DI/200000/43/241/2024 - Mały ZUS plus

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1230 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (dalej: Zakład) uznaje stanowisko Przedsiębiorcy: (...), (dalej: Przedsiębiorca) przedstawione we wniosku złożonym w dniu 6 marca 2024 r. za nieprawidłowe w przedmiocie możliwości ustalenia w 2024 r. podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wnioskiem złożonym w dniu 6 marca 2024 r. Przedsiębiorca wystąpił do Zakładu o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Opis stanu faktycznego Przedsiębiorcy:

Działalność gospodarczą Przedsiębiorca rozpoczął. -07-2021 r. Działalność została otwarta ze wsparcia ARiMR jako pomysł na dodatkowe źródło dochodu. Ważne dla Przedsiębiorcy przy podjęciu działalności, był fakt, iż będzie mógł skorzystać z ulgi dla przedsiębiorców "mały ZUS plus". Działalność polega na przewozie osób, wykonywana tylko razy w miesiącu. Od momentu rozpoczęcia działalności, aż do 31 października 2023 r. Przedsiębiorca był objęty ubezpieczeniem rolniczym w KRUS. Z dniem 1 listopada 2023 r. zrezygnował z ubezpieczenia w KRUS i przeniósł ubezpieczenie do ZUS. Na infolinii ZUS uzyskał istotne informację jakie musi spełnić warunki aby skorzystać z ulgi dla przedsiębiorców "mały ZUS plus"', a mianowicie w myśl art. 18c osoba, która nie przekroczy w roku kalendarzowym przychodu 120 tys. oraz prowadzi działalność dłużej niż 60 dni. Nie poinformowano Przedsiębiorcy o jakiś innych wymaganiach. W związku z czym 3 stycznia 2024 r. przerejestrował się z kodu 051000 na kod 059000 z datą 1 stycznia 2024 r. przekonany, iż ma prawo do tej ulgi. Jakież było zdziwienie Przedsiębiorcy, gdy próbując złożyć deklarację DRA oraz DRA II za styczeń 2024 r. okazało się, że prowadził działalność gospodarczą tylko 61 dni. Ponieważ w 2023 r. przychód z jego działalności wyniósł. (...) zł według ZUS znacznie przekroczył limit przychodu. Ponieważ Przedsiębiorca nie zgadza się z takim stanem rzeczy, a niemożliwe było przesłanie deklaracji ZUS drogą elektroniczną w dniu 20 lutego 2024 r. dostarczył te deklarację do Oddziału ZUS w (...) w formie papierowej.

Niestety otrzymał pismo, z którego wnika, iż jego deklaracja została odrzucona, ponieważ nie spełnia warunków podlegania ubezpieczeniom społecznym z kodem 059000, tzw. "mały ZUS plus". Niestety z pisma nie wynika w myśl którego artykułu liczba prowadzonej działalności gospodarczej = liczbie podlegania ubezpieczeniom społecznym.

Stanowisko Przedsiębiorcy

Według oceny Przedsiębiorcy ma prawo do opłacania w bieżącym roku kalendarzowym składek na ubezpieczenie społeczne od podstawy wymiaru nie niższej niż ustalona na zasadach wynikających z art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Analiza stanu faktycznego w świetle stanu prawnego:

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym, ustalania prawidłowej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz opłacania składek na te ubezpieczenia regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 12 ust. 1 ww. ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. Dyspozycja art. 13 pkt 4 ustawy wskazuje, iż osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności z wyjątkiem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36aa ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. Natomiast, zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu na swój wniosek.

Artykuł 18c ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi: podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonego, o którym mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, którego roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył kwoty 120 000 złotych, uzależniona jest od dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanego dalej "dochodem z pozarolniczej działalności gospodarczej", uzyskanego w poprzednim roku kalendarzowym. Podstawa wymiaru składek, nie może przekraczać 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy i nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu danego roku - art. 18c ust. 2 ww. cytowanej ustawy.

Zatem, podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących działalność gospodarczą na niewielką skalę jest uzależniona od uzyskanego dochodu z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym.

