DI/200000/43/210/2024 - Mały ZUS plus

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236) w związku z art. 83d ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1230 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (zwany dalej: Zakładem) uznaje za prawidłowe stanowisko wyrażone we wniosku złożonym w dniu 27 lutego 2024 r. przez (zwanego dalej: Przedsiębiorcą) w sprawie prawa do dalszego korzystania z ulgi na podstawie art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wnioskiem złożonym w dniu 27 lutego 2024 r. Przedsiębiorca wystąpił do Zakładu o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Opis zdarzenia przyszłego:

Z dniem (...) 02-2023 r. Przedsiębiorca rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej biuro rachunkowe. Przez 6 miesięcy korzystał z ulgi na start, a następnie z ZUS preferencyjnego. Ponieważ od 2019 r. Przedsiębiorca jest zatrudniony na umowę o pracę na stanowisku Księgowej więc z tytułu prowadzenia własnej działalności opłaca składkę zdrowotną. Właścicielem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w której Przedsiębiorca jest zatrudniony na umowę o pracę jest spółka Hiszpańska posiadająca 100% udziałów, funkcję prezesa pełnił natomiast. Nie miał on żadnych udziałów w spółce, pełnił tylko funkcję Prezesa Spółki, nie był też właścicielem tej spółki. Z dniem (...) stycznia Pan (...) zrezygnował z pełnienia funkcji Prezesa Spółki, całkowicie rozstał się z tą spółką i założył własną działalność gospodarczą. Z dniem marca Przedsiębiorca kończy umowę o pracę w ww. spółce i przechodzi całkowicie na własną działalność gospodarczą. Przedsiębiorca zadaje pytanie, czy jeżeli zdecyduję się na obsługiwanie księgowe nowej firmy, czy straci prawo do preferencyjnego ZUS i przejdzie na duży ZUS z tytułu prowadzenia własnej działalności?

Stanowisko Przedsiębiorcy:

Po zakończeniu umowy o pracę ze spółką, z tytułu prowadzenia własnej działalności gospodarczej Przedsiębiorca będzie dalej na preferencyjnym ZUS tzn. będzie opłacał niższe składki na ubezpieczenie społeczne oraz składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Sytuacja nie zmieni się również dla Przedsiębiorcy po podpisaniu umowy współpracy na zasadach B2B z nową firmą Pana (...), dotyczącą obsługi księgowej jego firmy.

Nie spowoduje to utraty dla Przedsiębiorcy prawa do skorzystania z ZUS preferencyjnego z tytułu prowadzenia własnej działalności gospodarczej.

Analiza zdarzenia przyszłego w świetle stanu prawnego:

Zagadnienia dotyczące podlegania ubezpieczeniom społecznym i obowiązku opłacania składek na te ubezpieczenia regulowane są za pośrednictwem ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W art. 6 ust. 1 tej ustawy ustawodawca wskazał zamknięty katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 4 tej ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36aa oraz przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. Stosownie do treści art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, na swój wniosek. Natomiast zgodnie z art, 8 ust. 6 pkt 1-5 ustawy za osobę prowadząca pozarolnicza działalność uważa się:

Ponadto, w myśl art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolnicza działalność gospodarczą w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Stosownie do ust. 2 pkt 1 i 2 tego artykułu, z opłacania składek od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia nie mogą skorzystać osoby, które:

Powyższe oznacza, że prawa do opłacania składek od podstawy nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia nie posiadają osoby, które już prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolnicza działalność, o której mowa w art. art. 8 ust. 6 pkt 1-S cytowanego powyżej.

Przepis art. 18a ust. 2 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych należy interpretować w ten sposób, że prawo do korzystania z ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w zadeklarowanej kwocie, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia przez okres pierwszych 24 miesięcy od dnia jej rozpoczęcia lub wznowienia mają osoby, które podejmują w okresie korzystania z tego prawa dodatkową działalność, np. inną pozarolniczą działalność która nie uprawnia do korzystania z prawa do 18a ust. 1 ustawy o sus np. nabywają status wspólnika w spółce komandytowej lub jednoosobowego wspólnika w (...) spółce z o.o.

