w związku z wykonaniem zleconych mu czynności. Organy podatkowe wskazują że pojęcie podróży zleceniobiorcy należy rozumieć jako "podróż odbytą w związku z załatwianiem cudzych spraw (tekst jedn.: podmiotu, który następnie zwraca poniesione w tym celu koszty), jak również o dojazd na miejsce wykonywania określonych czynności" (interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 27 października 2009 r., nr ILPB1/415-834/09-5/TW). Wyjazdy zleceniobiorców Spółki są niewątpliwie wyjazdami w celu załatwienia spraw Spółki, czyli w celu realizacji usługi opiekuńczej, którą świadczy Spółka na rzecz swoich klientów.

W analizowanym przypadku nie znajdzie z kolei zastosowanie § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia w sprawie podstawy wymiaru składek, zgodnie z którym wyłącza się z podstawy wymiaru "część wynagrodzenia pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców, z wyłączeniem osób wymienionych w art. 18 ust. 12 ustawy - w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, z tym zastrzeżeniem, że tak ustalony miesięczny przychód tych osób stanowiący podstawę wymiaru składek nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy". Przepis ten odnosi się do sytuacji, gdy pracownik (a odpowiednio zleceniobiorca) na stałe wykonuje pracę poza terytorium Polski, a więc w praktyce dochodzi do zmiany jego miejsca zamieszkania. W takim przypadku nie są wypłacane diety, które mają zrekompensować podwyższone koszty wyżywienia zapewnionego poza własnym domem, ponieważ stałe zatrudnienie poza granicami kraju oznacza, że pracownik (a odpowiednio zleceniobiorca) ma dom lub mieszkanie poza granicami kraju i tam może zaspokoić swoje potrzeby żywieniowe. Jednocześnie, ustawodawca dostrzegając, że pracownik (zleceniobiorca) na stałe pracując i mieszkając poza granicami Polski ponosi wyższe koszty pobytu z uwagi na wyższe koszty (ceny) życia (w tym wyżywienia) w innych państwach, wyłącza z podstawy wymiaru składek część jego wynagrodzenia na podstawie § 2 ust. 1 pkt 16. Konsekwentnie, w stosunku do zleceniobiorców Spółki którzy wyjeżdżają do Niemiec na krótkie okresy czasu (trwające do trzech miesięcy) nie ma zastosowania § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia, lecz § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia. Zleceniobiorca Spółki przebywając w Niemczech przez okres czasu wskazany powyżej nie powinien być traktowany w taki sam sposób jak osoba, która na stałe mieszka i pracuje poza granicami kraju i tam posiada miejsce zamieszkania.

Stanowisko Spółki potwierdzają znane jej interpretacje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wyłączenie diet i zwrotu kosztów z podstawy wymiaru składek zleceniobiorców wyjeżdżających do pracy za granicę, w analogicznym jak przedstawiony przez Spółkę, stanie faktycznym potwierdza interpretacja ZUS z dnia 24 lutego 2011 r. (nr DI/200000/451/35/2011).

Reasumując powyższe należy stwierdzić, iż:

a)

w ocenie Spółki wyjazdy zleceniobiorców poza terytorium kraju oraz wypłata z tego tytułu diet najbardziej przypominają sytuację pracownika odbywającego podróż służbową. Zleceniobiorcy na stałe mieszkają na terytorium Polski, ich wyjazdy na terytorium Niemiec mają krótkotrwały (czasowy) charakter i trwają jednorazowo do 3 miesięcy, zaś dieta wypłacana zleceniobiorcom z tytułu podróży poza terytorium Polski służy tym samym celom, co dieta wypłacana pracownikom odbywającym podróż służbową czyli ma pokryć zwiększone koszty wyżywienia wynikające z braku możliwości przygotowania i spożycia posiłków we własnym domu, co zawsze wiąże się z podwyższonymi kosztami.

b)

konsekwentnie, w przypadku, gdy w umowie ze zleceniobiorcą oprócz wynagrodzenia kwotowego, zostaną przyznane diety do wysokości określonej w przepisach regulujących podróże służbowe pracowników sfery budżetowej, to w oparciu o § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia w sprawie podstawy wymiaru składek będzie jedynie wynagrodzenie określone kwotowo z wyłączeniem diet i zwrotu kosztów podróży zleceniobiorcy w związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opiekuńczymi na terytorium Niemiec.