Dotyczy to tylko osób prowadzących działalność gospodarczą (działalności wpisanej do CEIDG), nie dotyczy natomiast osób prowadzących inną pozarolniczą działalność, tj.: twórców i artystów, osób prowadzących działalność w zakresie wolnego zawodu, wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej, nie dotyczy osób, które pozostawały akcjonariuszem prostej spółki akcyjnej wnoszącym do spółki wkład, którego przedmiotem jest świadczenie pracy lub usług, nie dotyczy również osób, które pozostawały komplementariuszem w spółce komandytowo-akcyjnej, osób prowadzących publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów ustawy - Prawo oświatowe.

W art. 18c ust. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych został zawarty katalog negatywnych przesłanek, uniemożliwiających osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą skorzystanie z możliwości zastosowania prawa do ustalenia najniższej podstawy wymiaru składek.

W konsekwencji przepisy art. 18c nie mają zastosowania do osób, które lub do których:

Zakład wyjaśnia, że liczba dni kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej odpowiadać będzie liczbie dni podlegania ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu prowadzenia tej działalności. W konsekwencji do liczby dni prowadzenia działalności gospodarczej nie będzie się wliczać:

* dni prowadzenia działalności gospodarczej w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, jeśli w tym okresie nie było właściwe ustawodawstwo polskie,

* dni prowadzenia działalności gospodarczej, w trakcie których osoba podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników.

Z opisu stanu faktycznego przedstawionego przez Przedsiębiorcę wynika, że prowadzi działalność gospodarczą od dnia lipca 2021 r. Od początku wykonywania działalności aż do dnia 31 października 2023 r. był ubezpieczony w KRUS. Z dniem 1 listopada 2023 zrezygnował z ubezpieczenia w KRUS i przeniósł ubezpieczenie do ZUS. Przychód z jego działalności w roku 2023 wyniósł zł. Według oceny Przedsiębiorcy ma prawo do

opłacania w bieżącym roku kalendarzowym składek na ubezpieczenie społeczne od podstawy wymiaru nie niższej niż ustalona na zasadach wynikających z art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zakład takiego stanowiska Przedsiębiorcy nie potwierdza.

Jak wskazano wyżej, liczba dni prowadzenia działalności gospodarczej odpowiada liczbie dni podlegania ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu tej działalności. Do liczby dni prowadzenia działalności gospodarczej nie będzie się wliczać dni prowadzenia działalności gospodarczej, w trakcie których osoba podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników, a więc znajdowała się pod reżimem ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2024 r. poz. 90 z późn. zm.).

W 2023 r. Przedsiębiorca ubezpieczeniom społecznym podlegał 61 dni, tj. od dnia 1 listopada 2023 r. (od tego dnia zrezygnował z ubezpieczenia społecznego w KRUS) do dnia 31 grudnia 2023 r. Zatem, od dnia 1 listopada 2023 r. objęty został ubezpieczeniami społecznymi w myśl ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Ww. cytowana ustawa daje możliwość Przedsiębiorcom spełniającym przesłanki wynikające z art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych skorzystania z ulgi "małego ZUS plus". Jednym z warunków jakie muszą być spełnione jest limit przychodowy osiągnięty przez Przedsiębiorców w poprzednim roku kalendarzowym.

Zatem, limit którego nie mogą przekroczyć przychody Przedsiębiorcy z jego pozarolniczej działalności gospodarczej, aby mógł skorzystać z ulgi "mały ZUS plus" należy ustalić w oparciu o art. 18c ust. 7 ww. ustawy, tj. dzieląc kwotę 120 000 złotych przez liczbę dni kalendarzowych w poprzednim roku kalendarzowym i mnożąc przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej (dni podlegania ubezpieczeniom społecznym w myśl ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych) w poprzednim roku kalendarzowym.

Stanowisko Zakładu

Mając powyższe na uwadze, przedstawiony we wniosku złożonym w dniu 6 marca 2024 r. przez Przedsiębiorcę opis stanu faktycznego, własne stanowisko oraz obowiązujące przepisy Zakład uznał stanowisko za nieprawidłowe w przedmiocie możliwości ustalenia w 2024 r. podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.