Jeśli chodzi o drugą przesłankę negatywną korzystania z prawa do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne należy wyjaśnić:

Pod pojęciem "byłego pracodawcy", o którym mowa w art. 18a ust. 2 pkt 2 ustawy o sus należy rozumieć każdego pracodawcę, na rzecz którego praca była wykonywana dotychczas, tj. przed dniem rozpoczęcia prowadzenia działalności, w tym pracodawcę, z którym prowadzący działalność nie rozwiązał umowy o pracę. Pojęcie "byłego pracodawcy" nie odnosi się natomiast m.in. do podmiotu, na rzecz którego była świadczona praca w innym państwie członkowskim. Kodek Pracy (Di. U. z 2023 r. poz. 1465 z późn. zm.) w art. 3 określa pojęcie pracodawcy: Pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników.

Z treści wniosku wynika, iż Przedsiębiorca prowadzący biuro rachunkowe od dnia 19 lutego 2023 r. powziąć wątpliwość co do możliwości dalszego korzystania z ulgi na podstawie art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Przedsiębiorca wskazał, iż od 2019 r. jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na stanowisku księgowej w spółce z o.o., w której prezesem była osoba będąca właścicielem firmy, w której Przedsiębiorca chce podjąć współpracę na podstawie umowy B2B, po zakończeniu w dniu marca 2024 r. pracy ze spółką. Przedsiębiorca zdaje pytanie, czy w jego sytuacji nie wystąpi negatywna przesłanka dotycząca współpracy z byłym pracodawcą? Zgodnie ze stanowiskiem przedstawionym przez Przedsiębiorcę po rozpoczęciu współpracy z firmą, założoną przez osobę będącą prezesem spółki z o.o. Przedsiębiorca będzie mieć nadal prawo do korzystania z ustalania podstawy wymiaru składek na podstawie art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych do momentu upływu 24 pierwszych miesięcy kalendarzowych od dnia zgłoszenia do ubezpieczeń.

Zakład wskazuje, iż nie ma podstaw prawnych do utożsamiania spółki z o.o. i obecnej firmy prowadzonej przez byłego prezesa ww. spółki oraz ujmowania w pojęciu byłego pracodawcy na podstawie art. 18a ust. 2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Poprzedni pracodawca spółka jako podmiot prawa handlowego posiadający osobowość prawną nie jest podmiotem tożsamym z podmiotem należącym do byłego prezesa spółki. I fakt, iż dana osoba była prezesem w uprzedniej spółce z o.o., w której Przedsiębiorca pracuje do marca 2024 r. nie ma znaczenia w świetle dalszego prawa do korzystania z prawa do ulgi na podstawie art. 18a ust. 1 ustawy o sus, gdyż podmiot z którym Przedsiębiorca planuje współpracę nie jest byłym pracodawcą.

W przypadku opisanym przez Przedsiębiorcę nie zachodzi negatywna przesłanka opisana w art. 18a ust. 2 pkt 2 ustawy o sus.

Jednocześnie, zgodnie z art. 18aa ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, składki od zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia opłacają również osoby, którym upłynął 6 miesięczny okres zwolnienia z obowiązku ubezpieczeń społecznych, o którym mowa w art. 18 ustawy - Prawo przedsiębiorców oraz osoby, które zrezygnowały z ww. uprawnienia przed upływem 6 miesięcy, o ile spełniają podane powyżej warunki. W takim przypadku okres 24 miesięcy kalendarzowych liczy się od dnia objęcia ubezpieczeniami na zasadach określonych w art. 18a ust. 1 i art. 36.

Stanowisko Zakładu:

Mając powyższe na uwadze, Zakład uznał stanowisko przedstawione przez Przedsiębiorcę we wniosku złożonym 27 lutego 2024 r. za prawidłowe w sprawie prawa do dalszego korzystania z ulgi na podstawie art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla Przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję tub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.