c)

z wyżej wymienionych powodów, w opisanym stanie faktycznym nie znajdzie zastosowanie § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia w sprawie podstawy wymiaru składek, ponieważ przepis ten odnosi się do sytuacji, w której w związku z podjęciem pracy poza granicami Polski dochodzi jednocześnie do zmiany miejsca zamieszkania zleceniobiorcy, a taka sytuacja z kolei nie ma miejsca w przypadku, gdy wyjazdy zleceniobiorców trwają do 3 miesięcy.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

W myśl art. 83 ust. 1 pkt 1, 2), 3) i 3a) ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych zobowiązany jest do wydawania pisemnych interpretacji w sprawach dotyczących podlegania ubezpieczeniom społecznym, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych, w sprawie ustalania stopy procentowej składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w sprawie zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych, w sprawie zasad ustalania właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego w świetle przepisów Rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we wspólnocie oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

Rozstrzygnięcie, czy zleceniobiorca wykonując umowę zlecenia poza miejscowością w której znajduje się siedziba zleceniodawcy przebywa w podróży służbowej, nie jest zagadnieniem z zakresu zastosowania przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i Zakład nie jest uprawniony do rozstrzygania tej kwestii poprzez wydanie pisemnej interpretacji. Zatem Oddział odmówił wydania pisemnej interpretacji w przedmiocie rozstrzygnięcia czy zleceniobiorca wykonując umowę zlecenia poza miejscowością w której znajduje się siedziba zleceniodawcy przebywa w podróży służbowej.

W myśl art. 18 ust. 3 w zw. z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu wykonywania umowy zlecenia, jeżeli w umowie tej określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, albo w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej, albo prowizyjnie.

Z dniem 1 sierpnia 2010 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 lipca 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 12, poz. 860). Według brzmienia § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) przepisy § 2-4 tego rozporządzenia stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek m.in. osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 15 powyższego rozporządzenia z podstaw wymiaru składek wyłączone są diety i inne należności z tytułu podróży służbowej pracownika - do wysokości określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem pkt 17.

Powyższe wyłączenie ma odpowiednio zastosowanie do zleceniobiorców, jeżeli stosowne postanowienia zawartych z nimi umów lub przepisy odrębne przewidują zwrot należności na zasadach przewidzianych przepisami dotyczącymi podróży służbowych pracowników sfery budżetowej.

Jednocześnie stosownie do art. 353 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) strony zawierające umowę cywilnoprawną mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Natomiast z art. 742 powyższej ustawy wynika, iż dający zlecenie powinien zwrócić przyjmującemu zlecenie wydatki związane z należytym wykonaniem zlecenia. W związku z powyższym, na zasadzie swobody umów, strony mogą uzgodnić, że zleceniobiorca oprócz wynagrodzenia otrzyma również zwrot wydatków poniesionych na wykonanie umowy.

Opisane powyżej wyłączenie należności z tytułu zagranicznych podróży w celu wykonania zlecenia z podstaw wymiaru składek zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstaw wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe będzie miało w rezultacie zastosowanie do zleceniobiorców, dla których stosowne postanowienia zawartych z nimi umów przewidują zwrot tych należności na zasadach przewidzianych przepisami dotyczącymi podróży służbowych pracowników sfery budżetowej.

W związku z powyższym, stanowisko przedstawione przez przedsiębiorcę we wniosku z dnia 16 marca 2011 r. stwierdzające, iż w sytuacji, gdy w umowie zlecenia oprócz wynagrodzenia kwotowego, zostaną przyznane diety do wysokości określonej w przepisach regulujących podróże służbowe pracowników sfery budżetowej, to w przedstawionym zdarzeniu przyszłym podstawą wymiaru składek będzie jedynie wynagrodzenie określone kwotowo z wyłączeniem diet i zwrotu kosztów podróży zleceniobiorców w związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opiekuńczymi na terytorium Niemiec, Oddział uznał za prawidłowe.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

POUCZENIE

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Ubezpieczeń Społecznych w Opolu. Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Opublikowano: www.zus.gov.pl