DI/200000/43/199/2024 - Ustalenie obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1230 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych (dalej: Zakład) stanowisko przedstawione we wniosku złożonym dnia 21 lutego 2024 r. przez odpowiedzialnością (dalej: Przedsiębiorca):

* uznał za prawidłowe w części dotyczącej braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wypłaconego osobie wykonującej umowę o świadczenie usług odszkodowania z tytułu umowy o zakazie konkurencji oraz wynagrodzenia za sukces, w sytuacji, gdy ww. osoba ma zawartą umowę o pracę z innym podmiotem z wynagrodzeniem nie niższym niż minimalne wynagrodzenie za pracę,

* uznał za prawidłowe w części dotyczącej obowiązku opłacenia składek na ubezpieczenie zdrowotne od wypłaconego osobie wykonującej umowę o świadczenie usług odszkodowania z tytułu umowy o zakazie konkurencji oraz wynagrodzenia za sukces.

Wnioskiem złożonym w dniu 21 lutego 2024 r., uzupełnionym w dniu 28 lutego 2024 r., Przedsiębiorca wystąpił do Zakładu o wydanie interpretacji indywidualnej na podstawie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Opis zdarzenia przyszłego (Przedsiębiorcy):

Przedsiębiorca zwraca się z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w przedmiocie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu odszkodowania za zakaz konkurencji. Przedsiębiorca posiada siedzibę w Polsce i jest polskim rezydentem podatkowym. Przedsiębiorca jest producentem laminatów elektroizolacyjnych i konstrukcyjnych z termoutwardzalnych tworzyw sztucznych w postaci płyt, rur i prętów oraz materiałów giętkich i izolacji mikowych. Przedsiębiorca zatrudnia pracowników oraz zleceniobiorców. Przedsiębiorca od dnia 11 marca 2019 r. zatrudnia osobę na umowę o zarzadzanie spółką/kontrakt menadżerski. Osoba ta pobiera emeryturę oraz jest zatrudniona na umowę o pracę w innej spółce osiągając wynagrodzenie wyższe niż kwota najniższego wynagrodzenia. W związku z tym, ww. osoba została zgłoszona tylko do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego w ZUS. Równocześnie z umową o zarządzaniu spółką została zawarta umowa o zakazie konkurencji, w której znalazł się zapis mówiący o tym, iż w przypadku rozwiązania umowy o zarządzanie spółką (kontraktu menadżerskiego), jeżeli nastąpi po upływie 36 miesięcy, Zarządzający w okresie 12 miesięcy po rozwiązaniu umowy, będzie otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 25% podstawowego wynagrodzenia określonego w umowie o zarządzanie spółką. Z dniem 29 lutego 2024 r. nastąpi rozwiązanie umowy o zarządzanie spółką. Z dniem 29 lutego 2024 r. nastąpi także rozwiązanie umowy o pracę w innej spółce. Zatem osoba ta będzie pobierała jedynie emeryturę. W umowie o zarządzanie spółką (kontrakt menadżerski) jest także zapis o wypłacie wynagrodzenia za sukces, które wypłacane jest po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za rok obrotowy, po upływie, którego ustalane będzie to wynagrodzenie.

Przedsiębiorca powziął wątpliwość:

Przedsiębiorca, w uzupełnieniu do zdarzenia przyszłego opisanego w złożonym wniosku, w piśmie z dnia 28 lutego 2024 r. poinformował, iż przychód uzyskany w związku z wypłatą wynagrodzenia osobie wykonującej umowę o świadczenie usług zarządzania za zakaz konkurencji oraz wynagrodzenie za sukces będzie przychodem z działalności wykonywanej osobiście, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W załączeniu Przedsiębiorca dołączył opłatę za opisane drugie zdarzanie przyszłe.

Stanowisko Przedsiębiorcy:

Przedsiębiorca stoi na stanowisku, iż wypłacając odszkodowanie z tytułu umowy o zakazie konkurencji oraz wypłacając wynagrodzenie za sukces ma jedynie obowiązek potrącać składkę zdrowotną, tak jak to miało miejsce przy wypłacie wynagrodzenia z tytułu kontraktu menadżerskiego na ostatni dzień trwania świadczenia usług zarządzania. Wypłacane odszkodowanie oraz wynagrodzenie za sukces stanowią przychód w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.) osiągany przez menadżera z tytułu działalności wykonywanej osobiście. W rezultacie Przedsiębiorca pobierać będzie zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Wypłata odszkodowania oraz wynagrodzenia za sukces będą wyłącznie następstwem istniejącego wcześniej tytułu do ubezpieczeń. Do osoby pełniącej funkcję menadżera - nie miały zastosowania przepisy ustawy z dnia 9 czerwca 2016 o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami (Dz. U. z 2020 r. poz. 1907).

