DI/100000/451/83/2011 - Możliwość wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne diet wypłacanych pracownikom zatrudnionym jako kierowcy w samochodowym transporcie krajowym i międzynarodowym na terenie Unii Europejskiej.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz. U. z 2010, nr 220, poz. 1447, z późn. zm.) w związku z art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009, nr 205 poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...) złożonym w dniu 15 lutego 2011 r., a dotyczącym wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne diet wypłacanych pracownikom zatrudnionym jako kierowcy w samochodowym transporcie krajowym i międzynarodowym na terenie Unii Europejskiej.

Dnia 15 lutego 2011 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż do zakresu prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa należy krajowy i międzynarodowy transport samochodowy towarów. Wątpliwości przedsiębiorcy budzi fakt, czy wypłacanie kierowcom-pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, diety z tytułu wyjazdów w ramach transportu drogowego krajowego i międzynarodowego (na terenie krajów Unii Europejskiej jak i krajów nie należących do Unii Europejskiej) są zwolnione ze składek na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Artykuł 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Stanowisko przedsiębiorcy co do stanu faktycznego zawartego we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji należy uznać za nieprawidłowe. Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009, nr 205 poz. 1585 z późn. zm.), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010, nr 51, poz. 307, późn. zm.).

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Rozwinięcie ww. przepisu jest zawarte w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 1998 r. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.), gdzie w § 2 ust. 1 pkt 15 zawarte jest wyłączenie diet, i innych należności z tytułu podróży służbowej pracownika, jako należności nie wchodzących do podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, ale do wysokości określonej w przepisach przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju.

Natomiast zgodnie z art. 77⁵ § 1 kodeksu pracy pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 19 listopada 2008 r. (sygn. akt: II PZP 11/08) stwierdził, iż kierowca transportu międzynarodowego odbywający podróże w ramach wykonywania umówionej pracy i na określonym w umowie obszarze jako miejsce świadczenia pracy nie jest w podróży służbowej w rozumieniu art. 77⁵ § 1 kodeksu pracy.

Wnioskodawca jednoznacznie wskazał, iż zatrudnia kierowców na umowę o pracę, którzy w ramach swych obowiązków pracowniczych wykonują przewozy na terenie całego kraju, jak również przewozy poza granicami. Tym samym uwzględniając powyżej cytowane stanowisko Sądu Najwyższego nie jest podróżą służbową wykonywanie pracy w różnych miejscowościach, gdy przedmiotem zobowiązania pracownika jest stałe wykonywanie pracy w tych miejscowościach. Zgodnie z ww. uchwałą Sądu Najwyższego pracownicy mobilni nie wykonują incydentalnie zadania związanego z oddelegowaniem poza miejsce pracy, ale nie jest podróżą służbową. Charakter ich pracy wymusza nieustanne przebywanie w podróży, wykonywane przewozy krajowe i zagraniczne należy traktować, jako realizację zobowiązań wynikających z zawartej umowy o pracę, gdy praca wykonywana jest na umówionym obszarze (w umówionym miejscu pracy). Tym samym nie ma do nich zastosowania powyższy art. 77^b § 1 kodeksu pracy, a wypłacane przez przedsiębiorcę kierowcom diety nie korzystają z wyłączenia zawartego w § 2 ust. 1 pkt 15 ww. Rozporządzenia i dlatego powinny być wliczane do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Mając na uwadze powyższy wywód i treść art. 81 ust. 1. Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2008, nr 164, poz. 1027 z późn. zm.), który wprowadza zasadę, iż do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, należy stwierdzić, iż wypłacane kierowcom diety w samochodowym transporcie krajowym i międzynarodowym powinny być wliczane do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...) i Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.