Analiza zdarzenia przyszłego w świetle stanu prawnego:

Zagadnienia dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz zasady opłacania tych składek regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 art. 12 ust. 1 w zw. z art. 13 pkt 2 powołanej powyżej ustawy, osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 z późn. zm.) stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy. Zgodnie z art. 11 ust. 1 powołanej ustawy zleceniobiorcy mogą podlegać ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, na swój wniosek. Ponadto, umowa o zarządzanie spółką (kontrakt menedżerski) jest w istocie umową nienazwaną o świadczenie usług, do której z Kodeksem cywilnym zastosowanie mają przepisy dotyczące zlecenia.

Zatem, odnosząc się do stanu faktycznego złożonego wniosku należy wskazać, że w myśl art. 9 ust. 1 i la ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby będące pracownikami spełniającymi jednocześnie warunki do objęcia obowiązkowymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów (inny niż umowa o pracę), których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym także z innych tytułów.

Powyższe oznacza, że umowa o pracę stanowi obowiązkowy tytuł do ubezpieczeń społecznych, natomiast dla osób równocześnie wykonujących umowę o świadczenie usług, obowiązkowy tytuł do podlegania ubezpieczeniom ustalany jest w zależności od wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu stosunku pracy. Zatem, dla osoby zatrudnionej w pełnym wymiarze czasu pracy, tak długo jak trwa stosunek pracy, dodatkowe (poza pracownicze) tytuły do ubezpieczeń mają charakter dobrowolny.

Zgodnie z art. 82 ust. 1 ustawy z dnia 11 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 146) w przypadku gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 66 ust. 1, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie. Zatem w sytuacji, gdy osoba ma zawartą umowę o pracę i równocześnie umowę o świadczenie usług (kontrakt menadżerski) składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z ww. tytułów.

Z treści złożonego wniosku wynika, że Przedsiębiorca rozwiązał z dniem 29 lutego 2024 r. umowę o zarządzanie spółką i zamierza wypłacić po rozwiązaniu umowy o świadczenie usług (kontrakt menedżerski) odszkodowanie za zakaz konkurencji oraz wynagrodzenia za sukces. Ww. osoba równocześnie do dnia 29 lutego 2024 r. miała zawartą umowę o pracę z innym podmiotem, z której osiągała wynagrodzenie wyższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę oraz jest emerytem. Przedsiębiorca powziął wątpliwości czy wypłacając odszkodowanie z tytułu umowy o zakazie konkurencji oraz wypłacając wynagrodzenie za sukces powinna potrącać tylko składkę zdrowotną, tak jak to miało miejsce przy wypłacie wynagrodzenia z tytułu kontraktu menadżerskiego na ostatni dzień trwania świadczenia usług zarządzania, czy powinien raczej odprowadzić składki na ubezpieczenie społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne.

Przenosząc powyższe na grunt rozpoznawanej sprawy należy wskazać, że o obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne decyduje to za jaki okres przysługuje wynagrodzenie (w opisanym stanie faktycznym odszkodowanie za zakaz konkurencji oraz wynagrodzenie za sukces), z tytułu umowy o świadczenie usług (kontraktu menadżerskiego), a nie to, kiedy zostanie wypłacone. Skoro Zarządzający w okresie wykonywania kontraktu menadżerskiego nie podlegał ubezpieczeniom społecznym, w związku z powstaniem zbiegu tytułów do ubezpieczeń społecznych, również Przedsiębiorca nie będzie zobowiązany do opłacania składki na ubezpieczenia społeczne od wypłaconego Zarządzającemu odszkodowania za zakaz konkurencji oraz wynagrodzenia za sukces. Stosownie jednak do art. 81 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych Przedsiębiorca będzie zobowiązany do uwzględnienia w podstawie wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne zleceniobiorcy odszkodowania za zakaz konkurencji oraz wynagrodzenia za sukces i tym samym zobowiązany będzie do opłacenia składki na ubezpieczenie zdrowotne od ww. świadczeń.

Stanowisko Zakładu:

Uwzględniając przedstawiony we wniosku złożonym dnia 21 lutego 2024 r., uzupełnionym dnia 28 lutego 2024 r., opis zdarzenia przyszłego, własne stanowisko Przedsiębiorcy oraz obowiązujące przepisy prawa, Zakład:

* uznał za prawidłowe w części dotyczącej braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wypłaconego osobie wykonującej umowę o świadczenie usług odszkodowania z tytułu umowy o zakazie konkurencji oraz wynagrodzenia za sukces, w sytuacji, gdy ww. osoba ma zawartą umowę o pracę z innym podmiotem z wynagrodzeniem nie niższym niż minimalne wynagrodzenie za pracę,

* uznał za prawidłowe w części dotyczącej obowiązku opłacenia składek na ubezpieczenie zdrowotne od wypłaconego osobie wykonującej umowę o świadczenie usług odszkodowania z tytułu umowy o zakazie konkurencji oraz wynagrodzenia za sukces.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla Przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej Zakładu, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.